Το πεπρωμένο ενός φόνου, με αρχαιοφύλακες σε ρόλο… παρκαδόρου

Μαχαιρώματα μέρα μεσημέρι. Διακίνηση ναρκωτικών. Γκρεμισμένες περιφράξεις. Μηνύσεις. Προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Αρχαιοφύλακες, σε χρέη… παρκαδόρου, για τα μυστήρια του Αγ. Δημήτρη  του Λουμπαδιάρη. Ψηφίδες σε ένα γαϊτανάκι  παραλογισμού,  παραβατικότητας, αναβλητικότητας  και υψηλής επικινδυνότητας, που θα οδηγούσε μαθηματικά σε φόνο. Μπορεί να είχε μετατραπεί σε άνδρο ανομίας τα τελευταία χρόνια ο λόφος  του Φιλοπάππου –τι ειρωνεία, για έναν χαρακτηρισμένο με ΦΕΚ αρχαιολογικό χώρο(!)-, αλλά έπρεπε να χυθεί το αίμα του άτυχου 25χρονου νεαρού,  ανήμερα Δεκαπενταύγουστο, για να αναγκαστεί το υπουργείο Πολιτισμού, που σφύριζε αδιάφορο για χρόνια, να αναλάβει δράση. Το ίδιο υπουργείο που δεν υλοποιεί υπουργική απόφαση που είχε υπογραφεί για την περίφραξη της αρχαιολογικής ζώνης του, από το 2008!

Άμεσα περίφραξη, με μια είσοδο

Τις προσεχείς ημέρες, μόλις καταλαγιάσει ο ανασχηματισμός, και αναλάβει στη Μπουμπουλίνας η νέα υπουργός Μυρσίνη Ζορμπά, σύμφωνα με πληροφορίες του NEWS 24/7, αναμένεται να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις. Την επόμενη εξάλλου ημέρα του εγκλήματος ξεκίνησαν οι διαβουλεύσεις για την περίφραξη και φύλαξη της περιοχής, σε συνεργασία με την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων, που έκρουε επανειλλημένως τον κώδωνα του κινδύνου. Δυστυχώς, χωρίς αποτέλεσμα.

«Δεν είναι εύκολο να λυθεί το ζήτημα από τη μια στιγμή στην άλλη. Αλλά έπρεπε να γίνει φόνος για να ανακινηθεί το θέμα», παραδέχεται η Μαρία Ντούρου, υπεύθυνη αρχαιολόγος  του λόφου Φιλοπάππου, η οποία μας προκαταλαμβάνει ότι  θα έχουμε «σημαντικά νέα» τις προσεχείς ημέρες.

«Ήταν αναμενόμενο να φτάσουμε στο φόνο», προσθέτει και υπογραμμίζει: «Πάρα πολλές φορές είχαμε διατυπώσει το φόβο αυτό σε έγγραφα προς το υπουργείο».

«Η κατάσταση στο λόφο έχει ξεφύγει», παραδέχεται  και η  προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών και ο άνθρωπος που ξενάγησε την Μισέλ Ομπάμα στον Ιερό Βράχο, Ελένη Μπάνου, η οποία μετά το φονικό, για την «ασφάλεια –όπως τονίζει-  του κόσμου», προσανατολίζεται οριστικά στη λύση της περίφραξης του Φιλοπάππου, βάσει της ήδη υπάρχουσας ανενεργούς υπουργικής απόφασης του 2008. «Μια είσοδος μόνο θα παραμείνει ανοικτή στο λόφο, που είναι αρκετή για τη διέλευση», προσθέτει.

«Ως Εφορεία δεν ξυπνήσαμε ξαφνικά με το φόνο», αντιδρά σε σχετικά σχόλια. «Είχαμε αποστείλει πάμπολλα έγγραφα προς το υπουργείο εκθέτοντας την κατάσταση. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, δεν μπορείς να ελέγξεις ένα ανοιχτό χώρο, δεν μπορείς να τον ελέγξεις όταν οι κάτοικοι σου ρίχνουν τις  περιφράξεις; Εσύ τι να κάνεις; Κι ένα λόχο φύλακες να βάλουμε, δεν ελέγχεται ο λόφος. Πώς να προστατευτούν οι πολίτες;».

Όντως. Πώς; Πώς μπορεί πράγματι να  αποτραπεί ένας νέος φόνος σε μια αχανή έκταση ξέφραγκο, αμπέλι στην καρδιά της Αθήνας; «Ασφαλής θα είναι ο κόσμος μόνο αν  κλείσει ο αρχαιολογικός χώρος, όπως το προέβλεπε το ΦΕΚ του 2008 και φωνάζουμε εμείς τόσο καιρό», υπογραμμίζει η κ.Μπάνου.

«Είναι πολύπλοκο το θέμα. Χρειάζονται  και μέτρα πρόληψης και καταστολής. Προφανώς θα διευκολύνει η περίφραξη.  Αλλά δεν αρκεί», επισημαίνει η Μαρία Ντούρου. «Χρειάζονται και άνθρωποι για την προστασία. Οι φύλακες που έχουμε δεν επαρκούν. Υπάρχει πρόβλημα. Χρειάζονται περισσότεροι».

«Καμία κυβέρνηση, κανένα υπουργείο, κανένας υπουργός τόσες δεκαετίες δεν ανέλαβε την ευθύνη του χώρου. Ενώ τα πράγματα  στο λόφο γίνονταν πολύ συχνά επικίνδυνα. Γιατί ποτές κανείς δεν προχώρησε σε ένα αποφασιστικό βήμα;», αναρωτιέται η Όλγα Βογιατζόγλου, πρώην  υπεύθυνη των δυτικών Λόφων (Πνύκα, Φιλοπάππου, Αστεροσκοπείο), η οποία  παρατηρώντας να κορυφώνεται η επιθετικότητα και η παραβατικότητα στο λόφο Φιλοπάππου, με επιθέσεις και μαχαιρώματα, που δεν διέρρεαν στον Τύπο,  περίμενε  αυτό που συνέβη: «θα χανόταν κι ο έλεγχος τελείως κάποια στιγμή και θα είχαμε και δολοφονία».

“Δεν είναι πανάκεια η περίφραξη”

Τι έπρεπε να γίνει την επομένη κιόλας ημέρα του φονικού από την Πολιτεία; «Περίφραξη συν επιπλέον φυλακτικό προσωπικό», απαντά η κ.Βογιατζόγλου.  «Ήταν οι κάτοικοι που ρίχνανε όλες τις περιφράξεις και μας στέλνανε ως Εφορεία στα δικαστήρια, ήρθαν και τα Μνημόνια και αποψιλώθηκαν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες και το φυλακτικό προσωπικό. Από εκεί και πέρα ο Θεός βοηθός!

Δεν είναι ωστόσο πανάκεια  η περίφραξη», διευκρινίζει  η κ.Βογιατζόγλου. «Μιλάμε για 700 στρέμματα, για σημεία εξαιρετικά δύσβατα, όπου μπορεί να κρυφτεί οποιοσδήποτε  και να κυκλοφορήσει ελεύθερα και παραβατικά. Ο φύλακας θα φυλάξει το μνημείο. Δεν μπορεί  να σκαρφαλώσει σε όλα τα δύσβατα σημεία».

Η περίφραξη και η φύλαξη θα μπορούσαν να  είχαν σώσει παρόλα αυτά τον άτυχο φοιτητή τη μοιραία βραδιά; «‘Οχι. Δεν θα μπορούσε να πάει εκεί που βρισκόταν το θύμα ένας φύλακας. Είναι πολύ επικινδυνο σημείο. Επιπλέον ως ανάγλυφο ο λόφος έχει ιδιαιτερότητες. Δεν μπορείς να βάλεις σε όλο το βράχο περίφραξη. Ούτε στο σημείο που σκαρφάλωσε το παιδί και σκοτώθηκε μπαίνει περίφραξη.  Από ένα σημείο και μετά ξεκινά κι η ευθύνη των επισκεπτών».

Η παρουσία φυλάκων θα μπορούσε, λέει ο κοινός νους, να λειτουργήσει έστω αποτρεπτικά. «Μην παραβλέπουμε  ότι στους λόφους ο φύλακας μόνος δεν μπορεί να πάει .Θέλει δυο νυχτοφύλακες τουλάχιστον. Οι αστυνομικοί  στις περιπολίες πηγαίνουν 5-5. Για το λόφο Φιλοπάππου  χρειάζεται στρατός. 4-5 φύλακες τι να καλύψουν;», λέει η κ.Βογιατζόγλου

“Χρειάζεται αστυνόμευση όλο το 24ωρο”

«Δεν είμαστε ειδικό σώμα. Οι φύλακες  κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή. Πώς  θα σταματήσουμε το έγκλημα; Με τα χέρια μας ή με τη φωνή;» διερωτάται ο πρόεδρος της Πανελλήνιας ‘Ενωσης Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων Γιάννης Μαυρικόπουλος, που εκτιμά ότι για να φυλαχτεί ο  λόφος  του Φιλοππάππου στην παρούσα του μορφή χρειάζεται τουλάχιστον 100  φύλακες περιμετρικά. «Για όσο διάστημα παραμένει ανοικτός πρέπει να υπάρχει αστυνόμευση όλο το 24ωρο. Μόνο η αστυνομία μπορεί να αποτρέψει το έγκλημα. Εμείς δεν είμαστε αστυνομικό σώμα, ούτε οπλοφορούμε.  Εχουμε πέσει κι εμείς θύματα επιθέσεων, και νύχτα και μέρα. Έχουν καταγραφεί τα συμβάντα».

Ποια πρέπει να είναι η πρώτη υπουργική απόφαση για το χώρο;

«Η περίφραξη», απαντά ο κ.Μαυρικόπουλος. «Να έχει ο χώρος κανόνες λειτουργίας, παρόλο που οι κάτοικοι αντιδρούν και έχουν ρίξει  όλα τα συρματοπλέγματα.  Πρέπει να γίνει κανονικός φυλασσόμενος χώρος ο λόφος, όπου πρωί -βράδυ  θα  τον φυλάνε αρχαιοφύλακες, χωρίς να κινδυνεύουν και οι ίδιοι».

 Αρχαιοφύλακες… παρκαδόροι στο Λουμπαρδιάρη

Είναι ελάχιστοι για το λόφο  οι αρχαιοφύλακες, αλλά ειδικά οι δύο που εργάζονται στη  μεριά του Λουμπαδιάρη, εξαναγκάζονται σε πολύ διαφορετικό έργο και ρόλο από αυτούν για τους οποίους έχουν προσληφθεί: «Κάνουν τους παρκαδόρους στα μυστήρια του Λουμπαδιάρη!», αποκαλύπτει η κ. Βογιατζόγλου. «Δεν είναι δυνατό οι 5 φύλακες του λόφου να αναγκάζονται να φυλάνε τα δεκάδες μυστήρια! Τα μνημεία ποιος θα τα φυλάξει; Είναι μια πολύ πονεμένη ιστορία αυτή.  Δεν αναφέρομαι στους διαπληκτισμούς και στις λεκτικές επιθέσεις που δέχονται από εκείνους που θέλουν να εισέλθουν με αυτοκίνητα. Επικρατεί ένα χάος!».

«Η κατάσταση έχει ξεφύγει και λόγω του ιερέα του Λουμπαδιάρη, δυστυχώς. Δεν είναι δυνατόν, γίνονται 50 γάμοι σε ένα μήνα!», δυσανασχετεί και η κ.Μπάνου.

“Ψέμα το εισιτήριο στο λόφο Φιλοπάππου”

Το «αντάρτικο» των κατοίκων του Φιλοπάππου  ξεκίνησε «από μια προβοκάτσια» σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, που βρίσκονταν και συνεχίζουν να βρίσκονται  στις δικαστικές αίθουσες μετά από προσφυγές των πρώτων. «Μια εποχή βρισκόμουν κι εγώ διαρκώς στα δικαστήρια», επιβεβαιώνει και η Όλγα Βογιατζόγλου, περιγράφοντας  τον κλεφτοπόλεμο που έζησε και με κατοίκους και με οργανωμένες συλλογικότητες, οι οποίες έριχναν τη μια μετά την άλλη τις εξωτερικές περιφραξεις και μια φορά και την εσωτερική.

Ο λόγος; Η πληροφορία που είχε διαρρεύσει είναι ότι στην περίπτωση που περιφρασσόταν ο αρχαιολογικός χώρος η πρόσβαση σε αυτόν θα προϋπέθετε εισιτήριο. Οι κάτοικοι θα έχαναν, με άλλα λόγια την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτόν, για την καθημερινή τους βόλτα. «Είναι ένα τεράστιο ψέμα που διαδόθηκε από την πρώτη στιγμή», τονίζει η κ.Βογιατζόγλου. «Ποτέ δεν υπήρξε τέτοια σκέψη και ποτέ δεν καταγράφηκε τέτοια απόφαση. Σε όλα τα δελτία που έβγαιναν για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων οι τρεις λόφοι του Φιλοπάππου, της  Πνύκας και του Αστεροσκοπείου, οι λεγόμενοι δυτικοί λόφοι, εντάσσονταν με την διπλή τους ιδιότητα, και ως αρχαιολογικοί χώροι και ως χώροι πρασίνου. Ποτέ δεν αγνοήθηκε αυτό. Παίχθηκε ένα εύκολο παιχνίδι για να ξεσηκώνουνε κάποιους ανθρώπους και να διαμαρτύρονται για πράγματα αναληθή».

Ο λόφος προβλεπόταν από το ΦΕΚ να παραμένει ανοικτός όλη την ημέρα μέχρι τη δύση του ηλίου, προσθέτει η κ.Βογιατζόγλου. «Μετά τη δύση  του ηλίου η είσοδος από τη μεριά του Λουμπαρδιάρη θα παρέμενε ανοικτή μέχρι την ώρα που θα έκλεινε το καφενείο του».

Ο Παναγιώτης Βωβός, από τα ενεργά μέλη των συλλογικοτήτων των κατοίκων της περιοχής Φιλοπάππου, μάς παροτρύνει να μπούμε στο site του υπουργείου Πολιτισμού, για να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι ότι ο λόφος εμφανίζεται στο πλέγμα του ενιαίου εισιτηρίου στους 6 αρχαιολογικούς χώρους  των Αθηνών.

«Δεν θα είχαμε πρόσβαση πλέον στο λόφο. Θα έπρεπε να πληρώνουμε κι εμεί εισιτήριο για την πρόσβαση», λέει. «Από την άλλη, το κάγκελο, η περίφραξη δεν μας προφυλάσσει από τίποτα. Το  αποδεικνύει το Πεδίον του Άρεως. Με την περίφραξη χειροτέρεψε η κατάσταση.  Το ζητούμενο είναι –τονίζει ο κ. Βωβός- να μπει φωτισμός στου Φιλοπάππου και να υπάρχει και φύλαξη. Έχει ελάχιστους φύλακες ο λόφος. Θέμα οριοθέτησης δεν υφίσταται αφού λύθηκαν τα ζητήματα καταπάτησής του».

Μία μόνο μορφή οριοθέτησης που αποδεχόντουσαν εξαρχής οι κάτοικοι: με θάμνους: « Εμείς  διεκδικούσαμε  ο λόφος να ειναι συγχρόνως αρχαιολογικός και αστικό άλσος, ώστε να έχουμε ελεύθερη πρόσβαση και τη νύχτα».

 “Προκρούστεια η μέθοδος της περίφραξης”

Δεν φοβίζει τους κατοίκους ο φόνος που έγινε; Διακινδυνεύουν την ασφάλειά τους για μια βόλτα στο λόφο τη νύχτα; «Δεν φοβόμαστε . Προφανώς ένας φόνος μπορεί να γίνει οπουδήποτε, μπορεί να γίνει κι επάνω σε ένα βούνο .Τι θα κάνουμε; Θα περιφράξουμε το βουνό; Η μέθοδος αυτή είναι προσκρούστεια και αναποτελεσματική, με  χαρακτηριστικό το παραδειγμα στο Πεδίον του Άρεως».

«Ποιος είπε ποτέ στους κατοίκους ότι δεν θα έχουν ελεύθερη πρόσβαση στο λόφο; Πόθεν προκύπτει; Από την άλλη, τι υπερτερεί, το εισιτήριο ή η  ασφάλεια;», ερωτά και η κ. Μπάνου, η οποία διαβεβαιώνει ότι το εισιτήριο δεν θα υπάρχει στην περίπτωση περίφραξης του λόφου. «Στην περίπτωση που υπάρξει, οι κάτοικοι θα έχουν ειδική κάρτα διόδου, όπως γίνεται με τις σταθμεύσεις. Όλα διευθετούνται. Το λέω αυτό γιατί οι κάτοικοι οδηγήθηκαν σε ακραίες καταστάσεις με την Εφορεία Αρχαιοτήτων. Την πήγανε στα δικαστηρια, φτάσανε μέχρι και το συμβούλιο της Επικρατείας. Εχουνε  γίνει ενέργειες ακραίες. Αυτά πρέπει να τελειώσουν».