Ποια είναι η Φραντσέσκα Αλμπανέζε που έχει εκνευρίσει τον Ντόναλντ Τραμπ

Στο στόχαστρο των ΗΠΑ και της διοίκησης του Τραμπ βρίσκεται το τελευταίο διάστημα η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, για το έργο της ως ανεξάρτητη ερευνήτρια που εξετάζει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα παλαιστινιακά εδάφη, με την Ουάσινγκτον να καταγγέλλει αυτό που αποκάλεσε «εκστρατεία πολιτικού και οικονομικού πολέμου» εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

Η Φραντσέσκα Αλμπανέζε είναι ένα υψηλού προφίλ μέλος μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων που επιλέγεται από το 47μελές Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη. Τα εν λόγω πρόσωπα υποβάλλουν εκθέσεις στον οργανισμό ως μέσο παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διάφορες χώρες και της τήρησης συγκεκριμένων δικαιωμάτων.

Οι ειδικοί εισηγητές δεν εκπροσωπούν τον ΟΗΕ και δεν έχουν καμία επίσημη εξουσία. Παρόλα αυτά, οι εκθέσεις τους μπορούν να εντείνουν την πίεση στις χώρες, ενώ τα πορίσματά τους λαμβάνονται υπόψιν από τους εισαγγελείς στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και από άλλες αρχές που εργάζονται σε διεθνείς υποθέσεις δικαιοσύνης.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ανέφερε σε δήλωσή του με την οποία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τις κυρώσεις κατά της Αλμπανέζε ότι «έχει εκτοξεύσει απροκάλυπτο αντισημιτισμό, έχει εκφράσει υποστήριξη στην τρομοκρατία και περιφρόνηση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ και τη Δύση».

Η Αλμπανέζε απάντησε, λέγοντας ότι οι κυρώσεις ήταν «υπολογισμένες για να αποδυναμώσουν την αποστολή μου». Σε συνέντευξη Τύπου στη Σλοβενία δήλωσε ότι «θα συνεχίσω να κάνω αυτό που πρέπει να κάνω».

Η ίδια αναρωτήθηκε γιατί της επιβλήθηκαν κυρώσεις: «Επειδή αποκάλυψα μια γενοκτονία; Επειδή κατήγγειλα το σύστημα; Ποτέ δεν αμφισβήτησαν τα γεγονότα που παρουσίασα».

Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Volker Türk, ζήτησε την «άμεση ανάκληση» των αμερικανικών κυρώσεων. Πρόσθεσε ότι «ακόμη και μπροστά σε έντονες διαφωνίες, τα κράτη μέλη του ΟΗΕ θα πρέπει να εμπλακούν ουσιαστικά και εποικοδομητικά, αντί να καταφεύγουν σε τιμωρητικά μέτρα».

Μια εξέχουσα εμπειρογνώμονας

Η Αλμπανέζε, Ιταλίδα δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έχει λάβει ιδιαίτερα μεγάλη προβολή ως ειδική εισηγήτρια για τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, θέση που κατέχει από τον Μάιο του 2022.

Την περασμένη εβδομάδα, κατονόμασε αρκετές μεγάλες αμερικανικές εταιρείες που βοηθούν το Ισραήλ στη γενοκτονία της Γάζας, λέγοντας ότι η έκθεσή της «δείχνει γιατί η γενοκτονία του Ισραήλ συνεχίζεται: επειδή είναι κερδοφόρα για πολλούς».

Το Ισραήλ έχει εδώ και καιρό μια ταραχώδη σχέση με το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την Αλμπανέζε και προηγούμενους ειδικούς εισηγητές, κατηγορώντας τους για προκατάληψη. Έχει αρνηθεί να συνεργαστεί με την ειδική «Επιτροπή Διερεύνησης» που ιδρύθηκε μετά την σύγκρουση του 2021 με τη Χαμάς.

Η Αλμπανέζε έχει εκφράσει ανοιχτά τη γνώμη της για αυτό που περιγράφει ως γενοκτονία από το Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, οι οποίες παρέχουν στρατιωτική υποστήριξη στον στενό σύμμαχό τους, έχουν αρνηθεί σθεναρά την κατηγορία.

«Τίποτα δεν δικαιολογεί όσα κάνει το Ισραήλ»

Τις τελευταίες εβδομάδες, η Αλμπανέζε εξέδωσε μια σειρά επιστολών καλώντας άλλες χώρες να ασκήσουν πιέσεις στο Ισραήλ, και μέσω κυρώσεων, για να τερματιστεί ο θανατηφόρος βομβαρδισμός της Λωρίδας της Γάζας. Επίσης, έχει στηρίξει τα εντάλματα σύλληψης που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατά Ισραηλινών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, για κατηγορίες εγκλημάτων πολέμου.

Η Αλμπανέζε δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου πέρυσι ότι «πάντα δεχόμουν επιθέσεις από την αρχή της αποστολής μου» προσθέτοντας ότι η κριτική δεν θα την οδηγήσει σε παραίτηση. «Με εξοργίζει, με εκνευρίζει, αλλά αυτό δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση για να μην υποχωρήσω» είπε. «Η δουλειά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι πρώτα και κύρια η ενίσχυση της φωνής των ανθρώπων που δεν ακούγονται».

Πρόσθεσε ότι «βεβαίως καταδικάζουμε τη Χαμάς — πώς να μην την καταδικάσουμε; Αλλά ταυτόχρονα, τίποτα δεν δικαιολογεί όσα κάνει το Ισραήλ».

Η Αλμπανέζε έγινε συνεργάτης ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελέτης Διεθνούς Μετανάστευσης στο Πανεπιστήμιο Georgetown το 2015, έχει διδάξει κι έχει δώσει διαλέξεις τα τελευταία χρόνια σε διάφορα πανεπιστήμια στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Επίσης, έχει κάνει δημοσιεύσεις για τα παλαιστινιακά ζητήματα.

Η Αλμπανέζε εργάστηκε μεταξύ 2003 και 2013 με διάφορες υπηρεσίες του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του νομικού τμήματος της υπηρεσίας βοήθειας για Παλαιστίνιους του ΟΗΕ, UNRWA, και του γραφείου ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, σύμφωνα με το βιογραφικό της στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Georgetown.

Ήταν στην Ουάσινγκτον μεταξύ 2013 και 2015 και εργάστηκε για μια αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση, την Project Concern International, ως σύμβουλος σε θέματα προστασίας κατά τη διάρκεια της επιδημίας του Έμπολα στη Δυτική Αφρική.

Μέλος μιας μικρής ομάδας

Η Αλμπανέζε είναι ένα από τα 13 μέλη ειδικών που έχει διορίσει το Συμβούλιο για συγκεκριμένες χώρες και εδάφη.

Οι ειδικοί εισηγητές, που καταγράφουν παραβιάσεις και καταχρήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνήθως εκτίουν θητεία ενός έτους και συχνά εργάζονται χωρίς την υποστήριξη της υπό διερεύνηση χώρας. Υπάρχουν εισηγητές για το Αφγανιστάν, τη Λευκορωσία, το Μπουρούντι, την Καμπότζη, τη Βόρεια Κορέα, την Ερυθραία, το Ιράν, τη Μιανμάρ και τη Ρωσία.

Υπάρχουν, επίσης, τρεις «ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες» για συγκεκριμένες χώρες, ένας ρόλος που επικεντρώνεται περισσότερο στην τεχνική βοήθεια, για την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Μάλι και τη Σομαλία.

Επιπλέον, υπάρχουν αρκετές δεκάδες «θεματικές θητείες», που αναθέτουν σε εμπειρογνώμονες ή ομάδες εργασίας την ανάλυση φαινομένων που σχετίζονται με συγκεκριμένα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτές περιλαμβάνουν ειδικούς εισηγητές για «βασανιστήρια και άλλες απάνθρωπες, ταπεινωτικές ή προσβλητικές μεταχειρίσεις ή τιμωρίες», τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών, την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των ατόμων που πλήττονται από λέπρα και την πώληση, σεξουαλική εκμετάλλευση και σεξουαλική κακοποίηση παιδιών.