Τι σημαίνει η αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης από τη Γαλλία

Με μία μόνο ανάρτηση, ο Εμανουέλ Μακρόν άλλαξε τα πάντα. Και ταυτόχρονα τίποτα. Η ανάρτηση του Προέδρου της Γαλλίας με την οποία ανακοίνωσε ότι η Γαλλία θα αναγνωρίσει κράτος της Παλαιστίνης τον Σεπτέμβριο, προκάλεσε έκπληξη.

Θα είναι η πρώτη χώρα μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της G7 που προχωρά σε μια τέτοια κίνηση.

Αν και η αναγνώριση της Παλαιστίνης από τη Γαλλία αναμενόταν εδώ και αρκετούς μήνες -η σύντομη πολεμική σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Ιράν είχε αναβάλει τη διεξαγωγή της διάσκεψης για το Μεσανατολικό που σχεδίαζε το Παρίσι με τη Σαουδική Αραβία και Ευρωπαίους συμμάχους- η ανακοίνωση δεν αναμενόταν να γίνει με αυτόν τον τρόπο.

Δύο βασικά συμπεράσματα

Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση μας αποκαλύπτει δύο πράγματα.

Πρώτον, ότι ο Εμανουέλ Μακρόν θεωρεί πως ήρθε η ώρα να δράσει. Ηγέτες από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία αναμένεται να μιλήσουν την Παρασκευή, ζητώντας άμεση δράση για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, που έχει φτάσει σε νέα τραγικά χαμηλά.

Πάνω από χίλιοι Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους αναζητώντας απεγνωσμένα τροφή από τον Μάιο, ενώ δεκάδες άλλοι έχουν πεθάνει από την πείνα.

Οι εικόνες με τα σκελετωμένα από την πείνα παιδιά στη Γάζα, παραπέμπουν σε σκοτεινές σελίδες του 20ού αιώνα, προκαλώντας αποτροπιασμό στη Δύση, αν και όχι ακόμη ουσιαστική αντίδραση.

Η απόφαση Μακρόν είναι τολμηρή, καθώς ακολουθεί χώρες όπως η Ιρλανδία, η Νορβηγία και η Ισπανία, αλλά ανοίγει τον δρόμο για τις μεγάλες δυνάμεις να ακολουθήσουν.

«Μίλησα με άλλους ομολόγους μου και είμαι βέβαιος ότι δεν θα είμαστε οι μόνοι που θα αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη τον Σεπτέμβριο», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της γαλλικής προεδρίας στο CNN μετά την ανακοίνωση Μακρόν.

Τα βλέμματα στρέφονται τώρα προς το Ηνωμένο Βασίλειο, ίσως και τη Γερμανία. Η πιθανότητα οι ΗΠΑ -ο στενότερος σύμμαχος του Ισραήλ- να πράξουν το ίδιο, ακόμη και χωρίς τον Τραμπ στην εξουσία, μοιάζει αδύνατη.

Για τους ανθρώπους στο πεδίο όμως, η απόφαση της Γαλλίας δεν αναμένεται να αλλάξει πολλά.

Η Χαμάς καλωσόρισε την κίνηση ως «θετικό βήμα». Οι Ισραηλινοί ηγέτες, αντίθετα, την καταδίκασαν έντονα.

Η αναγνώριση «ανταμείβει την τρομοκρατία», δήλωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός -και μακροχρόνιος πολέμιος της παλαιστινιακής κρατικότητας- Μπενιαμίν Νετανιάχου. Άλλοι υπουργοί υποστήριξαν ότι η κίνηση αυτή νομιμοποιεί πλέον την επίσημη προσάρτηση της Δυτικής Όχθης – ή Ιουδαίας και Σαμαρείας, όπως την αποκαλεί η ισραηλινή ακροδεξιά.

Το ίδιο πνεύμα εξέφρασαν γρήγορα και οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εμφανίζονται πλέον όλο και πιο απομονωμένες από τους ευρωπαίους συμμάχους τους αναφορικά με τον πόλεμο στη Γάζα.

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «απορρίπτουν σθεναρά» το σχέδιο Μακρόν.

«Αυτή η απερίσκεπτη απόφαση εξυπηρετεί μόνο την προπαγάνδα της Χαμάς και αποτελεί οπισθοδρόμηση για την ειρήνη», έγραψε στο X την Πέμπτη. «Είναι ένα χαστούκι στα θύματα της 7ης Οκτωβρίου».

Ακόμα κι αν η διεθνής αναγνώριση μπορούσε να επιφέρει άμεσα ουσιαστική αλλαγή για τη Γάζα, η προγραμματισμένη αναγνώριση τον Σεπτέμβριο θα είναι πολύ αργά για τους Παλαιστίνιους που λιμοκτονούν λόγω του αποκλεισμού των τροφίμων από το Ισραήλ.

Ο Φιλίπ Λαζαρίνι, επικεφαλής της UNRWA, της κύριας υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, δήλωσε ότι οι άνθρωποι στη Γάζα μοιάζουν με “ζωντανούς νεκρούς” καθώς η πείνα εξαπλώνεται.

Όλοι οι 2,1 εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας βρίσκονται σε επισιτιστική ανασφάλεια και την Τρίτη το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε ότι 900.000 παιδιά πεινούν.

Ήδη 70.000 παιδιά εμφανίζουν συμπτώματα υποσιτισμού, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Μια διπλωματική “ζαριά”;

Η μεμονωμένη ανακοίνωση της Γαλλίας υποδηλώνει ίσως και μία δόση απελπισίας από την πλευρά του Μακρόν.

Είναι ένας ηγέτης που συνήθως προτιμά τις συμμαχίες σε διεθνές επίπεδο – η ισχύς εν τη ενώσει είναι συνήθως κερδοφόρα στρατηγική.

Ένα μήνα νωρίτερα, όλα έδειχναν έτοιμα για τη Γαλλία να προχωρήσει στην αναγνώριση της Παλαιστίνης, όταν και είχε σχεδιάσει σύνοδο κορυφής στο Ριάντ μαζί με τη Σαουδική Αραβία για τις 17-20 Ιουνίου. Όμως, η ξαφνική πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν κατέρριψε τα σχέδια.

Οι αναλυτές περίμεναν ότι Γαλλία και Σαουδική Αραβία θα κατάφερναν να συγκεντρώσουν και άλλους συμμάχους για μια συλλογική αναγνώριση – ένα ισχυρό μήνυμα προς την Ιερουσαλήμ και την Ουάσιγκτον υπέρ της λύσης των δύο κρατών και της ειρήνης.

Ο Μακρόν ίσως τελικά να πετύχει τον στόχο του τον Σεπτέμβριο, αν και άλλες χώρες ακολουθήσουν. Όμως θα το έχει κάνει με κόστος το διπλωματικό του κεφάλαιο και πιέζοντας απρόθυμους εταίρους.

«Η ιδέα είναι να ασκηθεί λίγη πίεση σε άλλες χώρες», δήλωσε στο CNN ο Γάλλος αξιωματούχος.

Και η απόφαση του Μακρόν έχει βάρος.

Οι ευρωπαϊκές χώρες ήταν έως τώρα απρόθυμες να αναλάβουν επίσημη δράση για τη λύση των δύο κρατών και την αναγνώριση παλαιστινιακής κρατικότητας. Ο σεβασμός προς το Ισραήλ, η αντιπάθεια προς την ισλαμιστική κυβέρνηση της Γάζας και η αδυναμία της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη, καθώς και ένα βολικό status quo δεκαετιών, οδήγησαν σε χαμηλόφωνα παράπονα για τους ισραηλινούς εποικισμούς και τις επιθέσεις κατά Παλαιστινίων, χωρίς ουσιαστικές ενέργειες.

Η Γαλλία σπάει τώρα αυτό το άτυπο “ταβάνι”.

Το κλίμα εντός της Γαλλίας

Στο εσωτερικό της Γαλλίας, χώρα που διαχρονικά δείχνει συμπάθεια προς την παλαιστινιακή υπόθεση, η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους δεν αναμένεται να προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σαρλ ντε Γκωλ στήριξε ανοιχτά τον παλαιστινιακό λαό μετά τον Πόλεμο του 1967, με τη Γαλλία να διατηρεί σχέσεις με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) για δεκαετίες, ακόμη και όταν διαπράχθηκαν τρομοκρατικές επιθέσεις στο όνομά της στο γαλλικό έδαφος.

Το 2014, το γαλλικό κοινοβούλιο κάλεσε την κυβέρνηση να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, μια έκκληση που η Γαλλία υποστήριξε και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε μια αποτυχημένη ψηφοφορία για την επίτευξη κρατικής υπόστασης μέχρι το 2017.

Η Γαλλία υποστήριζε διαχρονικά τη λύση των δύο κρατών, βασισμένη στα σύνορα του 1967 – αν και πηγή από το Ελιζέ σημειώνει πως η αναγνώριση δεν θα καθορίσει συγκεκριμένα σύνορα.

Ο Μακρόν στήριξε σθεναρά την απάντηση του Ισραήλ στις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου, όμως σταδιακά σκληραίνει τη στάση του απέναντι στον Νετανιάχου και τη διαχείριση του πολέμου.

Δημόσια έχει εκφράσει ανησυχία για τον «εισαγόμενο» διχασμό στη Γαλλία, που φιλοξενεί τις μεγαλύτερες κοινότητες Εβραίων και Μουσουλμάνων στην Ευρώπη.

Ωστόσο, όσο αυξάνονταν δραματικά τα θύματα στη Γάζα, η Γαλλία σταμάτησε τις εξαγωγές όπλων προς το Ισραήλ, οργάνωσε ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας και επανειλημμένα ζητά κατάπαυση του πυρός, καθώς και πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας και δημοσιογράφων.

Για την εν λόγω εξέλιξη τοποθετήθηκε και η Ιταλία. Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, ερωτηθείς σχετικά από τους δημοσιογράφους, τόνισε ότι «η Ιταλία είναι υπέρ της λύσης των δυο κρατών για δυο λαούς, αλλά η αναγνώριση του νέου παλαιστινιακού κράτους πρέπει να πραγματοποιηθεί συγχρόνως με την αναγνώριση -από μέρους του- του κράτους του Ισραήλ».

«Μας ενδιαφέρει η ειρήνη, όχι η νίκη του ενός επί του άλλου. Είμαστε η χώρα που υποδέχθηκε τους περισσότερους πρόσφυγες από την Γάζα», πρόσθεσε ο αρχηγός της ιταλικής διπλωματίας. «Δεν μπορούμε να δεχθούμε άλλες σφαγές και λιμούς, ήρθε η στιγμή για μια άμεση κατάπαυση του πυρός. Είμαστε φίλοι του Ισραήλ, αλλά τους είπαμε όλα αυτά», ολοκλήρωσε ο Ταγιάνι

Με αυτήν την τολμηρή πολιτική κίνηση, αναγνωρίζοντας παλαιστινιακό κράτος πριν από τους υπόλοιπους, το Ελιζέ ελπίζει σε ντόμινο διεθνών αναγνωρίσεων σε όλο τον δυτικό κόσμο.

Και με τη βοήθεια να παραμένει απρόσιτη για τον λαό της Γάζας, ίσως αυτή να είναι η τελευταία απέλπιδα προσπάθεια για λίγη ανακούφιση.