Στη σκιά των Tomahawks, το ραντεβού στη Βουδαπέστη: Το παιχνίδι Τραμπ – Πούτιν

Όπως έχει αποδείξει και στο παρελθόν ο Βλαντιμίρ Πούτιν, το timing γι’ αυτόν είναι καθοριστικό. Η πρωτοβουλία μιας τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ντόναλντ Τραμπ λίγο πριν από την επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο δεν ήταν τυχαία. Το Κρεμλίνο ήταν ενήμερο για τη συμπάθεια του Αμερικανού προέδρου προς την Ουκρανία και ανησυχούσε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε έγκριση για χρήση αμερικανικών πυραύλων Tomahawk από το Κίεβο.

Το τηλεφώνημα της Πέμπτης μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του Ρώσου ομόλογού του, διάρκειας 2,5 ωρών, ήταν σαφής προσπάθεια να αποτραπεί η αποστολή των όπλων – που η Μόσχα θεωρεί επικίνδυνη κλιμάκωση – και να αλλάξει ξανά κατεύθυνση ο Τραμπ ώστε να σκέφτεται όπως η Ρωσία. Αντί να χρησιμοποιήσει απειλές και επικρίσεις, η ρητορική του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία εμφανίστηκε ξανά θερμή και φιλική: χαρακτήρισε την κλήση “πολύ παραγωγική”, υποστήριξε ότι οι ηγέτες πέτυχαν “μεγάλη πρόοδο” και ανακοίνωσε ότι θα ακολουθήσει άλλη μία σύνοδος. Ωστόσο, όπως αναφέρει το Sky News, η πραγματική πρόοδος παραμένει αμφίβολη, ειδικά μετά την έλλειψη ουσιαστικών αποτελεσμάτων που ακολούθησε τη συνάντηση στην Αλάσκα.

Τόσο το τηλεφώνημα όσο και το αποτέλεσμα αυτού ακολουθούν ένα μοτίβο: κάθε φορά που ο Τραμπ φαίνεται έτοιμος να στηρίξει την Ουκρανία και να ασκήσει πίεση στη Ρωσία πέρα από τα λόγια, ο Πούτιν καταφέρνει να τον κατευνάσει, κερδίζοντας χρόνο χωρίς να δείχνει σημάδια συμβιβασμού.

Συνάντηση στη Βουδαπέστη: Ο “πρόεδρος της ειρήνης” και ο Πούτιν ξανά σε ευρωπαϊκό έδαφος

Η τακτική του Πούτιν φαίνεται να είναι ίδια κάθε φορά: προσφέρει στον Τραμπ κάτι που μπορεί να παρουσιάσει ως πρόοδο, συνοδευόμενο από προφανή κολακεία. Στην τρέχουσα φάση, συνεχάρη τον Τραμπ για τη “μεγάλη επιτυχία” της κατάπαυσης πυρός στη Γάζα, ευχαρίστησε τη Μελάνια Τραμπ για την παρέμβασή της σχετικά με τα αγνοούμενα παιδιά της Ουκρανίας και συμφώνησε σε μια νέα κατά πρόσωπο συνάντηση.

Αν τελικά πραγματοποιηθεί η σύνοδος στη Βουδαπέστη, ο Τραμπ θα έχει το τηλεοπτικό στιγμιότυπο που επιθυμεί, και που θα ενισχύσει την εικόνα του ως “προέδρου της ειρήνης”. Το μεγαλύτερο όμως όφελος ενδέχεται να αποκομίσει ο Πούτιν, ο οποίος θα επιστρέψει επισήμως σε ευρωπαϊκό έδαφος για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου, αψηφώντας τις συνεχιζόμενες κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας.

Παράλληλα, η συνάντηση με τον Ζελένσκι έδωσε κάποια θετικά σημάδια για την Ουκρανία. Ο Τραμπ ανέφερε ότι “θα πρέπει να σταματήσουν εκεί που βρίσκονται”, υπονοώντας μια κατάπαυση πυρός κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης – κάτι που το Κίεβο μπορεί να ανεχθεί. Ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι “πρέπει να κάνουμε μια παύση και μετά να μιλήσουμε”.

Οι Tomahawk και η ψυχολογική πίεση του Τραμπ στον Πούτιν

Οι πύραυλοι Tomahawk βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης για την Ουκρανία. Ο Τραμπ είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν το ρωσικό έδαφος, αλλά μετά το τηλεφώνημα με τον Πούτιν, φαίνεται να υποχώρησε. Η πρόθεση δεν ήταν τόσο να μπλοφάρει όσο να απειλήσει, και η απειλή αυτή είχε αποτέλεσμα.

Όπως αναφέρει η Washington Post, oι Tomahawk αποτελούν μοχλό πίεσης προς τη Ρωσία. Οι πρόσφατες επιτυχίες της Ουκρανίας βασίστηκαν σε drones και πυραύλους, αλλά χωρίς σημαντική βοήθεια από τις ΗΠΑ δεν θα ήταν τόσο αποτελεσματικές. Η αμερικανική πληροφόρηση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον εντοπισμό στόχων, επιτρέποντας στις ουκρανικές δυνάμεις να παρακάμπτουν τις ρωσικές αντιαεροπορικές άμυνες. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, έως και το 20% της ρωσικής παραγωγικής ικανότητας σε καύσιμα έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, ως αποτέλεσμα των στοχευμένων επιθέσεων.

Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχει άμεση αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στην Ουκρανία. Η προσέγγιση Τραμπ περιλαμβάνει απειλές για πραγματική στρατιωτική κλιμάκωση μέσω αμερικανικής τεχνολογίας που προμηθεύουν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι, αλλά η χρήση των Tomahawk είναι περιορισμένη, ακριβή και απαιτεί μήνες μήνες προσαρμογής για αξιοποίηση σε χερσαίες επιχειρήσεις.

Η Ουκρανία σε κρίσιμη καμπή

Η Ουκρανία έχει αντέξει δύσκολους μήνες, αντιμετωπίζοντας στρατηγικές πιέσεις, σημαντικές απώλειες και περιορισμένους πόρους. Παρά τις προκλήσεις, διατήρησε σημαντικές θέσεις όπως σε Ποκρόβσκ, Κουπιάνσκ και Κοστιαντινίβκα. Οι αμερικανικές απειλές, η υποστήριξη της Ευρώπης και οι στρατηγικές επιθέσεις με drones έχουν ενισχύσει την άμυνα της χώρας. Ο Τραμπ παραμένει έτοιμος να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία πίεσης – Tomahawk, γερμανικούς πυραύλους Taurus, απαγορευμένες ζώνες πτήσεων – ενώ η Ουκρανία συνεχίζει τις επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές βαθιά στη Ρωσία, ασκώντας περαιτέρω πίεση στην οικονομία και τον στρατό του Πούτιν.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Τραμπ εμφανίζεται προσεκτικός, διατηρώντας τις επιλογές του ανοικτές και εκτιμώντας το πώς η στρατηγική πίεση μπορεί να οδηγήσει σε συμφωνία, χωρίς άμεση στρατιωτική ανάμειξη.

Η Βουδαπέστη και οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν η “προεδρία ειρήνης” του Τραμπ θα μπορέσει να μετατρέψει τις απειλές σε αποτελεσματική διαπραγμάτευση.