Συμφωνία ΕΕ και ΗΠΑ για δασμούς 15% – Όσα προβλέπονται

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία την Κυριακή (27/07), για δασμούς ύψους 15% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, λίγες μόλις ημέρες πριν από την προθεσμία που είχε θέσει ο Ντόναλντ Τραμπ για την επίτευξη συμφωνίας — διαφορετικά οι δασμοί θα διπλασιάζονταν.

Ο Τραμπ, μιλώντας στους Αμερικανούς δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή του με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο γκολφ κλαμπ του στο Τέρνμπερι της Σκωτίας, ανακοίνωσε τη συμφωνία.

«Αυτή είναι η μεγαλύτερη (συμφωνία) απ’ όλες», δήλωσε ο Τραμπ, μετά τη συνάντηση με την πρόεδρο της Κομισιόν, η οποία διήρκεσε περίπου μία ώρα. Η φον ντερ Λάιεν, η οποία ταξίδεψε εσπευσμένα για να συναντήσει των πρόεδρο των ΗΠΑ, δήλωσε: «Ήταν ένας δύσκολος δρόμος. Αλλά σας ευχαριστώ για τις πολλές συνομιλίες που είχαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας προς τον στόχο μας — και τελικά τα καταφέραμε».

Ο Τραμπ, δήλωσε ότι η Ε.Ε. θα συμφωνήσει να αγοράσει ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων. Θα συμφωνήσει επίσης να επενδύσει επιπλέον 600 δισ. δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε στρατιωτικό εξοπλισμό και στο άνοιγμα των χωρών της σε εμπόριο με μηδενικούς δασμούς.

Συγκεκριμένα, η Φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι συμφωνήθηκε να αυξηθεί η συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ στον τομέα της ενέργειας. «Οι αγορές αμερικανικών ενεργειακών προϊόντων θα διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού μας και θα συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης», τόνισε, ενώ πρόσθεσε ότι το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο θα αντικατασταθεί με σημαντικές αγορές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Ο δασμός που θα ισχύσει για τις εισαγωγές προϊόντων από την Ε.Ε. θα είναι 15%, όπως και για τα αυτοκίνητα. Τα φαρμακευτικά προϊόντα δεν περιλαμβάνονται στη συμφωνία, σημειώνει το POLITICO. Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι ο χάλυβας και το αλουμίνιο θα συνεχίσουν να υπόκεινται σε δασμούς ύψους 50%.

Όσον αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την κοινή εξωτερική πρόκληση της παγκόσμιας υπερβάλλουσας παραγωγικής ικανότητας και θα συνεργαστούν για να διασφαλίσουν τον δίκαιο παγκόσμιο ανταγωνισμό και να μειώσουν τα εμπόδια μεταξύ τους. Οι δασμοί θα μειωθούν και θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα ποσοστώσεων.

Επιπλέον, ανέφερε ότι συμφωνήθηκαν μηδενικοί δασμοί σε μια σειρά στρατηγικών προϊόντων: σε όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους, σε ορισμένα χημικά, ορισμένα γενόσημα φάρμακα, σε ημιαγωγούς, σε ορισμένα γεωργικά προϊόντα, σε φυσικούς πόρους και κρίσιμες πρώτες ύλες. «Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να προσθέσουμε περισσότερα προϊόντα σε αυτόν τον κατάλογο», σημείωσε η Φον ντερ Λάιεν.

Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν μετά από ένα δεκαπενθήμερο αδιέξοδο που προκάλεσε ο Τραμπ, ο οποίος με επιστολή του προς τη φον ντερ Λάιεν απείλησε να αυξήσει τους δασμούς στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα στο 30% εάν δεν υπήρχε συμφωνία έως την 1η Αυγούστου.

Το πρώτο σημάδι ότι επίκειται πρόοδος ήρθε την Παρασκευή, όταν η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε πως θα ταξίδευε στη Σκωτία για να συναντήσει τον Τραμπ, ο οποίος βρισκόταν εκεί σε ιδιωτική επίσκεψη.

Κλιμάκωση για να επιτευχθεί αποκλιμάκωση

Η κλιμάκωση από την πλευρά του Τραμπ αιφνιδίασε τους Ευρωπαίους διαπραγματευτές για το εμπόριο, οι οποίοι, επηρεασμένοι από τους Αμερικανούς συνομιλητές τους, πίστευαν ότι μια προκαταρκτική συμφωνία ήταν εφικτή. Έκτοτε, ακολούθησε ένας “πόλεμος νεύρων”, καθώς ο Τραμπ ανακοίνωσε μια σειρά από άλλες εμπορικές συμφωνίες — μεταξύ των οποίων και μία με την Ιαπωνία, με βασικό δασμό 15%, προσφέροντας παράλληλα ανακούφιση στην αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας. Ορισμένοι αναλυτές θεώρησαν πως αυτό δημιουργούσε ένα πρότυπο για τους μελλοντικούς όρους της εμπορικής σχέσης ΗΠΑ–ΕΕ, αξίας 1,6 τρισεκατομμυρίων ευρώ.

Ταυτόχρονα, το μπλοκ των 27 χωρών της Ε.Ε. προχώρησε σε αντίμετρα, καταρτίζοντας λίστα που στόχευε αμερικανικά προϊόντα αξίας 93 δισ. ευρώ — από αεροσκάφη μέχρι αυτοκίνητα, και από σόγια μέχρι το μπέρμπον του Κεντάκι — τα οποία θα υπόκειντο σε δασμούς έως και 30%. Τα παραπάνω επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ από τις 7 Αυγούστου, εφόσον δεν επιτυγχανόταν συμφωνία.

Η φον ντερ Λάιεν είχε ήδη τονίσει τη σημασία της διατλαντικής εμπορικής σχέσης ύψους 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων — της μεγαλύτερης στον κόσμο — και είχε απευθύνει έκκληση στον Τραμπ να καταλήξουν σε συμφωνία.

Μιλώντας αργότερα, δήλωσε: «Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες πρέπει να έχουν μια καλή ροή εμπορίου μεταξύ τους. Πιστεύω ότι πετύχαμε ακριβώς αυτό που θέλαμε: να επαναφέρουμε την ισορροπία, αλλά και να επιτρέψουμε το εμπόριο και από τις δύο πλευρές. Κάτι που σημαίνει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, σημαίνει ευημερία και για τις δύο πλευρές — και αυτό ήταν σημαντικό για εμάς».

Ο Τραμπ, ο οποίος είχε δηλώσει νωρίτερα πως ήταν «σε κακή διάθεση», δήλωσε ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα: «Αυτό θα φέρει ενότητα και φιλία. Θα λειτουργήσει πολύ καλά», είπε. «Αυτή ήταν η μεγαλύτερη συμφωνία απ’ όλες».

Η φον ντερ Λάιεν μετέβη στο Τέρνμπερι συνοδευόμενη από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εμπορίου Μαρός Σέφτσοβιτς, ενώ από την αμερικανική πλευρά, ο Υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ ταξίδεψε στη Σκωτία για τις πρώτες διμερείς εμπορικές συνομιλίες κορυφής από τότε που ο Τραμπ είχε επιβάλει εκτεταμένους δασμούς στον υπόλοιπο κόσμο, τον Απρίλιο.

Η επίτευξη συμφωνίας με την Ε.Ε. αποδείχθηκε πιο δύσκολη για την ομάδα του Τραμπ σε σύγκριση με την Ιαπωνία και άλλες χώρες — κάτι που αντικατοπτρίζει τη δύναμη της Ένωσης ως αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών.

Ο τρόπος με τον οποίο η Ε.Ε. διαμορφώνει την εμπορική πολιτική — με την Εκτελεστική Επιτροπή να διαπραγματεύεται εξ ονόματος του μπλοκ και να πρέπει να συμβουλεύεται τα 27 κράτη-μέλη — περιόρισε το επιθετικό στιλ διαπραγμάτευσης του Τραμπ, σημειώνει το POLITICO,

Αν και η Ε.Ε. δεν έφτασε στο σημείο να εφαρμόσει τους σχέδιο-μαμούθ που είχε διαμορφώσει, λειτούργησε αποτρεπτικά λόγω του πιθανού οικονομικού πλήγματος που θα μπορούσε να επιφέρει στους ψηφοφόρους των Ρεπουμπλικανών πολιτειών και σε ισχυρούς κλάδους της αμερικανικής βιομηχανίας με ισχυρό λόμπι στην Ουάσινγκτον.