Το Ισραήλ χρησιμοποίησε απαγορευμένα πυρομαχικά στον Λίβανο
Διαβάζεται σε 5'
Δημοσίευμα του Guardian κάνει λόγο για χρήση απαγορευμένων πυρομαχικών διασποράς από το Ισραήλ στον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ, θέτοντας σε κίνδυνο αμάχους στον νότιο Λίβανο.
- 19 Νοεμβρίου 2025 18:00
Το Ισραήλ χρησιμοποίησε πυρομαχικά διασποράς, τα οποία είναι ευρέως απαγορευμένα, κατά τη διάρκεια του πρόσφατου 13μηνου πολέμου στο Λίβανο, σύμφωνα με φωτογραφίες υπολειμμάτων που δημοσιεύει ο Guardian.
Οι εικόνες, που εξετάστηκαν από έξι διαφορετικούς ειδικούς, δείχνουν τα υπολείμματα δύο διαφορετικών τύπων ισραηλινών πυρομαχικών διασποράς σε τρεις περιοχές: νότια του ποταμού Λιτάνι, στις δασώδεις κοιλάδες του Ουάδι Ζιμπκίν, Ουάδι Μπάργκουζ και Ουάδι Ντεΐρ Σίριαν.
Αυτά τα ευρήματα είναι η πρώτη ένδειξη ότι το Ισραήλ χρησιμοποίησε πυρομαχικά διασποράς μετά από σχεδόν 20 χρόνια, από τον πόλεμο του 2006 στο Λίβανο.
Επίσης, είναι η πρώτη φορά που γνωρίζουμε ότι το Ισραήλ χρησιμοποίησε δύο νέους τύπους πυρομαχικών διασποράς: το 155mm M999 Barak Eitan και το 227mm Ra’am Eitan, καθοδηγούμενους πυραύλους.
Οι κίνδυνοι από τα πυρομαχικά διασποράς
Τα πυρομαχικά διασποράς εκρήγνυνται στον αέρα πάνω από έναν στόχο, απελευθερώνοντας δεκάδες ή ακόμη και εκατοντάδες μικρότερα υποπυρομαχικά – βομβίδια σε εκτεταμένες περιοχές. Η χρήση τους απαγορεύεται διεθνώς, καθώς μέχρι και το 40% των υπολειμμάτων δεν εκρήγνυνται κατά την πρόσκρουση, θέτοντας σε κίνδυνο τους αμάχους που μπορεί να τα βρουν αργότερα και να σκοτωθούν από την έκρηξή τους.
Μέχρι σήμερα, 124 χώρες έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς, η οποία απαγορεύει τη χρήση, την παραγωγή και τη μεταφορά τους. Το Ισραήλ δεν είναι μέρος αυτής της σύμβασης και, ως εκ τούτου, δεν δεσμεύεται από αυτήν.
“Πιστεύουμε ότι η χρήση πυρομαχικών διασποράς είναι πάντα ασύμβατη με την υποχρέωση των στρατών να σέβονται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, λόγω της αδιακρίτου φύσης τους κατά τη χρήση τους και για πολλές δεκαετίες μετά από αυτήν”, δήλωσε η Tamar Gabelnick, διευθύντρια της Cluster Munition Coalition.
“Η εκτεταμένη τους επίδραση σημαίνει ότι δεν μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα σε στρατιωτικούς στόχους και στόχους κατά αμάχων και τα υπολείμματα των πυρομαχικών διασποράς συνεχίζουν να σκοτώνουν και να ακρωτηριάζουν αμάχους για δεκαετίες μετά τη χρήση τους”.
Ο ισραηλινός στρατός δεν επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε τη χρήση πυρομαχικών διασποράς, αλλά δήλωσε ότι “χρησιμοποιεί μόνο νόμιμα όπλα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και προσπαθεί να μειώσει τις βλάβες στους αμάχους”.
Ο πόλεμος του Ισραήλ με την Χεζμπολάχ, που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023 και κόστισε τη ζωή σε σχεδόν 4.000 ανθρώπους στο Λίβανο και περίπου 120 στο Ισραήλ, άφησε την λιβανέζικη μαχητική οργάνωση σε συντρίμμια. Η νότια περιοχή του Λιβάνου παραμένει σε ερείπια, ενώ το Ισραήλ συνεχίζει να πραγματοποιεί σχεδόν καθημερινές αεροπορικές επιθέσεις στη χώρα, παρά την εκεχειρία που υπογράφηκε πέρυσι.
Η ιστορία των πυρομαχικών διασποράς στο Λίβανο
Ο Λίβανος έχει ιδιαίτερα επώδυνη ιστορία με τα πυρομαχικά διασποράς. Το Ισραήλ κάλυψε τον Λίβανο με 4 εκατομμύρια πυρομαχικά διασποράς στις τελευταίες ημέρες του πολέμου του 2006, με εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι 1 εκατομμύριο από αυτά δεν εξερράγησαν ποτέ.
Η παρουσία των πυρομαχικών διασποράς που δεν έχουν “σκάσει” συνεχίζει να καθιστά επικίνδυνη τη ζωή στη νότια Λίβανο, με πάνω από 400 ανθρώπους να σκοτώνονται από τέτοια πυρομαχικά από το 2006.
Η τεράστια ποσότητα τέτοιου είδους πυρομαχικών διασποράς στον Λίβανο ήταν ο κύριος παράγοντας για τη σύνταξη της Σύμβασης για τα Πυρομαχικά Διασποράς το 2008.
Τα υπολείμματα του πρώτου πυρομαχικού διασποράς, του 155mm M999 Barak Eitan, επιβεβαιώθηκαν από έξι ειδικούς σε όπλα, μεταξύ των οποίων ο Brian Castner, επικεφαλής της έρευνας κρίσεων στην Amnesty International, και ο NR Jenzen-Jones, διευθυντής της Armament Research Services. Ο πυροβολισμός του M999 απελευθερώνει εννέα υποβλήματα, τα οποία εκρήγνυνται σε 1.200 θραύσματα βολφραμίου, σύμφωνα με έναν οδηγό του αμερικανικού στρατού για το όπλο.
Φωτογραφίες των υπολειμμάτων του δεύτερου πυρομαχικού αναγνωρίστηκαν ως πυρομαχικά διασποράς από πέντε διαφορετικούς ειδικούς όπλων, αν και οι περισσότεροι δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν το ακριβές μοντέλο λόγω έλλειψης υλικού ανοικτής πηγής. Ο Jenzen-Jones και άλλος αναλυτής όπλων δήλωσαν ότι το όπλο ήταν ο 227mm Ra’am Eitan, καθοδηγούμενος πύραυλος, ένας νέος τύπος πυρομαχικού διασποράς που αναπτύχθηκε από την Elbit Systems. Αυτό το συγκεκριμένο πυρομαχικό παράχθηκε το 2017, όπως δείχνει ο κωδικός παρτίδας του.
Η χρήση πυρομαχικών διασποράς από χώρες που δεν έχουν υπογράψει τη σχετική σύμβαση, εξαρτάται από τις συνθήκες των επιθέσεων και τις προθέσεις των στρατιωτικών που τα χρησιμοποίησαν. Αν και δεν υπάρχουν πληροφορίες για τις επιθέσεις στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν τα πυρομαχικά, τα υπολείμματα βρέθηκαν σε πυκνές δασώδεις κοιλάδες του νότιου Λιβάνου, περιοχές που το Ισραήλ κατηγορεί ότι η Χεζμπολάχ χρησιμοποίησε για να καλυφθεί από αεροπορικές επιθέσεις και επιτήρηση.
Οι ειδικοί σε όπλα προειδοποιούν ότι η διαφήμιση χαμηλών ποσοστών αποτυχημένων εκρήξεων από τις εταιρείες όπλων συχνά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα στο πεδίο.