Ολλανδία: Ποιος είναι ο Ρομπ Γιέτεν που φλερτάρει με τον πρωθυπουργικό θώκο

Ο Ρομπ Γιέτεν, πρώην αθλητής και υποψήφιος του φιλελεύθερου-προοδευτικού κόμματος D66, φαίνεται ότι είναι έτοιμος να αναλάβει την πρωθυπουργία της Ολλανδίας, μετά από την εντυπωσιακή άνοδο που κατέγραψε το κόμμα του στις φετινές βουλευτικές εκλογές.

Ο 38χρονος ηγέτης, που φωτογραφήθηκε πριν από μερικές εβδομάδες σε αθλητικό περιοδικό να τρέχει χαμογελαστός μπροστά από το γραφείο του Ολλανδού πρωθυπουργού στη Χάγη, φαίνεται πως κέρδισε την εμπιστοσύνη των Ολλανδών ψηφοφόρων με το θετικό του μήνυμα και το όραμά του και είναι πλέον το απόλυτο φαβορί για τη θέση του πρωθυπουργού.

Μιλώντας σε πλήθος υποστηρικτών του το βράδυ της Τετάρτης (28/10), ο Γιέτεν δήλωσε ότι η υποστήριξη στο D66 σηματοδοτεί το τέλος της κυριαρχίας της ακροδεξιάς στην ολλανδική πολιτική και έστειλε μήνυμα σε όλη την Ευρώπη ότι :το κέντρο μπορεί να αντέξει”. “Γυρίσαμε τη σελίδα του Γκέρτ Βίλντερς”, δήλωσε στους συγκεντρωμένους ψηφοφόρους του. «Αποδείξαμε ότι είναι δυνατόν να νικήσουμε το λαϊκιστικό κίνημα και την ακροδεξιά».

Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα TheGuardian, το D66 ιδρύθηκε το 1966 από μια ομάδα δυσαρεστημένων Ολλανδών ακτιβιστών στο ξενοδοχείο Krasnapolsky του Άμστερνταμ, με στόχο να εκπροσωπήσει «όλους τους Ολλανδούς που ανησυχούσαν για την σοβαρή υποτίμηση της δημοκρατίας μας». Σχεδόν εξήντα χρόνια αργότερα, αυτές οι λέξεις φαίνεται να έχουν ισχυρή απήχηση στους ψηφοφόρους, ειδικά μετά την πρώτη εθνική κυβέρνηση στην οποία ο Βίλντερς, ηγέτης του ακροδεξιού, λαϊκιστικού Κόμματος της Ελευθερίας (PVV), ήταν στο επίκεντρο της εξουσίας.

Η κυβέρνηση Βίλντερς κατέρρευσε μόλις μετά από 11 μήνες, όταν ο ακροδεξιός ηγέτης αποχώρησε λόγω των διαφωνιών επί του αυστηρού σχεδιασμού του για το μεταναστευτικό, τον οποίο οι συνεργάτες του χαρακτήρισαν ως «υπερβολικά ανεύθυνο». Τώρα, στις βουλευτικές εκλογές το κόμμα του υποχώρησε από τις 37 στις 26 έδρες.

Καθώς όλα τα άλλα μεγάλα κόμματα έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Βίλντερς, η νίκη του D66 φαίνεται να σηματοδοτεί ότι ο Γιέτεν θα γίνει -σχεδόν σίγουρα- ο επόμενος πρωθυπουργός της Ολλανδίας.

Οι άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τον Γιέτεν λένε ότι είναι «πραγματικός ηγέτης» – ένας γνήσιος αισιόδοξος που δεν φοβάται μια σκληρή αντιπαράθεση, αλλά και ένας ρεαλιστής που μπορεί να ενώσει την πολιτική σκηνή, που είναι κατακερματισμένη.

Πριν μπει στην πολιτική, εργάστηκε ως διευθυντής στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο ProRail, ενώ γνωρίστηκε με τον σύντροφό του, τον Αργεντινό παίκτη χόκεϊ Νικολάς Κίναν, σε ένα σούπερ μάρκετ. Αν αναλάβει πρωθυπουργικά καθήκοντα θα είναι ο πρώτος ανοιχτά gay πρωθυπουργός της χώρας.

Μετά την αποτυχία του κόμματός του το 2021 υπό την ηγεσία της πρώην επικεφαλής Σίγκριντ Κάαγκ, το D66 κατάφερε να ξεχωρίσει, αξιοποιώντας τα εργαλεία των λαϊκιστών και υιοθετώντας το απλό μήνυμα «ναι, μπορούμε» («het kan wél»), το οποίο θυμίζει το σύνθημα του Ομπάμα.

«Τα δημοκρατικά κεντροαριστερά κόμματα έχουν την τάση να κάνουν το μήνυμά τους πολύ εγκεφαλικό, ενώ οι λαϊκιστές το κάνουν συναισθηματικό, συναρπαστικό, με έναν ξεκάθαρο ήρωα – τον εαυτό τους – και έναν ξεκάθαρο εχθρό: την πολιτική ελίτ», δήλωσε ο Ρόι Κρέιμερ, συγγραφέας του βιβλίου “Γιατί ο Βίλντερς Κερδίζει”, στη διάσκεψη του Οκτωβρίου. «Εγώ λέω: ξεκινήστε με την κοινή λογική, με τους ανθρώπους στο κέντρο».

Αυτό ήταν το μήνυμα της εκστρατείας του και, παρά τις αμφιβολίες για το αν το κόμμα των δημοσίων υπαλλήλων μπορεί να γίνει «κόμμα του λαού», ο Γιέτεν ήταν αυτός που το προσπάθησε. Η συμμετοχή του στην τηλεοπτική εκπομπή “The Smartest Person” τον έκανε γνωστό σε εκατομμύρια θεατές. Στις συζητήσεις, ήταν καλλιεργημένος και αδυσώπητος όταν επιτίθετο στον Βίλντερς, όπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα.

«Ο Ρομπ έχει μια απίστευτα θετική ιστορία», δήλωσε ο αντιδήμαρχος του Άιντχόβεν, Ρόμπερτ Στράικ, τη βραδιά των εκλογών. «Και νομίζω ότι αυτό είναι που επιθυμούσε η Ολλανδία μετά από τα χρόνια που όλα ήταν αρνητικά, επικρίσεις, μίσος. Ήρθε με ελπίδα».

Μιλώντας μετά τις εκτιμήσεις των exit polls που έδιναν στο D66 τις περισσότερες έδρες, δήλωσε: «Ίσως να είμαστε το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους στα αποτελέσματα αυτά, αλλά ξέρουμε ότι εκατομμύρια Ολλανδοί σήμερα επέλεξαν άλλα κόμματα».

«Αισθάνομαι μια μεγάλη ευθύνη για την επόμενη περίοδο, όχι μόνο για τον ψηφοφόρο του D66, αλλά και για όλους τους άλλους Ολλανδούς που έκαναν την προσπάθεια να πάνε στις κάλπες και να ασκήσουν το δημοκρατικό τους καθήκον… και αυτό σημαίνει ηγεσία από όλες τις πολιτικές δυνάμεις του πολιτικού κέντρου για να αναζητήσουμε τη συνεργασία».

Τα λόγια του ήταν και πάλι ενωτικά ενώ απουσίαζε η αντι-Βίλντερς ρητορική. Παρέμεινε πιστός στην αισιοδοξία της εκστρατείας του, μιλώντας όχι μόνο για όσα πηγαίνουν στραβά στην ολλανδική κοινωνία, αλλά και για όσα πάνε καλά: το χαμηλό δημόσιο χρέος, την εύρυθμη οικονομία και την σχετικά χαμηλή ανεργία, παρά τη στεγαστική κρίση και τη χαμηλή εμπιστοσύνη στην πολιτική.

Ο πρώην πρόεδρος του κόμματος D66, Βίκτορ Έβερχαρντ, δήλωσε: «Έχει μια ιστορία, ένα όραμα – και χρειαζόμαστε κάποιον που να μπορεί να μας οδηγήσει στο μέλλον. Γι’ αυτό έχουμε το σύνθημα het kan wél … ναι, μπορούμε».

Τώρα αν ο Γιέτεν τα καταφέρει, μόνο ο χρόνος μπορεί να το δείξει.