Reuters: Η Χαμάς προσπαθεί αθόρυβα να εδραιωθεί ξανά στη Γάζα – Ελέγχει τις τιμές και επιβάλλει φόρους

Από τον έλεγχο της τιμής του κοτόπουλου μέχρι την επιβολή τελών στα τσιγάρα, η Χαμάς επιδιώκει να διευρύνει τον έλεγχό της στη Γάζα, καθώς τα αμερικανικά σχέδια για το μέλλον της περιοχής προχωρούν αργά, σύμφωνα με Γαζαίους, ενισχύοντας τις αμφιβολίες των αντιπάλων της για το κατά πόσο θα παραδώσει την εξουσία όπως έχει υποσχεθεί.

Μετά την έναρξη της εκεχειρίας τον περασμένο μήνα, η Χαμάς επανέφερε γρήγορα τον έλεγχό της σε περιοχές από τις οποίες αποσύρθηκαν οι ισραηλινές δυνάμεις, σκοτώνοντας δεκάδες Παλαιστίνιους που κατηγορήθηκαν για συνεργασία με το Ισραήλ, κλοπές ή άλλα εγκλήματα. Οι ξένες δυνάμεις απαιτούν τον αφοπλισμό της οργάνωσης και την αποχώρησή της από τη διακυβέρνηση, αλλά δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει ποιος θα την αντικαταστήσει.

Κάτοικοι της Γάζας λένε τώρα ότι αισθάνονται αυξανόμενο έλεγχο της Χαμάς με άλλους τρόπους. Οι αρχές επιτηρούν ό,τι εισέρχεται σε περιοχές υπό τον έλεγχο της Χαμάς, επιβάλλοντας τέλη σε ορισμένα ιδιωτικά εισαγόμενα αγαθά, όπως καύσιμα και τσιγάρα, ενώ επιβάλλουν πρόστιμα σε εμπόρους που θεωρούνται ότι υπερχρεώνουν προϊόντα.

Ο Ισμαήλ αλ-Θαουάμπτα, επικεφαλής του γραφείου Τύπου της κυβέρνησης της Χαμάς, δήλωσε ότι οι αναφορές για φορολόγηση καυσίμων και τσιγάρων είναι ανακριβείς, αρνούμενος ότι η κυβέρνηση επιβάλλει νέους φόρους. Είπε ότι οι αρχές πραγματοποιούν μόνο επείγουσες ανθρωπιστικές και διοικητικές εργασίες, καταβάλλοντας «έντονες προσπάθειες» για τον έλεγχο των τιμών. Επανέλαβε ότι η Χαμάς είναι έτοιμη να παραδώσει την εξουσία σε μια νέα τεχνοκρατική διοίκηση, λέγοντας ότι στόχος της είναι «μια ομαλή μετάβαση».

Ο Χάτεμ Αμπού Νταλάλ, ιδιοκτήτης εμπορικού κέντρου στη Γάζα, είπε ότι οι τιμές είναι υψηλές επειδή δεν εισέρχονται αρκετά αγαθά. Εκπρόσωποι της κυβέρνησης, είπε, προσπαθούν να επιβάλουν τάξη στην οικονομία — κάνουν επιθεωρήσεις, ελέγχουν προϊόντα και ορίζουν τιμές.

Ο Μοχάμεντ Χαλίφα, που ψώνιζε στην περιοχή Νουσεϊράτ, είπε ότι οι τιμές αλλάζουν συνεχώς παρά τις προσπάθειες ρύθμισης. «Είναι σαν χρηματιστήριο», είπε. «Οι τιμές είναι υψηλές. Δεν υπάρχουν εισοδήματα, οι συνθήκες είναι δύσκολες, η ζωή είναι σκληρή και ο χειμώνας πλησιάζει».

Ολοένα και πιο πιθανή η ντε φάκτο διαίρεση της Γάζας

Το σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα εξασφάλισε εκεχειρία στις 10 Οκτωβρίου και την απελευθέρωση των τελευταίων ζωντανών ομήρων που απήχθησαν κατά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023. Προβλέπει τη δημιουργία μεταβατικής αρχής, την ανάπτυξη πολυεθνικής δύναμης ασφαλείας, τον αφοπλισμό της Χαμάς και την έναρξη ανοικοδόμησης.

Όμως, σύμφωνα με πηγές του Reuters, η ντε φάκτο διαίρεση της Γάζας φαίνεται ολοένα και πιο πιθανή, με ισραηλινές δυνάμεις να παραμένουν σε πάνω από το μισό έδαφος και τις προσπάθειες προώθησης του σχεδίου να δυσκολεύονται. Σχεδόν όλοι οι 2 εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας ζουν σε περιοχές υπό τον έλεγχο της Χαμάς, η οποία κατέλαβε τη Γάζα από την Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ) και τη Φατάχ το 2007.

Ο Γκάιθ αλ-Ομάρι, αναλυτής του Washington Institute, είπε ότι η Χαμάς προσπαθεί να δείξει σε Γαζαίους και ξένες δυνάμεις ότι δεν μπορεί να παρακαμφθεί. «Όσο περισσότερο περιμένει η διεθνής κοινότητα, τόσο πιο βαθιά εδραιώνεται η Χαμάς», είπε.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ερωτηθείς για τις αναφορές περί επιβολής τελών, είπε: «Γι’ αυτό η Χαμάς δεν μπορεί και δεν θα κυβερνήσει στη Γάζα». Πρόσθεσε ότι νέα κυβέρνηση μπορεί να σχηματιστεί όταν ο ΟΗΕ εγκρίνει το σχέδιο Τραμπ, ενώ προχωρά η συγκρότηση της πολυεθνικής δύναμης.

Η Παλαιστινιακή Αρχή πιέζει να έχει λόγο στη νέα κυβέρνηση, κάτι που το Ισραήλ απορρίπτει. Εκπρόσωπος της Φατάχ στη Γάζα είπε ότι οι ενέργειες της Χαμάς «δείχνουν ξεκάθαρα ότι θέλει να συνεχίσει να κυβερνά».

Σε περιοχές υπό ισραηλινό έλεγχο, μικρές παλαιστινιακές ομάδες αντίπαλες της Χαμάς διατηρούν παρουσία, αποτελώντας μια μόνιμη πρόκληση. Παρά την εκεχειρία, οι Γαζαίοι συνεχίζουν να ζουν σε άθλιες συνθήκες, αν και έχει αυξηθεί λίγο η ανθρωπιστική βοήθεια.

Ένας ανώτερος εισαγωγέας τροφίμων είπε ότι η Χαμάς δεν έχει επιστρέψει σε πλήρη φορολογική πολιτική, αλλά «βλέπουν και καταγράφουν τα πάντα», με σημεία ελέγχου που σταματούν φορτηγά και ερευνούν οδηγούς. Οι παραβάτες τιμών τιμωρούνται, μειώνοντας εν μέρει το κόστος, αλλά οι τιμές παραμένουν πολύ υψηλότερες από ό,τι πριν τον πόλεμο.

Πριν τον πόλεμο, η κυβέρνηση της Χαμάς απασχολούσε έως 50.000 ανθρώπους. Χιλιάδες σκοτώθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι συνεχίζουν να εργάζονται με μειωμένους και τυποποιημένους μισθούς 1.500 σεκέλ τον μήνα, που πληρώνονται από αποθεματικά μετρητών, σύμφωνα με πηγές. Η Χαμάς έχει αντικαταστήσει περιφερειακούς διοικητές και μέλη του πολιτικού γραφείου που σκοτώθηκαν.

Ο ακτιβιστής Μουστάφα Ιμπραήμ είπε ότι η Χαμάς εκμεταλλεύεται τις καθυστερήσεις του σχεδίου Τραμπ «για να ενισχύσει την εξουσία της», και ότι αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να υπάρξει νέα κυβέρνηση.