Τραμπ: Οι στιγμές που αμφισβητήθηκε η πνευματική του διαύγεια

Στην ομιλία του στον Λευκό Οίκο τον Δεκέμβριο, ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι, κατά τους τελευταίους 11 μήνες, η κυβέρνησή του έχει πετύχει «περισσότερες θετικές αλλαγές» από οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση στην ιστορία των ΗΠΑ.

«Δεν έχει ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος.

Είναι αλήθεια ότι ο πρώτος χρόνος της δεύτερης θητείας του ήταν.. ιδιαίτερος, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων πτυχών που ο Τραμπ ίσως να μην εκτιμά. Ο λόγος είναι ότι ο 79χρονος πρόεδρος των ΗΠΑ επέδειξε απρόβλεπτη και ασταθή συμπεριφορά καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025,  γεγονός που “γέννησε” ερωτήματα σχετικά με τις πνευματικές και σωματικές του ικανότητες.

Όπως υπενθυμίζει ανάλυση της βρετανικής εφημερίδας TheGuardian, ο Τραμπ καταγράφηκε να κοιμάται κατά τη διάρκεια συναντήσεων, ενώ σε άλλες, ξέφυγε από το θέμα της συζήτησης, κάνοντας παράξενες παρεκβάσεις για τη διακόσμηση εσωτερικών χώρων ή ακόμα και για φάλαινες και πουλιά.

Οι δημόσιες εμφανίσεις του στερούνται εστίασης και έχει χρησιμοποιήσει τις ομιλίες του για να μιλήσει ακατάπαυστα για το πώς ο Μπαράκ Ομπάμα κατεβαίνει τις σκάλες ή για να επινοήσει ιστορίες σχετικά με τον “Unabomber” (το ψευδώνυμο του Τεντ Καζίνσκι, ενός Αμερικανού, που έστειλε εκρηκτικές παγίδες με δέματα σε πανεπιστήμια και αεροπορικές εταιρείες).

Η απρόβλεπτη αυτή συμπεριφορά έχει αναγκάσει τον Λευκό Οίκο να υπερασπιστεί επανειλημμένα την πνευματική οξύτητα του Τραμπ, συχνά με υπερβολικούς όρους. Ο ίδιος ο Τραμπ υπερηφανεύτηκε πρόσφατα ότι «πέρασε με άριστα» μια αξιολόγηση που ελέγχει τα πρώιμα σημάδια της άνοιας, όμως κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, έχουν συσσωρευτεί αρκετά παραδείγματα ασυνήθιστης συμπεριφοράς.

Για παράδειγμα, στα μέσα Ιουλίου, ο Τραμπ διηγήθηκε ότι ο θείος του, καθηγητής Τζον Τραμπ, δίδαξε τον Τεντ Καζίνσκι στο MIT. Είπε πως ο θείος του χαρακτήριζε τον Καζίνσκι ως καλό φοιτητή, που «διόρθωνε τους πάντες». Ωστόσο, αυτή η ιστορία δεν μπορεί να ισχύει. Ο θείος του Τραμπ πέθανε το 1985, ο Καζίνσκι αναγνωρίστηκε ως Unabomber το 1996 και δεν σπούδασε ποτέ στο MIT.

Αργότερα, τον ίδιο μήνα, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τη μετανάστευση, ο Τραμπ άλλαξε ξαφνικά το θέμα και επιδόθηκε σε ένα λογύδριο για τις «ανεμογεννήτριες». Μιλώντας ασταμάτητα για δύο λεπτά, ο Τραμπ ισχυρίστηκε, χωρίς αποδείξεις, ότι οι ανεμογεννήτριες τρελαίνουν τις φάλαινες και ότι η αιολική ενέργεια «σκοτώνει τα πουλιά» (το ποσοστό των πουλιών που σκοτώνονται από τις ανεμογεννήτριες είναι ελάχιστο σε σύγκριση με τον αριθμό των πουλιών που σκοτώνονται από τις οικιακές γάτες και από την πρόσκρουσή τους σε ηλεκτροφόρα καλώδια).

Ένα ακόμη περιστατικό που προκάλεσε ερωτήματα σχετικά με την πνευματική του κατάσταση σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο, όταν ο Τραμπ κάλεσε τους κορυφαίους στρατιωτικούς διοικητές της χώρας σε μια συνάντηση στη Βιρτζίνια και τους υποδέχτηκε με μια ομιλία, στην οποία εξήρε τις υποτιθέμενες επιτυχίες του, πριν πει τα εξής:

“Η Αμερική είναι και πάλι μια χώρα που χαίρει σεβασμού. Με τον Μπάιντεν δεν μας σεβόταν κανείς. Τον έβλεπαν να πέφτει από τις σκάλες κάθε μέρα. Κάθε μέρα, ο τύπος πέφτει από τις σκάλες”.

Και συνέχισε:

“Είπα: «Δεν είναι ο Πρόεδρός μας. Δεν μπορούμε να τον ανεχτούμε». Είμαι πολύ προσεκτικός, ξέρετε, όταν κατεβαίνω τις σκάλες – όπως αυτές εδώ, είμαι πολύ – περπατάω πολύ αργά. Κανείς δεν χρειάζεται να σπάσει κάποιο ρεκόρ, απλά προσπαθήστε να μην πέσετε γιατί δεν έχει καλή κατάληξη. Μερικοί από τους Προέδρους μας έχουν πέσει και αυτό έγινε μέρος της κληρονομιάς τους.

Δεν το θέλουμε αυτό. Πρέπει να περπατάμε όμορφα και ήρεμα. Δεν χρειάζεται να σπάσετε κανένα ρεκόρ. Να είστε ψύχραιμοι, να είστε ψύχραιμοι όταν κατεβαίνετε, αλλά μην, μην κατεβαίνετε τρέχοντας τις σκάλες. Αυτό είναι το μόνο πράγμα με τον Ομπάμα, δεν είχα καθόλου σεβασμό για αυτόν ως πρόεδρο, αλλά κατεβαίνε τρέχοντας τις σκάλες, δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο – ντα ντα ντα ντα ντα, τρέχει, τρέχει, τρέχει, κατεβαίνει τις σκάλες, δεν κρατιέται. Είπα, είναι υπέροχο, δεν θέλω να το κάνω. Υποθέτω ότι θα μπορούσα να το κάνω, αλλά τελικά θα συμβούν άσχημα πράγματα και αρκεί μόνο μία φορά, αλλά έκανε χάλια δουλειά ως πρόεδρος”.

Ο Λευκός Οίκος υπερασπίστηκε επανειλημμένα τον Τραμπ σε ερωτήσεις σχετικά με την πνευματική του κατάσταση, με έναν αξιωματούχο να λέει στον Guardian νωρίτερα φέτος ότι η «πνευματική του οξύτητα είναι αξεπέραστη», ενώ ο Ρόνι Τζάκσον, Ρεπουμπλικανός βουλευτής που υπηρέτησε προηγουμένως ως γιατρός του Τραμπ, δήλωσε ότι ήταν ο «πιο υγιής πρόεδρος που έχει δει ποτέ αυτή η χώρα».

Ωστόσο, οι εικασίες σχετικά με την υγεία του Τραμπ δεν φαίνεται να υποχωρούν, με το Daily Beast να αναφέρει ότι οι Δημοκρατικοί σχεδιάζουν να θέσουν την πνευματική του οξύτητα και την φυσική του κατάσταση ως βασικά ζητήματα ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του επόμενου έτους.

Και η αλήθεια είναι πως έχουν πολλά να πουν. Τον Νοέμβριο, ο Τραμπ, ο γηραιότερος άνθρωπος έχει αναλάβει προεδρικά καθήκοντα στις ΗΠΑ, είπε ότι είχε υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία, αλλά δεν μπορούσε να θυμηθεί ποιο μέρος του σώματός του είχε εξεταστεί.

Τον ίδιο μήνα, καταγράφηκε να κοιμάται κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο. Το ίδιο συνέβη και κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στις αρχές Δεκεμβρίου και ξανά δύο εβδομάδες αργότερα, σε μια συνέντευξη Τύπου για την ανακοίνωση των μεταρρυθμίσεων σχετικά με την κάνναβη.

Νωρίτερα φέτος, ο Τραμπ μπέρδεψε την Αλβανία με την Αρμενία όταν συζητούσε για την ειρηνευτική συμφωνία της τελευταίας με το Αζερμπαϊτζάν.

Μεταξύ αυτών των “στιγμών σύγχυσης”, υπήρξαν και περιστατικά όπου ο Τραμπ έγινε ιδιαίτερα επιθετικός. Μόνο τον Δεκέμβριο, χαρακτήρισε τους Σομαλούς μετανάστες «σκουπίδια» και, σε μια κίνηση που σόκαρε ακόμη και ορισμένους Ρεπουμπλικάνους, κατηγόρησε τον διάσημο καλλιτέχνη του Χολυγουντ, Ρομπ Ράινερ, για τον θάνατό του.

Όπως επισημαίνει η TheGuardian, παρά το μειωμένο “ωράριό του”, βρίσκει χρόνο να λέει και να κάνει αυτά τα πράγματα. Σύμφωνα με την New York Times, οι προγραμματισμένες του εκδηλώσεις συνήθως ξεκινούν γύρω στο μεσημέρι και συνήθως τελειώνουν στις 5 μ.μ., γεγονός που αντιστοιχεί σε μικρότερη εργάσιμη μέρα σε σχέση με την πρώτη του θητεία, ενώ ο αριθμός των επίσημων εμφανίσεών του έχει μειωθεί κατά 39%.

Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε στον Guardian: «Δεν αναφέρονται όλες οι συναντήσεις του προέδρου στον ημερήσιο οδηγό που διανέμεται στον Τύπο».

Η Λιζ Χιούστον, βοηθός εκπροσώπου Τύπου του Λευκού Οίκου, δήλωσε σε ηλεκτρονικό μήνυμα: «Η Guardian είναι ένα αριστερό φερέφωνο που θα έπρεπε να ντρέπεται βαθιά που δημοσιεύει αυτές τις ανοησίες. Όπως έχει ξεκαθαρίσει επανειλημμένα ο γιατρός του Προέδρου, Δρ Σον Μπαρμπαμπέλα, και όπως βλέπει ο αμερικανικός λαός με τα ίδια του τα μάτια κάθε μέρα, ο Πρόεδρος Τραμπ παραμένει σε άριστη κατάσταση. [..] Η προώθηση αυτών των ψευδών και απελπισμένων αφηγήσεων για τον Πρόεδρο Τραμπ είναι ο λόγος για τον οποίο η εμπιστοσύνη των Αμερικανών στα μέσα ενημέρωσης έπεσε σε νέο ιστορικό χαμηλό».

Έρευνα του Pew Research Center τον Νοέμβριο διαπίστωσε ότι το 56% των ενηλίκων στις ΗΠΑ «δηλώνουν ότι έχουν μεγάλη ή κάποια εμπιστοσύνη στις πληροφορίες που λαμβάνουν από τα εθνικά ειδησεογραφικά πρακτορεία», ποσοστό που είναι 11 μονάδες χαμηλότερο από το Μάρτιο του 2025 και 20 μονάδες χαμηλότερο από το 2016.

Τον ίδιο μήνα, μια δημοσκόπηση της Gallup έδειξε ότι το 36% των ενηλίκων Αμερικανών εγκρίνει την απόδοση του Τραμπ (η χαμηλότερη βαθμολογία της δεύτερης θητείας του) ενώ νωρίτερα φέτος, η YouGov διαπίστωσε ότι οι μισοί Αμερικανοί πιστεύουν ότι ο Τραμπ είναι πολύ μεγάλος για να είναι πρόεδρος.