ΗΠΑ: Σενάρια για διχοτόμηση της Γάζας και ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων
Διαβάζεται σε 8'
Οι ΗΠΑ εξετάζουν σχέδιο μόνιμης διαίρεσης της Γάζας σε δύο ζώνες και ανάπτυξης διεθνούς δύναμης με ευρωπαϊκά στρατεύματα, σύμφωνα με έγγραφα που αποκαλύπτει η Guardian.
- 15 Νοεμβρίου 2025 11:34
Οι ΗΠΑ φαίνεται να προετοιμάζουν τη μακροχρόνια διχοτόμηση της Γάζας σε μια “πράσινη ζώνη”, υπό ισραηλινό και διεθνή στρατιωτικό έλεγχο η οποία και θα ανοικοδομηθεί, και σε μια “κόκκινη ζώνη”, η οποία θα παραμείνει μες τα ερείπια, σύμφωνα με αμερικανικά στρατιωτικά έγγραφα που εξέτασε η βρετανική εφημερίδα The Guardian και πηγές ενημερωμένες για το θέμα.
Όπως αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα, ξένες δυνάμεις θα αναπτυχθούν αρχικά μαζί με ισραηλινά στρατεύματα στα ανατολικά της Γάζας, αφήνοντας τον κατεστραμμένο θύλακα χωρισμένο από την τρέχουσα «κίτρινη γραμμή» που ελέγχεται από το Ισραήλ.
Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας ανώνυμα, παραδέχθηκε ότι η πλήρης επανένωση της Γάζας αποτελεί «ευσεβή πόθο». «Θα χρειαστεί χρόνος και δεν θα είναι εύκολο», σημείωσε.
Τα σχέδια του αμερικανικού στρατού εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο η Ουάσιγκτον προτίθεται τελικά να μετατρέψει την πρόσφατη εκεχειρία σε μια μόνιμη πολιτική λύση με παλαιστινιακή διοίκηση στη Γάζα, όπως έχει υποσχεθεί ο Ντόναλντ Τραμπ.
Μετά από εβδομάδες, όπου οι ΗΠΑ επιχείρησαν να στηρίξουν τον παλαιστινιακό πληθυσμό με περιφραγμένους καταυλισμούς, που αναφέρονται ως «εναλλακτικές ασφαλείς κοινότητες» (ASC), τα σχέδια αυτά εγκαταλείφθηκαν αυτή την εβδομάδα, δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Αυτή είναι μια στιγμιαία εικόνα ενός σχεδίου που προτάθηκε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Έχουν ήδη προχωρήσει πέρα από αυτό».
Ωστόσο, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι οποίες έχουν επανειλημμένα εκφράσει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το μοντέλο ASC, δήλωσαν την Παρασκευή (14/11), ότι δεν έχουν ακόμη ενημερωθεί για αυτή την αλλαγή.
Χωρίς ξεκάθαρο πλάνο για διεθνή ειρηνευτική δύναμη, αποχώρηση ισραηλινών στρατευμάτων και μαζική ανοικοδόμηση, η Γάζα κινδυνεύει να βρεθεί σε ένα παρατεταμένο αδιέξοδο, μετά από δύο χρόνια γενοκτονίας. Οι μεσολαβητές έχουν προειδοποιήσει ότι η Γάζα μπορεί να οδηγηθεί σε μια «γκρίζα ζώνη», όπου δεν επικρατεί ούτε πόλεμος αλλά ούτε και ειρήνη, υπό καθεστώς μόνιμης κατοχής, περιορισμένης ανασυγκρότησης και χωρίς παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση.
Ευρωπαϊκά στρατεύματα στη Γάζα;
Καταλυτικό ρόλο στο ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ παίζει η δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης (ISF). Οι ΗΠΑ προσδοκούν ότι το σχετικό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα εγκριθεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, προκειμένου να αποσαφηνιστούν και οι λεπτομέρειες για το ποιοι θα απαρτίζουν αυτή τη δύναμη και ποια στρατεύματα θα αναπτυχθούν στην περιοχή.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ έχει αποκλείσει την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών ή τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης. “Οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν να καθορίσουν το όραμα και όχι να πληρώσουν για αυτό”, δήλωσε διπλωματική πηγή.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η περιφερειακή στρατιωτική διοίκηση Centcom των ΗΠΑ κατάρτισε σχέδια (που είδε ο Guardian) για την τοποθέτηση ευρωπαϊκών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων Βρετανών, Γάλλων και Γερμανών στρατιωτών, για τη συγκρότηση της ISF.
Το σχέδιο προβλέπει την αποστολή
- έως και 1.500 στρατιωτών πεζικού από το Ηνωμένο Βασίλειο, με εξειδίκευση στην εξουδετέρωση βομβών και στρατιωτικούς γιατρούς,
- έως 1.000 Γάλλων στρατιωτών για την εκκαθάριση και την ασφάλεια των δρόμων,
- στρατιωτών από τη Γερμανία, την Ολλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες, για να αναλάβουν την ιατρική μέριμνα, τα logistics και την κατασκοπεία
Διπλωματικές πηγές χαρακτήρισαν το σχέδιο «παραληρηματικό», σημειώνοντας ότι καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν είναι πρόθυμη να ρισκάρει ζωές στρατιωτών στη Γάζα.
Μόνο η Ιταλία άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεισφοράς.
Τα έγγραφα είχαν χαρακτηριστεί ως μη απόρρητα, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ΗΠΑ δεν θεώρησαν τα στρατιωτικά σχέδια ως ιδιαίτερα ευαίσθητα.
“Είναι πολύ ρευστή η κατάσταση”, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος, ο οποίος έκανε λόγο για “πολλές ανακρίβειες” εντός των παραπάνω εγγράφων. “Υπάρχουν μόνο λίγα άτομα που πραγματικά κατανοούν και έχουν τον έλεγχο αυτής της υπόθεσης”, σημείωσε.
Σημειώνεται ότι εντός των εγγράφων αναφερόταν και η Ιορδανία ως πιθανός συνεισφέρων με πεζικά στρατεύματα και ανάπτυξη έως και 3.000 αστυνομικών στην περιοχή, παρόλο που ο βασιλιάς Αμπντουλάχ έχει αποκλείσει ρητά την αποστολή στρατευμάτων, επειδή η χώρα του είναι «πολιτικά πολύ κοντά» στη Γάζα.
Άλλωστε περισσότεροι από τους μισούς Ιορδανούς είναι παλαιστινιακής καταγωγής, και η συμφωνία να αστυνομεύουν τα ερείπια της Γάζας σε συνεργασία με τις ισραηλινές δυνάμεις θα αποτελούσε μια εξαιρετικά αντιδημοφιλή απειλή για την εθνική ασφάλεια της χώρας.
Σταδιακή “ανάπτυξη” μόνο εντός της πράσινης ζώνης
Μέχρι την Πέμπτη, ο αμερικανικός στρατός αναμενόταν να λάβει σημαντικές συνεισφορές από μια ευρεία ομάδα που περιγράφεται ως “ΝΑΤΟ και εταίροι”, η οποία περιλαμβάνει χώρες από την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Το αμερικανικό επιχειρησιακό πλάνο ορίζει ότι η ISF θα δρα αποκλειστικά στην πράσινη ζώνη. Η δημιουργία της εν λόγω δύναμη θα ξεκινήσει με λίγες εκατοντάδες στρατιώτες και θα φτάσει σταδιακά έως και τους 20.000.
Στην υπόλοιπη Γάζα, δυτικά της «κίτρινης γραμμής», θα συνεχίσει να δρα η Χαμάς.
Ξεχωριστό έγγραφο προβλέπει ότι ξένα στρατεύματα θα τοποθετηθούν στα σημεία διέλευσης κατά μήκος της γραμμής ελέγχου μετά από «ενσωμάτωσή» τους με τις ισραηλινές δυνάμεις, κάτι που ήδη έχει προκαλέσει ανησυχία στις χώρες που ενδέχεται να στείλουν στρατεύματα.
Ο ισραηλινός στρατός θα «εξετάσει τις συνθήκες για την απόσυρση» σε μεταγενέστερο στάδιο, όταν θα έχει εξασφαλιστεί η διεθνής ασφάλεια, αναφέρει το σχέδιο, χωρίς να καθορίζει χρονοδιάγραμμα.
Ανησυχίες για την “κίτρινη γραμμή”
Η επόμενη φάση του σχεδίου προβλέπει την περαιτέρω αναδίπλωση των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων πέραν την κίτρινης γραμμής που ορίζει το σχέδιο Τραμπ, μαζί με τη συγκρότηση μεταβατικής διοίκησης που θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της Γάζας, την ανάπτυξη πολυεθνούς δύναμης στην οποία ο ισραηλινός στρατός θα παραδώσει την ασφάλεια, τον αφοπλισμό της Χαμάς και την έναρξη της ανοικοδόμησης.
Όμως το σχέδιο Τραμπ δεν προβλέπει χρονοδιάγραμμα ή μηχανισμούς εφαρμογής του. Παράλληλα, η Χαμάς αρνείται να αφοπλισθεί, το Ισραήλ απορρίπτει οποιαδήποτε συμμετοχή της Παλαιστινιακής Αρχής στη διακυβέρνηση του θύλακα και αβεβαιότητα κυριαρχεί ως προς τη συγκρότηση της πολυεθνούς δύναμης.
Χωρίς σημαντική ώθηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την άρση του αδιεξόδου, η κίτρινη γραμμή μοιάζει έτοιμη να εξελιχθεί στο de facto σύνορο που θα διαιρεί επ’ αόριστον τη Γάζα, σύμφωνα με 18 πηγές, ανάμεσά τους οι έξι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ένας πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ που γνωρίζουν την εξέλιξη των συνομιλιών.
Σημειώνεται, τέλος, ότι το σχέδιο 20 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα προβλέπει και μία νέα παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη, η οποία, ωστόσο, φαίνεται ότι θα έχει περιορισμένες αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η πρόσληψη μόλις 200 νεοσυλλέκτων, οι οποίοι στη συνέχεια, μέσα σε έναν χρόνο, θα συγκροτήσουν δύναμη 3.000 έως 4.000 αξιωματικών.
Αριθμός που αντιστοιχεί μόνο στο 1/5 επί του συνόλου των δυνάμεων ασφαλείας, που πρόκειται να εγκατασταθεί, και να ελέγχει κατ’ επέκταση, (σ)την περιοχή.
1,5 εκατομμύριο άστεγοι
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα TheGuardian, η ανοικοδόμηση θα ξεκινήσει αποκλειστικά στην πράσινη ζώνη.
Βάσει του αμερικανικού σχεδιασμού η περιοχή σταδιακά θα ανακάμπτει και θα λειτουργεί ως «πόλος έλξης» για Παλαιστινίους που σήμερα ζουν στη «κόκκινη ζώνη». Η στρατιωτική μετακίνηση πληθυσμού, υπογραμμίζουν, δεν είναι εντός των σχεδίων.
Ωστόσο, η ίδια η έννοια της «πράσινης ζώνης» προκαλεί συνειρμούς από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, όπου τέτοιοι χώροι έγιναν σύμβολα αποτυχημένων στρατιωτικών επεμβάσεων και βαθιάς αποξένωσης των δυτικών δυνάμεων από τον τοπικό πληθυσμό.
Στη Βαγδάτη και στην Καμπούλ, οι πράσινες ζώνες ήταν θύλακες περιτριγυρισμένοι από τσιμεντένια αντιεκρηκτικά φράγματα, όπου οι δυτικές δυνάμεις και οι τοπικοί σύμμαχοί τους κατέφυγαν για να ξεφύγουν από τη βία που η αποστολή τους είχε εξαπολύσει στις κοινότητες γύρω τους. Το σχέδιο να χρησιμοποιηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια ως «κίνητρο» για την μετακίνηση των Παλαιστινίων σε μια περιοχή υπό ισραηλινό έλεγχο, μετά από δύο χρόνια πολέμου και γενοκτονίας, θυμίζει καταστροφικές πολιτικές των ΗΠΑ.
Με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ, πάνω από το 80% των υποδομών της Γάζας, μαζί με σχεδόν όλα τα σχολεία και τα νοσοκομεία, έχει καταστραφεί.
Περισσότερο από έναν μήνα μετά την εκεχειρία, το Ισραήλ εξακολουθεί να περιορίζει αυστηρά τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας, εμποδίζοντας ακόμη και βασικά είδη, όπως μεταλλικούς πασσάλους για σκηνές, που χαρακτηρίζει «διπλής χρήσης», επειδή, όπως ισχυρίζεται, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς.
Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι περιμένουν είδη έκτακτης ανάγκης για στέγαση, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες ζουν σε αυτοσχέδιες σκηνές χωρίς καθαρό νερό ή βασικές υπηρεσίες.
Πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι είναι σήμερα στριμωγμένοι στην «κόκκινη ζώνη» κατά μήκος της ακτής, περιοχή μικρότερη από τη μισή έκταση της Γάζας.