Εις το όνομα της Μακεδονίας

Έχουν περάσει 24 χρόνια από τότε που ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε πει την περίφημη φράση «ποιος θα θυμάται σε 10 χρόνια την ονομασία των Σκοπίων» – δεν την θυμάται κανείς , επειδή δεν υπήρξε. Για εμάς, τους Έλληνες, εννοείται – διότι όλος ο υπόλοιπος πλανήτης αναγνωρίζει το «Μακεδονία» σκέτο, χωρίς ζάχαρη.

Το 1993 ήταν μία περίεργη χρονιά για την Ελλάδα: η χρονιά είχε ξεκινήσει με τον Μητσοτάκη πρωθυπουργό και τελείωσε με τον Ανδρέα στο Μέγαρο Μαξίμου. Η θητεία του Αντ. Σαμαρά στο υπουργείο Εξωτερικών είχε διακοπεί πρόωρα, μέσα στο Προεδρικό Μέγαρο – ωστόσο, είχε προλάβει να δεσμεύσει ολόκληρη την πολιτική σκηνή στην αδιέξοδη άρνηση της ύπαρξης του όρου «Μακεδονία» στην ονομασία των Σκοπίων.

Τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς, στην τρίτη επέτειο της εκλογικής νίκης Μητσοτάκη που ήλθε μετά από τις απανωτές κάλπες του «βρώμικου» ’89, τα Σκόπια γίνονταν δεκτά στον ΟΗΕ ως «πρώην γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας». Δύο χρόνια αργότερα, ο Παπανδρέου προχωρούσε στην «ενδιάμεση συμφωνία» – ενώ είχαν ήδη αρχίσει φραστικές «μάχες» και αψιμαχίες για το όνομα της χώρας αυτής, σε διάφορα φόρα: από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως κάποιες περιφερειακές διοργανώσεις γυναικείου χάντμπολ.

Και οι μεν Σκοπιανοί, είχαν έναν λόγο για όλα αυτά – βλέπετε, είχαν φτιάξει κράτος, αλλά δεν ήταν ένα έθνος : έτσι, η μακεδονική ταυτότητα βοηθούσε στην ενοποίηση του πολυεθνικού χαρμανιού που ζούσε στην άλλοτε «σοσιαλιστική δημοκρατία της Μακεδονίας». Και μετά, άρχισαν οι αναγνωρίσεις – από παντού. Η ελληνική πλευρά δεν μπορούσε να κάνει κάτι άλλο από το να παρακολουθεί…

Βεβαίως, ο Μητσοτάκης είχε απόλυτο δίκιο: αν η Ελλάδα είχε συμφωνήσει το ’92 – ’93 με τους γείτονες, κατά πάσα πιθανότητα η Ιστορία θα είχε γραφτεί διαφορετικά – και για εκείνους, αλλά και για εμάς. Βεβαίως, ποτέ δεν είναι αργά…

Η αλλαγή της στάσης των Σκοπιανών, που δείχνουν έτοιμοι να εγκαταλείψουν την παρωδία αλυτρωτισμού στην οποία επιδίδονταν τα προηγούμενα χρόνια, είναι ασφαλώς μία ευκαιρία – και για εκείνους, αλλά και για εμάς. Εικοσιτέσσερα χρόνια μετά, μία σύνθετη ονομασία φαντάζει ικανοποιητική – και για εκείνους , αλλά και για εμάς. Για να λήξει η πλέον αχρείαστη διένεξη των Βαλκανίων.

*Ο Στέφανος Τζανάκης είναι Διευθυντής του News 24/7.