Γιατί ο Σόιμπλε φαίνεται πως βάζει νερό στο κρασί του

Γιατί ο Σόιμπλε φαίνεται πως βάζει νερό στο κρασί του
Συνεδρίαση του Eurogroup, Βρυξελλες, Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2015. (EUROKINISSI/The European Union) Eurokinissi

Mε την ηχηρή εξαίρεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Βερολίνο και ευρωπαϊκοί θεσμοί δείχνουν να διαμορφώνουν μία στάση περισσότερο ανεκτική απ’ ό, τι στο παρελθόν έναντι της Ελλάδας

Μπορεί οι εκπρόσωποι των θεσμών να μας αποχαιρέτισαν την περασμένη εβδομάδα, τις ώρες που η διεθνής κοινή γνώμη παρακολουθούσε συγκλονισμένη το λουτρό αίματος των Βρυξελλών,  αυτή τη φορά, ωστόσο, η αναχώρηση του κουαρτέτου δεν είχε κάτι το δραματικό. Σε συνδυασμό μάλιστα με τους ύμνους που επιφύλαξε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν στον Αλέξη Τσίπρα και την  ευελιξία που επιδεικνύει τελευταία ο Βόφγκανγκ Σόιμπλε, η αίσθηση που υπάρχει διεθνώς είναι ότι η αξιολόγηση, εκτός συγκλονιστικού απρόοπτου, φαίνεται να κλείνει μέχρι την πρωτομαγιά.

Η πιο arrogant οπτική των πραγμάτων θεωρεί ότι δεν συνέβη δα και κάτι εξαιρετικό. Οι εκφραστές της θεωρούν ότι η διαπραγμάτευση όντως θα κλείσει εκεί γύρω στο Πάσχα, υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι για  να πάρει η ελληνική κυβέρνηση την αξιολόγηση δεν δίνει μόνο ασφαλιστική γη και φορολογικό ύδωρ, αλλά και μια συμφωνία για το προσφυγικό, που μετατρέπει την Ελλάδα σε κέντρο φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών.

Είναι, άραγε, έτσι τα πράγματα; Υποστηρίξαμε και με άλλη ευκαιρία ότι η χώρα και να ήθελε δεν θα μπορούσε να «ανταλλάξει» το κόστος του προσφυγικού με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Παρά τη διαδεδομένη αίσθηση ότι «όλα γίνονται», οι  διεθνείς σχέσεις είναι κατά τι πιο περίπλοκες από τη… monopoly για να επιτρέπουν τέτοια δούναι και λαβείν.

Ο συμψηφισμός προσφυγικού και αξιολόγησης είναι αδύνατος πρακτικά και αδιανόητος εθνικά. Καμιά  οικονομική ανακούφιση – μικρή ή μεγαλύτερη, προσωρινή ή πιο μόνιμη, δεν έχει σημασία –  δεν είναι  αρκετή για να μετατραπεί η Ελλάδα σε έναν τεράστιο καταυλισμό.

Αυτή είναι όμως η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή βρίσκεται στο γεγονός ότι το προσφυγικό δεν είναι μία συνήθης εξέλιξη, την οποία η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να απορροφήσει, αλλά μία βόμβα που μπορεί  να συμπιέσει κι άλλο το ΑΕΠ της χώρας ή να επηρεάσει αρνητικά τομείς της οικονομίας, όπως είναι ο τουρισμός, πάνω στους οποίους στηρίζονται οι ελπίδες για ανάκαμψη.

Ο συνυπολογισμός, συνεπώς, των επιπτώσεων των μεταναστευτικών ροών στην ελληνική οικονομία δεν πρέπει να εκληφθεί ως συμψηφισμός  του προσφυγικού με την αξιολόγηση… Και το ευτύχημα  είναι ότι η «ακαμψία» που χαρακτήριζε μέχρι προ τινος τη στάση κεντρικών παραγόντων της διεθνούς σκηνής, μοιάζει να δίνει τη θέση της σε λογικές πιο ευέλικτες, που φαίνεται πως παίρνουν υπόψη τους  την κρίσιμη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας και την ανάγκη να ελεγχθούν οι μεταναστευτικές ροές – αν και ο τρόπος που αυτό επιχειρείται να γίνει, εγείρει σοβαρά ζητήματα από άποψη διεθνούς δικαίου.

Υπό αυτή την έννοια – και με την ηχηρή εξαίρεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου – Βερολίνο, Ουάσιγκτον και ευρωπαϊκοί θεσμοί δείχνουν να διαμορφώνουν μία στάση περισσότερο ανεκτική απ’ ό, τι  στο παρελθόν έναντι της Ελλάδας, προσμετρούν το γεγονός ότι η γεωπολιτική της μοίρα την έταξε να υποδέχεται πρώτη πρωτοφανείς από άποψη όγκου πληθυσμιακές ροές, εμφανίζονται να μετριάζουν  τους τόνους και, αν μη τι άλλο, να μην αυξάνουν τη στρόφιγγα της πίεσης.

Η πραγματικότητα αυτή θα ήταν λάθος να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι θα χαλαρώσει η δημοσιονομική λαβή ή ότι θα βγούμε από το ευρωπαϊκό μικροσκόπιο. Το πλαίσιο παραμένει ίδιο, οι παίκτες  κάθονται στις ίδιες θέσεις, αλλά η καταιγίδα του μεταναστευτικού βάζει μία νέα παράμετρο στο τραπέζι: στις συνθήκες που διαμορφώνονται, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε κρίσιμο κρίκο για την αντιμετώπιση ενός τεράστιου παγκόσμιου ζητήματος, όπως είναι το προσφυγικό. Κανείς, λογικά σκεπτόμενος, δεν μπορεί να εύχεται την αποσταθεροποίησή της…

Με άλλα λόγια, ούτε η Μέρκελ ούτε ο Σόιμπλε ερωτεύθηκαν ξαφνικά τον Τσίπρα, όπως θέλει το κλισέ των ημερών. Με την πραγματικότητα παραμένουν «ερωτευμένοι»…

*Ο Χρήστος Μαχαίρας, είναι δημοσιογράφος

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα