Η δύσκολη Άνοιξη του μεσαίου χώρου

Η κεντροαριστερά υπήρξε ανέκαθεν χώρος, όπου διασταυρώνονταν αδικαίωτες φιλοδοξίες και εμφύλια πάθη. Η υποχώρηση της εκλογικής επιρροής της, μάλιστα, αντί να επιταχύνει τις συσπειρώσεις και να  ενθαρρύνει συγκλίσεις,  πολλαπλασίασε τα καπετανάτα και απογείωσε τους εγωϊσμούς. Τα κόμματα του χώρου, υποχρεωμένα να αρδεύονται από μια κοινή, ρηχή δεξαμενή, βυθίστηκαν στα χρόνια των μνημονίων σε ένα πέλαγος καχυποψιών και ανταγωνισμών, που άλλα εξαέρωσε και άλλα έφερε στο χείλος του πολιτικού περιθωρίου.

Η συγκρότηση κοινής επιτροπής από τις δυνάμεις της «Δημοκρατικής Συμπαράταξης», του Ποταμιού και πολιτικών κινήσεων που στηρίζουν το όλο εγχείρημα, είναι μια πρώτη απάντηση, οργανωτικού φυσικά  χαρακτήρα, στο ερώτημα πώς η κεντροαριστερά και οι δυνάμεις του ενδιάμεσου χώρου μπορούν να αντιμετωπίσουν τη διαρκώς εντεινόμενη πίεση που τους ασκεί ο διπολισμός. Και, αν μη τι άλλο,  είναι λάθος η κριτική να εξαντλείται στα 31 πρόσωπα που στελεχώνουν τη συγκεκριμένη επιτροπή, λες και θα έπρεπε να συμμετέχουν κάποιοι άλλοι, θεόσταλτοι και χαρισματικοί, πιθανά, και όχι αυτοί που  ενδιαφέρονται για την ανασυγκρότηση του χώρου και ζουν την περιπέτεια της εκλογικής καταβύθισής του.

Τα πρόσωπα, προφανώς, παίζουν και θα παίζουν το ρόλο τους. Η ερημοποίηση της κεντροαριστεράς, ωστόσο, δεν οφείλεται στην έλλειψη ικανών, ταλαντούχων και οξυδερκών ανθρώπων, το αντίθετο  συμβαίνει, άλλωστε, αλλά στην επικράτηση πολιτικών στρατηγικών, που θάμπωσαν τη φυσιογνωμία του χώρου, έπληξαν την αυτοτέλειά του και, τελικά, υπονόμευσαν την αυτονομία του.

Υπό αυτή την έννοια, το στοίχημα για όσους συμμερίζονται το αίτημα της πολιτικής επανίδρυσης του μεσαίου χώρου, είναι η ανάκτηση ενός καθαρού στίγματος και η κατοχύρωση ενός ουσιαστικά αυτόνομου  ρόλου.

Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Ουσιαστική αυτονομία δεν σημαίνει μόνο χωριστά γραφεία και διακριτά σύμβολα, αλλά σαφή μέτωπα έναντι και των δύο εταίρων του νέου διπολισμού. Σημαίνει, με άλλα λόγια, τήρηση αποστάσεων όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τη ΝΔ. Πολιτικά μηνύματα που αποτρέπουν τη σύγχυση. Προτάσεις που τεκμηριώνουν τις αμφίπλευρες διαφορές και πείθουν την κοινή γνώμη ότι ο χώρος δεν αποτελεί συμπληρωματική δύναμη του ενός ή του άλλου, αλλά συμπαράταξη με διακριτό σχέδιο για την ελληνική κοινωνία.

Στις συνθήκες που διαμορφώνονται, με την προσφυγική και οικονομική κρίση να δοκιμάζουν όχι μόνο τις αντοχές αλλά και την όποια αξιοπιστία των κομμάτων, η κεντροαριστερά δεν θα βρει το βηματισμό της αν συνεχίσει να δίνει την αίσθηση του κατ’ επάγγελμα κυβερνητικού εταίρου της ΝΔ.

Και είναι αυτοκαταστροφικό ότι, τη στιγμή που ακόμα και η ίδια η ΝΔ απορρίπτει την ιδέα μιας οικουμενικής συγκατοίκησης που θα προέκυπτε από την παρούσα Βουλή, να είναι το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι  αυτοί που επιμένουν στην παραίτηση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και στον σχηματισμό νέας, υπό το κέλυφος της εθνικής ενότητας.

Πρόκειται για θέση χωρίς καμία απολύτως πρακτική αξία, που εκφωνείται στο πολιτικό κενό, και η οποία, στην πραγματικότητα, το μόνο που κάνει είναι να δυναμώνει τη φωνή του Κυριάκου Μητσοτάκη

και να ενισχύει το αίτημα των πρόωρων εκλογών.

Αν κάτι ταλαιπώρησε, επί χρόνια, τον συγκεκριμένο χώρο, ήταν οι έριδες που πυροδότησαν οι αναζητήσεις πολιτικών συμμαχιών. Το κάρο έμπαινε συστηματικά μπροστά από το άλογο και οι συνεργασίες  έμοιαζαν με το απόλυτο διακύβευμα, λες και το μείζον ήταν «με ποιον θα πας» και όχι «πού θέλεις να πας»…

Οι οιωνοί δεν είναι οι καλύτεροι… Ο ενδιάμεσος χώρος εξακολουθεί να βρίσκεται στις συμπληγάδες του διπολισμού και οι φυλές που τον απαρτίζουν προσέρχονται μάλλον ράθυμα στο ραντεβού της  ανασύνθεσης. Δεν έχουν, ωστόσο, άλλο δρόμο. Γνωρίζουν, άλλωστε, όσοι τουλάχιστον δεν γοητεύονται από τις σειρήνες των δύο πλευρών, ότι αυτό που προέχει είναι να αναστηλώσουν το σπίτι τους… Όχι, φυσικά, για να κλειστούν σ’ αυτό, αλλά για να συστηθούν ξανά στο κοινωνικό και εκλογικό ακροατήριο ως ανεξάρτητη πολιτική δύναμη. Οι συμμαχίες έπονται…

*Ο Χρήστος Μαχαίρας, είναι δημοσιογράφος