Ορυκτός πλούτος: Ο επιταχυντής για την επιβεβλημένη υλοποίηση της “Πράσινης Συμφωνίας”

Η συνεχής κλιματική επιδείνωση, σε συνδυασμό με την πρόσφατη εξάπλωση της πανδημίας του κορονοϊού αναδεικνύουν, μεταξύ άλλων, την αναγκαιότητα απόκτησης αυτονομίας της Ευρώπης, αλλά και της Ελλάδας όσον αφορά στον εφοδιασμό σε κρίσιμα αγαθά και πρώτες ύλες. Αυτό, έχει ως προϋπόθεση τόσο την επαρκή κάλυψη της θεαματικής αύξησης της ζήτησης υγειονομικού υλικού, όσο και την ανταπόκριση μετάβασης της ευρωπαϊκής Βιομηχανίας στην επόμενη μέρα της επιβεβλημένης βιώσιμης ανάπτυξης, που πλαισιώνεται και ορίζεται από την Πράσινη Συμφωνία, γνωστή και ως “Green Deal”.

Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου αποτελεί αφενός προϋπόθεση για την μετάβαση στην Πράσινη Συμφωνία, ενώ παράλληλα είναι και άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιατρική βιομηχανία και τη θεραπευτική πρακτική. Η αυτονομία και η επάρκεια της Ευρώπης σε κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες διασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή σε προηγμένη ιατρική τεχνολογία και σε αναλώσιμα αγαθά μέσα στα σύνορα της Ε.Ε. ενώ παράλληλα γίνεται έγκαιρα και με λιγότερο κόστος η προμήθεια των κρατών-μελών.

Μία μεγάλη ποικιλία ορυκτών και μετάλλων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών, βιομηχανικών εφαρμογών και θεραπευτικών πρακτικών. Διάφορα ιατρικά μηχανήματα, χειρουργικά εργαλεία, αναλώσιμα υλικά έχουν όλα σαν βάση τις ορυκτές πρώτες ύλες.

Στη διάρκεια της πανδημίας αναδείχθηκε, όσο ποτέ στο παρελθόν, η ανάγκη μετατροπής της Ευρώπης σε μια αυτοτροφοδοτούμενη και ταχύτατα προσαρμοζόμενη παραγωγική εξορυκτική βιομηχανία. Μαζί με την αναστάτωση που δημιουργήθηκε στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, αποκαλύφθηκε και το μέγεθος της εξάρτησής της από τις τρίτες χώρες όσον αφορά στην απόκτηση κρίσιμων πρώτων υλών, φαρμακευτικών σκευασμάτων και ιατρικού εξοπλισμού. Για το κρίσιμο αυτό θέμα, η Ε.Ε. καλείται επειγόντως να θέσει σε νέα προτεραιότητα τη στρατηγική της.

Πρέπει, ωστόσο, να προβληματιστούμε για το γεγονός ότι οι πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την Πράσινη Συμφωνία και την ψηφιακή μετάβαση προέρχονται κυρίως από άλλες περιοχές.

Ο άνθρακας δεν είναι πλέον το οικονομικό μέλλον της Ευρώπης όσο ο χρυσός, ο χάλυβας και άλλα μέταλλα. Η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας δεν θα είναι εφικτή αν αγνοήσουμε τις ορυκτές πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την υλοποίησή της, μέσα από την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων.

Αυτό θα επιτευχθεί, εάν αυξηθεί σημαντικά η εξόρυξη και επεξεργασία μεταλλευμάτων έτσι ώστε να εντατικοποιηθεί η βιομηχανική παραγωγή τεχνολογιών και προϊόντων. Τέτοια παραδείγματα είναι οι μπαταρίες λιθίου, τα φωτοβολταϊκά, οι ανεμογεννήτριες, προϊόντα απαραίτητα για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Τεράστια αποθέματα μεταλλευμάτων που υπάρχουν στην Ευρώπη θα μπορούν στο άμεσο μέλλον να αξιοποιηθούν προκειμένου να οδηγήσουν στην ενεργειακή μετάβαση μέσα από την παραγωγή και ανακύκλωση των πρώτων υλών.

Η χώρα μας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση μίας κρίσιμης αλυσίδας: Επάρκεια – αυτονομία – εξόρυξη – παραγωγή. Κι αυτό διότι διαθέτει αφενός πλούσιο σε κοιτάσματα μεταλλευμάτων υπέδαφος, μαζί και τις βιομηχανίες εκείνες που είναι ικανές να πραγματοποιήσουν το δύσκολο έργο της εξόρυξης, επεξεργασίας και διάθεσης των ορυκτών στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά.

Τα μεταλλεία Κασσάνδρας στη Χαλκιδική είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα παγκόσμιας κλάσης κοιτασμάτων στη χώρα μας που λειτουργούν υπό την εταιρεία “Ελληνικός Χρυσός” με παραγωγή χρυσού, άργυρου, μόλυβδο, χαλκού και ψευδάργυρου. Εκεί βρίσκονται τα μεταλλεία της Ολυμπιάδας και των Μαύρων Πετρών στο Στρατώνι, που ακολουθούν τη φάση παραγωγής και εξαγωγών, καθώς και εκείνο των Σκουριών, που τελεί υπό καθεστώς ανάπτυξης και κατασκευαστικών εργασιών.

Θα πρέπει να σημειωθεί και να τονιστεί πως μία τέτοια επένδυση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει τεράστια οφέλη για την οικονομία της χώρας και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, όπως φυσικά και για την Ευρώπη ως ισχυρό μεταλλευτικό κέντρο, όλα τα προηγούμενα χρόνια παρεμποδίστηκε. Η Ελληνικός Χρυσός, χάρη στις τεχνολογίες και τα συστήματα, με 400 σταθμούς να ελέγχουν το περιβάλλον, από τον αέρα μέχρι τον θόρυβο και τα υπόγεια νερά, έχοντας καθαρίσει εκατομμύρια τόνους καταλοίπων από παλαιότερη δραστηριότητα δεκαετιών στην ΒΑ Χαλκδική, καταδεικνύει την ανάγκη να επικεντρωθούμε στην ουσία και την πραγματική εικόνα για τη δυνατότητα της Ελλάδας να αποτελέσει κορυφαίο επενδυτικό προορισμό.