Αγώνας μετ’ εμποδίων για την Ευρώπη

Το 2015 ήταν η πιο πολύνεκρη χρονιά στη Μεσόγειο, καθώς τουλάχιστον 3.771 άνθρωποι πέθαναν στις ακτές της Ευρώπης. Η Ευρώπη απέτυχε καταστροφικά στην ευθύνη της να ανταποκριθεί στην επείγουσα ανάγκη για βοήθεια και προστασία πάνω από ενός εκατομμυρίου ανδρών, γυναικών και παιδιών. Θα συνεχίσουμε τον ίδιο παραλογισμό και το 2016;

Η απουσία ασφαλών και νόμιμων επιλογών για τη φυγή των ανθρώπων, οι φράχτες με αγκαθωτά συρματοπλέγματα, το κλείσιμο των συνόρων κατά το δοκούν, οι απάνθρωπες συνθήκες υποδοχής και οι πολύπλοκες, διαρκώς μεταβαλλόμενες διαδικασίες καταγραφής, επιδείνωσαν τις ήδη άθλιες συνθήκες που επιβάλλονται σε χιλιάδες ανθρώπους που προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο, τη φτώχεια και την καταπίεση, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο επικίνδυνη η φυγή και να αυξάνεται η δυστυχία όσων μετακινούνται.

Σύμφωνα με τη νέα έκθεση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα «Πορεία μετ’εποδίων προς την Ευρώπη», το 2015 οι Ευρωπαίοι ηγέτες με ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, έχτισαν τα τείχη τους, φυσικά και μεταφορικά, όλο και ψηλότερα. Όχι μόνο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απέτυχαν συλλογικά να καλύψουν τις ανθρωπιστικές και ιατρικές ανάγκες των προσφύγων και των μεταναστών που έφταναν στα σύνορα της ΕΕ, αλλά επιπλέον οι πολιτικές και οι ενέργειές τους συνέβαλαν ενεργά στην επιδείνωση της κρίσης, καθώς και της υγείας όσων εγκατέλειπαν τις εστίες τους.

Όμως, όσο εξακολουθεί να υπάρχει πόλεμος, ανασφάλεια, φτώχεια και καταπίεση σε ολόκληρη την υφήλιο, οι άνθρωποι θα αναζητούν τρόπους να διαφύγουν, παρά την πορεία μετ’ εμποδίων που έχουν μπροστά τους. Οι περιορισμοί αυτοί κάθε άλλο παρά αναχαίτισαν τη ροή των ανθρώπων που μετακινούνταν, και απλώς έκαναν τη φυγή των ανθρώπων προς την ασφάλεια πιο επικίνδυνη, πιο οδυνηρή και πιο ακριβή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ουσιαστικά έσπρωξαν πάνω από 1 εκατομμύριο ανθρώπους στα χέρια των διακινητών και σε υπερφορτωμένα σκάφη με προορισμό την Ευρώπη. Από τους 851.319 άντρες, γυναίκες και παιδιά που έφτασαν στην Ελλάδα το 2015, η συντριπτική πλειοψηφία μετακινήθηκε για να βρει άσυλο στις χώρες της βόρειας και δυτικής Ευρώπης.

Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο δεν κατάφερε να υλοποιήσει ένα επαρκές σύστημα υποδοχής, αλλά απέτυχε και να προσφέρει έγκαιρη πρόσβαση σε διαδικασίες καταγραφής και σε πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες ασύλου και άλλες βασικές υπηρεσίες.

Αυτή τη χρονιά, ας μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη. Πρέπει να διασφαλίσουμε ένα νόμιμο και ασφαλές πέρασμα στους χιλιάδες ανθρώπους που αγωνίζονται για τη ζωή τους. Χρειαζόμαστε μια αλλαγή πορείας με κατεύθυνση τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χρειαζόμαστε μια επανάσταση λογικής.

*Η Βίκυ Μαρκολέφα είναι επικοινωνιολόγος και εργάζεται για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.

Φωτογραφία: Alessandro Penso / Doctors Without Borders – Επτά άνδρες από το Πακιστάν φθάνουν στην Κω, αφού έχουν κωπηλατήσει όλη τη νύχτα μέσα σε μία φουσκωτή βάρκα. Ξεκίνησαν από την Τουρκία για το ελληνικό νησί στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη.