Οι άνεργοι και η στατιστική της απόγνωσης

Συμμετέχουμε σε μία νέα εποχή χωρίς – κάποιοι από εμάς –  να μπορούμε να το αντιληφθούμε. Χωρίς να παραδεχόμαστε, ούτε καν να διακρίνουμε ότι η προηγούμενη εποχή, η εποχή πριν την κρίση που ξεκίνησε το 2010, έχει κλείσει οριστικά και αμετάκλητα, έχει πεθάνει. 

Προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τα δεδομένα του «σήμερα» με τους όρους του «χθες». Για την ανεργία γίνεται λόγος παντού και διαρκώς. Ναι. Αλλά με ποιους όρους; Τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι μειώνεται σταδιακά και ότι βρίσκεται στο στατιστικό μέγεθος του 23,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2017. Υπενθυμίζω πως το φθινόπωρο του 2013 είχε ανέλθει στο εφιαλτικό 27,9%. Όμως, πολλές φορές όταν μιλάμε για την ανεργία, λησμονούμε ότι δεν αναφερόμαστε σε απλούς αριθμούς, αλλά σε Ανθρώπινες Ζωές που καταστρέφονται. Τι λένε οι αριθμοί; Σύμφωνα με την στατιστική υπηρεσία έχουμε 1.114.700 ανέργους. Από αυτούς σχεδόν το 70% είναι άνεργοι πάνω από 1 χρόνο. Επίσης, σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν 369.400 άνεργοι πάνω από τέσσερα χρόνια! Δηλαδή, ο 1 στους 3 ανέργους είναι χωρίς δουλειά για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών.

Τι γίνεται με αυτούς τους ανθρώπους; Πως ζουν; Πως αντέχουν; Πως επιβιώνουν; Έχουν όνειρα, ή μόνο εφιάλτες; Είναι οι δικοί μας Άνθρωποι!

Ακόμη κι αν θεωρήσουμε αγχώδη αυτά τα ερωτήματα, για ποιο λόγο η λέξη «εργαζόμενος» δεν υπάρχει στο επίσημο λεξικό των στατιστικών αρχών; Σύμφωνα με την επίσημη ορολογία και τον  λεκτικό προσδιορισμό της ΕΛΣΤΑΤ καθώς και της EUROSTAT, υπάρχουν οι λέξεις «απασχολούμενος» και «άνεργος» για να περιγράψουν το φαινόμενο της ανεργίας. Έτσι, αντιγράφοντας τα επίσημα στατιστικά δελτία επισημαίνω ότι:  «απασχολούμενοι είναι τα άτομα ηλικίας άνω των 15 ετών  που κατά την εβδομάδα αναφοράς είτε εργάστηκαν έστω και μία ώρα (ναι έτσι, μία ώρα!), με σκοπό την αμοιβή ή το κέρδος, ή ως μη αμειβόμενοι βοηθοί στην οικογενειακή επιχείρηση, είτε δεν εργάστηκαν αλλά είχαν μία εργασία ή επιχείρηση από την οποία απουσίαζαν προσωρινά».

Μα ποιος μπορεί να ζήσει μόνο με μία ώρα δουλειάς;

Πόσο μάλλον χωρίς δουλειά για δύο, τρία, τέσσερα ή και περισσότερα χρόνια. Κι όμως. Η Εργασία, ακόμη και με την παραποιημένη της μορφή – τις δύο τελευταίες δεκαετίες – της γενικευμένης μερικής απασχόλησης ολίγων ωρών, ή ακόμη χειρότερα της «μιας ωρίτσας», εξακολουθεί να αποτελεί τον συνεκτικό ιστό της κοινωνίας μας. Οι άνεργοι και ειδικά οι μακροχρόνια άνεργοι   δεν έχασαν μόνο τη δουλειά τους και τον μισθό τους. Αποκομμένοι εδώ και χρόνια από το εργασιακό τους περιβάλλον που μεταβάλλεται ταχύτατα, έχασαν και χάνουν καθημερινά τις δεξιότητες τους, τις ικανότητες τους, ενώ το επίπεδο των γνώσεων τους απομειώνεται συνεχώς.

Εγκλωβισμένοι και ταυτόχρονα ξεχασμένοι μέσα στην ίδια κοινωνία. Οι περισσότεροι άνω των 45-50 ετών. Τόσες ζωές σε αδιέξοδο.

Όμως, τι γίνεται με το δικαίωμα στην ζωή όταν το δικαίωμα στην εργασία δεν ισχύει πια;

*Ο Στέλιος Παπαπέτρου, είναι δημοσιογράφος του Ραδιοφώνου 24/7