Άγιο Φως με τιμές αρχηγού χρεοκοπημένου κράτους

Ζούμε λοιπόν σε μια εποχή που όλοι περιμένουν ένα θαύμα. Η προσμονή του θαύματος άλλωστε, κάνει καλό από μόνη της. Πάνω σε μια υπόσχεση για το “μετά”, χτίστηκαν δόγματα και δοξασίες. Είτε συμφωνεί κανείς μαζί τους, είτε όχι, είτε πιστεύει, ή θέλει να πιστέψει, είτε επίσης όχι, όλοι μπορούν να παραδεχθούν πως το όλο “εμπόριο” γύρω από το Θείο, είναι οικουμενικό και αφορά όλες τις θρησκείες του πλανήτη. Και αντιστοίχως, όλο αυτό το εμπόριο είναι σε κάθε περίπτωση κατακριτέο, και όταν λέμε εμπόριο, εννοούμε κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσης πτυχών της θρησκείας από πολιτικούς και μη εκπροσώπους, προς άγραν ψήφων.

Προσφάτως, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μάκης Μπαλαούρας χαρακτήρισε το “Άγιο Φως”, “παγανιστικό κατάλοιπο”, προσπαθώντας να στηλιτεύσει το γεγονός υποδοχής του ως αρχηγού κράτους.

Προσωπικά, διαφωνώ με τον κ. Μπαλαούρα ως προς το κομμάτι της παγανιστικής αναφοράς που κάνει. Ο χαρακτηρισμός “παγανιστικό κατάλοιπο” είναι άστοχος και στην τελική, το Άγιο Φως κάνει ακριβώς ό,τι έκαναν και ανάλογα στοιχεία των αρχαίων θρησκειών. Δηλαδή, να συνενώσει, να φέρει πιο κοντά ένα ετερόκλητο κοινό που ασπάζεται το ίδιο “πιστεύω” και προσδιορίζει μέρος της ταυτότητας του μέσα από αυτό. Το γιατί ο κόσμος έχει ανάγκη από συνενωτικά σύμβολα είναι μια άλλη κουβέντα και εν τέλει, ζήτημα υποκειμενικό για τον καθένα.

Πέραν τούτου όμως, συμφωνώ με το γενικότερο πλαίσιο της αντίθεσης του, που έχει να κάνει με την ανερμάτιστη συζήτηση περί διαχωρισμού κράτους και εκκλησίας, έναν διαχωρισμό που ο ΣΥΡΙΖΑ ήξερε εξ αρχής πως δεν θα μπορούσε να κάνει άπαξ και επέλεξε να συγκυβερνήσει με τους ΑΝΕΛ.

Ο Πάνος Καμμένος άλλωστε, ήταν ξεκάθαρος μιλώντας τη Μεγάλη Τρίτη στην Ολομέλεια της Βουλής για την Εξεταστική Επιτροπή για την Υγεία. Λίγο πολύ μας θύμισε πως όσο εκείνος θα είναι στην κυβέρνηση, το Άγιο Φως θα έρχεται στη χώρα με υποδοχή αρχηγού κράτους. Ο κ. Καμμένος είναι και πάλι συνεπής απέναντι στο εκλογικό κοινό του. Μιλά εξ ονόματος τους, τους εκπροσωπεί πάνω στις βάσεις του κόμματος του, είναι πιστός στις θέσεις του που συνδέονται άμεσα με την εκκλησία και τους ενστόλους.

Η ασυνέπεια λοιπόν αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, που είχε υποσχεθεί να εμβαθύνει στην όλη συζήτηση περί διαχωρισμού, ωστόσο δεν τα έχει καταφέρει, ενώ την ίδια ώρα δεν μπορεί να τηρήσει μια συνοχή ως προς το ζήτημα εντός των μελών του.

Την ώρα που η βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος Φωτεινή Βάκη κάνει λόγο για “ψευδοθαύμα” αναφερόμενη στο Άγιο Φως, ο κ. Κοτζιάς προσπαθεί να ρίξει τους τόνους λέγοντας πως “η προοδευτικότητα δεν πρέπει να μετριέται με χτυπήματα στην καρδιά της παράδοσης του λαού”.

Και το πρόβλημα είναι πως ακόμη κι αν εν μέρει συμφωνώ με τον κ. Μπαλαούρα, τόσο αυτός όσο και η κ. Βάκη, είναι μέλη της κυβέρνησης που στηρίζουν, και όπως και σε άλλες περιπτώσεις, ή θα έπρεπε να μη μιλούν δημοσίως για να κάνουν στην πραγματικότητα κριτική στο ίδιο το κόμμα τους, ή θα έπρεπε να μη βρίσκονται σε αυτό. Είναι επικοινωνιακό ατόπημα και δεν αποσκοπεί πουθενά, πέραν της προσωπικής “σωτηρίας”, για ζητήματα που “μας παίρνει” να θίξουμε.

Λεφτά υπήρχαν

Για να βάλουμε όμως τα πράγματα σε μια σειρά, πρέπει να αναφέρουμε εδώ πως η υποδοχή του Αγίου Φωτός με τιμές αρχηγού κράτους και με έξοδα του δημοσίου, γίνεται από το 2002. Για την ακρίβεια, αποφασίστηκε από την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη μέσα στο 2001, οπότε και την ανέλαβε επίσημα το υπουργείο Εξωτερικών, και άρχισε από το Πάσχα του επόμενου έτους. Μέχρι τότε, από το 1988 και πέρα, τη μεταφορά είχε αναλάβει το ταξιδιωτικό γραφείο του Ιάκωβου Οικονομίδη και δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα με αυτό.

Το 2002 όμως είχαμε τις “τεχνοκρατικές” φούσκες και λίγοι διατύπωναν τις αντιρρήσεις τους ως προς την κυβερνητική πρωτοβουλία. Το “έθιμο” όμως διατηρείται μέχρι σήμερα, χωρίς η οικονομική κρίση να έχει επηρεάσει τη μεταφορά του Αγίου Φωτός, η οποία είναι εμπλουτισμένη μάλιστα με την ταυτόχρονη αεροπορική διανομή του στις κατά τόπους μητροπόλεις, η οποία βέβαια γίνεται δωρεάν από την Aegean.

Αν μη τι άλλο, για συμβολικούς τουλάχιστον λόγους θα έπρεπε είτε να είχε σταματήσει η απόδοση τιμής αρχηγού κράτους (δηλαδή τα έξοδα να τα αναλαμβάνει το αρμόδιο υπουργείο και ο λαός), είτε τα έξοδα να τα επωμιστεί εξ ολοκλήρου η Εκκλησία, χωρίς να επιβαρύνεται ο μέσος πολίτης, είτε κάποιος ιδιώτης που θα προσφερόταν για την όλη μεταφορά, όπως και στο παρελθόν.

Προφανώς και όλο αυτό θα μπορούσε να είναι αυτονόητο, αν οι ρόλοι ήταν διακριτοί, ή έστω προσδιορισμένοι σε μια βάση συνεργασίας με διακριτές ευθύνες.

Αλλά το ίδιο αυτονόητη θα έμοιαζε για πολλούς και η μείωση του αριθμού των βουλευτών του κοινοβουλίου μας, κάτι που πολλοί υποσχέθηκαν, αλλά ουδείς μέχρι σήμερα, τόλμησε να πράξει.

Αντί επιλόγου, προτιμώ να παραθέσω απόσπασμα από όσα έγραφε ο μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, στο Βήμα, το 2001. Λόγια ενός ιερωμένου που έχουν ιδιάζουσα βαρύτητα και δίνουν και μια άλλη διάσταση στο όλο θέμα:

“Οι αρχηγοί κρατών ασκούν μια εξουσία η οποία είναι απαραίτητη στις μεταπτωτικές συνθήκες ζωής. Με αυτή την έννοια αποδίδουμε τιμές αρχηγού κράτους και σε εκκλησιαστικούς άνδρες, όπως στον Οικουμενικό Πατριάρχη, γιατί πρέπει να σεβόμαστε τους θεσμούς. Δεν είναι δυνατόν όμως το Άγιον φως να τεθεί σε μια τέτοια διάσταση γιατί δεν αποτελεί μια εξουσία τεταγμένη να εξυπηρετεί μεταπτωτικές καταστάσεις Δεν είναι ορθό να θεωρείται αρχηγός κράτους το Άγιον φως”.