ΗΠΑ και Ουκρανία υπέγραψαν συμφωνία για τα ορυκτά – Δημιουργείται ταμείο επενδύσεων για την ανοικοδόμηση

Μια «ιστορική» συμφωνία για τους φυσικούς πόρους της υπέγραψε η Ουκρανία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από καθυστέρηση δύο μηνών και παρατεταμένες διαπραγματεύσεις. Παράλληλα συμφώνησαν στη δημιουργία ενός κοινού ταμείου επενδύσεων για την ανοικοδόμηση της χώρας.

«Σε αναγνώριση της σημαντικής οικονομικής και υλικής υποστήριξης που παρείχε ο λαός των ΗΠΑ στην άμυνα της Ουκρανίας μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, η οικονομική εταιρική σχέση αυτή θέτει τις δυο χώρες μας σε θέση να συνεργαστούν και να επενδύσουν από κοινού ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πόροι μας, τα ταλέντα μας και οι δυνατότητές μας θα μπορέσουν να επιταχύνουν την οικονομική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας», αναφέρει το δελτίο Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα, χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για τους όρους της συμφωνίας.

Η συμφωνία θα επιτρέψει να χρηματοδοτηθούν εξ ημισείας «έργα εξόρυξης ορυκτών, πετρελαίου και αερίου» στην ουκρανική επικράτεια, ανακοίνωσε η ουκρανή υπουργός Οικονομίας Γιούλια Σβιριντένκο, η οποία βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ. «Το έγγραφο στην τρέχουσα εκδοχή του είναι εγγύηση επιτυχίας για τις δυο χώρες μας, την Ουκρανία και τις ΗΠΑ», διαβεβαίωσε η υπουργός σε μακροσκελές κείμενο που δημοσιοποίησε μέσω Facebook, υπογραμμίζοντας πως η Ουκρανία θα διατηρήσει «πλήρως» τόσο την «ιδιοκτησία» όσο και τον «έλεγχο» των φυσικών πόρων της.

Όπως ανακοίνωσε το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, η συμφωνία αφορά κυρίως σπάνια μέταλλα και ορυκτά, τα οποία θεωρούνται στρατηγικής σημασίας. Για την Ουκρανία, η εξέλιξη αυτή είναι κρίσιμη, καθώς ενδέχεται να συνδέεται με τη διασφάλιση μελλοντικής στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ.

Κατά την υπογραφή της συμφωνίας, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ τόνισε πως η συμφωνία αποδεικνύει τη δέσμευση και των δύο χωρών για «διαρκή ειρήνη και ευημερία» στην Ουκρανία. Ο ίδιος σημείωσε πως «κανένα κράτος ή άτομο που συνέβαλε στον ρωσικό πολεμικό μηχανισμό δεν θα επωφεληθεί από την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».

Ο Τραμπ πρόσθεσε πως «η αμερικανική παρουσία στο έδαφος θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για επιβλαβείς παράγοντες», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προειδοποίησε πως οι ΗΠΑ ενδέχεται να αποσυρθούν πλήρως από την προσπάθεια διαμεσολάβησης αν δεν υπάρξουν απτά βήματα για ειρηνική λύση.

Το σχέδιο της συμφωνίας αυτής βρισκόταν για εβδομάδες στο επίκεντρο της έντασης ανάμεσα στο Κίεβο και την Ουάσιγκτον, η υποστήριξη της οποίας θεωρείται απόλυτα απαραίτητη για τον ουκρανικό στρατό.

Προηγούμενη εκδοχή αυτού του κειμένου επρόκειτο να υπογραφτεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, που όμως έμεινε στην ιστορία εξαιτίας της άνευ προηγουμένου λογομαχίας των δυο ανδρών, μπροστά στις κάμερες, που οδήγησε στην εσπευσμένη αποχώρηση της ουκρανικής αντιπροσωπείας και στην ακύρωση της τελετής υπογραφής.

Νέα εκδοχή, που είχε προταθεί από την Ουάσιγκτον τον Μάρτιο, είχε χαρακτηριστεί επαχθής από βουλευτές και ΜΜΕ στο Κίεβο.

Έπειτα από ενίοτε σκληρές διαπραγματεύσεις, το κείμενο τελικά τροποποιήθηκε σε βαθμό αποδεκτό από πλευράς Κιέβου, σύμφωνα με ουκρανικές πηγές. Δημοκρατικός πολιτικός ωστόσο, ο Γκρέγκορι Μιξ, στηλίτευσε χθες τον «εκβιασμό» του προέδρου Τραμπ.

Αντίθετα, ο ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ έκανε λόγο για «αληθινά καλή διεθνή συμφωνία», «ισότιμη», για τις «κοινές επενδύσεις στην ανάπτυξη και στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας», μιλώντας στην κρατική τηλεόραση μετά την υπογραφή της.

«Κανένα χρέος» και «καμιά βοήθεια» που προσφέρθηκε προτού υπογραφτεί από την Ουάσιγκτον στο Κίεβο «δεν είναι μέρος αυτής της συμφωνίας», διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός Σμίχαλ.

Το κείμενο θα πρέπει να επικυρωθεί από το ουκρανικό κοινοβούλιο.

Τι προβλέπει η συμφωνία

Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρωθυπουργό Ντένις Σμύγκαλ, η συμφωνία διασφαλίζει:

• Δημιουργία Ταμείου Ανοικοδόμησης, με ίση εκπροσώπηση (50-50) ΗΠΑ και Ουκρανίας.
• Καμία αποπληρωμή χρέους για την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια από το 2022.
• Επανεπένδυση όλων των κερδών του ταμείου αποκλειστικά στην Ουκρανία.
• Διατήρηση της πλήρους εθνικής κυριαρχίας στους φυσικούς πόρους και την υποδομή της χώρας.

Η Ουκρανία διαθέτει περίπου 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων ορυκτών και σημαντικές ποσότητες γραφίτη, μαγγανίου, τιτανίου και λιθίου. Ωστόσο, πολλές περιοχές παραμένουν υπό ρωσικό έλεγχο, καθιστώντας την εξόρυξη δύσκολη.

O Nτόναλντ Τραμπ μεσολάβησε για να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, προκειμένου να εξασφαλίσει πως το Κίεβο θα ξεπληρώσει με τον ορυκτό πλούτο της χώρας την οικονομική βοήθεια που έλαβε από τις ΗΠΑ αυτήν την τριετία. 

Το NEWS 24/7 απευθύνθηκε στον καθηγητή Ευρωπαϊκών σπουδών στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Virginia Tech και Διευθυντή του Κέντρου Ευρωπαϊκής Ένωσης, Διατλαντικών και Διευρωπαϊκών Διαστημικών Σπουδών (CEUTTSS), Γιάννη Στιβαχτή για να αποκαλύψει τι ακριβώς συνέβη με αυτόν τον πόλεμο: Γιατί άρχισε όταν άρχισε, τι ακολούθησε, πώς γράφτηκε ο επίλογος και πού πάει ο κόσμος από εδώ και μπρος:

Τι ορυκτά έχει η Ουκρανία;

Το Κίεβο εκτιμά ότι περίπου το 5% των «κρίσιμων oρυκτών» του κόσμου βρίσκονται στην Ουκρανία.

Αυτό περιλαμβάνει περίπου 19 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων γραφίτη, τα οποία, σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία Γεωλογικής Επισκόπησης της Ουκρανίας, καθιστούν τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες χώρες» για την προμήθεια του ορυκτού. Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.

Η Ουκρανία διαθέτει επίσης σημαντικά κοιτάσματα τιτανίου και λιθίου. Λέει ότι διαθέτει σημαντικές ποσότητες μετάλλων σπάνιων γαιών στον κόσμο – μια ομάδα 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή όπλων, ανεμογεννητριών, ηλεκτρονικών και άλλων προϊόντων ζωτικής σημασίας στον σύγχρονο κόσμο – αλλά οι ισχυρισμοί αυτοί αμφισβητούνται.

Επίσης, ορισμένα από τα ορυκτά κοιτάσματα της χώρας έχουν κατασχεθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την υπουργό Οικονομικών της Ουκρανίας Yulia Svyrydenko, πόροι αξίας 350 δισ. δολαρίων (277 δισ. λιρών) παραμένουν σήμερα στα κατεχόμενα από τον ρωσικό στρατό εδάφη.

Σημειώνεται ότι drone του ρωσικού στρατού έπληξε τις πρώτες πρωινές ώρες σε κατοικημένη περιοχή της Οδησσού, στη νότια Ουκρανία, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δυο άνθρωποι και να τραυματιστούν άλλοι πέντε, ανακοίνωσε τις πρώτες πρωινές ώρες ο περιφερειάρχης της Όλεχ Κίπερ μέσω Telegram.

Παράλληλα, ακούστηκαν εκρήξεις σε συνοικία της πόλης Σούμι (βορειοανατολικά) και κηρύχτηκαν συναγερμοί για αεροπορικές επιδρομές, μεταξύ άλλων, στις περιφέρειες Κιέβου, Χαρκόβου, Τσερνίχιβ, Σούμι, Ντονέτσκ, Ντνιπροπετρόφσκ και Ζαπορίζιας.