Γιατί “μπήκε στον πάγο” η σύνοδος Πούτιν – Τραμπ

Η πολυαναμενόμενη σύνοδος κορυφής ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, μπήκε στον πάγο, καθώς η άρνηση της Μόσχας να δεχτεί άμεση εκεχειρία στην Ουκρανία σκίασε κάθε προοπτική για διαπραγματεύσεις.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε στο Reuters ότι «δεν υπάρχουν σχέδια για άμεση συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν», μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ. Παρότι η συνομιλία χαρακτηρίστηκε «παραγωγική», οι δύο πλευρές αποφάσισαν να μην προχωρήσουν σε συνάντηση.

Ο Τραμπ είχε ανακοινώσει την περασμένη εβδομάδα ότι θα συναντηθεί με τον Πούτιν σύντομα στην Ουγγαρία, με στόχο να επιτευχθεί  ο τερματισμός του πολέμου. Ωστόσο, η στάση του Κρεμλίνου παραμένει αμετάκλητη, καθώς συνεχίζει να απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει περισσότερα εδάφη πριν από οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός.

Παγώνει η διπλωματία – χωρίς ημερομηνία η συνάντηση

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε πως δεν υπάρχει «καμία συγκεκριμένη ημερομηνία» για τη σύνοδο, σημειώνοντας ότι απαιτείται «σοβαρή προετοιμασία», κάτι που «θα πάρει χρόνο». «Οι πρόεδροι έχουν μια κατ’ αρχήν κατανόηση, αλλά δεν μπορούμε να αναβάλουμε κάτι που δεν έχει καν οριστικοποιηθεί», είπε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, η ακύρωση της προπαρασκευαστικής συνάντησης Ρούμπιο–Λαβρόφ, που επρόκειτο να γίνει την Πέμπτη στη Βουδαπέστη, είναι ένδειξη ότι οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να προχωρήσουν σε νέα σύνοδο κορυφής, εκτός αν η Μόσχα υποχωρήσει από τις απαιτήσεις της.

«Προφανώς οι Ρώσοι ζήτησαν πάρα πολλά και οι Αμερικανοί κατάλαβαν ότι δεν θα υπάρξει “συμφωνία για τον Τραμπ” στη Βουδαπέστη», ανέφερε ένας από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Ένας άλλος πρόσθεσε: «Η Μόσχα δεν αλλάζει θέση. Θέλουν να σταματήσουν οι εχθροπραξίες μόνο αφού κατοχυρώσουν ό,τι έχουν καταλάβει».

Ανησυχία στην Ευρώπη για υποχώρηση των ΗΠΑ

Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας εκφράζουν φόβους ότι ο Τραμπ μπορεί να επαναλάβει μια συνάντηση με τον Πούτιν χωρίς να αποσπάσει ουσιαστικές παραχωρήσεις.

Σε κοινή δήλωση, οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της ΕΕ τόνισαν ότι «στηρίζουν πλήρως τη θέση του προέδρου Τραμπ υπέρ μιας άμεσης εκεχειρίας, με τις τρέχουσες γραμμές επαφής ως βάση για μελλοντικές διαπραγματεύσεις».

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η ιδιωτική συνάντηση Τραμπ–Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο ήταν τεταμένη, με τον Αμερικανό πρόεδρο να ασκεί έντονες πιέσεις στον Ουκρανό ηγέτη να δεχθεί κάποιες ρωσικές απαιτήσεις. Παρ’ όλα αυτά, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τη συνάντηση «επιτυχία», επισημαίνοντας ότι ο Τραμπ κατέληξε να στηρίξει δημόσια την ουκρανική θέση.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ετοιμάζονται να συναντήσουν αυτή την εβδομάδα τον Ζελένσκι, αρχικά στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και στη συνέχεια σε συνεδρίαση της «συμμαχίας των προθύμων» για τη δημιουργία διεθνούς δύναμης ασφαλείας μετά τον πόλεμο — πρόταση που η Ρωσία απορρίπτει κατηγορηματικά.

Η επιλογή της Ουγγαρίας ως τόπου συνάντησης προκάλεσε αντιδράσεις εντός της ΕΕ, καθώς ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν είναι από τους ελάχιστους Ευρωπαίους ηγέτες που διατηρούν στενές σχέσεις με τη Μόσχα.

Η πιθανότητα να ταξιδέψει ο Πούτιν στη Βουδαπέστη έχει επίσης διπλωματικές προεκτάσεις: η Πολωνία προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να αναγκάσει το αεροσκάφος του Ρώσου προέδρου να προσγειωθεί και να τον συλλάβει αν περάσει από τον εναέριο χώρο της, ενώ η Βουλγαρία δήλωσε πως θα του επιτρέψει τη διέλευση.