Ο Ρούτε εκνευρίστηκε με δημοσιογράφους για τον Τραμπ και το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ

Σε πανηγυρικές δηλώσεις, που όμως έδωσαν τη σειρά τους στην “ένταση” όταν η κουβέντα έφτασε στον Ντόναλντ Τραμπ, προχώρησε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου το απόγευμα της Τετάρτης (25/06), μετά τη συνάντηση των ηγετών της συμμαχίας, η οποία οδήγησε σε συμφωνία για την αύξηση των στόχων στις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις συνεχείς ερωτήσεις σχετικά με τη δέσμευση του Προέδρου Τραμπ για το Άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, που αφορά την συλλογική άμυνα, σύμφωνα με τους New York Times. Ο Ρούτε παρότρυνε τους δημοσιογράφους και τους πολιτικούς «να σταματήσουν να ανησυχούν — οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πλήρως δεσμευμένες στο ΝΑΤΟ», και πρόσθεσε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πλήρως δεσμευμένες στο Άρθρο 5. Πόσες φορές θέλουμε να το πουν αυτό;»

«Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει δηλώσει σαφώς ότι η Αμερική δεσμεύεται στο ΝΑΤΟ – το επιβεβαίωσε και σήμερα χωρίς αμφιβολία», είπε ο Ρούτε. Πρόσθεσε όμως ότι ο Αμερικανός πρόεδρος «έχει καταστήσει σαφές ότι η Αμερική αναμένει από τους ευρωπαϊκούς συμμάχους και τον Καναδά να συνεισφέρουν περισσότερο, και ακριβώς αυτό βλέπουμε να κάνουν».

Σημειώνεται ότι όταν ρωτήθηκε νωρίτερα σήμερα για το Άρθρο 5, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ θα είναι μαζί με τους Συμμάχους «σε όλη τη διαδρομή». Όμως, μιλώντας σε δημοσιογράφους από το αεροσκάφος που τον μετέφερε στη Χάγη, αρνήθηκε να απαντήσει ότι δεσμεύεται υπέρ της συλλογικής άμυνας με βάση το Άρθρο 5, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν «πολλές ερμηνείες» αναφορικά με αυτό και ότι ο ίδιος το μόνο για το οποίο δεσμεύεται είναι να «σώζει ζωές».

Τι προβλέπει το Άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου

Το Άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) ορίζει την αρχή της συλλογικής άμυνας. Σύμφωνα με αυτό, εάν ένα κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ υποστεί επίθεση, τότε θεωρείται ότι έχει επιτεθεί σε όλα τα κράτη-μέλη. Σε αυτή την περίπτωση, τα υπόλοιπα κράτη-μέλη δεσμεύονται να παρέχουν αλληλοβοήθεια, χρησιμοποιώντας ένοπλη δύναμη, αν χρειαστεί, για να υπερασπιστούν το κράτος που δέχθηκε την επίθεση.

Η πιο χαρακτηριστική φράση του Άρθρου 5 είναι:

«Οι Συμβαλλόμενοι συμφωνούν ότι, αν η ένοπλη επίθεση κατά ενός ή περισσοτέρων από αυτούς εκδηλωθεί στην Ευρώπη ή στην Βόρεια Αμερική, αυτή θα θεωρείται επίθεση κατά όλων των Συμβαλλόμενων και οι Συμβαλλόμενοι συμφωνούν να παρέχουν βοήθεια στους προσβεβλημένους Συμβαλλόμενους».

Το Άρθρο 5 αποτελεί τον πυρήνα της λειτουργίας του ΝΑΤΟ και δεν έχει ενεργοποιηθεί ποτέ εκτός από την περίπτωση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες δέχθηκαν τρομοκρατική επίθεση.

Ρούτε: “Θέμα γούστου” οι κολακείες στον Τραμπ

Οι δημοσιογράφοι ρώτησαν επίσης τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ για τα σχόλια που έκανε νωρίτερα σήμερα, όπου περιέγραψε τον Τραμπ ως «μπαμπάκα» ενώ εξήρε τη διαχείριση του προέδρου αναφορικά με την σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ.

Όταν ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους για την επιλογή των λέξεών του, ο Ρούτε απάντησε: «Νομίζω ότι είναι λίγο θέμα γούστου», και χαρακτήρισε τον Τραμπ «καλό φίλο» που «αξίζει όλη την αποδοχή».

Νωρίτερα στη Σύνοδο, ο Ρούτε είχε σχολιάσει τη χρήση ανάρμοστων λέξεων από τον Τραμπ την Τρίτη, όταν εξέφρασε την απογοήτευσή του για το Ιράν και το Ισραήλ, λέγοντας: «μερικές φορές ο μπαμπάς πρέπει να χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα».

Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ φέρεται να έχει αποκτήσει το παρατσούκλι «ο ψιθυριστής του Τραμπ» πίσω από κλειστές πόρτες, σύμφωνα με το BBC.

Ωστόσο, υποστήριξε ότι ο Τραμπ αξίζει χωρίς αμφιβολία επαίνους για το ότι κατάφερε να πείσει τους συμμάχους να αυξήσουν τις δαπάνες άμυνας: «Δηλαδή, θα σκεφτόσασταν ποτέ ότι αυτό θα ήταν το αποτέλεσμα αυτής της συνόδου αν δεν είχε επανεκλεγεί πρόεδρος;»

Ο ηγέτης του ΝΑΤΟ επανέλαβε επίσης τον θαυμασμό του για τις αεροπορικές επιθέσεις του Τραμπ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ο Ρούτε χαρακτήρισε τον Τραμπ ως «άνθρωπο ισχύος, που μπορεί να διατάξει τα βομβαρδιστικά B-2 να πάνε στο Ιράν για να εξουδετερώσουν αυτήν την πυρηνική ικανότητα» – καθώς και «άνθρωπο ειρήνης» για την ταχεία απαίτησή του για εκεχειρία αμέσως μετά.

Τι περιλαμβάνει το ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας δεσμεύονται οι χώρες τους να επενδύουν το 5% του ΑΕΠ σε βασικές αμυντικές ανάγκες, καθώς και σε δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα και την ασφάλεια ως το 2035, σύμφωνα με τη δήλωση της Συνόδου Κορυφής της Χάγης.

Σε μία ιδιαίτερα σύντομη δήλωση, μόλις πέντε παραγράφων, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ επισημαίνουν ότι είναι «ενωμένοι απέναντι στις σοβαρές απειλές και προκλήσεις για την ασφάλεια, ιδίως τη μακροπρόθεσμη απειλή που θέτει η Ρωσία για την ευρωατλαντική ασφάλεια και τη διαρκή απειλή της τρομοκρατίας». Ως εκ τούτου, «οι Σύμμαχοι δεσμεύονται να επενδύουν το 5% του ΑΕΠ ετησίως σε βασικές αμυντικές ανάγκες, καθώς και σε δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα και την ασφάλεια έως το 2035, για να διασφαλίσουν τις ατομικές και συλλογικές υποχρεώσεις, σύμφωνα με το ‘Αρθρο 3 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον».

Οι Σύμμαχοι συμφωνούν ότι αυτή η δέσμευση του 5% θα περιλαμβάνει δύο βασικές κατηγορίες αμυντικών επενδύσεων. Θα διατεθεί τουλάχιστον το 3,5% του ΑΕΠ ετησίως, βάσει του συμφωνημένου ορισμού των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ έως το 2035, για την ενίσχυση των βασικών αμυντικών αναγκών και για την επίτευξη των Στόχων Δυνατότητας του ΝΑΤΟ. Οι Σύμμαχοι συμφωνούν να υποβάλλουν ετήσια σχέδια που να δείχνουν μια αξιόπιστη, σταδιακή πορεία για την επίτευξη αυτού του στόχου. Επίσης, θα διατεθεί έως και το 1,5% του ΑΕΠ ετησίως, μεταξύ άλλων, για την προστασία των κρίσιμων υποδομών, την υπεράσπιση των δικτύων, τη διασφάλιση της πολιτικής ετοιμότητας και ανθεκτικότητάς, την απελευθέρωση της καινοτομίας και την ενίσχυση της αμυντικής μας βιομηχανικής βάσης. Σημειώνεται ότι «η πορεία και η ισορροπία των δαπανών στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου θα επανεξεταστούν το 2029, υπό το πρίσμα του στρατηγικού περιβάλλοντος και των ενημερωμένων Στόχων Δυνατότητας».

Το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου περιλαμβάνει και μια σύντομη δήλωση για την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι: «Οι Σύμμαχοι επιβεβαιώνουν τις διαρκείς κυρίαρχες δεσμεύσεις τους να παρέχουν υποστήριξη στην Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας, και, για τον σκοπό αυτό, θα περιλαμβάνουν άμεσες συνεισφορές στην άμυνα της Ουκρανίας και την αμυντική της βιομηχανία κατά τον υπολογισμό των αμυντικών δαπανών των Συμμάχων».

Επιπλέον, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ επιβεβαιώνουν την κοινή τους δέσμευση να επεκτείνουν γρήγορα τη διατλαντική αμυντική βιομηχανική συνεργασία και να αξιοποιήσουμε την αναδυόμενη τεχνολογία και το πνεύμα καινοτομίας για την προώθηση της συλλογικής ασφάλειας. «Θα εργαστούμε για την εξάλειψη των εμπορικών εμποδίων στον τομέα της άμυνας μεταξύ των Συμμάχων και θα αξιοποιήσουμε τις συνεργασίες μας για την προώθηση της βιομηχανικής συνεργασίας στον τομέα της άμυνας», αναφέρεται στην τελική δήλωση της Συνόδου.

Τέλος, ανακοινώνεται ότι η επόμενη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία το 2026, ακολουθούμενη από μια Σύνοδο στην Αλβανία.