Αλέξης, όχι Αντρέας

Οι πολιτικοί του αντίπαλοι κατηγορούν τον Αλέξη Τσίπρα ως το νέο Αντρέα. Οι θαυμαστές του ίσως γοητεύονται ενδόμυχα για τον ίδιο λόγο.

Σε πολλούς πάντως ο σημερινός πρωθυπουργούς θυμίζει επικοινωνιακά και κάτι από Κώστα Καραμανλή, το επικοινωνιακό χάρισμα του οποίου επίσης πολλοί συνέκριναν με αυτό του Ανδρέα Παπανδρέου. Άλλωστε, όταν ο Τσίπρας είχε μόλις αναλάβει αρχηγός του τότε Συνασπισμού και στις δημοσκοπήσεις έκοβε από το ΠΑΣΟΚ, την επικοινωνιακή του προπόνηση είχε αναλάβει ο Άρης Σπηλιωτόπουλος.

Και βρήκε ως φαίνεται καλό υλικό: Ο νεαρός -που την περίοδο εκείνη δέχθηκε από ένα θαμώνα ενός καφενείου στο Χορτιάτη όπου μιλούσε την παρότρυνση “Φώναζε Τσίπρα!”, επειδή ήταν ακόμη μαζεμένος – ανέδειξε επικοινωνιακό ταλέντο.

Εφήρμοσε όμως και από την ανάποδη και τη στρατηγική του μεσαίου χώρου: Όπως ο Καραμανλής έστελνε ξεκάθαρα το μήνυμα προς τους κεντροαριστερούς και αριστερούς ψηφοφόρους ότι δεν πρέπει να τον φοβούνται ή να ντρέπονται να τον ψηφίσουν επειδή ήταν δεξιός, ο Τσίπρας μετά το 2012 απευθύνθηκε και στο δεξιό ακροατήριο, “λέγοντας” αντίστοιχα ότι δεν έπρεπε να τον φοβούνται ή να ντρέπονται να τον ψηφίσουν επειδή ήταν αριστερός.

Κάποιοι στη ΝΔ νιώθουν αμηχανία απέναντι στον Τσίπρα όπως ένιωθαν και απέναντι στον Κώστα Σημίτη: Έχει φέρει και εκείνος σε ένα στρατηγικό αδιέξοδο τη ΝΔ, εφαρμόζοντας μία αρχικά δική της ατζέντα, αλλά με το “εχέγγυο” της αριστερής και πιο κοινωνικά ευαίσθητης ταμπέλας. Αντίστοιχα, στη ΝΔ βλέπουν τον πρωθυπουργό της Αριστεράς να εμφανίζεται φιλοευρωπαϊστής, ενώ κάποιοι στη σκληρή δεξιά δεν έχουν ακόμη κατανοήσει πως η κατηγορία περί μπολσεβίκων που θα μας έβγαζαν από την Ευρώπη έχει καταρριφθεί από πέρυσι.

Ο καθένας λοιπόν μπορεί να κάνει συγκρίσεις, ανάλογα με το πρότυπο, θετικό ή αρνητικό που έχει κατά νου. Το σίγουρο είναι πως ένας χώρος που έμεινε ορφανός μετά το μνημόνιο, η ιστορική βάση του ΠΑΣΟΚ, με αναφορές από την Ένωση Κέντρου μέχρι μία κεντροαριστερά με κατά βάση αντιδεξιά αντανακλαστικά, αναζήτησε νέο ηγέτη και τον βρήκε στον πρόεδρο ενός μικρού κόμματος της αντιπολίτευσης.

Αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και στη συνέχεια πρωθυπουργό έκανε στην πραγματικότητα τον Τσίπρα ο Αντώνης Σαμαράς και συγκεκριμένα η επιλογή στήριξης της κυβέρνησης Παπαδήμου το 2011 που άφησε κενό αντιπολίτευσης. Και επειδή η πολιτική φύση απεχθάνεται το κενό, ως κύρια δύναμη αντιπολίτευσης αναδείχθηκε το μικρό κόμμα της αριστεράς με τον επικοινωνιακό ηγέτη, αλλά όχι μόνο για αυτό: Ήταν για ένα κομμάτι της κοινωνίας απαίτηση των καιρών.

Ίσως κάθε επικοινωνιακός ηγέτης να μας θυμίζει τον Αντρέα, επειδή ορισμένα στοιχεία είναι κοινά σε κάθε χαρισματικό πολιτικό. Ίσως ο Αντρέας να ήταν ο πρωθυπουργός, που έβαλε τον πήχη για καλό και για κακό, όσον αφορά στην έννοια. Όμως πέραν των αρνητικών εκ των υστέρων απολογισμών της Αλλαγής όσον αφορά στα δημοσιονομικά, τις μίζες, τα σκάνδαλα, το κομματικό κράτος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τότε, ο Αντρέας εκτός από γητευτής των μαζών, ήταν και ο πρωθυπουργός που έφερε δύο- τρεις αλλαγές, οι οποίες έχτισαν το μύθο του στην πράξη:

Αλλαγή της νομοθεσίας επί το προοδευτικότερον, με την κατάργηση πολλών αναχρονιστικών και σεξιστικών διατάξεων, καθώς και μία Αναθεώρηση Συντάγματος. Το ΕΣΥ, που τώρα νοσεί, αλλά προσέφερε τότε για πρώτη φορά τη δυνατότητα περίθαλψης σε όλα τα οικονομικά στρώματα. Την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, με την οποία ο πολιτικός κληρονόμος της Ένωσης Κέντρου που δεν υπήρξε και τόσο φιλική προς τους κομμουνιστάς, καρπώθηκε την πολιτική κληρονομιά της αριστεράς.

Το ερώτημα για τον Αλέξη δεν είναι εάν θα γίνει ο νέος Αντρέας ή εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα εγκαινιάσει μία πολιτική κυριαρχία αντίστοιχη με εκείνη του ΠΑΣΟΚ κάποτε. Ο Τσίπρας φέρει τον βαρύ τίτλο του πρώτου πρωθυπουργού της αριστεράς. Θα είναι ευχαριστημένος απλά εάν αποδειχθεί καλύτερος διαχειριστής της μέγγενης του μνημονίου; Απλά εάν καταφέρει να εγκαθιδρύσει μία νέα πολιτική ισορροπία; Ή τον ενδιαφέρει τι θα γράψει για εκείνον η Ιστορία ως τον πρώτο αριστερό πρωθυπουργό;

Η Αριστερά καυχάται άλλωστε ότι έχει έντονη την αίσθηση της ιστορικής προοπτικής. Και σε μία κρίσιμη καμπή για την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη, κανείς δεν μπορεί να κοιτάει προς το παρελθόν, αλλά προς το μέλλον.

*H Βίκυ Σαμαρά, είναι αρχισυντάκτρια του Πολιτικού Τμήματος του NEWS 247