Η χαρά του Πούτιν για τα “παρακάλια” και η αργή αλλά αδιαμφισβήτητη στρατηγική νίκη του

Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Αμερικανού προέδρου Τζάρετ Κούσνερ, είχαν χθες συνομιλίες με ανώτερο Ρώσο αξιωματούχο για τον τρόπο τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.

Παρά την πεντάωρη διάρκεια των συνομιλιών, πρόοδος δεν σημειώθηκε.

Ωστόσο, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN, ο Πούτιν απολαμβάνει τα “παρακάλια” για να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και οδεύει προς μια αργή αλλά αδιαμφισβήτητη στρατηγική νίκη.

Πρόκειται για έναν πόλεμο που ο Πούτιν ξεκίνησε με την ελπίδα ότι μέσα σε λίγες ημέρες θα μπορούσε να επαναφέρει τη Ρωσία στο προσκήνιο ως την κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, ειδικά μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Η ελπίδα του, όμως, για μια γρήγορη νίκη μετατράπηκε σε έναν πόλεμο φθοράς, και για κάποιο διάστημα, η στρατηγική ήττα φαινόταν αναπόφευκτη, με την αμερικανική και νατοϊκή βοήθεια προς την Ουκρανία να της επιτρέπει να πετύχει νίκες που ήταν αδιανόητες μόλις ένα χρόνο νωρίτερα.

Το “δώρο” της δεύτερης θητείας του Τραμπ στον Πούτιν

Αλλά τότε ήρθε το “δώρο” της δεύτερης θητείας του Τραμπ, με την αμφισημία των συναισθημάτων και τον υφέρποντα θαυμασμό του προς τον Πούτιν και την επιθυμία του για ειρήνη, σχεδόν με οποιοδήποτε κόστος. Ο Πούτιν δεν είναι αντιμέτωπος με εκλογές στη Ρωσία και ο μοναδικός περιορισμός στην εξουσία του είναι η… διάρκεια ζωής του.

Όταν ακούει τον Τραμπ να λέει ότι η Ουκρανία δεν είναι δικός του πόλεμός, ότι δεν θέλει να σπαταλήσει χρήματα γι’ αυτήν και απλώς θέλει να τελειώσει, ο Πούτιν ακούει αδυναμία και αδιαφορία από τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο. Αυτό είναι για τον Πούτιν μια μοναδική ευκαιρία που ίσως δεν είχε φανταστεί ότι η ιστορία θα του προσέφερε: οι ΗΠΑ να παρακαλούν τη Ρωσία να κάνει ειρήνη. Και όσο περισσότερο συνεχίζεται η διαδικασία, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα για τη Μόσχα.

Ο συνεργάτης του Πούτιν, Γιούρι Ουσακόφ, βγήκε από τις συνομιλίες της Τρίτης αναφέροντας ένα σχέδιο 27 σημείων και τέσσερα άλλα έγγραφα. Οι λεπτομέρειες αυτές ήταν πιθανότατα σχεδιασμένες να ενοχλήσουν τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, ο οποίος είχε αναφερθεί πρόσφατα σε ένα σχέδιο 20 σημείων. Η ομάδα του θα ενημερώσει τους Ευρωπαίους και στη συνέχεια θα συναντηθεί ξανά με τους Αμερικανούς.

Η Ουκρανία έχει υποφέρει σχεδόν τέσσερα χρόνια ρωσικής εισβολής και σχεδόν έναν χρόνο αμφιθυμίας του Τραμπ, ο οποίος εναλλάσσεται από την επιβολή σφοδρών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και την πιθανότητα αποστολής Tomahawks στην Ουκρανία, και στην πίεση στους Ευρωπαίους συμμάχους και τον Ζελένσκι.

Η ζημιά στην ηθική των Ουκρανών δεν μπορεί να υποτιμηθεί, και όταν γραφτεί η ιστορία αυτής της περιόδου, πιθανότατα θα επικεντρωθεί στην ηρωική και αξιοθαύμαστη αντίσταση της Ουκρανίας απέναντι σε έναν μεγαλύτερο εχθρό, ακολουθούμενη από την δραστική υπονόμευση αυτής της θυσίας από έναν Λευκό Οίκο που είχε στόχο να ευχαριστήσει ή να πιέσει όποιον παγκόσμιο ηγέτη “γυάλιζε” στον Τραμπ.

Ο Τραμπ έχει δίκιο να επιθυμεί όσο το δυνατόν γρηγορότερη λήξη αυτού του πολέμου. Αλλά αυτό προέρχεται από μια σοβαρή παρερμηνεία του Πούτιν και των στόχων του. Ο Πούτιν είναι ένας πρακτικός πολιτικός, που προσαρμόζεται σε κάθε ευκαιρία ή αποτυχία, αλλά έχει μια ευρύτερη στρατηγική. Και αυτή είναι να αναδιαρθρώσει την ισορροπία της παγκόσμιας ασφάλειας και να ανατρέψει την άνοδο των ΗΠΑ σε ηγεμονία των τελευταίων δεκαετιών.

Ο Πούτιν δεν είναι πανίσχυρος, έχει κάνει σοβαρά λάθη στην εκτίμηση των συνεργατών του και αντιμετωπίζει πιέσεις σε προσωπικό και οικονομικό επίπεδο στο εσωτερικό. Ωστόσο, δεν αντιμετωπίζει έρευνες κατά της διαφθοράς, ενδιάμεσες εκλογές ή πιθανούς διαδόχους. Με πολλούς τρόπους, ο συνεχής πόλεμος είναι η καλύτερη ευκαιρία του Πούτιν για μια μακροχρόνια εξουσία.

Πού οδεύει η “ειρηνη του Τραμπ” και το εμπόδιο της πραγματικότητας

Πού αφήνει αυτή η κατάσταση τη διαδικασία ειρήνης του Τραμπ; Ο Ουσακόφ είπε ότι κάποια στοιχεία της προτεινόμενης συμφωνίας ήταν αποδεκτά, ενώ άλλα επικρίθηκαν σφοδρά. Φαινόταν πιθανό ότι ο Ζελένσκι είχε σκεφτεί την ιδέα της ανταλλαγής εδαφών πριν τη συνάντηση με το Κρεμλίνο – κάτι που θα μπορούσε να “μαλακώσει” μια κόκκινη γραμμή του πολέμου. Παρ’ όλα αυτά, η ακριβής φύση οποιωνδήποτε παραχωρήσεων από το Κίεβο παρέμεινε καλά κρυμμένο μυστικό, προφανώς για να μην εγκλωβιστεί ο Ζελένσκι σε ένα νέο σημείο εκκίνησης για μελλοντικές συνομιλίες. Όμως, ό,τι κίνητρα και αν προσέφερε ο Γουίτκοφ στη συμφωνία, ο Πούτιν το έστειλε πίσω.

Αυτή είναι η δυναμική που θα επικρατήσει τους επόμενους μήνες και δεν είναι πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητή η κίνηση της Ρωσίας. Ο Πούτιν κερδίζει στρατηγικά – αργά, αλλά σταθερά – και βλέπει μια Ουκρανία αδύναμη σε ανθρώπινο δυναμικό και χρηματοδότηση, με μια σχεδόν συνεχή πολιτική κρίση.

Ο Ζελένσκι αντιμετωπίζει εσωτερικές δυσκολίες, με διακοπές ρεύματος και απώλειες στην πρώτη γραμμή να πλήττουν το ηθικό των στρατιωτων σε συνδυασμό με τη μείωση της βοήθειας, κάνει πολλούς να αναρωτιούνται πού θα καταλήξει αυτή η ιστορία αν όχι σε νίκη της Ρωσίας.

Ο Τραμπ θέλει την ειρήνη πάνω από όλα, και το έχει δείξει τους τελευταίους μήνες πιέζοντας τους συμμάχους του να κάνουν παραχωρήσεις. Αυτό είναι λογικό αν είσαι μεγιστάνας ακινήτων πιέζοντας τους υπεργολάβους σου για καλύτερους όρους για έναν πιθανό αγοραστή. Αλλά ο Πούτιν δεν θέλει να αγοράσει ξενοδοχείο. Ο Τραμπ προσπαθεί να πείσει έναν ένοπλο καταπατητή να φύγει από ένα ακίνητο στο οποίο έχει βάλει φωτιά, απλώς για να δείξει ότι είναι και πάλι δύναμη στη γειτονιά. Αυτό δεν είναι το είδος της συμφωνίας που ο Τραμπ είναι συνηθισμένος να κλείνει.

Η πρόοδος της Μόσχας στα μέτωπα μπορεί να είναι αργή και επώδυνη, αλλά το γενικότερο σκηνικό σιγά-σιγά μετατρέπεται σε μια γεωπολιτική φαντασίωση του Πούτιν, κάτι που πιθανότατα καθιστά την πραγματική και διαρκή ειρήνη πολύ δύσκολη να επιτευχθεί