Γιατί η Ρωσία στέλνει στρατιώτες με “παπάκια” στο ουκρανικό μέτωπο

Η σκηνή που βλέπετε στο παρακάτω βίντεο μοιάζει σχεδόν μεταποκαλυπτική.

Μια φάλαγγα Ρώσων στρατιωτών αναδύεται μέσα από ένα ομιχλώδες τοπίο και κινείται προς την ανατολική ουκρανική πόλη Ποκρόβσκ. Κάποιοι από τους στρατιώτες επιβαίνουν σε μοτοσικλέτες και παπάκια· άλλοι στέκονται όρθιοι στην καρότσα ενός σαραβαλιασμένου αγροτικού ενώ μια άλλη ομάδα στρατιωτών κινείται πάνω σε ένα όχημα εξοπλισμένο με μια παράξενη κατασκευή, σαν κλουβί.

Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, το σύντομο βίντεο, το οποίο αναρτήθηκε στα social media και ταυτοποιήθηκε από το Reuters, λίγα μόλις μίλια έξω από το Ποκρόβσκ, δίνει μια εικόνα των μεταβαλλόμενων τρόπων, με τους οποίους η Ρωσία πολεμά (σ)την Ουκρανία.

Αν το Ποκρόβσκ “πέσει” στα χέρια των ρωσικών δυνάμεων, σενάριο το οποίο καθημερινά φαίνεται ολοένα και πιθανότερο, θα είναι η μεγαλύτερη πόλη που θα έχει καταλάβει η Μόσχα από την πτώση του Μπαχμούτ τον Μάιο του 2023.

 

Όπως το Μπαχμούτ, έτσι και το Ποκρόβσκ έχει σχεδόν ισοπεδωθεί, και η στρατηγική του σημασία έχει πλέον περιοριστεί σημαντικά. Αλλά, όπως και το Μπαχμούτ πριν την κατάληψή του, έτσι και το Ποκρόβσκ, έχει γίνει σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης.

Γι’ αυτό ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, φαίνεται διατεθειμένος να πληρώσει το οποιοδήποτε τίμημα για να κερδίσει αυτή την πόλη ενώ από την πλευρά του ο ουκρανικός στρατός προσπαθεί απεγνωσμένα να την κρατήσει, παρότι η κατάσταση γίνεται ολοένα πιο απελπιστική.

Παρότι η μοίρα των δύο ανατολικών πόλεων μοιάζει σχεδόν ίδια, στρατιώτες στο πεδίο, στρατιωτικοί παρατηρητές και αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο τρόπος με τον οποίο η Ρωσία κινείται για το Ποκρόβσκ, διαφέρει σημαντικά. Και η αλλαγή της τακτικής μάς αποκαλύπτει την εξέλιξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου τα τελευταία δύο χρόνια.

Όπως επισημαίνει σε δημοσίευμά του το CNN, ο βασικός λόγος για την αλλαγή αυτή είναι η μαζική εξάπλωση των drones, με τις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις να καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη ολοένα και περισσότερων μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις.

Αυτό έχει επεκτείνει αποτελεσματικά τις “ζώνες θανάτου” και στις δύο πλευρές του μετώπου, καθιστώντας πολύ πιο δύσκολη την πρόοδο στο πεδίο της μάχης.

Αντί να χρησιμοποιούν βαρύ οπλισμό για να προωθηθούν δια της βίας, τα ρωσικά στρατεύματα επιχειρούν όλο και περισσότερο να διεισδύουν στις ουκρανικές περιοχές με μη συμβατικά οχήματα, όπως μοτοποδήλατα και τετράτροχα.

Ένας στρατιώτης της 129ης Ουκρανικής Ταξιαρχίας, που υπηρετεί κοντά στην Κοστεντινίβκα βορειοανατολικά του Ποκρόβσκ, δήλωσε στο CNN ότι η πρώτη συνάντηση της μονάδας του με Ρώσους που επέβαιναν buggies (τετράτροχα οχήματα, σαν γουρούνες) ήταν «εξαιρετικά απρόσμενη», αλλά ωστόσο λογική.

«Είναι λογικό. Τους χτυπάμε με drones και γι’ αυτούς είναι ευκολότερο να κινούνται με ελαφριά μεταφορικά μέσα», είπε, χωρίς να αποκαλύψει το όνομά του για λόγους ασφαλείας.

Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε την Τρίτη ότι περίπου 300 Ρώσοι στρατιώτες βρίσκονται πλέον μέσα στο Ποκρόβσκ, αν και τόνισε ότι οι μάχες συνεχίζονται.

Σοβαρά προβλήματα στις διακομιδές ασθενών

Η Ρωσία προελαύνει σταδιακά προς το Ποκρόβσκ εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, μετά την κατάληψη της Αβντίιβκα ανατολικότερα στις αρχές του 2024.

Ο Mason Clark, διευθυντής του Defense of Europe Project στο Institute for the Study of War (ISW), είπε στο CNN ότι, όπως και στην Αβντίιβκα, η Ρωσία προχώρησε στο Ποκρόβσκ «προκειμένου να αναγκάσει τις ουκρανικές δυνάμεις τελικά να αποσυρθούν ή, ιδανικά, να τις περικυκλώσει πλήρως».

«Αυτό διαφέρει από το Μπαχμούτ, όπου υπήρξε μια πολύ πιο εξαντλητική, άμεση μετωπική επίθεση σε αστικό περιβάλλον επίτηδες. Στο Ποκρόβσκ ο επιχειρησιακός στόχος ήταν να περικυκλωθούν τα ουκρανικά στρατεύματα, όχι απαραίτητα να εκκαθαριστεί η πόλη τετράγωνο-τετράγωνο», πρόσθεσε.

Παρότι οι ρωσικές δυνάμεις δεν έχουν πλήρως περικυκλώσει το Ποκρόβσκ, κατάφεραν να διακόψουν τις ουκρανικές γραμμές ανεφοδιασμού.

Ένας Ουκρανός στρατιωτικός γιατρός, η μονάδα του οποίου μάχεται επί του παρόντος στο Ποκρόβσκ και στην κοντινή πόλη Μυρνοχράντ, δήλωσε ότι οι διακομιδές από την πόλη είναι σχεδόν αδύνατες, καθώς τα οχήματα εκκένωσης δεν μπορούν να πλησιάσουν περισσότερο από 10 έως 15 χιλιόμετρα (6 έως 9 μίλια), και ακόμη και αυτή η απόσταση παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνη λόγω των drones.

«Οι σοβαρά τραυματίες δεν φτάνουν στο σημείο να σταθεροποιηθεί (ιατρικά) η κατάστασή τους. Αν κάποιος υποστεί μέτριο τραυματισμό, θα φτάσει σε μένα σε σοβαρή κατάσταση, αν είναι αρκετά τυχερός για να τα καταφέρει. Οι ελαφροί τραυματισμοί φτάνουν ως μέτριοι», δήλωσε στο CNN, χωρίς να κατονομαστεί, επειδή δεν έχει εξουσιοδότηση να μιλήσει στα μέσα ενημέρωσης.

Ο ουκρανικός στρατός προσπαθεί να χρησιμοποιήσει μη επανδρωμένα θωρακισμένα οχήματα για την εκκένωση τραυματιών, αλλά ο νοσοκόμος είπε ότι αυτά δέχονται μαζικά πυρά από ρωσικές δυνάμεις – παρότι το διεθνές δίκαιο απαγορεύει επιθέσεις σε άοπλα και εμφανώς σημειωμένα ιατρικά μέσα.

Τους έστελναν στο μέτωπο για να σκοτωθούν, τώρα ο στόχος έχει αλλάξει

Η μάχη για το Μπαχμούτ στο πρώτο μισό του 2023 χαρακτηρίστηκε από αυτό που οι Ουκρανοί αποκαλούσαν ως «μηχανή του κιμά», δηλαδή επιθέσεις κατά κύματα.

Ρώσοι στρατιώτες προχωρούσαν συνεχώς προς καλά οχυρωμένες ουκρανικές θέσεις και έτσι όταν οι Ουκρανοί άνοιγαν πυρ, αποκάλυπταν τις θέσεις τους.

Η τακτική αυτή προκάλεσε εξαιρετικά σημαντικές απώλειες για τους Ρώσους, που στην ουσία στέλνονταν στο μέτωπο για να σκοτωθούν. Όσοι προσπαθούσαν να υποχωρήσουν, κινδύνευαν να εκτελεστούν από τους ίδιους τους διοικητές.

Ουκρανοί στρατιώτες στο Μπαχμούτ έλεγαν στο CNN ότι σκότωναν δεκάδες Ρώσους την ημέρα και την επόμενη ημέρα ερχόταν νέο κύμα. Στο τέλος, λόγω της μαζικής τους υπεροχής, η ρωσική τακτική πράγματι απέδωσε, εξαντλώντας την ουκρανική άμυνα μετά από μήνες.

Πλέον, όμως, η τακτική είναι άλλη.

«Στο Μπαχμούτ, η ομάδα Wagner έστελνε προσωπικό για να “τραβήξει” τα ουκρανικά πυρά, αναμένοντας να σκοτωθεί… τώρα ο στόχος είναι όσο το δυνατόν περισσότεροι να φτάσουν κοντά στις ουκρανικές θέσεις. Δεν τους στέλνουν για να σκοτωθούν», είπε ο Clark του ISW.

Ο στρατιώτης της 129ης Ταξιαρχίας δήλωσε στο CNN ότι οι ρωσικές ομάδες επίθεσης έχουν επίσης μικρύνει.

«Σε αστικές περιοχές κινούνταν σε ομάδες 5–7 ατόμων. Τώρα το μέγιστο είναι τρία. Και είναι δύσκολο να εντοπιστούν από αναγνωριστικά drones, γιατί υπάρχει πολύ λιγότερη κίνηση στην οθόνη», εξήγησε.

Άλλος μαχητής, από την ουκρανική μονάδα drones “Peaky Blinders”, είπε επίσης ότι οι Ρώσοι συχνά κινούνται σε τριάδες, προσθέτοντας ότι οι απώλειές τους παραμένουν υψηλές.

«Υπολογίζουν ότι οι δύο θα καταστραφούν, αλλά ο ένας θα φτάσει στην πόλη και θα εδραιώσει τη θέση του. Περίπου εκατό τέτοιες ομάδες μπορούν να περάσουν μέσα σε μία ημέρα», περιέγραψε.

Το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας εκτιμά ότι από το 1,1 εκατομμύριο απώλειες που έχει υποστεί η Ρωσία από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, το 1/3 έχει σημειωθεί φέτος.