Του Χρήστου Στασινόπουλου
“Ξέρω ότι ένα ελεύθερο Ιράκ θα είναι κάτι αναγκαίο. Θα αποτελεί μέρος της αλλαγής του κόσμου. Ακούστε... ο κόσμος. Ο κόσμος μπαίνει σε τρομοκρατικές οργανώσεις γιατί δεν υπάρχει ελπίδα, γιατί δεν υπάρχει η ευκαιρία να μεγαλώσει η οικογένεια τους σε έναν ειρηνικό κόσμο, όπου δεν υπάρχει ελευθερία. Έτσι η βασική ιδέα είναι να προωθηθεί η ελευθερία και την ίδια στιγμή να προστατεύσουμε την ασφάλεια μας”.
Αυτός είναι ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος το 2004 σε συνέντευξή του στην Ιρλανδή δημοσιογράφο Κάρολ Κόουλμαν, προσπαθώντας να απαντήσει σε σχετική ερώτηση για την αμερικανική εξωτερική πολιτική και την απόφαση για την εισβολή στο Ιράκ. Ο “περιορισμένης ευθύνης” Τζορτζ Μπους κυβέρνησε τις ΗΠΑ έχοντας έναν υποτυπώδη πολιτικό λόγο που ήταν αποτέλεσμα της ικανότητας του να βάζει στην ίδια σειρά λέξεις (όχι απαραίτητα στην σωστή), όπως “ελευθερία, πόλεμος, δικτάτορας, ΗΠΑ, σύμμαχοι, τρομοκρατικές οργανώσεις, ειρήνη”. Ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ αποτυγχάνει οικτρά ακόμα και σε αυτό το στοιχειώδες, αφού σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση, το λεξιλόγιο του και η χρήση της γραμματικής που κάνει μπορούν να συγκριθούν με τις αντίστοιχες ποιότητες ενός παιδιού 7 ετών. Ο Τραμπ παίρνει την χαμηλότερη βαθμολογία στην χρήση της αγγλικής γλώσσας από οποιονδήποτε πρόεδρο μετά τον Χέρμπερτ Χούβερ.
Από το παραπάνω απόσπασμα της συνέντευξη Μπους, αλλά και γενικότερα από τις δημόσιες τοποθετήσεις του στις δύο προεδρικές του θητείες δεν μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι ο Τζορτζ Μπους ήταν από τα πιο... λαμπρά μυαλά της αμερικανικής πολιτικής, ούτε ότι ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένος πρόεδρος όπως προσπαθούν τα τελευταία χρόνια να πείσουν το αμερικανικό κοινό διάφοροι “αναθεωρητές” της ιστορίας της περιόδου Μπους.
Για την εσωτερική πολιτική που άσκησε ο Μπους ακόμα και οι επικριτές του μπορούν να βρουν κάποια θετικά στοιχεία (του δίνουν επί παραδείγματι κάποιοι εύσημα για την μεταρρύθμιση στην Παιδεία). Όμως όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική η αποτυχία του ήταν παταγώδης, ιδιαίτερα μετά την αποκάλυψη ότι οι κυβερνήσεις του χρηματοδότησαν τους πολέμους σε Ιράκ και Αφγανιστάν με δανεισμό από τις αγορές την ώρα που δίνονταν φοροελαφρύνσεις σε όλους, με έμφαση ιδιαίτερα σε όσους είχαν εισοδήματα άνω των 200.000 δολαρίων. Το κόστος που θα κληθούν τελικά να πληρώσουν οι φορολογούμενοι για τους πολέμους του Μπους στο πλαίσιο του πολέμου κατά της τρομοκρατίας εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Για κάποιους, ιδιαίτερα μετά τις δύο θητείες Ομπάμα, η περίοδος Μπους αποτελεί προϊστορία, δεν έχει καμία σχέση με την σημερινή πραγματικότητα και δεν χωράει σύγκριση. Με την προεδρία Τραμπ να μπαίνει όμως στον δεύτερο χρόνο της μέσα σε ένα χαοτικό πλαίσιο που δημιουργεί η ίδια η προσωπικότητα του νέου πλανητάρχη οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο Τζορτζ Μπους υπό αυτό το πρίσμα μοιάζει με πολιτικό τιτάνα.
Μπορεί οι ιστορίες με τις γκάφες του Μπους να είναι πολλές και καταγεγραμμένες και στην αγγλική γλώσσα υπάρχει πλέον η έννοια του Μπουσισμού (Bushism) (περιγράφει ατυχείς δηλώσεις, σαρδάμ, δηλώσεις χωρίς κανένα νόημα ή δηλώσεις στις οποίες η απλή λογική επαγωγή απουσιάζει). Μπορεί επίσης η ιστορία με τον παρ' ολίγον πνιγμό του από ένα... πρέτσελ ακόμα και σήμερα να προκαλεί γέλιο. Μπορεί να είναι αδύνατον κάποιος να ξεχάσει την γκάφα του με το διάφανο αδιάβροχο που δεν μπορούσε να φορέσει κατά την διάρκεια της ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ.
Όμως σε καμία περίπτωση ο Μπους δεν προκάλεσε μέσα σε έναν μόλις χρόνο τόση αγανάκτηση, οργή, αηδία και χλεύη όση ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο Τραμπ μέσα στον ελάχιστο χρόνο που είναι πρόεδρος έχει καταφέρει να είναι όσο μισητός ήταν ο Μπους προς το τέλος της θητείας του. Η άποψη αυτή εξάλλου αποτυπώνεται και στα στατιστικά του Gallup σύμφωνα με το οποίο στις 9-11 Ιανουαρίου του 2009 μόλις το 34% των ερωτηθέντων είχαν θετική γνώμη για τον πρόεδρο Μπους, ενώ στις 8 Ιανουαρίου του 2018 μόλις το 39% των ερωτηθέντων έχει θετική άποψη για τον Ντόναλντ Τραμπ. Κι όλα αυτά χωρίς ο Τραμπ να έχει προχωρήσει ακόμα σε κάποια στρατιωτική επιχείρηση.
(Φωτό: AP Photo/Evan Vucci)