Βαριές κατηγορίες κατά της Φεντερίκα Μογκερίνι

Ελεύθεροι αφέθηκαν η πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης και πρώην ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, ο ανώτατος αξιωματούχος της Κομισιόν, Στέφανο Σανίνο, και ένα ανώτατο στέλεχος του Κολλεγίου της Ευρώπης, σύμφωνα με το γραφείο της ευρωπαϊκής εισαγγελίας στις Βρυξέλλες.

Τα τρία άτομα είχαν τεθεί υπό κράτηση στο πλαίσιο έρευνας στο Βέλγιο για ενδεχόμενη απάτη στη χρησιμοποίηση πόρων της ΕΕ.

Οι κατηγορίες τόσο σε βάρος της ίδιας όσο και σε βάρος των υπόλοιπων συλληφθέντων είναι βαριές, καθώς αφορούν: α) διαφθορά σε δημόσιες συμβάσεις, β) σύγκρουση συμφερόντων και γ) παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου.

Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

Κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) στις Βρυξέλλες (Βέλγιο), χθες η πρύτανης και ένα ανώτερο μέλος του προσωπικού του Κολλεγίου της Ευρώπης στην Μπριζ συνελήφθησαν, καθώς και ένας ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο έρευνας για ύποπτη απάτη σχετικά με την χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ εκπαίδευση νέων διπλωματών. 

Αφού ανακρίθηκαν από την Ομοσπονδιακή Δικαστική Αστυνομία του Βελγίου (FGP West-Vlaanderen), τα τρία άτομα ενημερώθηκαν επίσημα για τις κατηγορίες εναντίον τους. 

Οι κατηγορίες αφορούν απάτη και διαφθορά σε δημόσιες συμβάσεις, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου. 

Αφέθηκαν ελεύθεροι, καθώς δεν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής. Δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με αυτήν την έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο το αποτέλεσμά της. 

Όλα τα άτομα θεωρούνται αθώα μέχρι αποδείξεως του εναντίου τους από τα αρμόδια βελγικά δικαστήρια. 

Η EPPO είναι η ανεξάρτητη εισαγγελία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την παραπομπή στη δικαιοσύνη εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.

Το χρονικό της υπόθεσης

Η έρευνα, υπό την εποπτεία της ευρωπαϊκής εισαγγελίας, αφορά υποψίες για ευνοιοκρατία και ενδεχόμενο αθέμιτο ανταγωνισμό στην ανάθεση την περίοδο 2021-22 στο Κολλέγιο της Ευρώπης, από τη διπλωματική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EEAS) της οποίας η Μογκερίνι είχε διατελέσει επικεφαλής, ενός εκπαιδευτικού προγράμματος εννέα μηνών για μελλοντικούς διπλωμάτες.

Σειρά ερευνών διενεργήθηκε χθες από τη βελγική αστυνομία στην έδρα της EEAS στις Βρυξέλλες, σε αρκετά κτίρια του Κολλεγίου της Ευρώπης στη Μπρυζ και στις κατοικίες υπόπτων.

Τρία άτομα συνελήφθησαν στη βελγική πρωτεύουσα, εκ των οποίων η Μογκερίνι, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πηγή προσκείμενη στην υπόθεση, επιβεβαιώνοντας πληροφορίες της βελγικής εφημερίδας L’Echo. Τα άλλα δύο άτομα που συνελήφθησαν ήταν ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Στέφανο Σανίνι, και ο αναπληρωτής διευθυντής του Κολλεγίου της Ευρώπης, διευκρίνισε η ίδια πηγή.

Οι ερευνητές προσπαθούν να διαπιστώσουν “εάν το Κολλέγιο της Ευρώπης ή εκπρόσωποι είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για τα κριτήρια επιλογής“, στο πλαίσιο της διαδικασίας πρόσκλησης υποβολής προσφορών που εκκίνησε η διπλωματική υπηρεσία της ΕΕ γι’ αυτό το πρόγραμμα κατάρτισης εννέα μηνών, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή εισαγγελία.

Η επιλογή μέσω της πρόσκλησης υποβολής προσφορών χρονολογείται από την περίοδο 2021-2022, και οι παραβάσεις για τις οποίες διατυπώνονται κατηγορίες είναι ενδεχομένως: “απάτη στην ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου“, διευκρίνισε.

Η έρευνα που οδήγησε στη σύλληψη της Φεντερίκα Μογκερίνι

Η ευρωπαϊκή εισαγγελία, που συστάθηκε επίσημα το 2021, είναι ανεξάρτητο όργανο της ΕΕ αρμόδιο για την καταπολέμηση της απάτης σε βάρος κονδυλίων της Ένωσης, και οποιασδήποτε άλλης παράβασης που θίγει τα οικονομικά της συμφέροντα (διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος, διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ).

Αυτό το υπερεθνικό όργανο είναι αρμόδιο για την έρευνα αλλά και τη δίωξη και την προσαγωγή ενώπιον της δικαιοσύνης των υπαιτίων ανάλογων παραβάσεων, μια πρωτοφανής εξουσία την οποία δεν διέθετε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).

Η Φεντερίκα Μογκερίνι, Ιταλίδα πρώην υπουργός Εξωτερικών, ανέλαβε τα ηνία της διπλωματίας της ΕΕ το 2014, και ενσάρκωσε το πρόσωπο της ΕΕ στο εξωτερικό κατά την πενταετία της θητείας του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ως προέδρου της Επιτροπής.

Η Μογκερίνι είχε ηγηθεί για την ΕΕ του πολύ ευαίσθητου θέματος των διαπραγματεύσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Αντικαταστάθηκε στη θέση του Υπάτου Εκπροσώπου από τον Ισπανό Ζοσέπ Μπορέλ, τον οποίο διαδέχθηκε τον Δεκέμβριο του 2024 η Εσθονή Κάγια Κάλας.

Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Μογκερίνι έγινε πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης και ο ιστότοπος του ιδρύματος αναφέρει ότι η Μογκερίνι διευθύνει επίσης από τον Αύγουστο του 2022 την Διπλωματική Ακαδημία της ΕΕ, το πρόγραμμα αυτό που βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας της ευρωπαϊκής εισαγγελίας.

Η έρευνα αυτή διευθύνεται από κοινού από ανακριτή της Δυτικής Φλάνδρας, της βελγικής επαρχίας όπου βρίσκεται η Μπρυζ. Η βελγική ομοσπονδιακή αστυνομία διεξήγαγε τις έρευνες σε γραφεία και κατοικίες.

Πριν από την αστυνομική αυτή επιχείρηση, η ευρωπαϊκή εισαγγελία είχε ζητήσει την άρση της ασυλίας, την οποία απολαμβάνουν αρκετοί ύποπτοι, κάτι που έγινε δεκτό, υπογράμμισε επίσης η ευρωπαϊκή εισαγγελία, χωρίς να αναφέρει ονόματα ή αξιώματα.

Ο Στέφανο Σανίνο είναι σήμερα γενικός διευθυντής της Επιτροπής για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τον Κόλπο. Πριν υπηρετήσει ως γενικός γραμματέας της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ (2021-2024), η καριέρα του ως διπλωμάτη τον οδήγησε στην Ισπανία όπου ήταν πρεσβευτής της Ιταλίας για τέσσερα χρόνια.