Γεωργία: Ψέκασαν διαδηλωτές με τοξική ουσία από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Διαβάζεται σε 3'
Στοιχεία του BBC δείχνουν ότι η αστυνομία χρησιμοποίησε το ξεχασμένο χημικό “camite” σε υδροφόρες, προκαλώντας επίμονα συμπτώματα σε δεκάδες διαδηλωτές.
- 01 Δεκεμβρίου 2025 08:45
Η Γεωργία φαίνεται πως χρησιμοποίησε, όχι ένα σύγχρονο χημικό μέσο καταστολής, αλλά ένα δηλητηριώδες κατάλοιπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου για να διαλύσει τους διαδηλωτές πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το BBC.
Μια ουσία σχεδόν ξεχασμένη, θαμμένη στο σκοτάδι της ιστορίας, φέρεται να ψεκάστηκε στους δρόμους της Τιφλίδας.
Ένας από τους διαδηλωτές περιγράφει το νερό από τις υδροφόρες ως κάτι που «έκαιγε», μια αίσθηση που -όπως είπε- δεν έφευγε με τίποτα. Κι από δίπλα, συμπτώματα που κράτησαν εβδομάδες: δυσκολία στην αναπνοή, βήχας, εμετό.
Το BBC μίλησε με ειδικούς στα χημικά όπλα, με πληροφοριοδότες μέσα από τα σώματα καταστολής και με γιατρούς. Οι μαρτυρίες τους συγκλίνουν σε έναν ενοχλητικό συσχετισμό: το χημικό που πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε είναι το «camite», μια ουσία που ο γαλλικός στρατός χρησιμοποίησε εναντίον της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο – και που εγκαταλείφθηκε δεκαετίες μετά λόγω των σοβαρών, παρατεταμένων επιπτώσεών της.
Οι γεωργιανές αρχές απέρριψαν τα ευρήματα της έρευνας ως «παράλογα», επιμένοντας ότι η αστυνομία ενήργησε νόμιμα απέναντι σε «βίαιους εγκληματίες».
Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν στις 28 Νοεμβρίου 2024, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε το «πάγωμα» της πορείας προς την ΕΕ — μιας εθνικής φιλοδοξίας που είναι γραμμένη στο ίδιο το σύνταγμα της χώρας. Η απάντηση της αστυνομίας: υδροφόρες, σπρέι πιπεριού, δακρυγόνα CS.
Ανάμεσα στους διαδηλωτές, ο παιδίατρος Κωνσταντίνε Τσαχουνασβίλι. Ψεκάστηκε από τις υδροφόρες και ένιωσε την επιδερμίδα του να καίει για ημέρες. «Ήταν χειρότερο όταν προσπαθούσες να το πλύνεις», λέει. Έστησε στη συνέχεια διαδικτυακή φόρμα ώστε να συλλέξει στοιχεία από άλλους. Από τους σχεδόν 350 που απάντησαν, σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι είχαν επίμονα συμπτώματα που κράτησαν πάνω από έναν μήνα: κεφαλαλγίες, εξάντληση, βήχας, δύσπνοια, εμετοί.
Η μελέτη του έχει πλέον αξιολογηθεί από επιστήμονες και έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο διεθνές περιοδικό Toxicology Reports. Σε 69 άτομα που εξέτασε διαπιστώθηκαν ανωμαλίες στα ηλεκτρικά σήματα της καρδιάς σε σημαντικά υψηλότερα ποσοστά από το αναμενόμενο.
Το συμπέρασμά του έρχεται να ενισχύσει όσα είχαν ήδη υποψιαστεί δημοσιογράφοι, γιατροί και οργανώσεις δικαιωμάτων: ότι το νερό δεν ήταν απλώς νερό.
Οι πληροφοριοδότες και το χαμένο χημικό
Πρώην στελέχη της ειδικής μονάδας καταστολής της Γεωργίας αποκάλυψαν στο BBC λεπτομέρειες που δείχνουν προς το «camite».
Ο Λάσα Σερκελασβίλι, πρώην επικεφαλής οπλισμού της υπηρεσίας, είπε ότι το 2009 είχε κληθεί να δοκιμάσει μια ουσία για χρήση σε υδροφόρες, μια ουσία που είχε αποτελέσματα «εντελώς διαφορετικά» από τα γνωστά δακρυγόνα.
Δυσκολία στην αναπνοή για εκείνον και για τους περίπου 20 συναδέλφους που συμμετείχαν στις δοκιμές· αδυναμία να απομακρυνθεί η ουσία από το δέρμα, ακόμη κι όταν χρησιμοποιούσαν νερό με σόδα. «Η επίδραση δεν έφευγε, όπως συμβαίνει με τα συνηθισμένα δακρυγόνα», θυμάται.
Η σιωπή των αρχών παραμένει. Το υπουργείο Εσωτερικών αρνείται να αποκαλύψει ποια ουσία χρησιμοποιήθηκε. Μα οι μαρτυρίες και τα συμπτώματα σχηματίζουν ένα μοτίβο που γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να αγνοηθεί: ένα φάντασμα από το 1914 ίσως επέστρεψε στους δρόμους της Τιφλίδας.
