Πόσο εφικτή είναι η “κατάργηση” της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στις πόλεις;

Πόσο εφικτή είναι η “κατάργηση” της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στις πόλεις;
Κίνηση Eurokinissi

Ολοένα και ενισχύεται η τάση σε πολλές πρωτεύουσες, να απομονώνονται από τα αυτοκίνητα μεγάλα τμήμα των κέντρων των πόλεων. Θα καταλήξουμε όμως κάποτε σε ένα αστικό τοπίο χωρίς αυτοκίνητα;

Η ραγδαία είσοδος των αυτοκινήτων στην καθημερινότητα δεν έχει απλά διαμορφώσει ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο μετακίνησης, αλλά έχει επί της ουσίας επιβάλλει ένα νέο «οχηματοκεντρικό» μοντέλο ανάπτυξης στο αστικό τοπίο. Η εικόνα που εκλαμβάνουμε δείχνει ότι πλέον οι πόλεις δεν έχουν χτιστεί για ανθρώπους αλλά… για αυτοκίνητα. Αρκεί να αναλογιστούμε την αναλογία των τετραγωνικών χιλιομέτρων για αυτοκινητοδρόμους και θέσεις παρκαρίσματος σε σχέση με τις κατοικίες.

Διαπιστώνοντας την εξέλιξη αυτή, ο δημοσιογράφος Len Williams επιχείρησε να αναλύσει την ιδεατή εικόνα μιας μεγαλούπολης χωρίς αυτοκίνητα, βασισμένος στις προσπάθειες που επιχειρούνται σε διάφορες πρωτεύουσες ώστε να περιοριστεί η κυκλοφορία των αυτοκινήτων σε σημαντικά σημεία του αστικού ιστού. Το άρθρο του δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο site του BBC, εκτός των άλλων έχει και σημαντική αξία όσον αφορά στις επιπτώσεις της μετακίνησης με αυτοκίνητα στην υγεία των κατοίκων.

Τα τελευταία 100 χρόνια, το αυτοκίνητο έχει κυριαρχήσει στο αστικό τοπίο. Οι δρόμοι έχουν διευρυνθεί σε πολλές πόλεις για να φιλοξενήσουν αυτοκίνητα και έχουν δοθεί τεράστιες εκτάσεις για να σταθμεύσουν. Τα ΙΧ έχουν φέρει επανάσταση στη μετακίνηση, αλλά έχουν επίσης επιφέρει πολλά αρνητικά φαινόμενα, από την ατμοσφαιρική ρύπανση έως τα τροχαία ατυχήματα.

Σήμερα όμως κάτι φαίνεται να αλλάζει. Ένας μικρός αλλά συνεχώς αυξανόμενος αριθμός πόλεων προσπαθεί να αποβάλλει το αυτοκίνητο από το αστικό τοπίο εντελώς. Τόσο το Όσλο όσο και η Μαδρίτη με πρωτοσέλιδες περιγραφές, έχουν δημοσιοποιήσει τα σχέδιά τους που προβλέπουν την απαγόρευση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης. Βέβαια οι προσπάθειες παραμένουν ακόμη στα χαρτιά. Οι κινήσεις αυτές ωστόσο, αντιπροσωπεύουν μια ευρύτερη τάση στις πόλεις ώστε να καταστεί δυσκολότερη η οδήγηση.

«Κύριος στόχος μας είναι να δώσουμε πίσω στους ανθρώπους τους δρόμους «, λέει η Hanna Marcussen, αντιδήμαρχος του Όσλο για την αστική ανάπτυξη. «Να δείξουμε το πώς θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τους δρόμους μας και να τονίσουμε για ποιους έχουν κατασκευαστεί. Για εμάς, ο δρόμος πρέπει να είναι τόπος όπου συναντάς ανθρώπους, τρως σε υπαίθρια εστιατόρια, που παίζουν παιδιά και όπου εκτίθεται η τέχνη». Για να γίνει αυτό, το Όσλο έχει αποκλείσει εντελώς την κυκλοφορία των αυτοκινήτων σε ορισμένους δρόμους στο κέντρο. Έχουν επίσης αφαιρέσει όλες σχεδόν τις θέσεις στάθμευσης και τις αντικατέστησαν με λωρίδες ποδηλασίας, πάγκους και μικροσκοπικά πάρκα.

Υπάρχει επίσης και μια περιβαλλοντική πτυχή στο όλο εγχείρημα. Το Όσλο είναι χτισμένο σε μια «γεωλογική λεκάνη», όπου ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, υπάρχει σοβαρό προβλήματα ρύπανσης της ατμόσφαιρας. Με την επιβολή των κυκλοφοριακών απαγορεύσεων τα στοιχεία αποδεικνύουν σημαντική μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης την τελευταία δεκαετία. Επίσης παρατηρήθηκε πτώση από 35% το 2009 σε 27% το 2018 στις εκδρομές με αυτοκίνητο , ενώ παράλληλη υπήρξε αύξηση των μετακινήσεων με τα πόδια με ποδήλατα ή με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.

«Διαμάχη» για με ή χωρίς αυτοκίνητα

 

Κίνηση Eurokinissi

Μια πόλη χωρίς αυτοκίνητα ακούγεται ως μια ωραία ιδέα, αλλά είναι όμως εφικτή; Τι γίνεται με τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης; Ή με τα άτομα που έχουν κινητικά προβλήματα; Και τι γίνεται με τη διασύνδεση των προαστίων με το κέντρο;

Ο Ransford Acheampong, ερευνητής πολεοδομικού σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, λέει ότι η αφαίρεση των αυτοκινήτων θα βοηθούσε στη μείωση της ρύπανσης και θα μπορούσε να βελτιώσει τη δημόσια υγεία «αλλά εάν απομακρύνετε τα αυτοκίνητα από τους ανθρώπους, πρέπει να είστε σε θέση να παράσχετε μια εναλλακτική λύση».

Ακόμη και στην Ευρώπη, η οποία έχει σχετικά καλές δημόσιες συγκοινωνίες, οι μετακινήσεις και ο τρόπος ζωής πολλών ανθρώπων δεν θα ήταν εφικτά χωρίς ιδιωτικό αυτοκίνητο.

Μέχρις ότου λοιπόν οι δημόσιες συγκοινωνίες μπορούν να μειώσουν το χάσμα, οι άνθρωποι θα εξακολουθήσουν να θέλουν να οδηγούν αυτοκίνητα.

Από την πλευρά της η Marcussen εκτιμά μεν ότι το επιχείρημα της απαγόρευσης της κυκλοφορίας του αυτοκινήτου από τον ιδιοκτήτη του είναι σαν να παρεμβαίνεις στην ελευθερία του, από την άλλη υποστηρίζει ότι «με πολλούς τρόπους το να μην περιορίζεις τα αυτοκίνητα έχει αντίκτυπο στην ελευθερία των άλλων ανθρώπων. Τα αυτοκίνητα δυσκολεύουν τα παιδιά να παίζουν στο δρόμο ή τους ηλικιωμένους να τους διασχίζουν. Το Όσλο έχει επίσης πρόβλημα ρύπανσης της ατμόσφαιρας. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι τα αυτοκίνητα περιορίζουν την ελευθερία των ανθρώπων με άσθμα που μερικές φορές πρέπει να παραμείνουν στο σπίτι τους όταν η ασθένεια παρουσιάζει έξαρση».

Τι θα χρειαζόταν για να γίνει μια πόλη «ελεύθερη οχημάτων»;

Το άρθρο του BBC κάνει μια εκτενή αναφορά στο μεγαλόπνοο σχέδιο δημιουργίας μια πόλης ελεύθερης αυτοκινήτων, η οποία θα αποτελούσε προάστιο της κινεζικής μεγαλούπολης Chengdu. Στο σχέδιο αυτό όλες οι αποστάσεις θα καλύπτονταν πεζή. Δεν υπάρχουν αδιέξοδα και υπάρχει μεγάλος αριθμός διασταυρώσεων που κάνουν πολύ εύκολη την πρόσβαση με τα πόδια ή το ποδήλατο. Υπάρχει επίσης συνδεσιμότητα με γέφυρες για τα ανυψωμένα σημεία. Το προάστιο το οποίο σχεδιάστηκε για να φιλοξενεί 100.000 άτομα, καταλαμβάνει μόλις 1 τετραγωνικό χιλιόμετρο και δεν θα χρειάζονταν περισσότερο από 10 λεπτά για να περπατήσει κανείς από το ένα σημείο στο άλλο. Δυστυχώς δεν χτίστηκε ποτέ, εξηγεί ο Chris Drew από την SmithGill, την αμερικανική αρχιτεκτονική εταιρεία στην οποία ανατέθηκε να σχεδιάσει το προάστιο. Παρόλα αυτά, το σχέδιο δείχνει πώς μια αστική περιοχή θα μπορούσε να σχεδιαστεί για να λειτουργήσει χωρίς αυτοκίνητα.

«Θέλαμε να είναι ένα ζωντανό περιβάλλον, όπου τα παιδιά θα μπορούσαν να πηγαίνουν στο σχολείο χωρίς την ανάγκη για χρήση αυτοκινήτου και όπου οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να κάνουν μεγάλες αποστάσεις για τη δουλειά», λέει ο Drew. Με δύο σιδηροδρομικές συνδέσεις με την υπόλοιπη πόλη, κανείς κάτοικος δεν θα χρειαζόταν να οδηγεί για οπουδήποτε.

Ένα μέλλον χωρίς αυτοκίνητα;

«Από θετικής άποψης, υπάρχει μια τάση που είναι πιθανό να συνεχιστεί», λέει ο Acheampong. «Αν κοιτάξουμε τα στατιστικά στοιχεία, φαίνεται ότι προχωρήσαμε πέρα από την κατοχή αυτοκινήτων και η οδήγηση φαίνεται να βρίσκεται σε παρακμή. Υπάρχει επίσης μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη γενιά του 2000 και των baby boomers», αναφέρει, «με τους νέους να απομακρύνονται από την προσωπική ιδιοκτησία. Όλα τα οποία υποδηλώνουν ότι η σημερινή κυριαρχία των αυτοκινήτων μπορεί να σταματήσει σταδιακά από μόνη της».

Ωστόσο, επισημαίνει ότι υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για νέες εύκολες επιλογές μετακίνησης. Υπηρεσίες όπως η Uber απομακρύνουν τους ανθρώπους από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως και από ΙΧ. Όμως και πάλι χρειάζονται αυτοκίνητα.

Εν κατακλείδι, το πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η τάση για τη δημιουργία πόλεων χωρίς αυτοκίνητα, δεν έχει ακόμη φανεί, σημειώνει το σχετικό δημοσίευμα.

Ακολουθήστε το News24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα
Exit mobile version