Ανησυχίες, ενστάσεις και ένα “παράθυρο”: Το θολό σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία

Ευρωπαίοι και άλλοι δυτικοί ηγέτες δήλωσαν το Σάββατο (22/11) ότι το σχέδιο των ΗΠΑ αποτελεί τη βάση για συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά χρειάζεται «επιπλέον δουλειά», στο πλαίσιο των προσπαθειών της Δύσης να επιτευχθεί μια καλύτερη συμφωνία για το Κίεβο πριν από την προθεσμία της Πέμπτης (27/11).

Σε συναντήσεις στο περιθώριο της συνόδου της G20, Ευρωπαίοι και άλλοι Δυτικοί ηγέτες έσπευσαν να διαμορφώσουν μια συντονισμένη απάντηση στην απαίτηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς την Ουκρανία να αποδεχθεί έως την Πέμπτη (27/11) το ειρηνευτικό του σχέδιο των 28 σημείων με τη Ρωσία.

Αργότερα, ο Τραμπ δήλωσε ότι η πρότασή του δεν αποτελεί την τελική προσφορά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχει περιθώριο προσαρμογών, καθώς η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της τόνιζαν ότι το σχέδιο μπορεί να αποτελέσει βάση για διαπραγματεύσεις αλλά χρειάζεται αλλαγές.

Ο Τραμπ έχει δώσει στην Ουκρανία προθεσμία έως τις 27 Νοεμβρίου για να αποδεχθεί το σχέδιο των 28 σημείων, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είπε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει «τη βάση» για μια συμφωνία.

Όταν ρωτήθηκε το Σάββατο αν το τρέχον προσχέδιο είναι η τελική του πρόταση προς την Ουκρανία, ο Τραμπ απάντησε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο: «Όχι, δεν είναι η τελική μου προσφορά». «Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πρέπει να τερματίσουμε τον πόλεμο, κι εργαζόμαστε γι’ αυτό», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς από το CNN τι θα συμβεί εάν ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν αποδεχτεί το σχέδιο εντός της προθεσμίας που έχει ορίσει την Πέμπτη (27/11), ο Τραμπ απάντησε: “Then he can continue to fight his little heart out”. «Τότε μπορεί να συνεχίσει να πολεμάει όσο αντέχει η μικρή της καρδιά», δηλαδή.

Πάντως, η νεότερη δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως αφήνει ανοιχτό ένα “παράθυρο”, στο ασφυκτικό δίλημμα που ετέθη στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος έμοιαζε υποχρεωμένος είτε να το αποδεχθεί είτε να ρισκάρει, έστω και μερικώς, τη στήριξη των ΗΠΑ.

Κρίσιμη συνάντηση την Κυριακή

Οι Ευρωπαίοι και άλλοι Δυτικοί ηγέτες συμφώνησαν ότι οι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας των E3 — Γαλλίας, Βρετανίας και Γερμανίας — θα συναντηθούν την Κυριακή στη Γενεύη με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας για περαιτέρω συζητήσεις. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, και η Ιταλία θα στείλει εκπρόσωπο.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες της Κυριακής στη Γενεύη. Ένας Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters πως ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ Ντάνιελ Ντρίσκολ έχει ήδη φτάσει στη Γενεύη.  Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζόναθαν Πάουελ θα παραστεί εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο απεσταλμένος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει την εναλλακτική πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη σύσκεψη .

Το αμερικανικό σχέδιο, το οποίο ενστερνίζεται βασικές ρωσικές απαιτήσεις, αντιμετωπίστηκε με συγκρατημένη κριτική σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με τους ηγέτες να προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην αναγνώριση της προσπάθειας του Τραμπ για τον τερματισμό των συγκρούσεων και στη διαπίστωση ότι ορισμένοι όροι της πρότασής του είναι δύσκολοι για το Κίεβο.

Η ανακοίνωση των αμερικανικών πρωτοβουλιών αιφνιδίασε αρκετούς Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι δεν είχαν ενημερωθεί για το περιεχόμενο και τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Υπάρχουν φόβοι ότι η Ρωσία έχει επηρεάσει υπερβολικά τον σχεδιασμό μιας συμφωνίας που παρουσιάζεται στην Ουκρανία ως τετελεσμένο.

Η κοινή δήλωση των Ευρωπαίων

Η κοινή δήλωση του Σαββάτου κατά τη σύνοδο της G20 στη Νότια Αφρική υπογράφηκε από τους ηγέτες του Καναδά, της Φινλανδίας, της Γαλλίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, της Ολλανδίας, της Ισπανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας και της Νορβηγίας. Δύο κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ ήταν επίσης ανάμεσα στους υπογράφοντες.

«Το αρχικό προσχέδιο της πρότασης των 28 σημείων περιλαμβάνει σημαντικά στοιχεία που θα είναι αναγκαία για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Εντούτοις, πιστεύουμε πως το προσχέδιο είναι μια βάση που χρειάζεται επιπλέον δουλειά», υπογράμμισαν οι ηγέτες.

Η δήλωση ανέφερε: «Πιστεύουμε, επομένως, ότι το προσχέδιο αποτελεί μια βάση η οποία θα χρειαστεί πρόσθετη εργασία. Είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε ώστε να διασφαλίσουμε ότι μια μελλοντική ειρήνη θα είναι βιώσιμη. Είμαστε ξεκάθαροι στην αρχή ότι τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας».

Προσέθεσε επίσης: «Ανησυχούμε για τους προτεινόμενους περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, οι οποίοι θα άφηναν την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση».

Επιπλέον, σημείωσε: «Η εφαρμογή στοιχείων που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ θα χρειαστεί τη συναίνεση των μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ αντίστοιχα».

Ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν το ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία τη Δευτέρα

Τη Δευτέρα (24/11), ηγέτες της ΕΕ θα συναντηθούν κατά τη διάρκεια μιας Συνόδου ΕΕ-Αφρικής στη Λουάντα προκειμένου να συζητήσουν το αμερικανικό σχέδιο για την ειρήνη στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

«Το αμερικανικό προσχέδιο της πρότασης των 28 σημείων περιλαμβάνει σημαντικά στοιχεία που θα είναι αναγκαία για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη», έγραψε ο Κόστα σε μια ανάρτηση στο Χ.

«Είμαστε έτοιμοι να εμπλακούμε προκειμένου να διασφαλίσουμε πως μια μελλοντική ειρήνη είναι βιώσιμη. Έχω προσκαλέσει και τους 27 ηγέτες της ΕΕ για μια ειδική συνάντηση για την Ουκρανία, στο περιθώριο μιας Συνόδου ΕΕ-Αφρικής στη Λουάντα τη Δευτέρα».

Μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου αντιδρούν στο σχέδιο Τραμπ

Μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, δημοκρατικοί και ρεπουμπλικανοί, εκφράζουν «σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τις λεπτομέρειες του σχεδίου» του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

«Δεν θα επιτύχουμε αυτή τη βιώσιμη ειρήνη προσφέροντας τη μία παραχώρηση μετά την άλλη στον Πούτιν και πλήττοντας μοιραία την ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί. Η ιστορία μάς έχει διδάξει ότι ο Πούτιν δεν καταλαβαίνει παρά την ισχύ και δεν θα σεβασθεί καμία συμφωνία αν δεν διασφαλίζεται μέσω του εξαναγκασμού», αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους τρεις δημοκρατικοί βουλευτές, ένας ανεξάρτητος γερουσιαστής και ένας ρεπουμπλικανός βουλευτής.

«Οφείλουμε να διαβουλευθούμε στενά με τους ουκρανούς εταίρους μας και τους εταίρους μας του ΝΑΤΟ σχετικά με την ακολουθητέα οδό. Οφείλουμε να ασκήσουμε πραγματική πίεση επί της Ρωσίας για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Ο ρεπουμπλικανός Ρότζερ Γουίκερ, πρόεδρος της πανίσχυρης επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας, αντέδρασε επίσης στις προτάσεις Τραμπ με ξεχωριστή ανακοίνωση.

«Το αποκαλούμενο “ειρηνευτικό σχέδιο”» παρουσιάζει πραγματικά προβλήματα και είμαι πολύ επιφυλακτικός ως προς την ικανότητά του να εγκαθιδρύσει την ειρήνη. Η Ουκρανία δεν πρέπει να αναγκασθεί να παραχωρήσει τα εδάφη της σε έναν από τους πλέον απροκάλυπτους εγκληματίες πολέμου στον κόσμο, τον Βλαντίμιρ Πούτιν», καταγγέλλει ο Ρότζερ Γουίκερ. «Το μέγεθος και η διάταξη των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας αποτελεί κυρίαρχη επιλογή για την κυβέρνησή της και τον λαό της».

Μακρόν: “Πρέπει να επανεξετασθεί – Δεν συζητήθηκε με τους Ευρωπαίους” – Τηλεδιάσκεψη την Τρίτη

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι το ειρηνευτικό σχέδιο που έχει υποβληθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία αποτελεί καλή βάση για επεξεργασία αλλά χρειάζεται να επανεξετασθεί με τη συμμετοχή των Ευρωπαίων.

«Υπάρχει ένα ειρηνευτικό σχέδιο που εμφανίσθηκε, το οποίο ενσωματώνει ιδέες που είναι πολύ οικείες, είτε υπήρχε επ’ αυτών συμφωνία είτε όχι. Είναι καλό ότι προτείνει ειρήνη και αναγνωρίζει σημαντικά στοιχεία σχετικά με την κυριαρχία, της εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας στους δημοσιογράφους στο πλαίσιο της διάσκεψης της G20 στη Νότια Αφρική.

«Αλλά είναι μία βάση εργασίας που πρέπει να επανεξετασθεί, όπως κάναμε το περασμένο καλοκαίρι, διότι το σχέδιο αυτό, κατ’ αρχάς, δεν συζητήθηκε με τους Ευρωπαίους», είπε.

«Ωστόσο, ορίζει πολλά θέματα για τους Ευρωπαίους. Τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται στα χέρια των Ευρωπαίων. Η ευρωπαϊκή ενσωμάτωση της Ουκρανίας βρίσκεται στα χέρια των Ευρωπαίων», είπε.

«Με το δεδομένο πως ό,τι κάνει το ΝΑΤΟ βρίσκεται στα χέρια των μελών του ΝΑΤΟ…άρα υπάρχουν πολλά πράγματα που απλώς δεν μπορούν να είναι μία αμερικανική πρόταση, χρειάζεται ευρύτερη διαβούλευση», πρόσθεσε.

Σχολιάζοντας το περιεχόμενο του σχεδίου Τραμπ, ο Εμανουέλ Μακρόν τόνισε ότι «χωρίς στοιχεία αποτροπής, οι Ρώσοι θα επιστρέψουν».

«Γνωρίζουμε ότι, αν δεν υπάρχουν στοιχεία αποτροπής» σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία, «οι Ρώσοι θα επιστρέψουν και θα αθετήσουν την υπόσχεσή τους», προειδοποίησε.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε επίσης ότι οι χώρες που υποστηρίζουν την Ουκρανία θα συνέλθουν μέσω τηλεδιάσκεψης το απόγευμα της Τρίτης.

«Θα έχουμε μία συνεδρίαση το απόγευμα της Τρίτης για να συντονισθούμε για το θέμα και να εξετάσουμε την πρόοδο που θα έχει γίνει κατά τις διαπραγματεύσεις των επόμενων ημερών στη Γενεύη», είπε.

Μερτς: “Κατέστησα σαφή στον Τραμπ τη δέσμευση της Ευρώπης στην Ουκρανία”

Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς δήλωσε πως κατέστησε σαφές στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ότι η Ευρώπη πρέπει να αποτελέσει μέρος οποιασδήποτε διαδικασίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, κατά τη διάρκειας μιας μακράς τηλεφωνικής συνδιάλεξης χθες το βράδυ.

“Εάν η Ουκρανία χάσει αυτόν τον πόλεμο και πιθανόν καταρρεύσει, θα υπάρξει ένας αντίκτυπος συνολικά στην ευρωπαϊκή πολιτική κατάσταση, σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο έχουμε δεσμευτεί τόσο πολύ σε αυτό το θέμα”, δήλωσε ο Μερτς μετά τη Σύνοδο της G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ.

“Κατέστησα σαφή αυτήν τη θέση σε εκείνον (τον Τραμπ)”, σημείωσε.

Οκτώ βορειοευρωπαϊκές και βαλτικές χώρες δεσμεύονται να συνεχίσουν την υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο κατά της Ρωσίας

Την ώρα που η Ουκρανία και η Ευρώπη προσπαθούν να συντονίσουν την απάντησή τους στο σχέδιο που παρουσίασαν οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, οι ηγέτες οκτώ βορειοευρωπαϊκών και βαλτικών χωρών δηλώνουν ότι μίλησαν με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, διατύπωσαν εκ νέου την υποστήριξή τους προς το Κίεβο και δεσμεύθηκαν να συνεχίσουν την προμήθεια όπλων στην Ουκρανία, ενισχύοντας παράλληλα την άμυνα της Ευρώπης για να αποτρέψουν περαιτέρω επιθετικότητα της Ρωσίας.

Σε κοινή τους ανακοίνωση οι ηγέτες της Δανίας, της Εσθονίας, της Φινλανδίας, της Ισλανδίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας δηλώνουν: «Η Ρωσία δεν έχει μέχρι στιγμής δεσμευθεί σε κατάπαυση του πυρός ή σε οποιαδήποτε βήματα που οδηγούν στην ειρήνη».

«Λύσεις που σέβονται την κυριαρχία της Ουκρανίας και θα φέρουν στην Ουκρανία και στην Ευρώπη μεγαλύτερη ασφάλεια και σταθερότητα έχουν την πλήρη υποστήριξή μας», αναφέρεται στην ανακοίνωση στην οποία οι οκτώ χώρες τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης των κυρώσεων και της λήψης ευρύτερων οικονομικών μέτρων κατά της Μόσχας όσο συνεχίζεται ο πόλεμος.

Ο Ζελένσκι ζητά εγγυημένη ασφάλεια και δικαιοσύνη

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα πως η πραγματική ειρήνη βασίζεται πάντα στην εγγυημένη ασφάλεια και δικαιοσύνη.

«Οι εκπρόσωποί μας γνωρίζουν πώς να προστατεύσουν τα εθνικά συμφέροντα της Ουκρανίας και τι ακριβώς χρειάζεται προκειμένου να αποτραπεί η Ρωσία να διαπράξει μια τρίτη εισβολή, ένα ακόμη πλήγμα στην Ουκρανία», είπε ο Ζελένσκι σε ένα διάγγελμα προς τον ουκρανικό λαό, όπου ανακοίνωσε συνομιλίες με τους εταίρους της Ουκρανίας με επίκεντρο τα βήματα για τον τερματισμό του πολέμου.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο Τραμπ

Η συμφωνία που προτείνεται στην Ουκρανία περιλαμβάνει όρους ιδιαίτερα δυσμενείς για το Κίεβο, όπως η παραχώρηση εδαφών που βρίσκονται ήδη υπό ρωσικό έλεγχο αλλά και περιοχών που παραμένουν ουκρανικές. Προβλέπει, επίσης, αμνηστία για όλα τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.

Το σχέδιο προτείνει την απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από το τμήμα της ανατολικής περιφέρειας του Ντονέτσκ που εξακολουθούν να ελέγχουν, καθώς και de facto ρωσικό έλεγχο στο Ντονέτσκ, στη γειτονική Λουχάνσκ και στην Κριμαία, που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014.

Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης το «πάγωμα» των συνόρων στις νότιες περιφέρειες Χερσώνας και Ζαπορίζια, κατά μήκος της υφιστάμενης γραμμής του μετώπου. Και οι δύο περιοχές τελούν υπό μερική ρωσική κατοχή.

Το προσχέδιο θα περιόριζε επίσης τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις σε 600.000 προσωπικό, ενώ ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύουν στην γειτονική Πολωνία.

Σύμφωνα με το σχέδιο, το Κίεβο θα λάβει «αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας», χωρίς όμως να δίνονται λεπτομέρειες. Το έγγραφο αναφέρει ότι «αναμένεται» πως η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.

Το σχέδιο προτείνει επίσης την «επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία», μέσω άρσης των κυρώσεων και μέσω πρόσκλησης προς τη Ρωσία να επανενταχθεί στην G7 — μετατρέποντάς την και πάλι σε G8.