Ταραχές στο Λος Άντζελες: Μπορεί ο Τραμπ να αναπτύξει την εθνοφρουρά;

Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα αναπτύξει σήμερα 2.000 μέλη της Εθνοφρουράς στο Λος Άντζελες μετά τις βίαιες ταραχές που ξέσπασαν στη διάρκεια των μαζικών διαδηλώσεων ενάντια στις εκτεταμένες επιχειρήσεις της ICE (Υπηρεσίας Τελωνείων και Μετανάστευσης) με μαζικές συλλήψεις μεταναστών.

Ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ προειδοποίησε ότι το Πεντάγωνο είναι έτοιμο να κινητοποιήσει πεζοναύτες, «εάν συνεχιστεί η βία» στο Λος Άντζελες, σημειώνοντας ότι οι πεζοναύτες στην κοντινή βάση Πέντλεντον βρίσκονται «σε αυξημένη επιφυλακή».

Στελέχη της υπηρεσίας μετανάστευσης (ICE) συγκεντρώθηκαν χθες Σάββατο το πρωί στο προάστιο Πάραμαουντ, στο οποίο διαμένουν αρκετά μέλη της ισπανόφωνης κοινότητας, κοντά σε ένα κατάστημα της αλυσίδας Home Depot, όπου συνήθως ανειδίκευτοι εργάτες αναζητούν μεροκάματο προσφέροντας τις υπηρεσίες τους.

Όταν έγινε αντιληπτή η παρουσία τους, προκλήθηκε ένταση και το γραφείο του σερίφη ανακοίνωσε ότι ανέπτυξε αστυνομικούς για την αποκατάσταση της τάξης. Διαδηλωτές πέταξαν αντικείμενα στους αστυνομικούς και επιχείρησαν να εμποδίσουν την αναχώρηση λεωφορείου από την περιοχή, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Αστυνομικοί απώθησαν το συγκεντρωμένο πλήθος με δακρυγόνα και χειροβομβίδες κρότου-λάμψης.

Μια δεύτερη διαδήλωση το βράδυ του Σαββάτου στο κέντρο του Λος Άντζελες προσέλκυσε περίπου 60 άτομα, που φώναζαν συνθήματα όπως «ICE έξω από το Λ.Α.!».

Η αστυνομία του Λος Άντζελες ανακοίνωσε μέσω του Χ ότι «πολλοί άνθρωποι συνελήφθησαν επειδή δεν απομακρύνθηκαν μετά την έκδοση πολλαπλών προειδοποιήσεων».  Οι πρώτες διαδηλώσεις ξέσπασαν την Παρασκευή το βράδυ, αφού πράκτορες της ICE πραγματοποίησαν επιχειρήσεις στο Λος Άντζελες και συνέλαβαν τουλάχιστον 44 ανθρώπους για παραβιάσεις της μεταναστευτικής νομοθεσίας.

“Βίαιη εξέγερση”

Μετά τις εξελίξεις αυτές ο Τραμπ υπέγραψε προεδρικό διάταγμα για την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς «προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανομία που έχει επιτραπεί να αναπτυχθεί», ανέφερε ο Λευκός Οίκος σε ανακοίνωσή του.

Από την πλευρά του ο τσάρος των συνόρων Τομ Χόμαν δήλωσε στο Fox News ότι η Εθνοφρουρά θα αναπτυχθεί σήμερα στο Λος Άντζελες.

Ωστόσο ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ χαρακτήρισε την απόφαση «σκόπιμα προκλητική». Εκτίμησε εξάλλου σε ανάρτησή του στο X ότι ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος αναπτύσσει την Εθνοφρουρά «όχι επειδή υπάρχει έλλειψη επιβολής του νόμου, αλλά επειδή θέλουν ένα θέαμα», προσθέτοντας: «Μην τους το προσφέρετε. Μην χρησιμοποιείτε βία. Μιλήστε ειρηνικά».

Ο Νιούσομ κατήγγειλε ότι είναι «παράλογη συμπεριφορά» να απειλεί ο Χέγκσεθ «με ανάπτυξη πεζοναυτών σε αμερικανικό έδαφος εναντίον των ίδιων των πολιτών» των ΗΠΑ.

Από την πλευρά του ο Τραμπ επιτέθηκε στην πλατφόρμα του Truth Social στον Νιούσομ αλλά και στη δήμαρχο του Λος Άντζελες Κάρεν Μπας. Κάνοντας ένα λογοπαίγνιο με το επώνυμο του Νιούσομ (Newsom), τον οποίο αποκάλεσε Νιούσκαμ (Newscum = σε ελεύθερη μετάφραση: νέο σκουπίδι/απόβρασμα), ο πρόεδρος Τραμπ έγραψε: «Αν ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσκαμ και η δήμαρχος του Λος Άντζελες Κάρεν Μπας δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους – και όλοι ξέρουν ότι δεν μπορούν – τότε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα παρέμβει και θα λύσει το πρόβλημα των ταραχών και των πλιατσικολόγων όπως θα έπρεπε να επιλυθεί».

Σύμφωνα με τα απογραφικά στοιχεία, στο Λος Άντζελες – μια Δημοκρατική πόλη– ζει μεγάλο ποσοστό ισπανόφωνων και μεταναστών. Οι αρχές της πόλης, και ευρύτερα της Καλιφόρνιας, έχουν έρθει πολλές φορές σε αντιπαράθεση με τον Τραμπ, ο οποίος έχει αναγάγει την καταστολή της μετανάστευσης σε προτεραιότητα της δεύτερης θητείας του στην προεδρία των ΗΠΑ.

«Εξεγερμένοι που κρατούσαν ξένες σημαίες επιτέθηκαν σε στελέχη της υπηρεσίας μετανάστευσης, την ώρα που η μισή αμερικανική πολιτική ηγεσία έχει αποφασίσει ότι η επιβολή της τάξης στα σύνορα είναι κακή», σχολίασε στο Χ ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς.

Ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου Στίβεν Μίλερ, που τηρεί σκληρή στάση στο μεταναστευτικό, χαρακτήρισε τις διαδηλώσεις «βίαιη εξέγερση».

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος έχει δεσμευθεί να απελάσει αριθμό ρεκόρ ανθρώπων που βρίσκονται παράτυπα στις ΗΠΑ και να κλείσει τα σύνορα με το Μεξικό. Ο Λευκός Οίκος έχει θέσει ως στόχο η ICE να συλλαμβάνει τουλάχιστον 3.000 μετανάστες την ημέρα.

Ωστόσο, στο πλαίσιο των επιχειρήσεων αυτών συλλαμβάνονται και άνθρωποι που βρίσκονται νόμιμα στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων κάποιοι που έχουν μόνιμη άδεια παραμονής, με αποτέλεσμα να έχουν κατατεθεί προσφυγές κατά της κυβέρνησης.

Πώς μπορεί ο Τραμπ να χρησιμοποιήσει την Εθνοφρουρά στο έδαφος των ΗΠΑ

Μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για ανάπτυξη της εθνοφρουράς, τα βλέμματα στρέφονται στο κατά πόσο και πότε ένας Αμερικανός πρόεδρος δύναται να διατάξει την ανάπτυξη στρατευμάτων στο έδαφος των ΗΠΑ.

Τι λέει ο νόμος

Γενικά, οι ομοσπονδιακές στρατιωτικές δυνάμεις δεν επιτρέπεται να ασκούν καθήκοντα πολιτικής επιβολής του νόμου κατά Αμερικανών πολιτών, εκτός από περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

Ένας νόμος του 1807 που ονομάζεται Insurrection Act (Νόμος για την Εξέγερση) είναι ο κύριος νομικός μηχανισμός που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας πρόεδρος για να ενεργοποιήσει τον στρατό ή την εθνοφρουρά κατά τη διάρκεια ανταρσίας ή αναταραχής. Αλλά ο Τραμπ δεν επικαλέστηκε το Insurrection Act το Σάββατο. Αντίθετα, βασίστηκε σε έναν παρόμοιο ομοσπονδιακό νόμο που επιτρέπει στον πρόεδρο να ομοσπονδιοποιήσει στρατιώτες της εθνοφρουράς υπό ορισμένες συνθήκες, αναφέρει ο Guardian.

Η εθνοφρουρά είναι μια υβριδική οντότητα που εξυπηρετεί τόσο πολιτειακά όσο και ομοσπονδιακά συμφέροντα. Συχνά, λειτουργεί υπό κρατική διοίκηση και έλεγχο, χρησιμοποιώντας κρατική χρηματοδότηση. Μερικές φορές, οι στρατιώτες της εθνοφρουράς θα λάβουν εντολή από την πολιτεία τους να υπηρετήσουν σε ομοσπονδιακές αποστολές, παραμένοντας υπό κρατικό έλεγχο αλλά χρησιμοποιώντας ομοσπονδιακή χρηματοδότηση.

Ο νόμος που επικαλέστηκε η διακήρυξη του Τραμπ θέτει τους στρατιώτες της εθνοφρουράς υπό ομοσπονδιακή διοίκηση. Ο νόμος λέει ότι αυτό μπορεί να γίνει υπό τρεις συνθήκες:

1. όταν οι ΗΠΑ δέχονται εισβολή ή απειλούνται με εισβολή
2. όταν υπάρχει εξέγερση ή απειλή εξέγερσης κατά της εξουσίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ
3. όταν ο πρόεδρος δεν μπορεί να «εκτελέσει τους νόμους των Ηνωμένων Πολιτειών» με τις κανονικές δυνάμεις.

Αλλά ο νόμος λέει επίσης ότι εντολές για αυτούς τους σκοπούς «πρέπει να εκδίδονται μέσω των κυβερνητών των Πολιτειών». Δεν είναι σαφές αν ο πρόεδρος μπορεί να ενεργοποιήσει στρατεύματα της εθνικής φρουράς χωρίς τη διαταγή του κυβερνήτη της συγκεκριμένης πολιτείας.

Ο ρόλος των στρατιωτών της εθνοφρουράς θα είναι περιορισμένος

Η διακήρυξη του Τραμπ λέει ότι οι στρατιώτες της εθνοφρουράς θα έχουν υποστηρικτικό ρόλο, προστατεύοντας τους αξιωματικούς μετανάστευσης των ΗΠΑ καθώς αυτοί εφαρμόζουν τον νόμο, αντί να εκτελούν οι ίδιοι αστυνομικά καθήκοντα.

Ο Steve Vladeck, καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Georgetown που ειδικεύεται στη στρατιωτική δικαιοσύνη και το δίκαιο εθνικής ασφάλειας, λέει ότι αυτό συμβαίνει επειδή οι στρατιώτες της εθνοφρουράς δεν μπορούν νομικά να εμπλακούν σε αστυνομικές δραστηριότητες, εκτός εάν ο Τραμπ επικαλεστεί πρώτα το Insurrection Act.

Ο Vladeck είπε ότι η κίνηση αυξάνει τον κίνδυνο οι στρατιώτες να καταλήξουν να χρησιμοποιήσουν βία ενώ εκτελούν αυτόν τον «προστατευτικό» ρόλο. Η κίνηση θα μπορούσε επίσης να είναι προάγγελος άλλων, πιο επιθετικών αναπτύξεων στρατευμάτων στο μέλλον, έγραψε στην ιστοσελίδα του.

Έχουν κινητοποιηθεί στρατεύματα και στο παρελθόν

Ο Νόμος για την Εξέγερση και οι σχετικοί νόμοι χρησιμοποιήθηκαν κατά την εποχή του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα για την προστασία ακτιβιστών και μαθητών απομονώνονταν από τα σχολεία. Ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ έστειλε την 101η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία στο Λιτλ Ροκ του Άρκανσο για να προστατεύσει μαύρους μαθητές που ενσωματώνονταν στο Central High School, αφότου ο κυβερνήτης της πολιτείας είχε ενεργοποιήσει την Εθνοφρουρά για να εμποδίσει την είσοδο των μαθητών.

Ο Τζορτζ Μπους χρησιμοποίησε τον νόμο περί εξέγερσης στις ταραχές στο Λος Αντζελες το 1992 μετά την αθώωση των λευκών αστυνομικών που είχαν καταγραφεί σε βίντεο να ξυλοκοπούν τον μαύρο Ρόντνεϊ Κινγκ.

Στρατιώτες της Εθνοφρουράς έχουν αναπτυχθεί σε ποικίλες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, περιλαμβανομένης της πανδημίας Covid, των τυφώνων και άλλων φυσικών καταστροφών. Αλλά γενικά, αυτές οι αναπτύξεις πραγματοποιούνται με τη συμφωνία των κυβερνητών των αντίστοιχων πολιτειών.

Οι προθέσεις του Τραμπ

Το 2020, ο Τραμπ ζήτησε από τους κυβερνήτες διαφόρων πολιτειών να αναπτύξουν τις δυνάμεις της Εθνοφρουράς τους στην Ουάσινγκτον D.C., για να καταπνίξουν τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό της Μινεάπολης.

Πολλοί από τους κυβερνήτες συμφώνησαν και έστειλαν στρατεύματα στην ομοσπονδιακή περιφέρεια. Εκείνη την εποχή, ο Τραμπ απείλησε επίσης να επικαλεστεί τον Νόμο για την Εξέγερση για τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν τον θάνατο του Φλόιντ στη Μινεάπολη – μια παρέμβαση που σπάνια έχει παρατηρηθεί στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία. Αλλά τότε, ο υπουργός Άμυνας Μαρκ Έσπερ αντέδρασε, λέγοντας ότι ο νόμος θα έπρεπε να χρησιμοποιείται «μόνο στις πιο επείγουσες και κρίσιμες καταστάσεις».