Κεντροαριστερή ψήφος σε δεξιά κάλπη

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει την πρώτη δήλωσή του ως νέος αρχηγός της  Νέας Δημοκρατίας. Αν και για να οριστικοποιηθεί το εύρος του προβαδίσματος που εξασφάλισε έναντι του Βαγγέλη Μειμαράκη απαιτείται η ενσωμάτωση και των 880 εκλογικών τμημάτων, το βέβαιο είναι ότι στο εκλογικό τμήμα της… κεντροαριστεράς ο Κυριάκος θριάμβευσε με ποσοστά σοβιετικά.

Για όποιον δεν το αντιλήφθηκε, στην πυκνή αρθρογραφία των ημερών που προηγήθηκαν, ο υιός Μητσοτάκης εμφανίζεται από πολλούς κεντροαριστερούς αναλυτές ως ο Αη Γιώργης του εκσυγχρονισμού, που έρχεται για να πάρει τη ρεβάνς από το τέρας του διακομματικού λαϊκισμού.

Ορισμένοι, μάλιστα,  το πάνε και ένα βήμα παραπάνω, θεωρώντας ότι ο Κυριάκος ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας μπορεί να θέσει σε νέα βάση την προοπτική δημιουργίας μιας πλατείας ευρωπαϊκής παράταξης, που θα ενώσει κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ.

Προφανώς, περί ορέξεως ουδείς λόγος… Στην πολιτική, άλλωστε, όλα είναι θέμα επιλογής. Το ζήτημα που ανακύπτει, απλώς, είναι ότι η κεντροαριστερή ψήφος στη δεξιά κάλπη υπέρ του Κυριάκου στην ουσία “ξαναζεσταίνει” την πολιτική γραμμή της συμπαράταξης των φιλευρωπαικών δυνάμεων, που επιχειρήθηκε να προβληθεί στο πρόσφατο δημοψήφισμα και επιβραβεύτηκε με τα γνωστά θεαματικά αποτελέσματα.

Πρόκειται για μια μετωπική αντίληψη, εξαιρετικά διχαστική στη σύλληψή της, που επιχειρεί να διχοτομήσει την πολιτική ζωή, φέρνοντας αντιμέτωπους τους “φίλους της Ευρώπης” με το υποτιθέμενο μπλοκ του αντιευρωπαϊσμού, που συγκροτείται γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το αξιοσημείωτο είναι, μάλιστα, ότι οι εμπνευστές της, αν και πρωταγωνίστησαν στο παρελθόν στην καταγγελία της αντίληψης “μνημόνιο – αντιμνημόνιο”, προτείνουν ένα δίπολο παρόμοιας κοπής.

Δεν είναι προφανές; Όπως εκείνη η αντίθεση λειτούργησε παραπλανητικά, καθώς θόλωσε υπαρκτές πολιτικές αποχρώσεις, καλλιέργησε ψευδαισθήσεις και έσπειρε πολιτικές αυταπάτες, η αντίληψη της κόντρας φιλοευρωπαίων – αντιευρωπαίων είναι εξίσου παραμορφωτική, αφού διαστρέφει την πραγματικότητα και επενδύει σε μία ψευδεπίγραφη πόλωση, που δεν προκύπτει από καμία σοβαρή πολιτική έρευνα. Αντίθετα, σε όλες τις μετρήσεις κοινής γνώμης, πρόσφατες και παλαιότερες, τα ποσοστά αποδοχής του ευρώ είναι θηριώδη και η παραμονή στην ευρωζώνη – εξαιρουμένων ΚΚΕ, ΛΑΕ και Χρυσής Αυγής – διακομματικός μονόδρομος.

Έχει χώρο, άραγε, αυτή η γραμμή σε εποχή (βίαιης ή ήπιας) ωρίμανσης του ΣΥΡΙΖΑ; Μπορεί να περπατήσει το σενάριο της φιλοευρωπαικής παράταξης, τη στιγμή που η Συριζέικη  ομοσπονδία μεταπλάθεται – μέσα σε ωδύνες και διαρκή μπρος πίσω, αλλά μεταπλάθεται – σε ευρωπαϊκό αριστερό κόμμα;

Για να το δούμε και διαφορετικά, το “αφήγημα Σαμαρά – Βενιζέλου”, που επιχειρεί εκτός των άλλων να αναπαραστήσει την πολιτική ζωή στην Ελλάδα ως κόντρα δύο στρατηγικά αντίπαλων στρατοπέδων, των “φιλοευρωπαίων” δηλαδή απέναντι στους “αντιευρωπαίους”  – θέση πάνω στην οποία πατά και η ενθουσιώδης υποστήριξη του Κυριάκου – τι άλλο μπορεί να προσφέρει στη χειμαζόμενη σήμερα κεντροαριστερά πέρα από το ρόλο του δορυφόρου της Δεξιάς;

ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι, καθένας με άλλο τρόπο, αλλά για παρεμφερείς λόγους, κάνουν από τον Σεπτέμβρη και μετά ό,τι περνάει από το χέρι τους για να μην μπουν στο κάδρο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Και από άποψη αυτοσυντήρησης, είναι λογικό: κομματική ανασυγκρότηση με ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών σε συγκυρία όπως η σημερινή, παραπέμπει σε τετραγωνισμό του κύκλου.

Αν είναι όμως έτσι τα πράγματα – αν δηλαδή η επαναφορά της κεντροαριστεράς στο προσκήνιο συνδέεται με την κατοχύρωση της πολιτικής και οργανωτικής της αυτοτέλειας – τότε το σενάριό της φιλοευρωπαικής παράταξης και τα δημόσια Ωσανά στον Κυριάκο δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα άλλο στο ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, πέρα από τη διάχυσή τους στο  χώρο ουσιαστικά της κεντροδεξιάς.

Έχουν, άραγε, κανέναν λόγο να το κάνουν η Γεννηματά και ο Θοδωράκης;

*Ο Χρήστος Μαχαίρας είναι δημοσιογράφος