Ο κύκλος της πόλωσης

Στον δημόσιο διάλογο που αναπτύσσεται, εμπεδώνεται σταδιακά μία αντίληψη αντιπαράθεσης, που μικρή σχέση έχει με την πολιτική πραγματικότητα και απειλεί να εγκαταστήσει για άλλη μια φορά την πόλωση στο κέντρο της σκηνής.

Η εικόνα που διαμορφώνεται, πηγάζει σε μεγάλο βαθμό από μία σκόπιμη σύγχυση που δημιουργείται με ευθύνη όλων των πλευρών:  ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιμετωπίζεται ως αυτό που πλέον είναι – ή, ακριβέστερα, ως αυτό που είναι μετά την ευρωπαϊκή στροφή του καλοκαιριού – αλλά ως το κόμμα/χώρος συνάντησης κινήσεων και τάσεων της Αριστεράς, που ανέβηκε στην εξουσία πριν από ένα ακριβώς χρόνο.

Στην καλλιέργεια αυτής της σύγχυσης δεν συμβάλλει μόνο η αντιπολίτευση, που έχει κάθε λόγο να ανακαλεί στη συλλογική μνήμη τις αρνητικές όψεις του πρώτου οκταμήνου, αλλά και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ, που, παρά τη σαφή μετατόπισή του σε ρεαλιστικές θέσεις, δεν θέλει να αποκοπεί από το παρελθόν του, θεωρώντας υπερασπίσιμες και επιλογές που ρητά έχει πλέον αναθεωρήσει.

Το αποτέλεσμα είναι η διαμόρφωση μιας ατμόσφαιρας ακραίας πόλωσης, η οποία αποτρέπει κάθε απόπειρα πολιτικής συνεννόησης ακόμα και για στοιχειώδεις συνταγματικές υποχρεώσεις, όπως είναι η συγκρότηση των Ανεξαρτήτων Αρχών. 

Πόσο έχουν όμως όλα αυτά σχέση με την πραγματικότητα; Τέσσερις μήνες πίσω, οι δύο συγκρουόμενοι πόλοι της πολιτικής σκηνής ψήφιζαν μαζί τη νέα συμφωνία με τους δανειστές. Αποδέχονταν, δηλαδή, όχι μόνο όσα είχαν συνομολογηθεί με τους θεσμούς, αλλά  αναγνώριζαν, ταυτόχρονα, και τη σημαντική τομή που είχε προκύψει εν τω μεταξύ στο πολιτικό σύστημα, τομή που έβαλε τέλος στην ασάφεια και τροποποίησε ριζικά τη διάταξη των κομμάτων στον πολιτικό χάρτη.

Η ευρωπαϊκή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλε από το τοπίο όλες τις σκιές και τις θαμπές ζώνες, πιστοποιώντας ότι ο πολιτικός κόσμος – με την εξαίρεση της ΛΑΕ, του ΚΚΕ και της Χρυσής Αυγής – είναι οριστικά και στρατηγικά πρανατολισμένος στην επιλογή της ευρωζώνης, ως της μόνης που εγγυάται την προοπτική και τα συμφέροντα της χώρας.

Η προσπάθεια συνεπώς και των δύο πλευρών να αναπαρασταθεί η πολιτική ζωή όχι ως αντιπαράθεση δύο πολιτικών ρευμάτων, αυτών που συγκροτούνται γύρω από τη Δεξιά και την Αριστερά, αλλά ως σύγκρουση δύο κόσμων – των φιλοευρωπαίων, για παράδειγμα, έναντι των αντιευρωπαίων ή των προοδευτικών έναντι των αντιδραστικών – μπορεί να είναι κατανοητή από άποψη κομματικής αυτοσυντήρησης, δεν αντιστοιχεί, ωστόσο, σε πραγματικές αντιθέσεις.

Για να το πούμε με άλλα λόγια, η γραμμή της πόλωσης μπορεί να υιοθετείται από την κυβέρνηση για να επανασυσπειρωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ ή από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για να ανασυγκροτηθεί η ΝΔ, η κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, ωστόσο, είναι προφανές πως άλλα απαιτούν.

Το παιχνίδι της σκληρής πολιτικής αναμέτρησης όπως και το αντίστοιχο της συναίνεσης – κοντά είναι η περίοδος που ο ΣΥΡΙΖΑ πιεζόταν από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι να συνεργασθεί μαζί τους στο πλαίσιο ενός μεγάλου συνασπισμού – αφορούν περισσότερο   επικοινωνιακές ανάγκες και λιγότερο υπαρκτά διλήμματα.

Για την ουσία των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων, όπως είναι το ασφαλιστικό, τα φορολογικά και το προσφυγικό, για την κατεξοχήν πολιτική, δηλαδή, εκεί που όντως πρέπει να υπάρξει αντιπαράθεση απόψεων, αποκλίσεις ή και συγκλίσεις, η δημόσια συζήτηση παραμένει αγαθό ουσιώδες εν ανεπαρκεία…

*Ο Χρήστος Μαχαίρας είναι δημοσιογράφος.

Φωτο sooc.gr