Τα λεφτά είναι στο δρόμο κι έρχονται

Όχι ότι έχει ιδιαίτερη σημασία, αλλά η Κυβέρνηση έχει επενδύσει επικοινωνιακά στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους. Πρόκειται φυσικά -όταν και αν συμβεί- για μια θετική εξέλιξη αλλά το “ζουμί” της διαπραγμάτευσης κρύβεται αλλού. Στον -τηρουμένων των αναλογιών- πακτωλό κεφαλαίων που αναμένεται να εισρεύσουν στη χώρα.

Πρόκειται για κεφάλαια από διάφορες πηγές. Όπως για παράδειγμα τα κεφάλαια από το λεγόμενο “πακέτο Γιούνκερ”. Στην πραγματικότητα πρόκειται για το αναπτυξιακό πακέτο ύψους 35 δις. της Ε.Ε. στο οποίο περιλαμβάνονται ήδη εγκεκριμένοι πόροι που δεν έχουν απορροφηθεί όπως και μελλοντικές επιδοτήσεις που θα δοθούν μέχρι το 2020 στους αγρότες. Ήδη ο Γ. Σταθάκης έχει ανακοινώσει ότι προτίθεται να εντάξει στο “πακέτο”, 42 έργα συνολικού προϋπολογισμού 5,6 δισ. ευρώ. Βασική προϋπόθεση για να αποδεσμευθούν είναι φυσικά η ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Χρήματα μπορούν να έλθουν και από το “σχέδιο Γιούνκερ” που είναι διαφορετικό από το “πακέτο Γιούνκερ”. Πρόκειται για ένα ταμείο ύψους 315 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθεί για μόχλευση ιδιωτικών πόρων που θα αφορούν επενδύσεις σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, χωρίς κατανομή ανά χώρα. Εννοείται ότι χωρίς αξιολόγηση δεν έχει και παραδάκι. Ποιος ιδιώτης επενδυτής θέλει να φέρει χρήματα σε μια χώρα που βρίσκεται σε πολιτική αστάθεια;

Δεν πρέπει να ξεχνούμε και τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ομόλογα που διακατέχουν και εξαιρέθηκαν ουσιαστικά από το PSI. Στα τέλη του 2015 το ποσό αυτό ήταν 7,7 δισ. ευρώ και παρ’ ότι υπάρχει σχετική απόφαση του Eurogroup  από το Νοέμβριο του 2012, που προέβλεπε την επιστροφή αυτών των κεφαλαίων, η διαδικασία σταμάτησε επί Γιάνη Βαρουφάκη. Τα ποσά αυτά θα επιστρέψουν μόλις τελειώσει το σίριαλ.

Υπάρχει βεβαίως και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης του Μάριο Ντράγκι. Η επίπτωσή του είναι σχετικά μικρή για τη χώρα (3-4 δις. ευρώ μας αναλογούν) αλλά είναι ενδεικτικό μιας συγκεκριμένης κατεύθυνσης και σίγουρα δίνει ένα σήμα στις αγορές. Ήδη άλλωστε ο τραπεζικός κλάδος έχει πάρει μια ανάσα μετά το Πασχαλινό δώρο του Μάριο Ντράγκι στα ελληνικά ιδρύματα. Μια ανάσα που μεταφράζεται σε πρόσβαση των τραπεζών σε 18.5 δις ευρώ μετρητά μέχρι το τέλος του έτους. 

Από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης εξαρτάται άλλωστε και αυτό που ονομάζουμε “επιχειρηματικό κλίμα”. Είδαμε για παράδειγμα στο παρελθόν τις συνέπειες στην αγορά από το κόψιμο των εξαγωγικών πιστώσεων. Θεωρητικά αυτή, όπως και όλες οι άλλες επιπτώσεις, της οικονομικής αβεβαιότητας θα αρθούν -έστω μερικώς- με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Θεωρητικά πάντα διότι η ελληνική πολιτεία έχει έναν μαγικό τρόπο να ευτελίζει τα όποια οφέλη, μετατρέποντάς τα σε πελατειακό κράτος. Οι ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι απαιτείται ένα σοκ για να αλλάξει ρότα η ελληνική οικονομία. Είναι πρόθυμοι να βάλουν νέα λεφτά στο τραπέζι αλλά η επιτυχία ή όχι του εγχειρήματος συναρτάται σαφώς με τις προθέσεις της -όποιας- ελληνικής κυβέρνησης. Αν συνεχίσει να καταδιώκει τους επενδυτές ή τα μοιράσει με όρους διαπλοκής, τα λεφτά θα πάνε στο πιθάρι των Δαναΐδων.

Η διευκόλυνση της αποπληρωμής του χρέους, διότι για κάτι τέτοιο μιλάμε και όχι για “κούρεμα”, είναι σημαντική και ενδεχομένως απαραίτητη προϋπόθεση για την ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τα επόμενα χρόνια. Δεν θα έχει όμως άμεση επίπτωση στην καθημερινότητα των πολιτών. Αντίθετα οι ενέσεις ρευστότητας στην ισχνή ελληνική οικονομία μπορούν να γίνουν αντιληπτές άμεσα. Μαζί με την ουσιαστική ολοκλήρωση σημαντικών μεταρρυθμίσεων, μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες ανάπτυξης. Αρκεί να μην χάσουμε ξανά την ευκαιρία.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).