Η διπλή πρόκληση που θέτει σε κίνδυνο την αξιοπιστία του Τραμπ

Η εβδομάδα που διανύουμε αναμένεται ιδιαίτερα κρίσιμη για τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς αντιμετωπίζει δύο μεγάλες προκλήσεις -μια στο εσωτερικό και μια στο εξωτερικό- που θα δοκιμάσουν τον “μύθο” που έχει δημιουργήσει ο ίδιος ως δεινός διαπραγματευτής, αλλά και την ικανότητά του να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ασκεί πίεση στην εύθραυστη ρεπουμπλικανική πλειοψηφία στη Βουλή, ώστε να ξεπεράσει τις εσωτερικές της διαφωνίες και να εγκρίνει το “μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο” που περιλαμβάνει τις βασικές του προτεραιότητες στο εσωτερικό. Παράλληλα, η -μέχρι στιγμής ανεπιτυχής- προσπάθειά του να φέρει ειρήνη στην Ουκρανία φτάνει σήμερα σε κρίσιμο σημείο, με το τηλεφώνημα στον Πούτιν, ο οποίος έχει απορρίψει την πρωτοβουλία Τραμπ παρά τη διακριτική στάση της αμερικανικής κυβέρνησης.

Το νομοσχέδιο δαπανών του Τραμπ είναι η καλύτερη ευκαιρία του να μεταμορφώσει τη χώρα -τουλάχιστον μέσω συμβατικών και συνταγματικών μέσων- καθώς η αλλαγή της νομοθεσίας είναι πιο διαρκής από την καταιγίδα των εκτελεστικών διαταγμάτων. Στόχος του είναι η μείωση της φορολογίας, η χρηματοδότηση του σχεδίου μαζικών απελάσεων και η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών κατά δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια.

Ωστόσο, οι μεγάλες περικοπές στο Medicaid και στα προγράμματα επισιτιστικής βοήθειας που ζητούν οι δημοσιονομικά συντηρητικοί προκαλούν αντιδράσεις στους πιο μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανούς, από τις έδρες των οποίων εξαρτάται η πλειοψηφία του κόμματος. Η μάχη, επομένως, τέμνει τον ίδιο τον πυρήνα της συμμαχίας Τραμπ και ίσως απαιτήσει μια πιο δυναμική παρέμβαση του προέδρου αργότερα μέσα στην εβδομάδα.

Πόσο ειλικρινής ήταν ο Τραμπ για την Ουκρανία;

Ιδιαίτερα κρίσιμες είναι οι ημέρες, καθώς η πίεση κορυφώνεται και για το ειρηνευτικό σχέδιο στην Ουκρανία, ένα σχέδιο που υποσχέθηκε τα πάντα, αλλά μέχρι στιγμής έχει αποδώσει ελάχιστα, έως και μηδαμινά.

Ακόμη και ο ίδιος ο Τραμπ έχει αναρωτηθεί για τις πραγματικές προθέσεις του Πούτιν κι αν πράγματι θέλει να συμμετέχει σε μια συμφωνία. Αφού ο Πούτιν απέρριψε την πρόταση για σύνοδο στην Τουρκία την περασμένη εβδομάδα -μια πρόταση στην οποία ο Τραμπ σχεδόν εξανάγκασε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να συμμετάσχει- ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει πρόοδος αν δεν συναντήσει προσωπικά τον Ρώσο ηγέτη.

Επομένως, το σημερινό τηλεφώνημα αναμένεται να αποτελέσει την πιο σοβαρή δοκιμασία για την αξιοπιστία και την ειλικρίνεια του Τραμπ στο ουκρανικό ζήτημα, αλλά και για τη βούλησή του να ασκήσει έστω και την παραμικρή πίεση προς τη Μόσχα.

Πέραν τούτου, όπως γράφει το CNN, υπάρχουν σημάδια ότι ο Λευκός Οίκος έχει αρχίσει να χάνει την υπομονή του με την απροθυμία του Πούτιν. Κι αυτό είναι κάτι που δεν το έχει κρύψει ούτε ο πλανητάρχης.

Μετά την επεισοδιακή συνάντηση στον Λευκό Οίκο, ο Τζέι Ντι Βανς συναντήθηκε ξανά με τον Ζελένσκι, λίγες ημέρες αφότου είχε προειδοποιήσει πως η Ρωσία “ζητά υπερβολικά πολλά”.

Η πίστη του Τραμπ ότι μόνο αυτός μπορεί να επηρεάσει τον Πούτιν -χαρακτηριστικό που μοιράζεται με αρκετούς προκατόχους του- ενδέχεται να καταρρεύσει, εάν η Μόσχα δεν κάνει πίσω.

“Αν δεν μπορεί να το πετύχει εκείνος, τότε δεν μπορεί κανείς”, δήλωσε ο απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, την Κυριακή στην εκπομπή “This Week” του ABC News. Ωστόσο, αυτή η υπόθεση παραμένει αμφισβητήσιμη: ο πρόεδρος έχει επανειλημμένα δικαιολογήσει τη στάση του Πούτιν και έχει εγγυηθεί τις ειρηνευτικές του προθέσεις, παρά τις δολοφονικές επιθέσεις κατά Ουκρανών αμάχων. Επιπλέον, ο ίδιος ο Γουίτκοφ έχει βγει από συνομιλίες με τον Πούτιν ενισχύοντας, συχνά, τις ρωσικές θέσεις.

Παρ’ όλα αυτά, με τις διαπραγματεύσεις να βρίσκονται σε αδιέξοδο, ίσως έχει αξία να δοκιμαστεί η θεωρία του Τραμπ ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο Πούτιν μπορεί, για παράδειγμα, να διστάσει να προκαλέσει ευθέως τον Αμερικανό πρόεδρο. Αν ο Τραμπ μετέτρεπε τις υπονοούμενες κυρώσεις σε πραγματικές απειλές, ίσως περιόριζε τις επιλογές της Μόσχας. Κι αν υποσχόταν επιπλέον αποστολές όπλων στο Κίεβο, θα μπορούσε να αλλάξει ακόμα περισσότερο τους υπολογισμούς του Κρεμλίνου.

Ωστόσο, η ιδέα ότι ο Πούτιν θα υποχωρήσει ξαφνικά λόγω της προσωπικής “γοητείας” του Τραμπ, είναι μάλλον αβάσιμη. Ακόμη και μια συμφωνία για την πραγματοποίηση της πολυπόθητης συνόδου κορυφής, που ο Τραμπ επιδιώκει εδώ και καιρό, δεν θα σηματοδοτούσε το τέλος του πολέμου, αλλά την έναρξη μιας μακράς διαδικασίας κατά την οποία η Ρωσία θα συνέχιζε να πολεμά.

Το κακό κλίμα στους Ρεπουμπλικανούς

Το “μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο” του Τραμπ επιχειρεί να κατοχυρώσει ριζικές αλλαγές στην κατεύθυνση της κρατικής πολιτικής.

Περιλαμβάνει περικοπές δαπανών τουλάχιστον 1,5 τρισ. δολαρίων, ώστε να χρηματοδοτηθεί η παράταση των φοροαπαλλαγών της πρώτης του θητείας και η επέκτασή τους, σύμφωνα με τις νέες υποσχέσεις που έδωσε στην προεκλογική του καμπάνια. Αυτές περιλαμβάνουν απαλλαγή από φόρους για τα φιλοδωρήματα και τις υπερωρίες, καθώς και αύξηση των βασικών αφορολόγητων ορίων.

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης πρόγραμμα ναυπήγησης πολεμικών πλοίων, σε απάντηση στον εντεινόμενο ανταγωνισμό με την Κίνα, αλλά και χρηματοδότηση για ένα διαστημικής βάσης αντιπυραυλικό σύστημα “Χρυσός Θόλος”. Το επιβαρυμένο σύστημα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας προβλέπεται να λάβει δισεκατομμύρια για αναβάθμιση, ενώ σημαντικά κονδύλια κατευθύνονται και στην ασφάλεια των συνόρων και σε εγκαταστάσεις κράτησης, ως μέρος του σκληροπυρηνικού μεταναστευτικού σχεδίου του Τραμπ.

Ωστόσο, το πολιτικό τίμημα του νομοσχεδίου αναμένεται βαρύ, κάτι που θα δυσκολέψει την έγκρισή του ακόμα κι αν περάσει από τη Βουλή αυτή την εβδομάδα, και θα διαμορφώσει το πολιτικό σκηνικό ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.

Το σχέδιο περιλαμβάνει περικοπές και νέους περιορισμούς στο πρόγραμμα Medicaid και στην ομοσπονδιακή επισιτιστική βοήθεια. Ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι ό,τι κερδίσουν οι περισσότεροι φορολογούμενοι από τις φοροαπαλλαγές, πιθανότατα το έχουν ήδη χάσει μέσω της ακρίβειας που προκάλεσαν οι εμπορικοί δασμοί του Τραμπ.

Τραμπ και Τζόνσον, στο επίκεντρο η αξιοπιστία τους

Οι επιπτώσεις του νομοσχεδίου βαραίνουν και την ήδη εύθραυστη πλειοψηφία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στη Βουλή, ενώ έχουν προκαλέσει έντονες συγκρούσεις στις επιτροπές, μετά από μήνες εξαντλητικών διαπραγματεύσεων, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία του Προέδρου της Βουλής, Μάικ Τζόνσον.

Ο Τζόνσον κατάφερε να παρακάμψει αντιδράσεις των σκληροπυρηνικών και πέρασε το νομοσχέδιο από την Επιτροπή Προϋπολογισμού το βράδυ της Κυριακής, έπειτα από ένα Σαββατοκύριακο γεμάτο εντάσεις. Ωστόσο, το μέτρο πρέπει να ξεπεράσει κρίσιμα εμπόδια μέσα στην εβδομάδα για να τεθεί σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής. Και κάθε παραχώρηση για να περάσει στη Βουλή ενδέχεται να δυσκολέψει την έγκρισή του στη Γερουσία.

Οι Δημοκρατικοί υποστηρίζουν ότι η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για την ένταξη στο Medicaid συνιστά παραβίαση των υποσχέσεων του Τραμπ προς την εργατική τάξη. Η εμπειρία από το παρελθόν δείχνει ότι η διαδικασία τεκμηρίωσης που απαιτείται από τους δικαιούχους για την απόδειξη της εργασίας τους συχνά οδηγεί ακόμα και σε απώλεια κάλυψης για άτομα που πληρούν τα κριτήρια.

Οι τροποποιήσεις που έγιναν για να ικανοποιηθεί η δεξιά πτέρυγα του κόμματος μπορεί να εξοργίσουν τους πιο μετριοπαθείς βουλευτές, που εξαρτώνται από τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους και ζητούν προστασία του ανώτατου ορίου στις εκπτώσεις για κρατικούς και τοπικούς φόρους.

Ο Τραμπ, μέχρι στιγμής, έχει δείξει εμπιστοσύνη στον Τζόνσον για την υλοποίηση της ατζέντας του. Ωστόσο, αναμένεται να εντείνει την πίεση προς κάθε πλευρά του κόμματος καθώς θέλει να έχει ένα μεγάλο νομοσχέδιο έτοιμο για υπογραφή μέχρι την 4η Ιουλίου – ένα χρονοδιάγραμμα ιδιαίτερα φιλόδοξο.

Η υπομονή του προέδρου είναι περιορισμένη: “Δεν χρειαζόμαστε ‘θεατρινισμούς’ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΝΑ ΜΙΛΑΤΕ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΩΣΤΕ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ!”, προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα μέσω Truth Social.

Η επιρροή του Τραμπ στη βάση των Ρεπουμπλικανών τού επιτρέπει να ασκεί πίεση σε βουλευτές που λογοδοτούν στους υποστηρικτές του MAGA. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έγκρισης αμφιλεγόμενων μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, είχε ήδη αποδείξει ότι δεν διστάζει να ενεργοποιήσει φιλοτραμπικά ΜΜΕ και προσωπικότητες για να ασκήσουν δημόσια πίεση.