Οι τράπεζες δεν αξίζουν ούτε τα λεφτά του Χαρδούβελη

Το παραμύθι της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα πρέπει να τελειώνει. Το να βάλεις τα χρήματα σου σε ελληνική τράπεζα είναι λίγο καλύτερο από το να τα πετάς στα σκουπίδια. Δεν το λέω εγώ, το λέει η πραγματικότητα.

Ο Γκίκας Χαρδούβελης “αμάρτησε” για το παιδί του, που σπουδάζει στην Βοστώνη, που κάποια στιγμή θα κάνει ή δεν θα κάνει μεταπτυχιακά στο Harvard, και που κάποια μέρα θα γυρίσει ή δεν θα γυρίσει για να αναλάβει ζεστή θεσούλα στην “κιάφα” Γκίκα Χαρδούβελη ή στην πολιτική.

Όλα αυτά, όμως, είναι μόνο η ταφόπλακα σε μια μεγάλη κηδεία.

Για πολλούς ακούγεται ότι έβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό. Κάποιοι είχαν μεγαλύτερα αξιώματα από τον Χαρδούβελη, κάποιοι είχαν μικρότερα. Κάποιοι είχαν πολλαπλάσιες καταθέσεις, κάποιοι πολύ μικρότερες. Κάποιοι το έκαναν το Φθινόπωρο του 2001, κάποιοι στις προηγούμενες εκλογές, κάποιοι πριν τις πρόσφατες.

Κι αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, η ραχοκοκκαλιά της ελληνικής αστικής τάξης δεν εμπιστεύεται τα λεφτά της στις τράπεζες και τα βγάζει έξω. Σημειωτέον, όπως κι ο  Χαρδούβελης, δεν εμπιστεύεται το μέλλον των παιδιών της στο δημόσιο σχολείο αλλά σε πανάκριβα International Baccalaureate, δεν εμπιστεύεται το φορολογικό μηχανισμό, τη δικαιοσύνη, την πολιτική.

Εδώ που τα λέμε, ούτε τα λαϊκά στρώματα έχουν εμπιστοσύνη στο σύστημα. Δεν εμπιστεύονται το δημόσιο σχολείο αλλά δεν έχουν άλλη επιλογή. Δεν εμπιστεύονται το δημόσιο νοσοκομείο αλλά δεν έχουν άλλη επιλογή, δεν εμπιστεύονται τις τράπεζες αλλά δεν έχουν άλλη επιλογή.

Απλά τα βάζουν στο σεντούκι ή τα τραβάνε την τελευταία στιγμή.

Σε αντίθεση, όμως, με το δημόσιο σχολείο και το δημόσιο νοσοκομείο, με τις τράπεζεες δεν μπορείς να αδικήσεις κανέναν. Ο λόγος που κανείς δεν εμπιστεύετε τις ελληνικές τράπεζες είναι οι τράπεζες. Ούτε οι πολιτικοί. Ούτε ο Γκίκας Χαρδούβελης.

Μόνοι τους έκαναν οι τραπεζίτες τη ζημιά στον εαυτό τους. Έβαλαν τα χεράκια τους και έβγαλαν τα ματάκια τους. Οι τραπεζίτες κατέστρεψαν μόνοι τους το brand της ελληνικής τράπεζας αν ποτέ αυτό υπήρξε.

Ακόμα και στην περίοδο των ευτραφών αγελάδων, οι τράπεζες έδιναν υποπενταπλάσιο επιτόκιο από αυτό που εισέπρατταν και πάλι δεν ήταν αρκετό για να φέρουν ένα κέρδος. Μπορούσαν να δανείζουν επικερδείς επιχειρήσεις και πάλι δεν έφεραν ένα ευρώ κέρδος. Μπορούσαν να κάνουν επενδύσεις και έχασαν τα αποθεματικά τους.

Οι τραπεζίτες έβαλαν ένα σωρό μπόνους στις τσέπες τους και οι εταιρείες τους χρεοκόπησαν.

“Ναι αλλά οι κυβερνήσεις μας υποχρέωναν να αγοράζουμε κρατικά ομόλογα,” θα σου πουν. Δηλαδή πήγαν οι παράγοντες της κυβέρνησης, βρήκαν τον διευθυντή της τράπεζας και τον υποχρέωσαν να αγοράσει;

Το υποχρέωσαν; Όχι πήγαν και του έταξαν ανταλλάγματα, πολιτικές διασυνδέσεις, θέσεις σε εταιρείες;

Όχι πήρε τη θεσούλα κομματικά και απλά εξαργύρωσε το γραμμάτιο; Τον εξανάγκασαν.

Ήταν ο ίδιος διευθυντής που με τα δικά σου χρήματα, τις δικές πραγματικές σου καταθέσεις κι όχι τα κέρδη από το χρηματιστήριο, χρηματοδοτούσε τα φιλαράκια του (και τα κόμματα).

Μεταξύ μας τώρα, για να πάρεις σοβαρό επιχειρηματικό δάνειο τω καιρώ εκείνω ήθελες κολλητό τραπεζίτη, ένα καλό τραπέζι και ένα γερό πακετάκι κάτω από το τραπέζι.

Αν υπήρχε και ρεαλιστικό business plan ήταν bonus. Αλλά έπρεπε να κεράσεις μία.

Τα χρόνια πέρασαν και η τράπεζα που δάνεισες από το υστέρημα σου φαλίρισε. Έγινε ανακεφαλαιοποίηση για να μη γίνει βίαια αναπροσαρμογή πλούτου. Ο όρος ήταν ότι θα μάθει το μάθημα της και θα αποκατασταθεί η ρευστότητα.Το έμαθε;

Το έμαθε; Τέσσερα χρόνια μετά η κυβέρνηση σου, η κυβέρνηση μου, εκβιάζεται με το επιχείρημα της ρευστότητας των τραπεζών.

Σημειώνω ότι βλέπω μπροστά μου, μετά τα όσα ζήσαμε το Νοέμβριο του 2011: Η Εμπορική της γειτονιάς έγινε Alpha Bank. Η Alpha Bank της γειτονιάς ήταν μόλις  50 μέτρα μακριά, ενώ υπάρχει άλλη μία σε απόσταση λιγότερο από πέντε λεπτά με τα πόδια.

Λίγο πιο δίπλα μια Εθνική και μία Κύπρου που έγινε Πειραιώς. Στο άλσος Παγκρατίου, απέναντι από την παλιά Εμπορική, υπάρχει μια Eurobank και ένα Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο δεν απέχει πάνω από 2 λεπτά με τα πόδια.

Επτά τράπεζες, σε ούτε 500 μέτρα. Να πιστέψω ότι έγινε εξυγίανση; Ότι έγινε έστω και μία διαπραγμάτευση ενοικίου; Ότι έγινε έστω και μία απόλυση;

Δεν βάζω το χέρι στη φωτιά. Ξέρω, όμως, αυτό που διαβάζω στο ίντερνετ. Υπάρχουν περίπου 20 δημοσιεύματα στις πρώτες πέντε σελίδες του Google search που έκαναν τα οποία αναφέρουν ότι προτάθηκαν μειώσεις. Δεν υπάρχει ούτε ένα που να λέει ότι εφαρμόστηκαν.

Κάπου μάλιστα πήρε το μάτι μου και ένα που λέει ότι οι απολύσεις τραπεζικών που ζήτησε η Τρόικα (και οι πωλήσεις υποκαταστημάτων στο εξωτερικό) έγιναν τράμπα με ισοδύναμες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.

Στο προσωπικό αυτών των καταστημάτων, που επισκέπτομαι τακτικά ως πελάτης, είναι ζήτημα αν άλλαξε έστω και το χαλάκι στην πόρτα. Εγώ βλέπω τους ίδιους ταμίες, τους ίδιους μάνατζερ, τα ίδια διευθυντικά στελέχη.

Ούτε καν μία συστέγαση των δύο Alpha Βank που από την μία πορτα βλέπεις την άλλη.

Τίποτα στις τράπεζες, αυτές, δεν θυμίζει την κρίση.

Στην ίδια περιοχή, το ίδιο διάστημα, έκλεισε ένα χρωματοπωλείο, ένα κατάστημα ανδρικών αξεσουάρ, ένα κατάστημα παιδικών ρούχων και καμιά δεκαριά καταστήματα που τα ακίνητα δεν ενοικιάστηκαν ξανά.

Στην ίδια περιοχή, βγήκε στην σύνταξη ένας ιδιοκτήτης στεγνοκαθαριστηρίου, έκλεισε ο ιστορικός Λέντζος και στη θέση του άνοιξαν οι “Αττικοί Φούρνοι”. Άνοιξε και έκλεισε ένα τυροπιτάδικο και στη θέση του μεταφέρθηκε ένα κομμωτήριο που ήταν σε μη κεντρικό δρόμο,

Τα Goody’s της πλατείας έκλεισαν και άνοιξαν καινούρια 150 μέτρα παραπέρα μετά από κανα χρόνο και το εμπορικό κέντρο παραμένει φάντασμα με 4-5 καταστήματα ανοιχτά μετά από τόσα χρόνια.

Όταν η περιοχή έχει αλλάξει όψη, τα υποκαταστήματα των τραπεζών στέκουν περιποιημένα και καθαρά. Οι ίδιοι πολύ νοικοκυραίοι υπάλληλοι εξυπηρετούν με το καφεδάκι και το κουλούρι τους χαμογελαστοί και ανέμελοι που δεν κινδυνεύει το βιοτικό τους επίπεδο.

Να γίνω κακούλης; Ακόμα και οι υπάλληλοι γραβάτα-λάστιχο, οι υπάλληλοι μπουζούκια, είναι στη θέση τους. Αυτοί που κρίνοντας από την εμφάνιση τους και την ομιλία τους δεν μπορούν να συγκριθούν ούτε με τους υπαλλήλους του τοπικού γυμναστηρίου, που παρότι νέα παιδιά είναι άψογα από όλες τις απόψεις.

Μπορεί να έγιναν απολύσεις και να μην τις είδα; Μπορεί; Αλλά δεν είδα και κανένα τραπεζικό (όπως και πολλούς άλλους κλάδους) στις πορείες. Δημοτικούς, σχολικούς και καθαρίστριες είδα και 1,5 εκατομμύριο απολυμένους του ιδιωτικού τομέα με το δημοσιογραφικό επάγγελμα στις ψηλές θέσεις τις βαθμολογίας.

Οι ίδιες αυτές τράπεζες τώρα παλεύουν για πλειστηριασμούς ακινήτων, πλειστηριασμούς επιχειρήσεων, όταν δεν έχουν μία και τα δικά τους ακίνητα, τα δικά τους αποθεματικά, δεν τα ακουμπάει κανείς.

Και, ξαναλέω, τέσσερα χρόνια μετά η κυβέρνηση σου, η κυβέρνηση μου, εκβιάζεται με το επιχείρημα της ρευστότητας των τραπεζών.

Είναι κανείς κατά των τραπεζών σαν έννοια; Όχι. Απλά οι τράπεζες δεν αξίζουν ούτε τις καταθέσεις του Χαρδούβελη.

* Ο Στέλιος Αρτεμάκης διαβάζει, σκέφτεται και γράφει. Είναι στην 24Media από το 2006, στο Oneman.gr από το 2011 και έχει δημοσιεύσει κείμενα και συνεντεύξεις στο News247.gr, στο Myspace.gr και παλιότερα στο Cosmo.gr. Έχει αρκετά χαρτιά από τα οποία το μεγαλύτερο σε διαστάσεις είναι ένα από το Βιολογικό του Καποδιστριακού.