Πόσο ρεαλιστική είναι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ το 2027;

Η αμερικανική πρόταση για ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ το 2027 έγινε δεκτή με βαθύτατο σκεπτικισμό στις Βρυξέλλες, με τους Ευρωπαίους να προτρέπουν να μην επισπευστεί μια περίπλοκη διαδικασία με τεράστιες συνέπειες σε πολλούς τομείς, από το κράτος δικαίου μέχρι τη γεωργία.

«Το 2027; Αυτό είναι μεθαύριο!» ήταν η πρώτη αντίδραση στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Το χρονοδιάγραμμα αυτό προβλέπεται στο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, σύμφωνα με υψηλόβαθμους αξιωματούχους.

Θεωρείται όμως μη ρεαλιστικό από πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους: οι πιο αισιόδοξοι από αυτούς μέχρι τώρα υπολόγιζαν ότι η ένταξη θα μπορούσε να γίνει το 2030.

Το βέτο του Όρμπαν

«Είναι βέβαιο ότι οι Αμερικανοί θα αποφασίσουν για εμάς…» είπε σε ειρωνικό τόνο ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης αναφερόμενος στην ένταξη της Ουκρανίας τον Ιανουάριο του 2027. «Λένε ό,τι να’ ναι: χρειάζεται να έχει κανείς όρεξη για διεύρυνση, κάτι που δεν υπάρχει εδώ», πρόσθεσε.

Η ενταξιακή διαδικασία, που ξεκίνησε αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή, βρίσκεται εδώ και μήνες σε νεκρό σημείο. Ο λόγος;

Η μακρά και περίπλοκη διαδικασία απαιτεί ομοφωνία των 27 χωρών μελών σε κάθε στάδιό της.

Όμως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν αποφάσισε να την παγώσει ντε φάκτο, χρησιμοποιώντας το δικαίωμα του βέτο.

Ο συντηρητικός λαϊκιστής ηγέτης, που καλλιεργεί στενές σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, υποστηρίζει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ «θα κατέστρεφε» την Ένωση.

Επομένως, χωρίς το «πράσινο φως» της Βουδαπέστης, δεν είναι εφικτή καμία πρόοδος.

Τα αναπάντητα ερωτήματα για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ

Μια ενδεχόμενη αστραπιαία διαδικασία για την ένταξη της Ουκρανίας (οι διαπραγματεύσεις επισήμως ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2024), θέτει πολύ συγκεκριμένα και ιδιαίτερα περίπλοκα ερωτήματα.

Πώς θα ενσωματωθεί ένας αγροτικός κολοσσός, όπως η Ουκρανία, χωρίς να αποσταθεροποιηθεί εντελώς η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά;

Την ώρα μάλιστα που Γάλλοι, Γερμανοί και Πολωνοί αγρότες, καλλιεργητές δημητριακών, κατηγορούν συχνά το Κίεβο για αθέμιτο ανταγωνισμό, λόγω των τιμών στις οποίες προωθεί τα προϊόντα του.

Πώς θα διασφαλιστεί ότι η Ουκρανία, ούσα σε εμπόλεμη κατάσταση, θα καταφέρει να μεταρρυθμίσει τους θεσμούς της για να συμμορφωθεί με τα αυστηρά ευρωπαϊκά κριτήρια σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου;

«Πώς θα μπορούσε να ετοιμαστεί η Ουκρανία; Δεν έχει ούτε σύνορα», σχολίασε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης, αναφερόμενος στα ουκρανικά εδάφη, των οποίων την προσάρτηση έχει ανακοινώσει η Μόσχα.

«Νομίζω ότι εκείνοι που ανέφεραν αυτήν την ημερομηνία δεν έθεσαν ούτε το ένα χιλιοστό από αυτές τις ερωτήσεις», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Λούκας Μάτσεκ, ειδικός σε θέματα διεύρυνσης της ΕΕ, στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ.

Στο παρόν πλαίσιο, η ένταξη της Ουκρανίας τον Ιανουάριο του 2027 είναι «εντελώς μη ρεαλιστική». Θα έπρεπε «να ανατραπεί εντελώς η λογική» και να αναδιαμορφωθεί όλη η διαδικασία, με την ένταξη να προηγείται όλων των άλλων σταδίων.

Τίθεται ωστόσο το ερώτημα εάν αυτή η «νέα μέθοδος» θα ισχύσει και για τις χώρες των Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Σερβία και Κόσοβο) που περιμένουν εδώ και χρόνια, χωρίς να υπάρχει προοπτική άμεσης ένταξής τους.

Το ρεκόρ ταχύτερης ένταξης στην ΕΕ ανήκει στη Φινλανδία: χρειάστηκαν λιγότερα από 3 χρόνια αφού κατέθεσε την επίσημη αίτησή της.

Η Τουρκία, αντιθέτως, είναι επισήμως υποψήφια εδώ και περίπου 30 χρόνια, όμως η διαδικασία έχει παγώσει πλήρως.