Βερνίκος στο NEWS 247: Το μεταναστευτικό έχει χτυπήσει την πόρτα μας και πρέπει να το διαχειριστούμε

Ο Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδος, μιλά στο NEWS 247 για τις προκλήσεις που θέτει το προσφυγικό σε Ελλάδα και Ευρώπη, το μέλλον μιας γηραιάς Ηπείρου που γηράσκει αλλά διακατέχεται από ξενοφοβία και την επόμενη μέρα στα εργασιακά της χώρας μας, που θα φέρει την πολυπόθητη ανάπτυξη και ευημερία.

Η ΟΚΕ διετέλεσε από τους βασικούς διοργανωτές της Ευρωμεσογειακής Συνόδου 2016, στην οποία παραβρέθηκαν εκπρόσωποι χωρών από όλη τη λεκάνη της Μεσογείου. Η Σύνοδος έγινε στην Βραυρώνα στις 24 Οκτώβρη και τις εργασίες της άνοιξε με ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας.

Ο κ. Βερνίκος κάλεσε την ΕΕ να αναγνωρίσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι χώρες του Νότου, τόσο με την οικονομική κρίση, όσο φυσικά και με το ζήτημα των προσφυγικών ροών. “Οι ανθρώπινες ροές, προσφυγικές και μεταναστευτικές, σε συνδυασμό με τις τρομοκρατικές ενέργειες, έχουν δημιουργήσει κλίμα ξενοφοβίας” σημειώνει, τονίζοντας όμως πως το προσφυγικό είναι ένα πρόβλημα που είναι εδώ και τώρα και πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Να αναγνωριστούν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νότιες χώρες της ΕΕ

Ο πρόεδρος της ΟΚΕ τονίζει πως η Σύνοδος των ΟΚΕ και συναφών οργανισμών της Αθήνας, στην τελική της διακήρυξη κάλεσε σε επείγουσα πολιτική λύση στη Συρία και έκανε λόγο για την ανάγκη αλληλεγγύης και συνεργασίας. “Δεν είναι εύκολο σε μια χώρα που τη μαστίζει η οικονομική κρίση και με δοκιμασμένες ήδη τις αντοχές της κοινωνίας να μιλήσεις για το όφελος και την ενσωμάτωση των προσφύγων” αναφέρει στο θέμα της διαχείρισης των προσφύγων στη χώρα μας. Με δεδομένα τα φαινόμενα – ευτυχώς περιορισμένα – αντιδράσεων και το οικονομικοκοινωνικό υπόβαθρο, η συζήτηση για ενσωμάτωση αποτελεί ίσως ταμπού.

Το μεταναστευτικό έχει προ πολλού χτυπήσει την πόρτα μας και πρέπει να το διαχειριστούμε

Όπως όμως σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Βερνίκος “από τις αρχές της 10ετίας του ’90 μέχρι τα μέσα της 10ετίας του 2000, υποδέχθηκε και κατά κάποιο τρόπο ενσωμάτωσε περίπου 1,5 εκατομμύριο μετανάστες και φανταστείτε ότι ο μεγαλύτερος αριθμός απ’ αυτούς ήταν παράτυποι”.

Σε κάθε περίπτωση ο πρόεδρος της ΟΚΕ τόνισε την επιτακτική ανάγκη να λειτουργήσει η συμφωνία για το προσφυγικό και να απεγκλωβιστούν οι χιλιάδες άνθρωποι που βρίσκονται εδώ και πρέπει να μετεγκατασταθούν σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Η Ευρώπη είναι μια γηράσκουσα κοινωνία και τα κοινωνικά της συστήματα κινδυνεύουν να καταρρεύσουν

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου, συζητήθηκε εκτεταμένα η ανάγκη της Ευρώπης σε έμψυχο δυναμικό. Μιας Ευρώπης που γερνά και που το γεγονός αυτό θέτει σε κίνδυνο τον κοινωνικό χαρακτήρα των κρατών της. “Η Ευρώπη είναι μια γηράσκουσα κοινωνία και τα κοινωνικά της συστήματα κινδυνεύουν να καταρρεύσουν” σημειώνει χαρακτηριστικά και προσθέτει: “Αν καταφέρει να απορροφήσει αποτελεσματικά και να καταρτίσει τους εισερχόμενους μετανάστες και πρόσφυγες, μόνο ωφέλεια θα έχει μακροπρόθεσμα”.

Ο κ. Βερνίκος αναγνωρίζει πως εν μέσω μιας καταστροφικής οικονομικής κρίσης που έχει σαρώσει το Νότο, μια συζήτηση για αξιοποίηση εργατικού δυναμικού από τρίτες χώρες μοιάζει ίσως ανεδαφική. Όπως σημειώνει όμως “καλώς ή κακώς αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται στα εδάφη μας και χρειάζεται αλληλεγγύη, συνέργεια και ορθολογισμός για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες του γεγονότος τώρα και στο μέλλον”.

Εκείνο που προέχει είναι με ομόνοια να χαράξουμε το παραγωγικό μοντέλο της επόμενης μέρας

Με τη β’ αξιολόγηση να επικεντρώνεται στα εργασιακά και με δεδομένο πως ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στο ρόλο της ΟΚΕ για το τοπίο της επόμενης μέρας στον τομέα, ο κ. Βερνίκος κάλεσε όλες τις κοινωνικές ομάδες να καταθέσουν τις προτάσεις του.

“Δεν μπορώ να κάνω πρόβλεψη για την έκβαση των διαπραγματεύσεων, μπορώ να πω με σιγουριά όμως ότι παράλληλα με την οποιαδήποτε διαπραγματευτική προσπάθεια, εκείνο που προέχει είναι με ομόνοια και συμφωνία να χαράξουμε το παραγωγικό μοντέλο της επόμενης μέρας” σημειώνει και προσθέτει: “Η Ελλάδα που θα κρατάει τα παιδιά της, μια νέα Ελλάδα ευημερίας και ανάπτυξης, πρέπει οπωσδήποτε να ενδυναμώσει τη θέση της στο διεθνές εμπόριο και να παράγει υπηρεσίες και προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία και καινοτομία”.

Η τελική δήλωση της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης

Οι εκπρόσωποι των οικονομικών και κοινωνικών επιτροπών και των οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων και παρεμφερών οργανισμών της ευρωμεσογειακής περιοχής πραγματοποίησαν την ετήσια διάσκεψή τους στις 24 και 25 Οκτωβρίου στη Βραυρώνα Αττικής. Η συνεδρίαση αυτή αποτέλεσε την 21η έκδοση της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης Κορυφής, που θεσπίστηκε δυνάμει της εντολής που έδινε η Δήλωση της Βαρκελώνης το 1995.

Η περιοχή της Μεσογείου βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις, όπως ο πόλεμος, η τρομοκρατία, η ανάγκη κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, οι σημαντικές προσφυγικές ροές. Αυτές οι προκλήσεις δείχνουν ότι, περισσότερο από ποτέ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι προς Νότον γειτονικές της χώρες πρέπει να συνεργάζονται στενότερα στην υλοποίηση της πολιτικής γειτονίας.

Οι συμμετέχοντες συζήτησαν για ορισμένα από αυτά τα ζητήματα, και ειδικότερα για την προώθηση της νόμιμης μετανάστευσης, την κοινωνική προστασία και τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, τη σημασία της γυναικείας επιχειρηματικότητας και την επικείμενη διάσκεψη COP22 στο Μαρόκο και κατέληξαν στις παρακάτω προτάσεις:

Διαβάστε αναλυτικά τις δηλώσεις Βερνίκου στο NEWS 247:

Η Μεσόγειος ‘στενάζει’ από τις προσφυγικές ροές, μια εικόνα που αποτυπώθηκε γλαφυρά κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης. Πώς κρίνετε την αντίδραση της ΕΕ απέναντι στο ζήτημα μέχρι αυτή την ώρα; Ποιες κινήσεις των διαφόρων ΟΚΕ και συναφών οργανισμών μπορούν να συμβάλουν θετικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος;

Στην Ευρώπη σήμερα οι ανθρώπινες ροές, προσφυγικές και μεταναστευτικές, σε συνδυασμό με τις τρομοκρατικές ενέργειες, έχουν δημιουργήσει κλίμα ξενοφοβίας, ενδυνάμωσης ακραίων απόψεων και αμφισβήτησης της κυρίαρχης ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής. Το κλίμα αυτό δεν βοηθάει τη συνεπή και αλληλέγγυα συνεργασία. Όμως, θέλοντας και μη το φαινόμενο είναι εδώ, έχει προ πολλού χτυπήσει την πόρτα μας και πρέπει να το διαχειριστούμε. Πρόσφατα διοργανώσαμε σε συνεργασία με την ΕΟΚΕ (Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή) την Ευρωμεσογειακή Σύνοδο, μια Σύνοδο που ενισχύει τη δράση θεσμών όπως η ΟΚΕ.

Στη κοινή μας Τελική Διακήρυξη καταδικάσαμε όλες τις μορφές βίας και τρομοκρατίας, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ ζητάμε επείγουσα πολιτική λύση στην κρίση της Συρίας. Επίσης, καλούμε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει το σημαντικό ρόλο και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νότιες γείτονες χώρες της ΕΕ που υποδέχονται πρόσφυγες. Ελπίζοντας λοιπόν οι προτάσεις μας αυτές -και οι οποίες αποστέλλονται στις πολιτικές αρχές της ευρωμεσογειακής περιοχής- να εμπνεύσουν δράσεις, αποφάσεις και στρατηγικές, πιστεύω ότι συμβάλαμε με τον τρόπο μας στην αντιμετώπιση του φαινομένου, ενώ συνεχίζουμε εντατικά τη διοργάνωση παρόμοιων συναντήσεων και την ανταλλαγή εμπειριών και ιδεών.

Πώς πιστεύετε πως θα μπορούσε η Ελλάδα να διαχειριστεί το ζήτημα των προσφυγικών ροών προς όφελός της σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο;

Κοιτάξτε. Δεν είναι εύκολο σε μια χώρα που τη μαστίζει η οικονομική κρίση και με δοκιμασμένες ήδη τις αντοχές της κοινωνίας να μιλήσεις για το όφελος και την ενσωμάτωση των προσφύγων. Από την άλλη βέβαια, η Ελλάδα στο παρελθόν, από τις αρχές της 10ετίας του ’90 μέχρι τα μέσα της 10ετίας του 2000, υποδέχθηκε και κατά κάποιο τρόπο ενσωμάτωσε περίπου 1,5 εκατομμύριο μετανάστες και φανταστείτε ότι ο μεγαλύτερος αριθμός απ’ αυτούς ήταν παράτυποι. Τους ενσωμάτωσε παρ’ όλα αυτά. Εννοείται ότι είναι σήμερα εντελώς άλλη η ποιότητα του προβλήματος, άλλες οι συνθήκες, όμως είναι ένα παράδειγμα που χρησιμοποιώ και απευθύνω σε όλες εκείνες τις  πανικοβλημένες φωνές παντού στην Ευρώπη.

Μια Ευρώπη που πρέπει άμεσα να απεγκλωβίσει και να απορροφήσει μεγάλο αριθμό από τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή. Από εκεί και πέρα, η ισομερής γεωγραφική κατανομή τους σε όλη την επικράτεια μας, αλλά και προγράμματα ομαλής ένταξης τους στις τοπικές μας κοινωνίες σε συνδυασμό με σχέδια εργασιακής αξιοποίησής τους, σε μια συγκυρία μάλιστα που το ασφαλιστικό σύστημά μας καταρρέει, θεωρώ ότι είναι βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Σε όλα αυτά πολύτιμος σύμμαχος και αρωγός μπορεί πάντα να αποτελέσει η κοινωνία των πολιτών και αυτή είναι μια παράμετρος που αναδεικνύουμε πάντα εμείς στην ΟΚΕ και υπογραμμίζουμε μάλιστα έντονα στην επικείμενη Γνώμη που επεξεργάζεται και θα εκδώσει η Επιτροπή μας για το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα.

Τονίσθηκε κατά τη διάρκεια της διάσκεψης η ανάγκη της Ευρώπης που γερνά για ανθρώπινο δυναμικό. Πώς συνδυάζεται αυτή η αναγκαιότητα με το τεράστιο ποσοστό ανεργίας σε χώρες του Νότου (Ισπανία-Ελλάδα), αλλά και με τα συντηρητικά ανακλαστικά κομματιών της κοινωνίας σε μια τέτοια προοπτική;

Η Ευρώπη είναι μια γηράσκουσα κοινωνία και τα κοινωνικά της συστήματα κινδυνεύουν να καταρρεύσουν. Αν καταφέρει να απορροφήσει αποτελεσματικά και να καταρτίσει τους εισερχόμενους μετανάστες και πρόσφυγες, μόνο ωφέλεια θα έχει μακροπρόθεσμα. Η οικονομική κρίση των χωρών του Νότου, καθώς και τα θέματα ασφάλειας που εγείρονται και πυροδοτούνται από τα περιστατικά τρομοκρατίας ανά την Ευρώπη, καθιστά μια τέτοια κουβέντα να φαντάζει ανεδαφική ή ανεπίκαιρη, όμως καλώς ή κακώς αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται στα εδάφη μας και χρειάζεται αλληλεγγύη, συνέργεια και ορθολογισμός για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες του γεγονότος τώρα και στο μέλλον.

Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έκανε ειδική μνεία στο ρόλο της ΟΚΕ για την κατάρτιση του εθνικού άξονα πέντε σημείων για τα εργασιακά. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την έκβαση της δεύτερης διαπραγμάτευσης που περιλαμβάνει τα εργασιακά; Τι προτείνει η ΟΚΕ για την έξοδο από την κρίση στο νευραλγικό ζήτημα της απασχόλησης;

Η Ο.Κ.Ε. πιστεύει, υπηρετεί και ενθαρρύνει τον κοινωνικό διάλογο και τη σύνθεση των διαφορετικών προτάσεων, είναι συνταγματικό χρέος της άλλωστε. Απευθύνουμε έντονη έκκληση σε όλους τους παραγωγικούς φορείς και την κοινωνία των πολιτών να καταθέτουν πάντα τις προτάσεις τους σε εμάς προκειμένου να έχουμε ακόμη δυνατότερη φωνή σαν θεσμός. Δεν μπορώ να κάνω πρόβλεψη για την έκβαση των διαπραγματεύσεων, μπορώ να πω με σιγουριά όμως ότι παράλληλα με την οποιαδήποτε διαπραγματευτική προσπάθεια, εκείνο που προέχει είναι με ομόνοια και συμφωνία να χαράξουμε το παραγωγικό μοντέλο της επόμενης μέρας. Γιατί έτσι μόνο θα βρούμε λύσεις σε κάθε ζήτημα που σχετίζεται με την απασχόληση. Η Ελλάδα που θα κρατάει τα παιδιά της, μια νέα Ελλάδα ευημερίας και ανάπτυξης, πρέπει οπωσδήποτε να ενδυναμώσει τη θέση της στο διεθνές εμπόριο και να παράγει υπηρεσίες και προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία και καινοτομία, ενώ θα αξιοποιεί στο έπακρο τα συγκριτικά, ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, όπως είναι ο πολιτισμός και το φυσικό της κάλλος, ο κλάδος του τουρισμού, τα ασύγκριτα προϊόντα της ελληνικής γης, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ναυτιλία και η κομβική γεωστρατηγική της θέση.