Ουκρανία: Βήματα προς τη συμφωνία – Τα “αγκάθια” που απομένουν

Ο επικεφαλής ασφαλείας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ, δήλωσε ότι ελπίζει να κανονίσει την επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις ΗΠΑ “το συντομότερο” αυτό τον μήνα, καθώς συνεχίζονται οι διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου.

«Ανυπομονούμε να οργανώσουμε την επίσκεψη του προέδρου της Ουκρανίας στις ΗΠΑ το συντομότερο κατάλληλο χρονικό διάστημα μέσα στον Νοέμβριο», έγραψε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμα, έγραψε ότι οι αμερικανικές και ουκρανικές αντιπροσωπείες έχουν φτάσει σε «κοινή κατανόηση των βασικών όρων» του ειρηνευτικού σχεδίου, αναφερόμενος στη συνάντησή τους στη Γενεύη την Κυριακή.

Υπενθυμίζεται πως ΗΠΑ και Ουκρανία συνέταξαν ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων, συμφωνώντας σε κάποια δευτερεύοντα ζητήματα, αλλά άφησαν τα πιο ακανθώδη (εδαφικά και εγγυήσεις ασφαλείας) να αποφασιστούν από τους προέδρους των δύο χωρών.

Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο BBC ότι η Ουκρανία «έχει συμφωνήσει σε μια ειρηνευτική συμφωνία», προσθέτοντας ότι απομένουν «μερικές μικρές λεπτομέρειες» να διευθετηθούν. Το Κίεβο δεν σχολίασε, ενώ ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε το ενδεχόμενο συνομιλιών Τραμπ–Ζελένσκι. Η δήλωση των ΗΠΑ φάνηκε να υπερβαίνει τη δημόσια θέση των Ουκρανών αξιωματούχων.

Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι πρόκειται να συναντηθούν με Ρώσους εκπροσώπους στο Άμπου Ντάμπι.

Σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X νωρίς το πρωί, ο Ζελένσκι είπε: «Μετά τις συναντήσεις στη Γενεύη, βλέπουμε πολλές προοπτικές που μπορούν να κάνουν τον δρόμο προς την ειρήνη πραγματικό. Υπάρχουν ουσιαστικά αποτελέσματα, αλλά απομένει ακόμη πολλή δουλειά».

Παράλληλα, οι μάχες συνεχίζονται, με τη Ρωσία και την Ουκρανία να κάνουν λόγο σήμερα, Τρίτη (25/11), για «μαζικές» επιδρομές του εχθρού στο έδαφός τους κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τουλάχιστον έξι ανθρώπους να σκοτώνονται σε ρωσική επίθεση στο Κίεβο και τρεις άλλοι να χάνουν τη ζωή τους στη ρωσική περιφέρεια Ροστόφ.

Το αρχικό σχέδιο και οι αλλαγές

Οι ηγέτες στο Κίεβο και στην Ευρώπη είχαν επικρίνει το αρχικό ειρηνευτικό προσχέδιο, λέγοντας ότι ήταν υπερβολικά ευνοϊκό προς τη Ρωσία.

Αντιπροτάσεις – που φέρεται να συντάχθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία – απέκλειαν οποιαδήποτε αναγνώριση των περιοχών υπό ρωσικό έλεγχο, αύξαναν το επιτρεπόμενο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Ο Ζελένσκι χαιρέτισε τις προτεινόμενες αλλαγές στο αμφιλεγόμενο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων.

«Τώρα η λίστα των απαραίτητων βημάτων για τον τερματισμό του πολέμου μπορεί να γίνει εφικτή», είπε ο Ζελένσκι. «Πολλά σωστά στοιχεία έχουν ενσωματωθεί σε αυτό το πλαίσιο».

Αξιωματούχος του Κρεμλίνου απέρριψε τις τροποποιήσεις ως «εντελώς αντιπαραγωγικές». Ωστόσο, Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε την Τρίτη στο BBC ότι η αμερικανική ομάδα θα συναντήσει Ρώσους εκπροσώπους στο Αμπού Ντάμπι για περαιτέρω συζήτηση του σχεδίου.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ – ο οποίος δεν συμμετέχει στη συνάντηση – είπε ότι το Κρεμλίνο δεν έχει ακόμη λάβει την «ενδιάμεση» εκδοχή του αναθεωρημένου σχεδίου, προσθέτοντας ότι η Μόσχα θεωρεί πως αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζει «το πνεύμα και το γράμμα» των συνομιλιών της Αλάσκας μεταξύ Τραμπ και του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν τον Αύγουστο.

Παράλληλα, μια εικονική συνάντηση «συνασπισμού των πρόθυμων» των Ευρωπαίων συμμάχων της Ουκρανίας θα πραγματοποιηθεί επίσης την Τρίτη για να συζητήσει τις εξελίξεις, δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ.

Συνομιλίες με φόντο “μαζικές επιθέσεις”

Ο τελευταίος γύρος συνομιλιών έρχεται καθώς Ρωσία και Ουκρανία αντάλλαξαν νυχτερινά πλήγματα.

Ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης του Κιέβου, Τιμούρ Τκατσένκο, δήλωσε ότι ξέσπασε πυρκαγιά σε πολυώροφο συγκρότημα κατοικιών στην περιοχή Ντνιπρόβσκι, οδηγώντας στην εκκένωση των κατοίκων.

Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ανέφεραν πως 18 άτομα διασώθηκαν, μεταξύ των οποίων τρία παιδιά, ενώ η αναζήτηση θυμάτων συνεχίζεται αφού η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο.

Κάτοικοι πολυώροφου κτιρίου στην κεντρική συνοικία Πέτσερσκ της πόλης επίσης εκκενώθηκαν αφού τυλίχθηκε στις φλόγες κατά τα πλήγματα, σύμφωνα με τον δήμαρχο του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο.

Πρόσθεσε ότι το κτίριο υπέστη ζημιές στους ανώτερους ορόφους, αλλά η πυρκαγιά είχε σβηστεί.

Οι μονάδες αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας αντέδρασαν στην επίθεση, καθώς εκρήξεις ακούγονταν σε όλο το Κίεβο και οι κάτοικοι καλούνταν να καταφύγουν σε υπόγεια γκαράζ και καταφύγια.

Το ουκρανικό υπουργείο Ενέργειας επιβεβαίωσε επίσης μια «μαζική, συνδυασμένη εχθρική επίθεση» σε εγκαταστάσεις ενεργειακών υποδομών.

Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, 22 πύραυλοι και πάνω από 460 drones εκτοξεύτηκαν εναντίον της Ουκρανίας μέσα στη νύχτα.

Το ΝΑΤΟ απογείωσε τέσσερα αεροσκάφη πάνω από τη Ρουμανία – για τρίτη φορά σε τέσσερις ημέρες – για να αναχαιτίσουν drones στην περιοχή των ουκρανικών συνόρων. Έξι ρωσικά drones εντοπίστηκαν επίσης στη Μολδαβία.

Εν τω μεταξύ, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι αναχαίτισε 249 ουκρανικά drones μέσα στη νύχτα, συμπεριλαμβανομένων αυτών πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα και την περιοχή του Κουρσκ.

Στην περιοχή Ροστόφ της Ρωσίας, ο αριθμός των νεκρών από ουκρανικό πλήγμα αυξήθηκε σε τρεις, μετά από αρχικές αναφορές για έναν νεκρό, σύμφωνα με αξιωματούχους. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της περιοχής Ροστόφ, Γιούρι Σλιούσαρ, δύο πέθαναν στο νοσοκομείο.

Ένας από τους θανάτους καταγράφηκε στην πόλη Ταγκανρόγκ.Άλλοι δέκα άνθρωποι τραυματίστηκαν στα πλήγματα.

Στην περιοχή Κρασνοντάρ, ο κυβερνήτης Βενιαμίν Κοντρατίεφ περιέγραψε τον νυχτερινό βομβαρδισμό της Ουκρανίας ως «μία από τις πιο παρατεταμένες και μαζικές επιθέσεις του καθεστώτος του Κιέβου».

Το “κύριο πρόβλημα” του αρχικού ειρηνευτικού σχεδίου, κατά τον Ζελένσκι

Το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο – που συντάχθηκε από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους τον περασμένο μήνα – είχε προκαλέσει έντονη ανησυχία στην Ουκρανία και μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων της, οι οποίοι είπαν ότι ήταν υπερβολικά ευνοϊκό για το Κρεμλίνο.

Ωστόσο, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ απέρριψε την ιδέα ότι η κυβέρνηση Τραμπ «δεν συνεργάζεται εξίσου με τις δύο πλευρές σε αυτόν τον πόλεμο».

Μετά τις συνομιλίες στη Γενεύη μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας, ο Τραμπ δήλωσε ότι «ίσως να συμβαίνει κάτι καλό», αλλά πρόσθεσε: «Μην το πιστέψετε μέχρι να το δείτε».

Καθώς χαιρέτισε τις προτεινόμενες αλλαγές, ο Ζελένσκι είπε ότι το «κύριο πρόβλημα» ήταν η απαίτηση του Πούτιν για νομική αναγνώριση των εδαφών που έχει καταλάβει η Ρωσία.

Η Ρωσία απαιτεί σταθερά την πλήρη ουκρανική αποχώρηση από ολόκληρο τον ανατολικό Ντονμπάς, που αποτελείται από τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ. Οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν επίσης την Κριμαία και μεγάλα τμήματα δύο άλλων περιοχών, Χερσώνα και Ζαπορίζια.

Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλας, είπε ότι το τελικό ειρηνευτικό σχέδιο πρέπει να κάνει αδύνατη μια νέα ρωσική εισβολή και ότι η Ρωσία «σίγουρα δεν» πρέπει να επιστρέψει στην G8.

Μιλώντας στο πρόγραμμα Today του BBC Radio 4 την Τρίτη, είπε: «Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στη συνήθη κατάσταση… πώς θα μπορούσατε να το φανταστείτε αυτό;»

Δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και χιλιάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί και εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους από τότε που ξεκίνησε η ευρείας κλίμακας ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022.

Η Ρωσία μπορεί να απορρίψει το ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων

Η Ρωσία έχει δώσει δείγματα ότι θα μπορούσε να απορρίψει το ειρηνευτικό σχέδιο των 19 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, εάν αυτό δεν ικανοποιεί τις μακροχρόνιες απαιτήσεις της Μόσχας, γράφουν οι Financial Times.

Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Τρίτη ότι εάν το σχέδιο “ακυρώσει” βασικά σημεία στα οποία ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πίστευε ότι είχε αμιβαία κατανόηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ μετά τη σύνοδο κορυφής στο Άνκορατζ της Αλάσκας τον Αύγουστο, τότε «η κατάσταση θα είναι εντελώς διαφορετική».

Η πρώτη εκδοχή του ειρηνευτικού σχεδίου, την οποία ο Λαβρόφ είπε ότι η Ρωσία είχε «καλωσορίσει», ζητούσε από την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη που δεν έχει ακόμη χάσει σε μάχη, ενώ επέβαλλε και άλλους περιορισμούς στο Κίεβο.

Αλλά το τελευταίο προσχέδιο είναι λιγότερο ευνοϊκό προς τη Μόσχα, αφήνοντας τα πιο ευαίσθητα ζητήματα να αποφασιστούν από τους Τραμπ και Ζελένσκι. Ανώτεροι Ουκρανοί αξιωματούχοι κοντά στον πρόεδρο δήλωσαν στους FT την Τρίτη ότι αυτά περιλαμβάνουν ζητήματα εδαφών και αμερικανικών εγγυήσεων ασφαλείας, αλλά πρόσθεσαν ότι το Κίεβο έχει συμφωνήσει να περιορίσει τον στρατό του στους 800.000.

«Μετά το Άνκορατζ, νομίζαμε ότι αυτές οι αλληλοκατανόησεις είχαν ήδη διατυπωθεί επίσημα, υπήρξε μια μεγάλη παύση. Και τώρα αυτή η παύση έσπασε με την εισαγωγή αυτού του εγγράφου… Μια σειρά ζητημάτων, φυσικά, απαιτούν διευκρίνιση», είπε ο Λαβρόφ.

Στην Αλάσκα, ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ ήταν έτοιμες να αναγνωρίσουν την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 και να πιέσουν την Ουκρανία να αποσυρθεί από ορισμένες θέσεις στην πρώτη γραμμή στην περιοχή του Ντονμπάς στα ανατολικά, εάν η Ρωσία σταματούσε τις εχθροπραξίες.

Ο Πούτιν επέμεινε ότι δεν θα ήταν δυνατή καμία συμφωνία εάν δεν αντιμετώπιζε αυτό που ονόμασε «βασικές αιτίες» της σύγκρουσης — εννοώντας αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο, τερματισμό της επέκτασης του ΝΑΤΟ και παύση της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.

Την Τρίτη, ο Λαβρόφ είπε ότι «εάν το πνεύμα και το γράμμα του Άνκορατζ σβηστούν από τις βασικές κατανοήσεις που έχουμε καταγράψει, τότε, φυσικά, η κατάσταση θα είναι εντελώς διαφορετική». Αλλά πρόσθεσε ότι μέχρι στιγμής «κανείς δεν μας έχει παραδώσει επίσημα τίποτα».