Η ΕΕ των πολλών ταχυτήτων μάς έλειπε

Πριν από μόλις πέντε ημέρες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ παρουσίασε την Λευκή Βίβλο της Κομισιόν, τα πέντε σενάρια που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτήρισε “μια σειρά από διαφορετικές διαδρομές που θα μπορούσε να επιλέξει να ακολουθήσει αυτή η ενωμένη ΕΕ των 27”.

Τα 5 σενάρια, από το “συνεχίζουμε κανονικά” μέχρι το “κάνουμε μαζί πολύ περισσότερα”, που όπως είχε επισημάνει ο πρόεδρος της Κομισιόν «ούτε αλληλοαναιρούνται, ούτε είναι τα μόνα που μπορεί να υπάρξουν», ήταν -υποτίθεται, καθώς αυτό εξαγγέλθηκε- “η αρχή της διαδικασίας, όχι το τέλος”. Και όπως είχε συμπληρώσει , ρίχνοντας προφανώς κάποια τροχιοδεικτικά, ο Γιούνκερ, έλπιζε “ότι τώρα θα πραγματοποιηθεί ένας έντιμος και ευρύς διάλογος. Η μορφή θα ανταποκρίνεται στη λειτουργία. Κρατάμε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια μας”.

Το ποιοι ακριβώς κρατάνε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια τους δεν διασαφηνίστηκε επαρκώς από την Κομισιόν, που κρύφτηκε επιτηδείως πίσω από νεφελώδεις αναφορές στα κοινοβούλια των χωρών μελών και στην “κοινωνία των πολιτών”. Και εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι η γραφειοκρατική ελίτ των Βρυξελλών φρόντισε σωστά να πάρει αποστάσεις, βγαίνοντας από την ζώνη του πυρός, καθώς όλα αυτά τα περί… διαλόγου αποκαλύπτονται προσχηματικά.

Γιατι χτες, στις Βερσαλίες, στη συνάντηση των ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, ξεχάστηκαν όλες οι πομφόλυγες για ουσιαστικό διάλογο και μαζί τους πετάχτηκαν σε κάποιο καλάθι τα τέσσερα από τα πέντε σενάρια που πρότεινε η Κομισιόν.

Αντί για διάλογο λοιπόν, και μάλιστα “ευρύ” και “έντιμο”, είχαμε την ανακοίνωση των “τεσσάρων ισχυρότερων χωρών” ότι έχουν επιλέξει ήδη, πριν καλά καλά ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση (!), το τρίτο σενάριο που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: “Αυτοί που θέλουν περισσότερα κάνουν περισσότερα”.

Με άλλα λόγια, η ΕΕ των 27 προχωρά κατ’ επίφαση όπως σήμερα, αλλά “επιτρέπει στα κράτη μέλη που το επιθυμούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη δράση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η άμυνα, η εσωτερική ασφάλεια ή τα κοινωνικά θέματα”.

Διαμορφώνονται δηλαδή, μία ή περισσότερες “συμμαχίες πρόθυμων κρατών” που θα χαράζουν λχ πολιτική για το Προσφυγικό, ένα ζήτημα στο οποίο μπορεί να μην αναφέρθηκαν χτες οι τέσσερις ηγέτες αλλά εύκολα μπορεί να θεωρηθεί “εσωτερικής ασφαλείας” ή “άμυνας”, και τα υπόλοιπα κράτη, αυτά που θα ανήκουν στην δεύτερη ή και την τρίτη ευρωταχύτητα, θα υποχρεώνονται -θέλοντας και μη- να υλοποιούν τις αποφάσεις.

Αν μάλιστα εστιάσουμε στις δηλώσεις του Φρανσουά Ολάντ τα πράγματα γίνονται χειρότερα. Γιατί εάν, όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος, “ορισμένες χώρες προχωρήσουν πιο γρήγορα και πιο μακριά εμβαθύνοντας την οικονομική και νομισματική ένωσή τους” τα πράγματα γίνονται πολύ ζόρικα για τις υπόλοιπες που φαίνεται να οδηγούνται με σχέδιο στην κοφτερή “άκρη” του ευρώ.

Εκεί δηλαδή που θα υπάρχουν (μνημονιακές) υποχρεώσεις αλλά καθόλου δικαιώματα, καθώς οι “βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές” θα έχουν πεταχτεί από το σκάφος σαν σαβούρα, μαζί με τα “ευρωπαϊκά κεκτημένα” και το “όραμα της ενιαίας Ευρώπης”.

*Ο Βαγγέλης Δεληπέτρος, είναι δημοσιογράφος.