Τραμπ κατά Ευρωπαίων ηγετών: Είναι αδύναμοι και δεν ξέρουν τι να κάνουν

Ως μια «παρηκμασμένη» ομάδα χωρών με «αδύναμους» ηγέτες χαρακτήρισε την Ευρώπη ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σε συνέντευξή του στο POLITICO, υποβαθμίζοντας τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ επειδή «αποτυγχάνουν να ελέγξουν τη μετανάστευση και να τερματίσουν τον πόλεμο Ρωσίας–Ουκρανίας», ενώ άφησε να εννοηθεί ότι θα υποστήριζε Ευρωπαίους πολιτικούς υποψηφίους που ευθυγραμμίζονται με το δικό του όραμα για την ήπειρο.

Σύμφωνα με το POLITICO, η σφοδρή αυτή επίθεση κατά της ευρωπαϊκής πολιτικής ηγεσίας αποτελεί την πιο επιθετική καταγγελία του μέχρι σήμερα εναντίον αυτών των δυτικών δημοκρατιών, απειλώντας με μια καθοριστική ρήξη με χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που ήδη έχουν βαθιά τεταμένες σχέσεις με την κυβέρνηση Τραμπ. «Νομίζω ότι είναι αδύναμοι», είπε ο Τραμπ για τους Ευρωπαίους ηγέτες. «Αλλά πιστεύω επίσης ότι θέλουν να είναι τόσο πολιτικά ορθοί».

«Νομίζω ότι δεν ξέρουν τι να κάνουν», πρόσθεσε. «Η Ευρώπη δεν ξέρει τι να κάνει».

Ο Τραμπ συνόδευσε αυτή την ωμή, ακόμα και επιθετική, ειλικρίνεια για τα ευρωπαϊκά ζητήματα με μια σειρά από δριμείες δηλώσεις για θέματα πιο κοντά στις ΗΠΑ: είπε ότι θα καταστήσει τη στήριξη για άμεση μείωση των επιτοκίων βασικό κριτήριο στην επιλογή νέου προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Είπε ότι θα μπορούσε να επεκτείνει τις αντιναρκωτικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Μεξικό και την Κολομβία. Και προέτρεψε τους συντηρητικούς δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου Σάμιουελ Αλίτο και Κλάρενς Τόμας, αμφότερους στην ηλικία των 70, να παραμείνουν στο αξίωμά τους.

Τα σχόλια του Τραμπ για την Ευρώπη έρχονται σε μια εξαιρετικά επισφαλή στιγμή στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες εκφράζουν ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία ότι ο Τραμπ μπορεί να εγκαταλείψει την Ουκρανία και τους ευρωπαϊκούς συμμάχους της στη ρωσική επιθετικότητα. Στη συνέντευξη, ο Τραμπ δεν πρόσφερε καμία διαβεβαίωση στους Ευρωπαίους και δήλωσε ότι η Ρωσία βρίσκεται προφανώς σε ισχυρότερη θέση από την Ουκρανία.

Το σίγουρο ύφος του Τραμπ για τα ευρωπαϊκά θέματα αποτέλεσε έντονη αντίθεση με ορισμένες από τις εγχώριες τοποθετήσεις του στη συνέντευξη. Ο πρόεδρος και το κόμμα του έχουν αντιμετωπίσει μια σειρά εκλογικών αποτυχιών και κλιμακούμενης δυσλειτουργίας στο Κογκρέσο αυτό το φθινόπωρο, καθώς οι ψηφοφόροι επαναστατούν ενάντια στο υψηλό κόστος ζωής. Ο Τραμπ έχει δυσκολευτεί να προσαρμόσει το μήνυμά του σε αυτή τη νέα πραγματικότητα: στη συνέντευξη βαθμολόγησε την οικονομία ως «Άριστα-πλέον-πλέον-πλέον-πλέον-πλέον», επέμεινε ότι οι τιμές πέφτουν παντού και αρνήθηκε να περιγράψει συγκεκριμένη λύση για τις επικείμενες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές υγείας.

Ακόμα και εν μέσω αυξανόμενης αναταραχής στο εσωτερικό, ο Τραμπ παραμένει μια μοναδική μορφή στη διεθνή πολιτική.

Τις τελευταίες ημέρες, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν αναστατωθεί από την κυκλοφορία της νέας Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας του Τραμπ, ενός ιδιαίτερα προκλητικού μανιφέστου που παρουσιάζει την κυβέρνηση Τραμπ ως αντίπαλο της κυρίαρχης ευρωπαϊκής πολιτικής τάξης και δεσμεύεται να «καλλιεργήσει αντίσταση» στο ευρωπαϊκό status quo σχετικά με τη μετανάστευση και άλλα πολιτικά εκρηκτικά ζητήματα.

Στη συνέντευξη, ο Τραμπ ενίσχυσε αυτή την κοσμοθεωρία, περιγράφοντας πόλεις όπως το Λονδίνο και το Παρίσι ως υπερφορτωμένες υπό το βάρος της μετανάστευσης από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Χωρίς αλλαγή της πολιτικής των συνόρων, είπε ο Τραμπ, ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη «δεν θα είναι πλέον βιώσιμες χώρες».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, τη Δευτέρα επέκρινε την κυβέρνηση Τραμπ για το έγγραφο εθνικής ασφάλειας και κάλεσε τον Λευκό Οίκο να σεβαστεί την ευρωπαϊκή κυριαρχία και το δικαίωμα της αυτοκυβέρνησης.

«Οι σύμμαχοι δεν απειλούν να παρέμβουν στην δημοκρατική ζωή ή στις εσωτερικές πολιτικές επιλογές αυτών των συμμάχων», είπε ο Κόστα. «Τις σέβονται».

Ήταν όμως ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας, και όχι η εκλογική πολιτική, που φάνηκε να απασχολεί περισσότερο τον Τραμπ. Τη Δευτέρα ισχυρίστηκε ότι είχε προτείνει ένα νέο σχέδιο ειρήνης που άρεσε σε ορισμένους Ουκρανούς αξιωματούχους, αλλά που ο Ζελένσκι δεν είχε ακόμη εξετάσει. «Θα ήταν καλό αν το διάβαζε», είπε ο Τραμπ.

Ο Ζελένσκι συναντήθηκε τη Δευτέρα με τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και συνέχισε να εκφράζει την αντίθεσή του στο να παραχωρηθεί ουκρανικό έδαφος στη Ρωσία ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ο πρόεδρος είπε ότι δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στον ρόλο των Ευρωπαίων ηγετών στην προσπάθεια τερματισμού του πολέμου: «Μιλάνε, αλλά δεν παράγουν, και ο πόλεμος συνεχίζεται ασταμάτητα».

Σε μια νέα πρόκληση προς τον Ζελένσκι, ο οποίος φαίνεται πολιτικά αποδυναμωμένος στην Ουκρανία λόγω σκανδάλου διαφθοράς, ο Τραμπ ανανέωσε την έκκλησή του για νέες εκλογές στην Ουκρανία.

«Δεν έχουν κάνει εκλογές εδώ και πολύ καιρό», είπε ο Τραμπ. «Ξέρετε, μιλάνε για δημοκρατία, αλλά φτάνει σε σημείο που δεν είναι πια δημοκρατία».

Λατινική Αμερική

Αν και είπε ότι επιδιώκει μια ειρηνευτική ατζέντα στο εξωτερικό, ο Τραμπ σημείωσε ότι μπορεί να διευρύνει ακόμη περισσότερο τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της κυβέρνησής του στη Λατινική Αμερική εναντίον στόχων που, όπως ισχυρίζεται, συνδέονται με το εμπόριο ναρκωτικών. Ο Τραμπ έχει αναπτύξει μια τεράστια στρατιωτική δύναμη στην Καραϊβική για να πλήξει φερόμενους διακινητές ναρκωτικών και να πιέσει το αυταρχικό καθεστώς της Βενεζουέλας.

Στη συνέντευξη, ο Τραμπ αρνήθηκε επανειλημμένα να αποκλείσει την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών στη Βενεζουέλα ως μέρος μιας προσπάθειας ανατροπής του ισχυρού ηγέτη Νικολάς Μαδούρο, τον οποίο θεωρεί υπεύθυνο για την εξαγωγή ναρκωτικών και επικίνδυνων ανθρώπων στις ΗΠΑ. Ορισμένοι δεξιοί Αμερικανοί ηγέτες έχουν προειδοποιήσει ότι μια χερσαία εισβολή στη Βενεζουέλα θα ήταν «κόκκινη γραμμή» για τους συντηρητικούς που τον ψήφισαν εν μέρει για να τερματίσει τους ξένους πολέμους.

«Δεν θέλω να αποκλείσω ή να επιβεβαιώσω κάτι. Δεν μιλάω γι’ αυτό», είπε ο Τραμπ για την ανάπτυξη χερσαίων δυνάμεων, προσθέτοντας: «Δεν θέλω να σας μιλήσω για στρατιωτική στρατηγική».

Αλλά ο πρόεδρος είπε ότι θα εξέταζε το ενδεχόμενο χρήσης δύναμης εναντίον στόχων σε άλλες χώρες με έντονη δραστηριότητα ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένων του Μεξικού και της Κολομβίας.

«Βεβαίως θα το έκανα», είπε.

Ο Τραμπ υπερασπίστηκε ελάχιστα κάποιες από τις πιο αμφιλεγόμενες ενέργειές του στη Λατινική Αμερική, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης χάρης του στον πρώην πρόεδρο της Ονδούρας Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, ο οποίος εξέτιε πολυετή ποινή σε αμερικανική φυλακή μετά την καταδίκη του για συμμετοχή σε μια τεράστια συνομωσία διακίνησης ναρκωτικών. Ο Τραμπ είπε ότι γνώριζε «πολύ λίγα» για τον Ερνάντες, εκτός του ότι του είχαν πει «πολύ καλοί άνθρωποι» ότι ο πρώην πρόεδρος της Ονδούρας είχε στοχοποιηθεί άδικα από πολιτικούς αντιπάλους.

«Μου το ζήτησαν και είπα, θα το κάνω», παραδέχτηκε, χωρίς να κατονομάσει ποιοι ζήτησαν τη χάρη για τον Ερνάντες.

Υγεία και Οικονομία

Όταν ζητήθηκε από τον Τραμπ να βαθμολογήσει την οικονομία επί των ημερών του, την αξιολόγησε ως συντριπτική επιτυχία: «Άριστα-πλέον-πλέον-πλέον-πλέον-πλέον». Στο βαθμό που οι ψηφοφόροι είναι δυσαρεστημένοι με τις τιμές, είπε ότι φταίει η κυβέρνηση Μπάιντεν: «Κληρονόμησα ένα χάος. Κληρονόμησα ένα απόλυτο χάος».

Ο πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα δύσκολο πολιτικό περιβάλλον λόγω των οικονομικών δυσκολιών των ψηφοφόρων, με περίπου τους μισούς ψηφοφόρους συνολικά και σχεδόν 4 στους 10 ψηφοφόρους του Τραμπ το 2024 να λένε σε πρόσφατη δημοσκόπηση του POLITICO ότι το κόστος ζωής είναι τόσο κακό όσο ποτέ στη ζωή τους.

Ο Τραμπ είπε ότι θα μπορούσε να κάνει επιπλέον αλλαγές στην πολιτική των δασμών για να βοηθήσει στη μείωση των τιμών ορισμένων αγαθών, όπως έχει ήδη κάνει, αλλά επέμεινε συνολικά ότι η τάση στο κόστος κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

«Οι τιμές πέφτουν όλες», είπε, προσθέτοντας: «Όλα πέφτουν».

Οι τιμές αυξήθηκαν κατά 3% τους 12 μήνες που έληξαν τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Οι πολιτικές δυσκολίες του Τραμπ σκιάζουν την επερχόμενη απόφασή του για τον υποψήφιο που θα προτείνει για την προεδρία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, έναν ρόλο που θα διαμορφώσει το οικονομικό περιβάλλον για την υπόλοιπη θητεία του Τραμπ. Όταν ρωτήθηκε εάν απαιτεί από τον υποψήφιό του στήριξη για δραστική μείωση των επιτοκίων, ο Τραμπ απάντησε άμεσα «ναι».

Η πιο άμεση απειλή για το κόστος ζωής πολλών Αμερικανών είναι η λήξη των ενισχυμένων επιδοτήσεων ασφάλισης υγείας για τα προγράμματα Obamacare, που θεσπίστηκαν από τους Δημοκρατικούς επί Μπάιντεν και λήγουν στο τέλος του έτους. Οι ασφαλιστικές εισφορές αναμένεται να αυξηθούν το 2026, και τα φιλανθρωπικά ιδρύματα ήδη βλέπουν άνοδο στις αιτήσεις βοήθειας.

Ο Τραμπ έχει απουσιάσει σε μεγάλο βαθμό από τις διαπραγματεύσεις για την πολιτική υγείας στην Ουάσιγκτον, ενώ οι Δημοκρατικοί και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί που στηρίζουν έναν συμβιβασμό για τις επιδοτήσεις αντιμετωπίζουν σφοδρή αντίσταση από τη δεξιά πτέρυγα. Η επίτευξη συμφωνίας — και η εξασφάλιση αρκετών Ρεπουμπλικανών για να περάσει — θα απαιτούσε πιθανότατα άμεση παρέμβαση από τον πρόεδρο.

Όταν ρωτήθηκε αν θα στήριζε μια προσωρινή παράταση των επιδοτήσεων Obamacare ενώ σχεδιάζει μια συνολική λύση με τους νομοθέτες, ο Τραμπ δεν ήταν δεσμευτικός.

«Δεν ξέρω. Θα πρέπει να δω», είπε, στρέφοντας την επίθεση στους Δημοκρατικούς επειδή ήταν υπερβολικά γενναιόδωροι με τις ασφαλιστικές εταιρείες στο Affordable Care Act. Ένα πέπλο αβεβαιότητας περιβάλλει τις προθέσεις της κυβέρνησης για την πολιτική υγείας. Στα τέλη Νοεμβρίου, ο Λευκός Οίκος σχεδίαζε να παρουσιάσει πρόταση για προσωρινή παράταση των επιδοτήσεων Obamacare, αλλά ανέβαλε την ανακοίνωση. Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί κατά καιρούς να παρουσιάσει ένα συνολικό σχέδιο αντικατάστασης του Obamacare, αλλά δεν το έχει κάνει ποτέ. Αυτό δεν άλλαξε στη συνέντευξη.

«Θέλω να δώσω στον λαό καλύτερη ασφάλιση υγείας με λιγότερα χρήματα», είπε ο Τραμπ. «Ο κόσμος θα πάρει τα χρήματα και θα αγοράσει την ασφάλιση υγείας που θέλει».

Όταν του υπενθύμισαν ότι οι Αμερικανοί αγοράζουν αυτή την περίοδο χριστουγεννιάτικα δώρα και καταρτίζουν οικογενειακούς προϋπολογισμούς για το 2026 εν μέσω αβεβαιότητας γύρω από τα ασφάλιστρα, ο Τραμπ απάντησε: «Μην είστε δραματικοί. Μην είστε δραματικοί».

Ανώτατο Δικαστήριο

Μεγάλο μέρος της εγχώριας ατζέντας του Τραμπ βρίσκεται αυτή τη στιγμή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο διαθέτει μια γενικά ευνοϊκή συντηρητική πλειοψηφία 6-3, που ωστόσο έχει αντιταχθεί σε ορισμένες από τις πιο τολμηρές εκδοχές της εκτελεστικής εξουσίας που επιχείρησε να ασκήσει ο Τραμπ.

Ο Τραμπ μίλησε με το POLITICO λίγες ημέρες μετά την απόφαση του δικαστηρίου να εξετάσει επιχειρήματα σχετικά με τη συνταγματικότητα του δικαιώματος της ιθαγένειας βάσει τόπου γέννησης (birthright citizenship), δηλαδή της αυτόματης χορήγησης ιθαγένειας σε άτομα που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ επιχειρεί να καταργήσει αυτό το δικαίωμα και είπε ότι θα ήταν «καταστροφικό» αν το δικαστήριο τον εμπόδιζε.

Αν το δικαστήριο κρίνει υπέρ του, είπε ότι δεν έχει ακόμη εξετάσει εάν θα επιχειρούσε να αφαιρέσει την ιθαγένεια από άτομα που γεννήθηκαν πολίτες υπό την ισχύουσα νομοθεσία.

Ο Τραμπ διαφοροποιήθηκε από ορισμένα μέλη του κόμματός του που ελπίζουν ότι οι δύο γηραιότεροι συντηρητικοί δικαστές του δικαστηρίου, Κλάρενς Τόμας και Σάμιουελ Αλίτο, μπορεί να σκεφτούν να αποσυρθούν πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές, ώστε ο Τραμπ να μπορέσει να διορίσει έναν ακόμη συντηρητικό ενώ οι Ρεπουμπλικανοί εξακολουθούν να ελέγχουν τη Γερουσία.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ότι θα προτιμούσε να παραμείνουν: «Ελπίζω να μείνουν», είπε, «γιατί νομίζω ότι είναι εξαιρετικοί».