Τσεχία: Ορκίστηκε ξανά πρωθυπουργός ο Αντρέι Μπάμπις

Ο Αντρέι Μπάμπις, ένας δισεκατομμυριούχος, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, ορκίστηκε σήμερα εκ νέου πρωθυπουργός της Τσεχίας, δύο μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές στις οποίες κέρδισε το λαϊκιστικό κόμμα του ΑΝΟ και τέσσερα χρόνια αφού αποχώρησε από την πρωθυπουργία.

Ο 71χρονος Μπάμπις κυβέρνησε την Τσεχία από το 2017 ως το 2021 ορκίστηκε ξανά πρωθυπουργός από τον πρόεδρο Πετρ Πάβελ.

«Υπόσχομαι σε όλους τους πολίτες της Τσέχικης Δημοκρατίας να υπερασπίζομαι τα συμφέροντά τους, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο», δήλωσε ο Μπάμπις στους δημοσιογράφους.

Η συμμαχία με την ακροδεξιά

Καθώς το κόμμα του διαθέτει μόνο 80 έδρες στο κοινοβούλιο – σε σύνολο 200—ο Μπάμπις κατέληξε σε συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με το ευρωσκεπτικιστικό ακροδεξιό κόμμα Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία (SPD) και το νεοσύστατο δεξιό κόμμα των Αυτοκινητιστών (AUTO).

Ο Μπάμπις, ο οποίος στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας δεσμεύθηκε να αυξήσει τα κοινωνικά επιδόματα και να μειώσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία προκειμένου να δώσει προτεραιότητα στους Τσέχους, δήλωσε πίστη στην ΕΕ την επομένη των εκλογών.

Ωστόσο, η επιστροφή του στην πρωθυπουργία ενδέχεται να συνοδευτεί από μια πιο επικριτική στάση προς τις Βρυξέλλες και μια προσέγγιση με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, οι οποίες έχουν αρνηθεί την παροχή οποιασδήποτε στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία και αντιτίθενται στις κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας.

Πέρυσι ο Μπάμπις ίδρυσε μαζί με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν την ευρωσκεπτικιστική πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «Πατριώτες για την Ευρώπη».

Παρά το γεγονός ότι κάποια στιγμή το εξέταζε και ο ίδιος, ο Μπάμπις απέρριψε τελικά το αίτημα του SPD να οργανώσει δημοψήφισμα για την παραμονή της Τσεχίας στην ΕΕ.

Πρώην κομμουνιστής, που έκανε μεγάλη περιουσία, είναι επικεφαλής μεταξύ άλλων του ομίλου τροφίμων και χημικών Agrofert, που ιδρύθηκε το 1993. Σύμφωνα με το Forbes, είναι ο έβδομος πλουσιότερος άνθρωπος στην Τσεχική Δημοκρατία, μια χώρα 10,9 εκατομμυρίων κατοίκων, που είναι και μέλος του ΝΑΤΟ.

Σύγκρουση συμφερόντων από τις ιδιότητες του Μπάμπις

Γεννημένος στη Μπρατισλάβα στις 2 Σεπτεμβρίου 1954, ο Μπάμπις επέλεξε την τσέχικη υπηκοότητα μετά τη διαίρεση της Τσεχοσλοβακίας το 1993, και εισήλθε στην πολιτική το 2011 ιδρύοντας το Κίνημα Δυσαρεστημένων Πολιτών (ANO, που σημαίνει «ναι» στα τσέχικα).

Μετά την ήττα του στις βουλευτικές εκλογές του 2021 δεν κατάφερε να εκλεγεί ούτε πρόεδρος της Τσεχίας το 2023, όταν επικράτησε ο Πετρ Πάβελ.

Ο Πάβελ έθεσε ως όρο προκειμένου να διορίσει τον Μπάμπις επικεφαλής της κυβέρνησης να βρει λύση στην ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.

Την προηγούμενη εβδομάδα ο Μπάμπης ανακοίνωσε ότι μετέφερε τις δραστηριότητες του ομίλου του σε ανεξάρτητη δομή, μέχρις ότου τον κληρονομήσουν τα παιδιά του. Ο Πάβελ δήλωσε ικανοποιημένος από την κίνηση αυτή, αν και η έλλειψη λεπτομερειών για τη μεταφορά αυτή εγείρει ερωτήματα, με δεδομένο το παρελθόν του δισεκατομμυριούχου.

Οι επικριτές του τον κατηγορούν ότι συγχέει τα συμφέροντα της Τσεχίας με τα δικά του, ενώ δεν λείπουν και οι κατηγορίες για κατάχρηση δημόσιων πόρων.

Ο Μπάμπις εξακολουθεί να αντιμετωπίζει διώξεις για κατάχρηση αναφορικά με ευρωπαϊκά κονδύλια που έλαβε το 2007, κατηγορίες τις οποίες ο ίδιος απορρίπτει κάνοντας λόγο για εκστρατεία δυσφήμησης.

Εξάλλου κατηγορείται ότι ήταν πράκτορας της κομμουνιστικής μυστικής αστυνομίας τη δεκαετία του 1980 σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, κάτι που επίσης διαψεύδει.

Ο Πάβελ πρέπει ακόμη να εγκρίνει τα μέλη της κυβέρνησης Μπάμπις και έχει ήδη εκφράσει τις επιφυλάξεις του αναφορικά με τον διορισμό του Φίλιπ Τούρεκ, στελέχους του AUTO, στη θέση του υπουργού Περιβάλλοντος.

Ο Τούρεκ ερευνάται για ενδοοικογενειακή βία και βιασμό, έπειτα από προσφυγή που κατέθεσε πρώην σύντροφός του. Έρευνα της αστυνομίας εις βάρος του επειδή φέρεται να έκανε τον ναζιστικό χαιρετισμό μπήκε στο αρχείο. Μέσα ενημέρωσης της Τσεχίας έχουν εξάλλου δημοσιοποιήσει ρατσιστικά και ομοφοβικά μηνύματα που έχει αναρτήσει ο Τούρεκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.