Συμφωνία για δασμούς: Προβληματισμός στην Ευρώπη για το deal – “Μαύρη μέρα”
Διαβάζεται σε 8'
Οι ευρωπαίοι ηγέτες καθώς και οι επιχειρήσεις επεφύλαξαν… κρύα υποδοχή στο deal της Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν με τον Ντόναλντ Τραμπ.
- 28 Ιουλίου 2025 16:32
Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις της Ευρώπης εξέφρασαν ανακούφιση αλλά και ανησυχία για την εμπορική συμφωνία πλαίσιο με τις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, με την παραδοχή ότι πρόκειται για μία άνιση συμφωνία που, ωστόσο, αποτρέπει έναν εμπορικό πόλεμο.
Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η συμφωνία που ανακοινώθηκε χθες προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν εισαγωγικούς δασμούς 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, το ήμισυ των δασμών που περιλαμβάνονταν στις απειλές του Τραμπ, αλλά πολύ περισσότερο από το μηδενικό ποσοστό που είχαν ελπίσει οι Ευρωπαίοι.
«Καθώς περιμένουμε τις πλήρεις λεπτομέρειες της νέας εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ, ένα πράγμα είναι σαφές: είναι στιγμή για ανακούφιση, όχι πανηγυρισμούς», δήλωσε μέσω του Χ ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βεβέρ. «Οι δασμοί θα αυξηθούν σε πολλούς τομείς και ορισμένα ερωτήματα-κλειδιά παραμένουν αναπάντητα».
Περιγράφοντας τον Τραμπ ως σκληρό διαπραγματευτή, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «ήταν το καλύτερο που μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε».
Έντονη η αντίδραση της Γαλλίας
Ομως, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Φρανσουά Μπαϊρού μίλησε «για σκοτεινή μέρα» για την Ευρώπη η οποία «αναγκάζεται να υποταχθεί».
«Δεν θα πρέπει η συμφωνία αυτή να είναι το τέλος της ιστορίας, περίπτωση κατά την οποία απλώς θα ήμασταν αποδυναμωμένοι», δήλωσε στο δίκτυο France Inter ο γάλλος υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου Λοράν Σεν-Μαρτέν. «Το θέμα δεν έχει λήξει». «Τώρα θα υπάρξει μία τεχνική διαπραγμάτευση και μπορούμε να την εκμεταλλευθούμε για να ενισχύσουμε την θέση μας».
Το Παρίσι θεωρεί ότι η συμφωνία θα φέρει «σταθερότητα» στις επιχειρήσεις, αλλά επιμένει ότι πρόκειται για μία άνιση συμφωνία. Σε αυτό συμφωνούν τόσο ο υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου όσο και ο υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας Μαρκ Φερατσί, αλλά και ο υπουργός αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Μπενζαμέν Χαντάτ, σύμφωνα με δηλώσεις που έγιναν στα μέσα ενημέρωσης ή αναρτήθηκαν στα κοινωνικά δίκτυα.
«Υποχρέωσή μας είναι τώρα να καταφέρουμε ότι, εν τέλει, η συμφωνία αυτή θα είναι όσο λιγότερο άνιση γίνεται. Να καταφέρουμε ώστε να μην είναι άνιση στο τομέα των υπηρεσιών και ώστε οι μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις να συμβάλλουν περισσότερο όταν θα εξάγουν υπηρεσίες και κυρίως ψηφιακές υπηρεσίες στην Ευρώπη», δήλωσε ο υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας της Γαλλίας.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε ότι εκτιμά την εποικοδομητική προσπάθεια της Κομισιόν για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ και υποστηρίζει την συμφωνία, αλλά «χωρίς ενθουσιασμό».
Ανάμεικτες αντιδράσεις στη Γερμανία
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς χαιρέτισε την συμφωνία λέγοντας ότι απέτρεψε έναν εμπορικό πόλεμο που θα είχε πλήξει σκληρά την εξαγωγικής κατεύθυνσης γερμανική οικονομία και την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία.
Ως «πρόκληση» περιέγραψε τους νέους δασμούς για τα ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ η υπουργός Οικονομίας Κατερίνα Ράιχε, υποστήριξε ωστόσο ότι «το θετικό είναι ότι παρέχουν ασφάλεια». «Να αναγνωρίζουμε την πραγματικότητα», ζήτησε ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, ενώ για «πλήγμα» στην οικονομία κάνουν λόγο οι γερμανοί βιομήχανοι.
Ήταν σημαντικό να υπάρξει συμφωνία στην εμπορική διαμάχη ΕΕ – ΗΠΑ, δήλωσε η κυρία Ράιχε κατά τη διάρκεια επίσκεψής της νωρίτερα σήμερα στο Χημικό Πάρκο Λεούνα. «Οι νέοι αμερικανικοί δασμοί του 15% συνιστούν πρόκληση, αλλά το θετικό είναι ότι παρέχουν ασφάλεια. Τώρα είναι σημαντικό να υπάρξει σαφήνεια σχετικά με την εφαρμογή τους. Η συμφωνία πρέπει να ισχύσει», δήλωσε η υπουργός. Ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Σεμπάστιαν Χίλε επισήμανε από την πλευρά του ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξακολουθεί να πιστεύει ότι απαιτούνται σε κάποια σημεία διευκρινίσεις και αναμένει περαιτέρω διαπραγματεύσεις. «Το θέμα τώρα είναι η διαπραγμάτευση για τις λεπτομέρειες της συμφωνίας και σε αυτό είναι στραμμένη η προσοχή μας», δήλωσε ο κ. Χίλε, ο οποίος δέχθηκε σήμερα καταιγισμό ερωτήσεων σχετικά με τη συμφωνία και το εάν εξυπηρετεί πραγματικά τα ευρωπαϊκά και τα γερμανικά συμφέροντα. «Δεν είναι ασφαλώς μυστικό για παράδειγμα ότι, στον τομέα του χάλυβα και του αλουμινίου, όπου ο δασμολογικός συντελεστής παραμένει επί του παρόντος στο 50%, βλέπουμε την ανάγκη να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις», δήλωσε και επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει στη λεπτομερή σύνταξη της συμφωνίας με την υποστήριξη και της γερμανικής κυβέρνησης.
Απαντώντας στην κριτική που ασκούν οι επιχειρηματικοί κύκλοι στη Γερμανία, υποστηρίζοντας ότι η ΕΕ κατέληξε με χειρότερη συμφωνία από ό,τι η Βρετανία και η Ιαπωνία, ο κ. Χίλε παραδέχθηκε ότι η εμπορική συμφωνία «πρέπει και να αναγνωρίζει την πραγματικότητα». «Αν περιμένει κανείς τσουνάμι και τελικά έρχεται μόνο καταιγίδα, τότε είναι ικανοποιημένος. Αυτό δείχνει μια αίσθηση πραγματικότητας από την πλευρά της επιχειρηματικής κοινότητας», είπε χαρακτηριστικά.
Μελόνι: Να τύχουν ανάλυσης οι λεπτομέρειες της συμφωνίας
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, με νέες δηλώσεις της προς τον Τύπο, αναφέρθηκε και πάλι στην συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες, για τον καθορισμό νέων εμπορικών δασμών.
«Κρίνω θετικά το ότι επιτεύχθηκε συμφωνία, πίστευα και συνεχίζω να πιστεύω ότι μια κορύφωση της εμπορικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρώπη θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες και -εν δυνάμει- σαφώς καταστρεπτικές συνέπειες», τόνισε η Μελόνι.
Παράλληλα, η Ιταλίδα πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι «θα πρέπει να τύχουν ανάλυσης οι λεπτομέρειες της συμφωνίας», διότι «αυτή που υπεγράφη αφορά το γενικό περίγραμμα και δεν είναι νομικά δεσμευτική». «Πρέπει να διαπιστώσουμε, για παράδειγμα, ποιες μπορεί να είναι οι τυχόν απαλλαγές, ιδίως σε ό,τι αφορά μια σειρά από γεωργικά προϊόντα. Δεν γνωρίζω, παράλληλα, τι εννοούμε όταν μιλάμε για επενδύσεις και αγορά φυσικού αερίου», ολοκλήρωσε η επικεφαλής της κυβέρνησης της Ρώμης.
«Θα υποστηρίξουμε σθεναρά τις περαιτέρω συνομιλίες», δήλωσε και ο υπουργός Οικονομίας της Αυστρίας Βόλφγκανγκ Χατμανσντόρφερ, αναφερόμενος στους δασμούς για χάλυβα και αλουμίνιο. «Ανεξαρτήτως των περαιτέρω λεπτομερειών της συμφωνίας, είναι σαφές ότι οι τομείς που επηρεάζονται ιδιαίτερα αρνητικά από τη συμφωνία χρειάζονται στοχευμένα μέτρα στήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί και να εξασφαλίσουν θέσεις εργασίας παρά τα τεράστια βάρη», δήλωσε.
Ο επίτροπος της ΕΕ
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τις ΗΠΑ για τους τελωνειακούς δασμούς είναι «καλύτερη από έναν εμπορικό πόλεμο», δήλωσε ο Επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφτσοβιτς, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε σήμερα στις Βρυξέλλες.
Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με την αρνητική κριτική ορισμένων χωρών της ΕΕ ότι η συμφωνία είναι απογοητευτική και μη ισορροπημένη, ο Μ. Σέφτσοβιτς δήλωσε: «Είμαι 100% σίγουρος ότι αυτή η συμφωνία είναι καλύτερη από έναν εμπορικό πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες» και πρόσθεσε: «Αυτή είναι σαφώς η καλύτερη συμφωνία που θα μπορούσαμε να επιτύχουμε κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες».
Συνεχίζοντας, ο Μ. Σέφτσοβιτς υπενθύμισε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος απειλούσε με δασμούς 30% τις εισαγωγές όλων των ευρωπαϊκών προϊόντων από την 1η Αυγούστου, σε περίπτωση μη συμφωνίας, κάτι το οποίο ουσιαστικά «θα σταματούσε το εμπόριο» μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.
Ο ίδιος εξήρε τον τρόπο με τον οποίο η πρόεδρος της Επιτροπής χειρίστηκε τις συνομιλίες με τον Αμερικανό πρόεδρο, χθες Κυριακή, στο Τέρνμπερι της Σκωτίας, οι οποίες οδήγησαν στη σύναψη της εμπορικής συμφωνίας – η οποία κατά τον Μ. Σέφτσοβιτς είναι μια συμφωνία η οποία «έσωσε το εμπόριο, έσωσε θέσεις εργασίας στην Ευρώπη και άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ για το πώς θα προσαρμόσουμε τα αμοιβαία εμπορικά μας πρότυπα σε αυτή τη νέα γεωπολιτική εποχή». Σύμφωνα με τον ίδιο, δόθηκε μια «πολιτική απάντηση», καθώς «η συμφωνία αυτή δεν αφορά μόνο το εμπόριο, αλλά και την ασφάλεια, την Ουκρανία και την τρέχουσα γεωπολιτική αστάθεια».
Οι επιχειρήσεις
Στο μεταξύ, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αναρωτιούνται να πρέπει να χαρούν ή να λυπηθούν με την συμφωνία.
«Οσοι περιμένουν τυφώνα, είναι ευγνώμονες με την καταιγίδα», δήλωσε ο Wolfgang Große Entrup, επικεφαλής του Συνδέσμου Χημικής Βιομηχανίας της Γερμανίας (VCI).
«Αποφεύχθηκε η περαιτέρω κλιμάκωση. Ωστόσο, το τίμημα είναι υψηλό και για τις δύο πλευρές. Οι ευρωπαϊκές εξαγωγές χάνουν σε ανταγωνιστικότητα. Οι αμερικανοί καταναλωτές πληρώνουν τους δασμούς».
Ο Ντόναλντ Τραμπ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσαν στην Σκωτία τελωνειακή συμφωνία πλαίσιο που προβλέπει την επιβολή δασμών 15% στα ευρωπαϊκά προϊόντα που θα εξάγονται στις ΗΠΑ.
Ελπίζοντας ότι θα αποφύγει την εμπορική κλιμάκωση, η Ευρωπαϊκή Ενωση δεσμεύθηκε επίσης σε αγορές ενέργειας ύψους 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων -με στόχο την αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου – και σε επιπλέον επενδύσεις ύψους 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ.
Μεταξύ των πολλών θεμάτων που αναφύονται και πρέπει να απαντηθούν είναι πώς η ευρωπαϊκή δέσμευση για επενδύσεις στις ΗΠΑ και για αύξηση των αγορών ενέργειας μπορούν να γίνουν πραγματικότητα, αφού ο αμερικανικός ενεργειακός τομέας δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί στην επιπλέον αυτή ζήτηση.
Η ικανότητα παραγωγής φυσικού αερίου των ΗΠΑ έχει σχεδιασθεί σχεδόν να διπλασιασθεί κατά την επόμενη τετραετία. Ωστόσο ακόμη και έτσι, η παραγωγή δεν θα είναι αρκετή για να καλύψει την επιπλέον ζήτηση. Επιπλέον, στον πετρελαϊκό τομέα αναμένεται ότι η παραγωγή θα είναι χαμηλότερη από τις προβλέψεις που δημοσιοποιήθηκαν νωρίτερα.