Η αθέατη ζωή των γυναικών στη Γάζα: “Μερικές φορές χρειάζομαι περισσότερο σερβιέτες, παρά φαγητό”

Η φρίκη που απλώνεται καθημερινά πάνω από τη Γάζα γίνεται καθημερινά, ολοένα και χειρότερη. Εδώ και τρεις μήνες, το Ισραήλ έχει επιβάλει πλήρη αποκλεισμό ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, με αποτέλεσμα οι Παλαιστίνιες και οι Παλαιστίνιοι να ζουν μέσα σε αδιανόητες συνθήκες, χωρίς τροφή, χωρίς νερό, χωρίς φάρμακα, χωρίς βασικά είδη υγιεινής, υπό την εκκωφαντική αδράνεια της Δύσης.

Μια από τις αθέατες πλευρές της εξαθλίωσης με την οποία βρίσκονται αντιμέτωπες οι γυναίκες στη Λωρίδα της Γάζας είναι αυτό που βιώνουν στην περίοδό τους, την οποία πλέον αντιμετωπίζουν χωρίς σερβιέτες, σαπούνι και τρεχούμενο νερό.

«Μερικές φορές χρειάζομαι σερβιέτες και σαπούνι περισσότερο από το φαγητό», είπε η Aisha, ένα νεαρό κορίτσι εκτοπισμένο στη Γάζα, σύμφωνα με το UNFPA, τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία.

Σχεδόν το 90% των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης έχει καταστραφεί ή υποστεί μερική ζημιά, ενώ τα αποθέματα καυσίμων για την άντληση και διανομή νερού έχουν πλέον εξαντληθεί.

Με εννέα στα δέκα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις νερού, οι γυναίκες και τα κορίτσια αναγκάζονται να διαχειρίζονται την έμμηνο ρύση τους χωρίς καθαρό νερό, σαπούνι, προμήθειες ή έστω ιδιωτικότητα. Πολλές πλέον περιγράφουν την περίοδο τους ως πηγή άγχους και απομόνωσης.

«Η περίοδός μου ξεκίνησε ενώ βρισκόμουν σε ένα πολυσύχναστο καταφύγιο. Είχα μόνο μία σερβιέτα, οπότε την τύλιξα με χαρτί τουαλέτας για να την κρατήσω περισσότερο», είπε ένα νεαρό κορίτσι από τη Γάζα. «Δεν μπορούσα να πλυθώ και ο πόνος ήταν φρικτός. Κάθισα σιωπηλή να κλαίω μέχρι το τέλος της ημέρας».

Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 700.000 γυναίκες και κορίτσια αναπαραγωγικής ηλικίας στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων που βιώνουν την πρώτη τους έμμηνο ρύση – εν μέσω βομβαρδισμών και σε βρώμικα, ασφυκτικά στρατόπεδα εκτοπισμένων, χωρίς καμία δυνατότητα αλλαγής με ιδιωτικότητα.

Χωρίς ιδιωτικότητα, σερβιέτες, προστασία

Γιατρός που μίλησε στη Γάζα είπε στο UNFPA: «Κάθε μέρα βλέπω γυναίκες να παλεύουν με την έμμηνο ρύση, την εγκυμοσύνη και τον τοκετό σε ταπεινωτικές συνθήκες. Ως γυναίκα η ίδια, το νιώθω βαθιά. Αυτές θα έπρεπε να είναι φυσικές εμπειρίες, όχι πηγές άγχους και πόνου».

«Βλέπω δύναμη στα μάτια των γυναικών, αλλά βλέπω και βαθύ πόνο, την απογύμνωση της αξιοπρέπειας», συνέχισε η γιατρός, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της για λόγους ασφαλείας. «Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι από τις πιο ευάλωτες ομάδες. Ξέρω ακριβώς τι σημαίνει να έχεις περίοδο χωρίς πρόσβαση σε σερβιέτες».

Περισσότερες από 10 εκατομμύρια σερβιέτες χρειάζονται κάθε μήνα στη Γάζα, αλλά διατίθεται λιγότερο από το ένα τέταρτο αυτής της ποσότητας. Πολλές γυναίκες και κορίτσια αναγκάζονται να χρησιμοποιούν παλιά ρούχα, σκισμένα υφάσματα ή σφουγγάρια, συχνά επαναχρησιμοποιώντας τα χωρίς σωστή καθαριότητα.

«Έσκισα το μοναδικό μου πουκάμισο σε κομμάτια για να μπορούν οι κόρες μου να τα χρησιμοποιήσουν αντί για σερβιέτες», είπε ένας πατέρας τεσσάρων κοριτσιών, εκτοπισμένος από την Τζαμπάλια στη βόρεια Γάζα.

Αυτές οι πρόχειρες λύσεις δεν είναι μόνο επώδυνες και ταπεινωτικές, αλλά μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις του αναπαραγωγικού συστήματος, σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες και ουρολοιμώξεις που ενδέχεται να οδηγήσουν σε μακροπρόθεσμες γυναικολογικές επιπλοκές. Χιλιάδες γυναίκες στη Γάζα αναμένεται να υποφέρουν από αυτές τις καταστάσεις, πολλές από τις οποίες παραμένουν χωρίς θεραπεία λόγω της κατάρρευσης του συστήματος υγείας.

Στα υπερπλήρη καταφύγια, η ιδιωτικότητα είναι σχεδόν ανύπαρκτη. «Δεν υπάρχει καθόλου ιδιωτικότητα. Περιμένω τη σειρά μου στην τουαλέτα με τις ώρες μόνο και μόνο για να αλλάξω ή να κάνω μπάνιο», μοιράστηκε ένα κορίτσι. Ένα άλλο είπε απλά: «Χρησιμοποιώ κομμάτια από τα ρούχα μου αντί για σερβιέτες… και έπαθα μόλυνση».

Η ψυχολογική πίεση είναι εξίσου σοβαρή. Γυναίκες και κορίτσια μιλούν για βαθιά ντροπή, φόβο διαρροών και συνεχή άγχος. Ένα έφηβο κορίτσι εξέφρασε την απογοήτευση και το πόσο ανήμπορες νιώθουν πολλές: «Κάθε φορά που έρχεται η περίοδός μου, εύχομαι να μην ήμουν κορίτσι».

Εξασφάλιση της υγείας κατά την έμμηνο ρύση

Το UNFPA που συμπροεδρεύει στη συντονιστική ομάδα για την προστασία από τη βία λόγω φύλου, εργάζεται, όπως αναφέρει, για να διασφαλίσει ότι η υγεία κατά την έμμηνο ρύση είναι πλήρως ενσωματωμένη σε όλη την ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.

Από τον Οκτώβριο του 2023, περισσότερες από 300.000 γυναίκες και κορίτσια έλαβαν προμήθειες δύο μηνών σε απορροφητικές σερβιέτες μιας χρήσης, ενώ πάνω από 12.000 νέες μητέρες προμηθεύτηκαν κιτ για την περίοδο μετά τον τοκετό, υποστηρίζοντάς τες στην πιο ευάλωτη περίοδο μετά τη γέννηση.

Το UNFPA διένειμε επίσης προμήθειες υγιεινής για την έμμηνο ρύση, μαζί με χρηματική βοήθεια και κουπόνια, προκειμένου να βοηθήσει περισσότερες από 150.000 γυναίκες και κορίτσια να καλύψουν βασικές ανάγκες υγιεινής. Μέσω αυτής της ευέλικτης στήριξης, οι εκτοπισμένες γυναίκες μπόρεσαν να αγοράσουν ό,τι είχαν περισσότερο ανάγκη – από σερβιέτες και σαπούνι μέχρι εσώρουχα και πετσέτες.

Επιπλέον, περισσότερα από 6.200 κιτ για έφηβες διανεμήθηκαν σε όλη τη Γάζα, περιλαμβάνοντας είδη υγιεινής, εκπαιδευτικό υλικό και αντικείμενα όπως σφυρίχτρες και φακούς. Το UNFPA στήριξε 16 ασφαλείς χώρους για γυναίκες και κορίτσια, που παρείχαν βασικές υπηρεσίες σε πάνω από 175.000 ανθρώπους, μέσα από πρόληψη της βίας λόγω φύλου, ψυχοκοινωνική στήριξη, μείωση κινδύνου και ευαισθητοποίηση για τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα. Τέλος, έξι κινητές μονάδες μητρότητας έχουν επίσης αναπτυχθεί για να υποστηρίξουν τις υγειονομικές δομές με σωτήριες προμήθειες, όπως θεραπείες για ουρολοιμώξεις και λοιμώξεις του αναπαραγωγικού συστήματος.

«Το φαγητό μας κρατά ζωντανούς, αλλά οι σερβιέτες, το σαπούνι και η ιδιωτικότητα μας επιτρέπουν να ζούμε με αξιοπρέπεια», είπε η Maysa, μια εκτοπισμένη γυναίκα στη Χαν Γιούνις. «Όταν λαμβάνουμε τα κιτ υγιεινής, νιώθουμε πως κάποιος επιτέλους μας βλέπει. Δεν προστατεύουν μόνο την υγεία μας, αλλά και την αξιοπρέπειά μας».