Αγώνας δρόμου για να σωθούν παιδιά από την κατεστραμμένη Γάζα

Ο Δρ. Hani Isleem, συντονιστής προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, συνόδευσε 13 παιδιά που μεταφέρθηκαν από τη Γάζα στην Ελβετία για επείγουσα ιατρική περίθαλψη, μαζί με τις οικογένειές τους και είδε από κοντά το βάθος του τραύματος και του πόνου που κουβαλούν.

«Ως γιατρός Χωρίς Σύνορα, έχω συμμετάσχει σε 15 αποστολές ιατρικής εκκένωσης ασθενών από τη Γάζα μέσω της Αιγύπτου και της Ιορδανίας. 

Ο επίσημος αριθμός ασθενών που έχουν καταχωρηθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για ιατρική εκκένωση είναι 18.500, αλλά αυτό είναι μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό. Πολλοί περισσότεροι ασθενείς χρειάζεται να μεταφερθούν σε άλλες χώρες για να λάβουν την απαραίτητη ιατρική φροντίδα.

Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς σε αυτόν τον κατάλογο είναι θύματα γενοκτονίας και βομβαρδισμών, με σοβαρά κατάγματα, εγκαύματα, τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη, ακρωτηριασμούς και ελάχιστη πρόσβαση σε αποκατάσταση. Άλλοι έχουν ιατρικές ανάγκες, όπως συγγενείς ανωμαλίες ή καρδιαγγειακές παθήσεις, οι οποίες επιδεινώνονται λόγω της καθυστερημένης θεραπείας και της πείνας.

Συνοδεύοντας τους ασθενείς στην Ελβετία, έμαθα κάθε λεπτομέρεια της δοκιμασίας τους. Συνολικά, 13 παιδιά μεταφέρθηκαν στην Ελβετία για θεραπεία, μαζί με τα μέλη της οικογένειάς τους. Ήταν εξαντλημένα, τραυματισμένα και ανήσυχα για την οικογένειά τους που είχε μείνει πίσω. Μια στιγμή που με συγκίνησε βαθιά ήταν στο αεροδρόμιο Queen Alia στο Αμμάν: ένας επιβάτης περνούσε με ένα σκύλο και οι μητέρες σχολίασαν: «Βλέπετε, ακόμα και αυτός ο σκύλος έχει διαβατήριο και μπορεί να ταξιδέψει οπουδήποτε, αλλά εμείς δεν μπορούμε». Γέλασαν αμήχανα, αλλά τα λόγια τους αποκάλυψαν ένα βαθύ αίσθημα αδικίας και απάνθρωπης μεταχείρισης που αντιμετωπίζει ο παλαιστινιακός λαός εδώ και χρόνια.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο Αμμάν, τους παρέχονται τρία γεύματα την ημέρα, κάτι συνηθισμένο για εμάς, αλλά για αυτούς ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία. Αυτό με έκανε να συνειδητοποιήσω το βαθμό του υποσιτισμού τους. Πολλοί εμφάνισαν γαστρεντερίτιδα, απλώς και μόνο επειδή το σώμα τους δεν ήταν συνηθισμένο σε σωστή διατροφή μετά από παρατεταμένη στέρηση. Στη Γάζα, έτρωγαν μόλις ένα γεύμα την ημέρα. 

Η διαδικασία εκκένωσης είναι πολύπλοκη και εξαιρετικά απογοητευτική. Οι ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση συχνά πεθαίνουν ενώ περιμένουν. Θυμάμαι τον συνάδελφό μας, Abed El Hameed, ο οποίος τραυματίστηκε σε ισραηλινή επίθεση στη Γάζα, η οποία τραυμάτισε και άλλους και σκότωσε επί τόπου τον συνάδελφό μας, Omar Hayek.

Ο Abed El Hameed τραυματίστηκε σοβαρά και χρειαζόταν επείγουσα χειρουργική επέμβαση, η οποία δεν ήταν δυνατό να γίνει στη Γάζα. Προσπαθήσαμε να τον μεταφέρουμε, αλλά πέθανε μέσα σε δύο ημέρες, ενώ περίμενε την άδεια για να φύγει. Αν είχε πρόσβαση σε κατάλληλη ιατρική περίθαλψη, θα μπορούσε να είχε επιβιώσει. Μπορώ μόνο να φανταστώ πόσοι ασθενείς σαν αυτόν έχουν πεθάνει ενώ βρίσκονταν στην αναμονή. Επισήμως, 1.092 ασθενείς που είχαν εγγραφεί για ιατρική εκκένωση έχουν πεθάνει πριν προλάβουν να εκκενωθούν, και ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανώς πολύ μεγαλύτερος.

Μια άλλη πρόκληση είναι ο περιορισμένος αριθμός χωρών προορισμού. Πολύ λίγες χώρες είναι διατεθειμένες να δεχτούν ασθενείς από τη Γάζα, και εκείνες που το κάνουν συχνά επιβάλλουν αυστηρά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται. Επιπλέον, οι χώρες που δέχονται ασθενείς τείνουν να δίνουν προτεραιότητα στα παιδιά, τα οποία αντιπροσωπεύουν μόνο το 22% περίπου του συνόλου των περιπτώσεων. Οι ενήλικες και οι ηλικιωμένοι ασθενείς συχνά δεν γίνονται δεκτοί για διακομιδή, ενώ η γραφειοκρατία, οι έλεγχοι ασφαλείας και οι ιατρικές εξετάσεις δημιουργούν ακόμη περισσότερες καθυστερήσεις.

Κάθε μέρα, γινόμαστε μάρτυρες του ανθρώπινου κόστους. Το να βλέπεις ασθενείς να πεθαίνουν, ενώ περιμένουν την μεταφορά τους είναι το χειρότερο συναίσθημα που μπορεί να φανταστεί κανείς. Αλλά υπάρχουν μικρές στιγμές που θα θυμάμαι πάντα με χαρά και λύπη. Σε μια άλλη ιατρική διακομιδή στο Αμμάν, βρισκόμασταν σε ένα ασθενοφόρο με παιδιά, όταν ένα από αυτά ξαφνικά φώναξε από ενθουσιασμό. Είχε δει ένα κατάστημα που πουλούσε μπακλαβά. 

Πήγα όλα τα παιδιά μέσα στο κατάστημα και καθώς εκείνα έτρεχαν από τον ενθουσιασμό τους, ο μικρός τηλεφώνησε στον πατέρα του με βιντεοκλήση και του έδειξε όλα τα γλυκά του καταστήματος. Ο πατέρας του, που βρισκόταν ακόμα στη Γάζα, κοίταζε τον μπακλαβά με τέτοια λαχτάρα που ευχόμουν να μπορούσα να του στείλω μερικά κομμάτια.

Τα παιδιά ήταν πανευτυχή. Γελούσαν, διάλεγαν με ενθουσιασμό γλυκά και επαναλάμβαναν συνεχώς ότι δεν είχαν φάει μπακλαβά εδώ και δύο χρόνια. Ήταν μια μικρή αλλά βαθιά απόδειξη του τι είχαν στερηθεί. Δεν είναι μόνο το φαγητό, αλλά και οι απλές χαρές της παιδικής ηλικίας που έχουν χάσει τα παιδιά στη Γάζα.

Είμαι Παλαιστίνιος στην καταγωγή. Οι γονείς μου είναι από τη Γάζα και έχω ακόμα οικογένεια εκεί, αν και δεν έχω καταφέρει να τους επισκεφτώ. Είναι πολύ οδυνηρό να βλέπω τον λαό μου να υποφέρει τόσο πολύ. Πονάει ακόμα περισσότερο όταν ακούω σχόλια όπως: «Υπάρχει εκεχειρία στη Γάζα. Γιατί δεν μπορούν να νοσηλευτούν εκεί αυτοί οι ασθενείς;» Η πραγματικότητα είναι ότι οι άνθρωποι που φεύγουν από τη Γάζα δεν το κάνουν από επιλογή. Παλεύουν για την επιβίωσή τους.

Το σύστημα υγείας στη Γάζα έχει καταρρεύσει. Τα νοσοκομεία έχουν καταστραφεί, το προσωπικό έχει εκτοπιστεί και τα ιατρικά εφόδια είναι σπάνια. Πολλοί ασθενείς χρειάζονται περίθαλψη που απλά δεν είναι διαθέσιμη στην περιοχή. Η ιατρική διακομιδή είναι ο μόνος τρόπος για να σωθούν ζωές μέχρι να ξαναχτιστεί το σύστημα, και παρά τη λεγόμενη εκεχειρία, οι άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν σε ένοπλες επιθέσεις. 

Κάτι άλλο που ακούω συχνά είναι: «Γιατί αδειάζετε τη Γάζα από τον πληθυσμό της;» Θέλω να τονίσω το γεγονός ότι η ιατρική διακομιδή δεν ενθαρρύνει τη μετανάστευση. Οι ασθενείς διατηρούν το δικαίωμα να επιστρέψουν στη Γάζα μόλις ολοκληρωθεί η θεραπεία τους. Διαβεβαιώνουμε τους ασθενείς και τις οικογένειές τους ότι έχουν το δικαίωμα να επιστρέψουν στη Γάζα όταν θα είναι διαθέσιμη η κατάλληλη παρακολούθηση και πρόσβαση σε φάρμακα.

Ως γιατρός και εργαζόμενος σε ανθρωπιστική οργάνωση, το να βλέπω ασθενείς να πεθαίνουν χωρίς θεραπεία ενώ περιμένουν ιατρική διακομιδή είναι κάτι που μου σπαράζει την καρδιά. Αλλά κάθε ζωή που σώζεται, κάθε παιδί που έχει την ευκαιρία να φάει, να παίξει και να αναρρώσει κάνει αυτή τη δουλειά να αξίζει πραγματικά τον κόπο. 

Στις χώρες που δοκιμάζονται από τέτοιες κρίσεις, όπως η Γάζα, ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Κάθε λεπτό, δεκάδες παιδιά, αλλά και ενήλικες πεθαίνουν από ασθένειες που θα μπορούσαν να προληφθούν αν είχαν πρόσβαση στην κατάλληλη θεραπεία.  Κάθε λεπτό, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι εκεί. Προσφέρουν ιατρική φροντίδα και ελπίδα σε αυτούς τους ανθρώπους, που έχουν ανάγκη. Και εκεί είναι που κάθε λεπτό μετράει. Γιατί κάθε λεπτό μπορεί να σωθεί μια ζωή. Κάνε μια δωρεά σήμερα. ΚΑΘΕ ΛΕΠΤΟ ΜΕΤΡΑΕΙ – Γιατροί Χωρίς Σύνορα».