Γάζα: Γιατί η “κίτρινη γραμμή” της συμφωνίας είναι επικίνδυνη για την Παλαιστίνη

Ανησυχία προκαλεί η “κίτρινη γραμμή” του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα και στην οποία υποχώρησε το Ισραήλ νωρίτερα τον Οκτώβριο, κατόπιν και της σχετικής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, καθώς ο φόβος να αποτελέσει το “νέο σύνορο” της περιοχής, είναι πιο ορατός από ποτέ.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, μάλιστα, έτσι αναφέρθηκε σε αυτή η ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth.

Το σχέδιο προβλέπει τη σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα, με το πρώτο στάδιο να έχει ήδη υλοποιηθεί, αφήνοντας το Ισραήλ να ελέγχει περίπου το 53% της Λωρίδας της Γάζας.

Η “κίτρινη γραμμή”, στην οποία το Ισραήλ υποχώρησε πρόσφατα, θεωρείται το πρώτο βήμα μιας σειράς στρατηγικών κινήσεων και έχει προκαλέσει ανησυχία ότι θα μπορούσε να αποτελέσει το μόνιμο σύνορο της περιοχής, κάτι που φαίνεται να ενισχύει η ισραηλινή εφημερίδα, η οποία την αποκαλεί “ουσιαστικά το νέο σύνορο”.

Η αναφορά αυτή έρχεται σε μια χρονική συγκυρία που βολεύει τη συντηρητική κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου και τους ακροδεξιούς συμμάχους του, οι οποίοι ενδέχεται να θεωρούν θετικό το ενδεχόμενο μόνιμης διαίρεσης της περιοχής.

Όπως αναφέρει το BBC, οι οχυρώσεις και οι διαχωριστικές γραμμές που το Ισραήλ κατασκευάζει τώρα κατά μήκος αυτής της κίτρινης γραμμής έχουν στόχο να χωρίσουν σαφώς την περιοχή, αλλά ενδέχεται επίσης να αποπροσανατολίσουν τις προσδοκίες και τους στόχους των συμμάχων του Νετανιάχου, τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στην ίδια την Ιερουσαλήμ.

Ισραηλινές εφημερίδες αναφέρουν ότι ο Νετανιάχου λαμβάνει αυστηρό μήνυμα από τους Αμερικανούς συμμάχους του να «δείξει αυτοσυγκράτηση» και να μην θέσει σε κίνδυνο την κατάπαυση του πυρός.

Ο τρόπος με τον οποίο, όμως, το Ισραήλ θα διαχειριστεί την κατάσταση στο εξής, εξαρτάται από το επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας και περιλαμβάνει την επίλυση πολύπλοκων ζητημάτων, όπως η διακυβέρνηση της Γάζας και ο αφοπλισμός της Χαμάς. Υπενθυμίζεται ότι ο Νετανιάχου έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι ο πόλεμος δεν θα τελειώσει μέχρι να αφοπλιστεί πλήρως η Χαμάς.

Η Ουάσιγκτον θέλει να διατηρηθεί η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός, με τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, να επισκέπτεται πρόσφατα το Ισραήλ για να πιέσει τον Νετανιάχου να συνεχίσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες. Παράλληλα, οι διαπραγματευτές του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρετ Κούσνερ, είχαν συνάντηση με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, νωρίτερα μες την εβδομάδα, επιβεβαιώνοντας την επιθυμία για συνέχιση του διαλόγου.

Πριν μερικές μέρες, όταν το Ισραήλ κατηγόρησε ανοιχτά τη Χαμάς ότι παραβίασε τους όρους της εκεχειρίας, σκοτώνοντας δύο στρατιώτες του IDF, η αντίδραση που πρότεινε ο ακροδεξιός ισραηλινός Υπουργός Εθνικής Ασφάλειας ήταν “πόλεμος”. Αντ’ αυτού ο Νετανιάχου πραγματοποίησε ένα σφοδρό, αλλά σύντομο, κύμα αεροπορικών επιθέσεων, υποστηρίζοντας ότι η Χαμάς επιτέθηκε σε ισραηλινά στρατεύματα εντός της “κίτρινης γραμμής” και κατόπιν δήλωσε ότι “η εκεχειρία είναι σε ισχύ”, θέλοντας να δείξει στην Ουάσιγκτον ότι το Ισραήλ δεν είχε παραβιάσει τους κανόνες.

Η κίτρινη γραμμή, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις του δεύτερου σταδίου της συμφωνίας, φαίνεται να εξηγεί γιατί οι εταίροι της κυβέρνησης Νετανιάχου επιλέγουν την υπομονή και όχι την άμεση υλοποίηση των απειλών τους για αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης.

Η επιθυμία κάποιων σκληροπυρηνικών εποίκων και υπουργών είναι ότι το επόμενο στάδιο της διαδικασίας θα αποδειχθεί αδύνατο να επιλυθεί και η κίτρινη γραμμή θα καταστεί το de facto σύνορο, ανοίγοντας το δρόμο για νέους εποικισμούς στην περιοχή της Γάζας. Κάποιοι ακραίοι εκτιμούν ότι το Ισραήλ θα έπρεπε να προσαρτήσει ολόκληρη τη Λωρίδα της Γάζας.

Η πλειοψηφία των Ισραηλινών, όμως, επιθυμεί το τέλος του πολέμου και την επιστροφή των ομήρων και των στρατιωτών τους. Αλλά ο Νετανιάχου, ως πολιτικός που αγαπά να διατηρεί τις επιλογές του ανοιχτές, έχει αναδείξει τη συμφωνία αυτή ως μια διαδικασία που προχωρά σε στάδια, με επιφυλάξεις και απαιτήσεις.

Η συμφωνία για την πρώτη φάση του σχεδίου περιλάμβανε την αποχώρηση σε θέσεις που άφηναν το Ισραήλ να ελέγχει πάνω από το μισό της Γάζας, και τη συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός με σκοπό την επιστροφή των ομήρων. Από εδώ και πέρα, ωστόσο, θα είναι πιο δύσκολο για τον Νετανιάχου, να ευθυγραμμιστούν οι στόχοι των συμμάχων του στις ΗΠΑ και στο εσωτερικό.

Ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει ότι οποιαδήποτε παραβίαση της συμφωνίας από τη Χαμάς – περιλαμβανομένου του αποτυχημένου αφοπλισμού της – θα επιτρέψει στο Ισραήλ να συνεχίσει τον πόλεμο.

“Εάν επιτευχθεί με τον εύκολο τρόπο, τόσο το καλύτερο”, δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα, αναφερόμενος στον αφοπλισμό της Χαμάς. “Αν όχι, θα επιτευχθεί με τον δύσκολο τρόπο”.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει την ίδια άποψη, ωστόσο η Ουάσιγκτον μέχρι στιγμής έχει δείξει ανοχή στις καθυστερήσεις και τις παραβιάσεις στην εφαρμογή της συμφωνίας, γεγονός που έχει περιορίσει το πολιτικό περιθώριο του Νετανιάχου, αφήνοντάς τον με λιγότερες επιλογές και δυνατότητες κινήσεων απ’ ό,τι πιθανότατα θα ήθελε.