Μάχη στην ΕΕ για τις χρεώσεις low cost εταιρειών στις χειραποσκευές

Όσοι έχουν ταξιδέψει με αεροπλάνο σίγουρα έχουν αισθανθεί κατά την αναμονή τους στην πύλη επιβίβασης τον φόβο μία πιθανής πρόσθετης χρέωσης για τη χειραποσκευή τους.

Σύμφωνα, λοιπόν, με το Politico αυτός ο φόβος φαίνεται πως πλέον εξελίσσεται σε πολιτική διαμάχη, με την Ισπανία να πρωτοπορεί, επιβάλλοντας πρόστιμα σε πέντε αεροπορικές εταιρείες για την επιβολή “αθέμιτων” χρεώσεων στις χειραποσκευές.

Εκτός, όμως, από την Ισπανία, η μάχη για την ελευθερία μεταφοράς μεγαλύτερης αποσκευής στην καμπίνα επεκτείνεται και σε άλλες χώρες.

Πιο συγκεκριμένα, καταναλωτικές οργανώσεις από 12 ευρωπαϊκές χώρες ενώθηκαν την Τετάρτη (28/5) με τη νομική μάχη της Ισπανίας ενάντια στις αεροπορικές χαμηλού κόστους, που χρεώνουν τους επιβάτες για τη μεταφορά μεγαλύτερων χειραποσκευών.

Ο συνασπισμός, υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Καταναλωτών (BEUC), υπέβαλε καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αυτές τις «παράνομες» χρεώσεις, ζητώντας πανευρωπαϊκή έρευνα στις εμπορικές πρακτικές των:

• Ryanair,
• EasyJet,
• Wizz Air,
• Transavia,
• Volotea,
• Vueling και
• Norwegian Airlines

Η κίνηση αυτή ήρθε μετά το πρόστιμο των 179 εκατομμυρίων ευρώ, που επέβαλε ο Ισπανός Υπουργός Καταναλωτικών Υποθέσεων, Πάμπλο Μπουσντιντούι, σε πέντε από αυτές τις εταιρείες για αθέμιτες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένης της χρέωσης για χειραποσκευές, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ryanair, Μάικλ Ο’Λίρι, να απαντά αποκαλώντας τον Μπουσντιντούι «τρελό Ισπανό κομμουνιστή υπουργό» και παρουσιάζοντας μια χάρτινη φιγούρα του υπουργού ντυμένου ως κλόουν με ποδιά που έγραφε «Αυξάνω τις τιμές», ισχυριζόμενος ότι η υποχρέωση των αεροπορικών να δέχονται δωρεάν χειραποσκευές θα αύξανε τις τιμές των εισιτηρίων.

Ο Μπουσντιντούι κατά την παρουσίαση της καταγγελίας των καταναλωτικών οργανώσεων στα κεντρικά της BEUC στις Βρυξέλλες, απάντησε με τη σειρά του πως “αν το επιχειρηματικό σας μοντέλο βασίζεται σε παράνομες πρακτικές, τότε υπάρχει πρόβλημα με το επιχειρηματικό σας μοντέλο“.

Σύμφωνα με τα τελευταία ετήσια αποτελέσματα της Ryanair, τα πρόσθετα έσοδα, συμπεριλαμβανομένων των χρεώσεων για χειραποσκευές και επιπλέον υπηρεσίες, όπως η επιλογή θέσης και η προτεραιότητα επιβίβασης, ανήλθαν σε 4,7 δισεκατομμύρια ευρώ από συνολικά έσοδα 13,95 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ωστόσο, ο Μπουσντιντούι δεν φάνηκε να πείθεται ότι οι χρεώσεις αυτές είναι κρίσιμες για την κερδοφορία.

«Ορισμένες από αυτές τις εταιρείες άρχισαν να χρεώνουν για χειραποσκευές μόλις το 2021-2022. Ήταν εξαιρετικά κερδοφόρες πριν. Είναι ακόμη περισσότερο μετά», είπε, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει δικαιολογία για την επιπλέον χρέωση που επιβάλλουν οι αεροπορικές, καθώς δεν έχουν επιπλέον κόστος για τη μεταφορά χειραποσκευών ούτε αναλαμβάνουν ευθύνη για αυτές, όπως κάνουν με τις παραδοτέες αποσκευές.

“Οι αεροπορικές χαμηλού κόστους εδώ και καιρό εφαρμόζουν αυτές τις πρακτικές που εκμεταλλεύονται τα δικαιώματα των καταναλωτών… αγνοώντας την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της ΕΕ, το οποίο έχει κρίνει ότι η χρέωση επιπλέον τελών για χειραποσκευές λογικού μεγέθους είναι παράνομη“, πρόσθεσε.

Ο Μπουσντιντούι αναφέρθηκε σε απόφαση του 2014 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την οποία η μεταφορά χειραποσκευών δεν μπορεί να υπόκειται σε επιπλέον χρέωση, υπό την προϋπόθεση ότι οι αποσκευές έχουν εύλογες διαστάσεις και βάρος και συμμορφώνονται με τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας.

Έκτοτε, όπως ήταν αναμενόμενο, η συζήτηση επικεντρώνεται στο τι θεωρείται εύλογο όσον αφορά το μέγεθος και το βάρος της αποσκευής.

Καθώς το ισπανικό πρόστιμο βρίσκεται επί του παρόντος σε διαδικασία έφεσης, ενδέχεται σύντομα να ζητηθεί εκ νέου από τους δικαστές της ΕΕ να διευκρινίσουν εάν οι επιβάτες μπορούν να φέρουν μια τροχήλατη βαλίτσα στην καμπίνα δωρεάν.

Σύμφωνα με τις αεροπορικές, η απόφαση της ΕΕ απαιτεί μόνο να επιτρέπουν δωρεάν μικρές τσάντες.

«Όλες οι αεροπορικές επιτρέπουν στους ταξιδιώτες να φέρουν μια τσάντα/προσωπικό αντικείμενο ως μέρος του ναύλου τους», δήλωσε η Ουρανία Γεωργουτσάκου, γενική διευθύντρια του λόμπι των αεροπορικών εταιρειών Airlines for Europe (A4E), σημειώνοντας ότι αυτό θέτει τους αερομεταφορείς «σε συμφωνία» με την απόφαση του δικαστηρίου.

Πρόσθεσε ότι η ενέργεια της BEUC “θα μείωνε την επιλογή των καταναλωτών και θα υποχρέωνε όλους τους επιβάτες να πληρώνουν για επιπλέον υπηρεσίες που ενδέχεται να μην χρειάζονται όλοι”, καθώς “η υποχρεωτική συμπερίληψη χειραποσκευών θα ανάγκαζε έως και 50 εκατομμύρια επιβάτες μόνο στην Ισπανία να πληρώνουν για κάτι που δεν θέλουν”.

Η διαμάχη για τις χειραποσκευές αφορά επίσης το πώς θα επιβιβάζονται και θα αποβιβάζονται οι επιβάτες ομαλά χωρίς ο καθένας να προσπαθεί να χωρέσει μια τεράστια βαλίτσα στο διάδρομο.

«Δεν το βλέπω απαραίτητα ως μηχανισμό κερδοφορίας για τις αεροπορικές», δήλωσε ο Στίβεν Τράξαλ, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Αεροπορικού και Διαστημικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν. «Το βλέπω περισσότερο ως βελτιστοποίηση της διαδικασίας επιβίβασης και διασφάλιση ότι τα αεροσκάφη πετούν στην ώρα τους», πρόσθεσε, αναφέροντας καταστάσεις όπου οι επιβάτες εμφανίζονται στο τέλος της διαδικασίας επιβίβασης με αποσκευές που είναι πολύ μεγάλες για να χωρέσουν στην καμπίνα, οι οποίες στη συνέχεια πρέπει να παραδοθούν, οδηγώντας σε καθυστερήσεις.

Με το τρέχον σύστημα, «οι αεροπορικές γνωρίζουν πόσες αποσκευές θα παραδοθούν και πόσες θα πρέπει να χωρέσουν στην καμπίνα. Και οι επιβάτες έχουν επιλογή», δήλωσε ο Τράξαλ.

Ωστόσο, οι υπερασπιστές των καταναλωτών πιστεύουν ότι το ισπανικό πρόστιμο αποδεικνύει ότι είχαν δίκιο να αγωνίζονται ενάντια σε αυτές τις χρεώσεις για χρόνια και είναι πλέον αποφασισμένοι να προχωρήσουν τη μάχη στο επόμενο επίπεδο.

«Χάρη στη δράση που αναλήφθηκε στην Ισπανία, έχουμε ένα σημαντικό προηγούμενο και θέλουμε να το δούμε να επαναλαμβάνεται επίσης σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής της BEUC, Αγουστίν Ρέινα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η συζήτηση συμπίπτει με τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ των κυβερνήσεων της ΕΕ, σχετικά με την αναμόρφωση των δικαιωμάτων των επιβατών. Σύμφωνα με τις καταναλωτικές οργανώσεις, υπάρχει ανησυχία ότι οι νέες ρυθμίσεις ενδέχεται να εξαιρούν τις αεροπορικές χαμηλού κόστους από τις καινούργιες υποχρεώσεις που θα προκύψουν.

«Οι αεροπορικές εταιρείες, είναι προφανές, ασκούν πλέον τεράστια πίεση για να αλλάξουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία και να νομιμοποιήσουν, για παράδειγμα, αυτές τις χρεώσεις για τη χειραποσκευή», δήλωσε ο Μπουσντιντούι. «Είναι απολύτως απαράδεκτο οποιαδήποτε χώρα ή θεσμός της ΕΕ να εγκαταλείψει την αποστολή του να υπερασπίζεται και να προστατεύει τα δικαιώματα των καταναλωτών για να ταχθεί με τα συμφέροντα των αεροπορικών εταιρειών», πρόσθεσε ο υπουργός.

Ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, ζήτησε από τις αεροπορικές εταιρείες να καθιερώσουν μόνες τους «ένα φιλόδοξο κοινό πρότυπο για τις επιτρεπόμενες χειραποσκευές στην καμπίνα», όπως δήλωσε στην ομιλία του κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνάντησης των μελών της A4E. «Πρόκειται για ένα θέμα που επηρεάζει άμεσα τους επιβάτες και προσωπικά με ενδιαφέρει πάρα πολύ», πρόσθεσε ο Έλληνας πολιτικός.