Το όνομα που επέλεξε ο νέος Πάπας

Ο 69χρονος Αμερικανός καρδινάλιος Ρόμπερτ Πρέβοστ εξελέγη σήμερα Πέμπτη (8/5) ως ο νέος πάπας και ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και έλαβε το παπικό όνομα Λέων ΙΔʼ (Leo XIV), όπως ανακοίνωσε επισήμως ανώτερος καρδινάλιος στο συγκεντρωμένο πλήθος στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου.

Ο πάπας Λέων ΙΔʼ είναι ο πρώτος Αμερικανός στην ιστορία που ανέρχεται στον θρόνο του Αγίου Πέτρου, σε μία στιγμή που ενδέχεται να σηματοδοτήσει αλλαγές στην παγκόσμια φυσιογνωμία της Εκκλησίας.

Η αλλαγή του ονόματος του εκάστοτε νέου Πάπα είναι μία από τις πρώτες ενέργειες υψηλού συμβολισμού, που αποτελεί μέρος μιας μακραίωνης παράδοσης, η οποία καθιερώθηκε τον Μεσαίωνα και είναι ο προάγγελος του ύφους της παποσύνης του.

Κάθε όνομα που επιλέγεται, φέρει μακρά ιστορία και συνδέεται με τα επιτεύγματα ή τις αποτυχίες των προηγούμενων Παπών ή Αγίων που το έφεραν.

Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε τον παπικό τίτλο του προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, του Αγίου που κήρυξε την ισότητα, την ειρήνη, την περιφρόνηση του πλούτου και τη στοργή για τους φτωχούς, την αγάπη προς όλα τα πλάσματα του Θεού, τη συνεργασία διαφορετικών σεκτών της Εκκλησίας – χαρακτηριστικά που καθόρισαν τις προτεραιότητες της παποσύνης του Φραγκίσκου.

Σύμφωνα με τον Λίαμ Τεμπλ, επίκουρο καθηγητή Ιστορίας του Καθολικισμού στο Κέντρο Καθολικών Σπουδών του πανεπιστημίου Durham, που μίλησε στο CNN, αν ο νέος Πάπας προτίθεται να συνεχίσει το μεταρρυθμιστικό έργο του προκατόχου του, ανάμεσα στις πιθανές επιλογές ήταν το όνομα Λέων, το οποίο και επέλεξε – που παραπέμπει στον Λέοντα ΙΓ΄, γνωστό για την αφοσίωσή του στην κοινωνική δικαιοσύνη, στους δίκαιους μισθούς και στις ασφαλείς συνθήκες εργασίας.

Το «Ιωάννης» είναι το δημοφιλέστερο όνομα. Ακολουθεί το Γρηγόριος (16 Πάπες), το Βενέδικτος (15) και τα Ιννοκέντιος και Λέων (από 13 φορές έκαστο).

Γιατί oι Πάπες αλλάζουν όνομα;

Ο Άγιος Πέτρος, ο πρώτος πάπας και ένας από τους 12 Αποστόλους, είχε το όνομα Σίμων πριν από την ανακήρυξή του από τον Ιησού, αλλά αυτό συνέβη πριν αναλάβει ηγετικό ρόλο στην Εκκλησία.

Περίπου 500 χρόνια αργότερα, ο Πάπας Ιωάννης Β’ (αρχηγός της Εκκλησίας από το 533 έως το 535) ξεκίνησε την παράδοση των παπικών ονομάτων, όταν εγκατέλειψε το όνομα Μερκούριος, το οποίο θεωρούσε ότι έμοιαζε με το όνομα του ειδωλολατρικού θεού Ερμή.

Ο επόμενος πάπας που άλλαξε το όνομά του ήταν ο Πέτρος Κανεπανόβα τον 10ο αιώνα, ο οποίος έγινε Ιωάννης XIV για να αποφύγει το όνομα Πέτρος II.

Μετά τον 10ο αιώνα, η αλλαγή ονόματος έγινε κοινή πρακτική για τους πάπες μόλις εκλέγονταν, με πάπες από χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία να υιοθετούν πιο ιταλικά ονόματα για να μιμηθούν τους προκατόχους τους.

Αυτό έγινε συνήθεια, με μόνο λίγους πάπες να διατηρούν τα βαπτιστικά τους ονόματα από τότε, όπως οι Μαρκελλίος II και Αδριανός VI, που υπηρέτησαν ως ηγέτες της Εκκλησίας τον 16ο αιώνα.