Δημοσκοπήσεις: Τοπίο στην ομίχλη

Αν είναι αλήθεια ότι οι δημοσκοπήσεις είναι η φωτογραφία μιας στιγμής και όχι οιωνοσκοπίες, η σημερινή περίοδος  είναι  στιγμή ρευστότητας και υψηλής αβεβαιότητας. Το δείχνει η δημοσκόπηση της «Κάπα Research» που δημοσίευσε χθες το «Βήμα της Κυριακής» και η οποία, αν διαβαστεί ψύχραιμα και όχι «οπαδικά», καταγράφει ένα ασταθές σκηνικό, χωρίς κλειδωμένους συσχετισμούς και παγιωμένες ισορροπίες.

Τι λέει, όμως, η έρευνα κοινής γνώμης της «Κάπα Research»; Σύμφωνα με τα ευρήματά της, η ΝΔ καταγράφει στην πρόθεση ψήφου προβάδισμα 3,5 μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, συγκεντρώνοντας την προτίμηση του 20,8%, των ερωτηθέντων. Το ΚΚΕ και η Δημοκρατική Συμπαράταξη κινούνται στη ζώνη του 5%, η Χρυσή Αυγή εμφανίζει εικόνα στασιμότητας, η «Ένωση Κεντρώων» εξακολουθεί να δείχνει δυναμική εισόδου στη Βουλή, ενώ το Ποτάμι, οι ΑΝΕΛ και τα κόμματα του αντιμνημονιακού χώρου (ΛΑΕ, Πλεύση κλπ) βρίσκονται, άλλο λιγότερο κι άλλο περισσότερο, σχετικά μακριά από το κοινοβουλευτικό κατώφλι του 3%.

Το πιο ηχηρό συμπέρασμα της δημοσκόπησης, ωστόσο, είναι το εύρος της δεξαμενής των αναποφάσιστων, αφού ο ένας στους τρεις ερωτηθέντες (32,4%) απαντά είτε ότι δεν έχει αποφασίσει ποιο κόμμα θα στηρίξει είτε ότι δεν σκέφτεται να ψηφίσει, αν είχαμε σήμερα νέες εκλογές.

Το στοιχείο αυτό καταργεί στην πράξη και τη χρησιμότητα κάθε αναγωγής των ποσοστών των κομμάτων επί των εγκύρων, αφού το «κόμμα της αδιευκρίνιστης ψήφου»,  των πολιτών, δηλαδή,  που αντιμετωπίζουν με δυσπιστία, διστακτικότητα ή και αρνητισμό τους δύο εταίρους του διπολισμού και τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις,  αποδεικνύεται στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή ισχυρότερο απ’ όλα. Είναι εντυπωσιακό, μάλιστα, ότι η δεξαμενή αυτή δείχνει να διευρύνεται, αφού τα ποσοστά επιρροής της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρότερα, συγκρινόμενα με τα αντίστοιχα της  προ διμήνου έρευνας της ίδιας εταιρίας.

Η προσεκτική ανάγνωση των ευρημάτων της  «Κάπα Research», σε συνδυασμό με τη σύνθεση της δεξαμενής των αναποφάσιστων (37% δηλώνει πως κλίνει προς το κέντρο, 32% προς την Αριστερά και 32% προς τη Δεξιά), πείθει ότι το προβάδισμα της ΝΔ οφείλεται στο γεγονός ότι, εν αντιθέσει με τον ΣΥΡΙΖΑ, συγκρατεί τη συσπείρωσή της, το μεγαλύτερο μέρος, δηλαδή, όσων ψηφοφόρων την επέλεξαν στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Δεν δείχνει, ωστόσο, να έχει νέες «εισροές» που θα δημιουργούσαν ρεύμα νίκης, πόσω μάλλον δυναμική αυτοδυναμίας,  αφού οι απογοητευμένοι από την πολιτική της κυβέρνησης δεν κατευθύνονται  στο κόμμα του κ. Μητσοτάκη, αλλά, για την ώρα, τουλάχιστον, διογκώνουν τα ποσοστά της αδιευκρίνιστης ψήφου.

Υπάρχουν δύο επιπλέον στοιχεία, μάλιστα, τα οποία, παρά το μεγάλο προβάδισμα της ΝΔ στην παράσταση νίκης (61,4 έναντι 20,6%), δημιουργούν αίσθηση κενού στρατηγικής και, λογικά, προβληματίζουν τους επιτελείς της αξιωματικής αντιπολίτευσης.  

Το πρώτο είναι ότι, αν και η ΝΔ εξακολουθεί να θέτει ως κεντρικό σύνθημα την ανάγκη προσφυγής στις κάλπες, το 56,2% όσων απαντούν στην έρευνα δηλώνουν ότι «πρέπει να δοθεί περισσότερος χρόνος στην κυβέρνηση» και μόνο το 35,5% τάσσονται υπέρ των πρόωρων εκλογών.

Ομοίως, αν και η αξιωματική αντιπολίτευση στηρίζει σε μεγάλο βαθμό την εκλογική  ρητορική της στη θέση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παραπλάνησε την κοινή γνώμη για να υφαρπάσει την ψήφο της και επιδείνωσε την οικονομική θέση της χώρας, ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό (62,5%) απαντά ότι κρίνει «θετικά και μάλλον θετικά» την υπερψήφιση των προαπαιτούμενων και το κλείσιμο της αξιολόγησης, εύρημα που παραπέμπει σε διαμόρφωση σκηνικού σχετικής σταθερότητας.

Αν το εύρημα αυτό συνδυαστεί, μάλιστα, με το ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (63,4%) ζητά από την αντιπολίτευση να «διατυπώνει εναλλακτικές προτάσεις» και μόνο το 27% δηλώνει ότι «πρέπει να κάνει ό, τι μπορεί για να πέσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ», το συμπέρασμα που – χωρίς παρωπίδες – προκύπτει, είναι ότι η ΝΔ, αν θέλει να διαμορφώσει δυναμική βέβαιης υπεροχής, οφείλει να αναθεωρήσει την αντιπολιτευτική της τακτική.

Το γεγονός, άλλωστε, της δημοσκοπικής αντοχής του Αλέξη Τσίπρα – ο οποίος, παρά τη δυσμενή συγκυρία για την κυβέρνηση και το κόμμα του, εμφανίζεται σχεδόν ισοδύναμος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως προς την καταλληλότητα για την πρωθυπουργία – αποδεικνύει ότι η ΝΔ θα ήταν εξαιρετικά επιπόλαιο να στηρίξει όλες τις ελπίδες της στο πότε θα πέσει από το δέντρο το «ώριμο φρούτο» του ΣΥΡΙΖΑ.

*Ο Χρήστος Μαχαίρας είναι δημοσιογράφος.