Ουκρανία: Το σκάνδαλο διαφθοράς πιέζει ασφυκτικά τον Ζελένσκι – Ποιος είναι ο Αντρίι Γερμάκ

Το προεδρικό μέγαρο στο Κίεβο βρίσκεται σε αναβρασμό, μετά την αποκάλυψη ότι η αστυνομία κατά της διαφθοράς ερευνά την περιουσία του προσωπάρχη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ, προκαλώντας «σεισμό» στην ουκρανική και διεθνή πολιτική σκηνή, με ενδεχόμενες επιπτώσεις και τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Ο προσωπάρχης του Ζελένσκι παραιτήθηκε καθώς το γραφείο και το σπίτι του δέχθηκαν έφοδο από την αστυνομία κατά της διαφθοράς, για το γνωστό σκάνδαλο στον ενεργειακό τομέα της χώρας, με μίζες ύψους 100 εκατ. ευρώ.

Το κύκλωμα, που έχει ήδη «πάρει τα κεφάλια» δύο υπουργών και έχει οδηγήσει τον στενό συνεργάτη και φίλο του Ουκρανού προέδρου να εγκαταλείψει άρον άρον τη χώρα, αποτελεί μεγάλο πλήγμα για την εύθραυστη – έτσι κι αλλιώς – ηγεσία Ζελένσκι.

Τα χρήματα που εξαφανίστηκαν φέρεται να υπεξαιρέθηκαν από ανθρώπους του Ζελένσκι μέσω συμβολαίων για την αποκατάσταση και προστασία του ουκρανικού ενεργειακού τομέα, ο οποίος δέχεται συνεχείς ρωσικές επιθέσεις για περισσότερα από δύο χρόνια, σε μια συγκυρία όπου ο χειμώνας είναι ήδη εδώ. Γι’ αυτό και ο πλουτισμός μέσω μιζών των συνεργατών του Ουκρανού προέδρου ενώ ο κόσμος κρυώνει, αντιμετωπίζεται ως πρόκληση από τους πολίτες της εμπόλεμης χώρας, αλλά και ως εθνική προδοσία.

Ποιος είναι ο Αντρίι Γερμάκ

Ο Γερμάκ αποτέλεσε τον πιο στενό συνεργάτη του Ζελένσκι και έχει εδραιώσει ένα πρωτοφανές επίπεδο εξουσίας εντός της κυβέρνησης της Ουκρανίας, ασκώντας επιρροή στο κοινοβούλιο, το υπουργικό συμβούλιο και σε βασικούς κρατικούς θεσμούς.

Όπως υπογραμμίζει ο Guardian, συνδυάζει πολλαπλούς ρόλους για τον Ζελένσκι: ο πιο έμπιστος εκπρόσωπος, αυτός που επιβάλει την πολιτική στο εσωτερικό της χώρας, ελέγχει την πρόσβαση στον πρόεδρο, αποτελεί το κύριο σημείο επαφής για ξένους πολιτικούς και επικεφαλής διαπραγματευτής για την ειρήνη.

Ο Γερμάκ είναι τόσο ισχυρός που όσοι γνωρίζουν πώς λειτουργεί το γραφείο του προέδρου περιγράφουν τη σχέση του με τον Ζελένσκι ως συμβιωτική.

Όσοι έχουν ασχοληθεί με τον Γερμάκ, τόσο εντός όσο και εκτός Ουκρανίας, τον περιγράφουν ως εργασιομανή και αδίστακτο άνθρωπο, ο οποίος έχει κινηθεί εναντίον εναλλακτικών κέντρων πολιτικής επιρροής στη χώρα και έχει εργαστεί συστηματικά για να αποκτήσει πολιτική εξουσία.

Παρά την κυριαρχία του, ωστόσο, ο Γερμάκ παρέμεινε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, που συχνά αντιμετωπίζεται καχύποπτα τόσο εντός όσο και στο εξωτερικό, σύμφωνα με την Kyiv Independent.

Η εμβέλεια του Γερμάκ εκτείνεται στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου μέσω έμπιστων βοηθών και τον τοποθετεί στο επίκεντρο διπλωματικών συναντήσεων υψηλού επιπέδου, συχνά παραγκωνίζοντας την παραδοσιακή υπηρεσία εξωτερικών σχέσεων της Ουκρανίας.

Ο ρόλος του ως «φύλακα της πύλης» του Ζελένσκι τον έχει καταστήσει απαραίτητο, αλλά και αντικείμενο χλευασμού και απογοήτευσης μεταξύ των συμμάχων της Ουκρανίας, οι οποίοι παραπονιούνται ότι η πανταχού παρουσία του ξεπερνά κατά πολύ τις δεξιότητές του.

Οι ξένοι πολιτικοί συχνά εκτιμούν το γεγονός ότι γνωρίζουν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον Γερμάκ ως άμεση γραμμή επικοινωνίας με τον πρόεδρο, αλλά ορισμένοι τον θεωρούν έναν απογοητευτικό συνομιλητή, τονίζει ο Guardian, και είναι γνωστό ότι προσωπικότητες στον Λευκό Οίκο του Τραμπ έχουν εκφράσει την προτίμησή τους να συνεργαστούν με τον Ρουστέμ Ούμεροφ, τον επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας της Ουκρανίας.

«Πρέπει να ασχοληθούμε μαζί του, είναι άνθρωπος του Ζελένσκι», δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος στην Kyiv Independent. «Δεν έχουμε άλλη επιλογή».

Ένας άλλος Ευρωπαίος διπλωμάτης, όταν συζητούσε την τεταμένη σχέση Ουκρανίας-ΗΠΑ και τις πιθανές προοπτικές, είπε ότι «οτιδήποτε είναι καλύτερο από το να στείλουμε ξανά τον Γερμάκ (στην Ουάσινγκτον)».

Και οι δύο αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Γερμάκ δεν χαίρει εκτίμησης στις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον. Στην Ουκρανία, η φήμη του είναι κατά κάποιο τρόπο ακόμη χειρότερη.

Οι εκτεταμένες εξουσίες του Γερμάκ και η επιθυμία του για έλεγχο έχουν συζητηθεί ευρέως μεταξύ Ουκρανών και ξένων αξιωματούχων.

«Ο Αντρίι Γερμάκ έχει τόσο μεγάλη επιρροή και είναι τόσο βαθιά αναμεμειγμένος σε τόσα πολλά ζητήματα στο εσωτερικό της χώρας, που είναι αδύνατο ένα τόσο μεγάλης κλίμακας σχέδιο διαφθοράς να λειτουργήσει χωρίς την ξεκάθαρη γνώση και συναίνεσή του», δήλωσε στην Kyiv Independent η Ντάρια Καλένιουκ, εκτελεστική διευθύντρια του Κέντρου Δράσης κατά της Διαφθοράς της Ουκρανίας.

«Για να αποδείξει ο πρόεδρος ότι δεν είναι μέρος του σχεδίου και ότι δεν είναι διεφθαρμένος, πρέπει να απαλλαγεί από όλους αυτούς τους διεφθαρμένους φίλους του στενού κύκλου. Τόσο απλό», πρόσθεσε. «Συμπεριλαμβανομένου του κ. Γερμάκ.»

Το χειρότερο timing για τον Ζελένσκι

Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για μια πολύ κακή στιγμή για τον Ζελένσκι και για την Ουκρανία. Η αποχώρηση του Γερμάκ, ο οποίος ηγήθηκε των περισσότερων πρόσφατων διαπραγματεύσεων για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός ή ακόμα και ειρηνευτικής συμφωνίας, αποτελεί ηχηρό πλήγμα.

Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέτει διαρκώς το ζήτημα της νομιμοποίησης του Ουκρανού προέδρου, εγκαλώντας τον πως παραμένει στην εξουσία ενώ η θητεία του έχει λήξει.

Το ζήτημα των εκλογών στην Ουκρανία έχει θέσει κατά καιρούς και ο Ντόναλντ Τραμπ, χωρίς ωστόσο να μπαίνει – τουλάχιστον όχι ακόμα – εμφατικά στις εν εξελίξει διαβουλεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.

Το σκάνδαλο διαφθοράς που έχει περικυκλώσει τον Ζελένσκι δυσκολεύει ακόμα περισσότερο και την διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας, δεδομένης της πρότασης Τραμπ για παραχώρηση μιας σειράς εδαφών στη Ρωσία, που έχει άλλωστε συνδιαμορφωθεί με τη ρωσική πλευρά.

Πλέον, έχουν πληγεί τόσο η εικόνα του στο εσωτερικό της Ουκρανίας όσο και το κύρος του στο εξωτερικό, στην πιο κρίσιμη στιγμή για την Ουκρανία.