Το πολυτελές lifestyle του πρωθυπουργού ρίχνει τη Μογγολία σε πολιτική κρίση

Βυθισμένη σε μια νέα πολιτική κρίση βρίσκεται τις τελευταίες ημέρες η Μογγολία, με διαδηλωτές να απαιτούν την παραίτηση του πρωθυπουργού της χώρας, εξαιτίας των πολυτελών επιδείξεων πλούτου από την οικογένειά του.

Εδώ και δύο εβδομάδες, νεαροί Μογγόλοι κατεβαίνουν στους δρόμους της πρωτεύουσας, ασκώντας πίεση στον πρωθυπουργό Ογιούν-Έρντενε Λουβσανναμσράι, ο οποίος πρόκειται να αντιμετωπίσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή.

Η δημοκρατική Μογγολία, μια περίκλειστη χώρα 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων ανάμεσα σε δύο αυταρχικούς “γίγαντες” -την Κίνα και τη Ρωσία”, βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής, με το νέο αυτό σκάνδαλο να δοκιμάζει τη σταθερότητα του πολιτεύματός της.

Πολυτελή αυτοκίνητα και επώνυμες τσάντες

Η σπίθα που άναψε το κύμα διαμαρτυρίας ήταν οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έγιναν viral, παρουσιάζοντας την πολυτελή πρόταση γάμου του 23χρονου γιου του πρωθυπουργού και το προφανές πλούσιο lifestyle του, με βόλτες με ελικόπτερα, ένα πανάκριβο δαχτυλίδι, επώνυμες τσάντες και ένα πολυτελές αυτοκίνητο.

Η υποψία για το πώς κατάφερε να αποκτήσει τόση περιουσία εντάθηκε, ιδιαίτερα καθώς ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε οικοδομήσει την πολιτική του καριέρα προβάλλοντας την εικόνα ενός ανθρώπου από φτωχή επαρχιακή οικογένεια.

«Χωρίς ορατές πηγές εισοδήματος, η επίδειξη πολυτελών τσαντών, ιδιωτικών μετακινήσεων και χλιδάτης ζωής ήταν μια κατάφωρη προσβολή για τον μέσο Μογγόλο πολίτη», δήλωσε η 28χρονη Αμίνα, μέλος της ομάδας διαμαρτυρίας «Ogtsroh Amarhan» (Η Παραίτηση Είναι Εύκολη).

Η Αμίνα, που θέλησε να χρησιμοποιηθεί μόνο το μικρό της όνομα για λόγους ασφαλείας, υπογράμμισε πως οι διαδηλώσεις υπερβαίνουν τα στιγμιότυπα χλιδής που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο.

Όπως είπε, αυτά απλώς φανερώνουν το ολοένα και μεγαλύτερο χάσμα ανάμεσα στην πολιτική ελίτ και τους καθημερινούς ανθρώπους.

Οργή για το αυξανόμενο κόστος ζωής

Στη δυσαρέσκεια των πολιτών προστίθεται και η εκτόξευση του κόστους διαβίωσης -με τον πληθωρισμό να καλπάζει εξαιτίας του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία- και η αποπνικτική ατμοσφαιρική ρύπανση στην πρωτεύουσα Ουλάν Μπατόρ, όπου διαμένει σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας.

«Το κόστος ζωής στη Μογγολία έχει εκτοξευτεί, πολλοί πληρώνουν σχεδόν τα μισά τους έσοδα σε φόρους, την ώρα που δεν φτάνουν ούτε για βασικές ανάγκες: τρόφιμα, ενοίκιο, λογαριασμούς. Οι περισσότεροι δεν ζουν πια από μισθό σε μισθό – ζουν από δάνειο σε δάνειο, από χρέος σε χρέος», πρόσθεσε η Αμίνα.

Οι διαδηλωτές συγκεντρώνονται σχεδόν καθημερινά στην κεντρική πλατεία Σουχμπαατάρ, μπροστά στο Κυβερνητικό Μέγαρο, απαιτώντας από τον Ογιούν-Ερντεν να δώσει στη δημοσιότητα την προσωπική του περιουσία και να παραιτηθεί.

Από την πλευρά του, το γραφείο του πρωθυπουργού απορρίπτει ως «εντελώς αβάσιμους» τους ισχυρισμούς για οικονομικές ατασθαλίες.

«Ο πρωθυπουργός καταθέτει κάθε χρόνο δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης, όπως προβλέπεται από τη μογγολική νομοθεσία», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.

Η διαφθορά στο επίκεντρο

Για δεκαετίες, η Μογγολία ταλανίζεται από τη διαφθορά, με τις διαδηλώσεις να ξεσπούν τακτικά κατά πολιτικών και επιχειρηματιών που φέρονται να πλουτίζουν σε βάρος του δημόσιου ταμείου.

Το 2022, το σκάνδαλο υπεξαίρεσης δισεκατομμυρίων δολαρίων από εξαγωγές άνθρακα προς την Κίνα προκάλεσε μαζικές κινητοποιήσεις.

Το CNN γράφει ότι η υπόθεση του γιου του πρωθυπουργού Ογιούν-Έρντενε, με τα πολυτελή posts στα social media, αναζωπύρωσε την οργή ενός λαού που κατηγορεί συχνά τους ηγέτες του για κακοδιαχείριση.

«Θέλω δίκαιη κοινωνία, όπου οι πολίτες έχουν φωνή και οι πολιτικοί λογοδοτούν», είπε η 23χρονη διαδηλώτρια Αριουνζαγιά. Η οργή ενισχύεται και από το γεγονός ότι οι υποθέσεις διαφθοράς καθυστερούν στα δικαστήρια, με την ανεξαρτησία τους να αμφισβητείται.

Ο πρωθυπουργός και ο γιος του έχουν καταθέσει τα οικονομικά τους στοιχεία στην Υπηρεσία Κατά της Διαφθοράς, με τον πρωθυπουργό να δηλώνει ότι θα παραιτηθεί αν αποκαλυφθούν παρατυπίες.

Ωστόσο, η επερχόμενη ψήφος εμπιστοσύνης αποκτά επιπλέον βάρος, καθώς το κόμμα του απέβαλε τον μικρό κυβερνητικό εταίρο που στηρίζει τις διαδηλώσεις.

Διχασμός και δημοκρατία

Οι αναλυτές λένε ότι η Μογγολία πρέπει να δείξει ότι μπορεί να έχει σταθερή διακυβέρνηση, ώστε να μπορέσει να προσελκύσει ευρύτερες ξένες επενδύσεις και να μειώσει την οικονομική της εξάρτηση από την Κίνα και τη Ρωσία.

Παράλληλα, κάποιοι ζητούν ενίσχυση της προεδρικής εξουσίας, υποστηρίζοντας πως το κοινοβουλευτικό σύστημα δεν αποδίδει. «Η ελευθερία έρχεται μόνο από το κοινοβούλιο – αλλιώς θα αποτύχουμε», λέει ο σχολιαστής Τζαργκαλσαϊχάν.

Η κυβέρνηση προωθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως το Sovereign Wealth Fund για δίκαιη κατανομή των πόρων. Όμως, η πανίσχυρη ελίτ των ορυχείων αντιδρά σθεναρά, καθώς βλέπει να απειλείται η δύναμή της.

Το μήνυμα των πολιτών, σε κάθε περίπτωση, είναι παραπάνω από ξεκάθαρο: «Θέλουμε πραγματικές αλλαγές και ένα κράτος δικαίου – όχι μόνο λόγια».