ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΣΟ ΚΑΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΕΟ “WAR OF THE WORLDS”

Υπάρχει μια πολύ ιδιαίτερη, ξεχωριστή μαγεία στις ταινίες που είναι ταυτόχρονα απίστευτα κακές αλλά και απίστευτα ειλικρινείς. Η ευθύτητα των προθέσεων, η προσπάθεια που γίνεται για να δημιουργηθεί κάτι καλό, η πρόθεση να βγει ένα έργο που άνθρωποι όντως θα δουν και θα απολαύσουν – όλα αυτά φαίνονται στην οθόνη, δεν κρύβονται. Και έχουν σημασία.

Η ένταση ανάμεσα σε αυτές τις προθέσεις και σε αυτό το μυθικής σπανιότητας αληθινά φρικαλέο τελικό αποτέλεσμα, κάποιες φορές δημιουργεί ταινίες που αντέχουν στο χρόνο περισσότερο από σωρεία ‘εξαιρετικό φιλμ, υπέροχες ερμηνείες, 4 αστεράκια’ ταινιών που βγαίνουν κάθε χρόνο.

Από το Plan 9 from Outer Space του Εντ Γουντ μέχρι το Troll 2 και το The Room, υπάρχει αυτή η σπάνια κλάση κακών ταινιών που έγιναν cult classics, με φήμη που άντεξε γενιές, με ταινίες που γυρίστηκαν για αυτές τις ταινίες. Δεν είναι και λίγο.

Κάνω αυτή την εισαγωγή όχι για να πω ότι το νέο War of the Worlds θα γεμίζει μεταμεσονύκτιες προβολές του λονδρέζικου Prince Charles σε 15 χρόνια από τώρα (αν και μπορεί!), αλλά για να τονίσω τη διαφορά στην κλάση αυτού που λέμε ‘καλτ κακή ταινία’.

Το γούστο κι η υπομονή του κάθε θεατή διαφέρει φυσικά, αλλά νομίζω η διαχρονικότητα των παραπάνω φιλμ δείχνει πως ναι, υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε κάτι σαν το The Room και, ας πούμε, στο Sharknado. Οι απόπειρες να γυριστούν ‘καλτίλες’ που ‘κλείνουν το μάτι’ στο θεατή είναι αμέτρητες, αλλά μια ταινία που είναι εξαρχής μέσα στο ίδιο της το αστείο, αποτελεί εξαρχής ένα άστοχο καλλιτεχνικό προϊόν.

Οι κακές ταινίες που ξέρουν ότι είναι κακές ταινίες και θέλουν να σε κάνουν να χασκογελάσεις μαζί τους ενώ σε σκουντάνε με νόημα, πολύ γρήγορα θα κουράσουν. Είναι σαν κακό καραόκε από άτομο που ξέρεις πως μπορεί να τραγουδήσει, κι απλά φαλτσάρει επιτηδευμένα επί 5 λεπτά. Θα γελάσεις για δυο φάλτσα και μετά θα περιμένεις απλά να τελειώσει.

Όταν κάποιος δεν έχει συναίσθηση του πόσο κακό είναι αυτό που δημιουργεί, μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα κάτι μαγικό. Δεν βλέπεις τα ίδια τρία επιτηδευμένα φάλτσα ξανά και ξανά: Κάθε φορά που η ταινία καλείται να πάρει μια δημιουργική επιλογή, την παίρνει λάθος με έναν καινούριο, απρόσμενο τρόπο. Η αληθινά ‘τόσο κακή που είναι καλή’ ταινία, έχει τον τρόπο να σε συνεπαίρνει: Γι’αυτό το The Room προβάλλεται ακόμα σε σινεμά, όχι επειδή το κοινό θέλει μαζοχιστικά να υπομένει κάτι άθλιο ξανά και ξανά.

Το νέο War of the Worlds έκανε πρεμιέρα πριν λίγες μέρες στην υπηρεσία του Prime Video με στόχο ξεκάθαρα να μην το πάρουν χαμπάρι και πολλοί άνθρωποι. Όμως η φήμη του ως σπάνιας αγνότητας «φιλμ-κουτάκι» γρήγορα εξαπλώθηκε. Με πάνω από 30 αρχικές (αρνητικές) κριτικές, έκανε εντυπωσιακής σπανιότητας άνοιγμα με 0% (!) στο Rotten Tomatoes. Έκτοτε έχει ανέβει στο 3%. Το αποτέλεσμα είναι να διαδοθεί στόμα με στόμα, με τη φήμη ως «χειρότερης ταινίας της χρονιάς», μη σας πω της τρέχουσας δεκαετίας.

Αυτή τη στιγμή που γράφεται το κείμενο, είναι η #5 πιο δημοφιλής ταινία της υπηρεσίας στην Ελλάδα.

Ναι, μπορεί ξεχαστεί όσο απότομα μαθεύτηκε, ποτέ δεν ξέρεις – αλλά είναι μια τέτοια, αυθεντικά κακή ταινία, από αυτές που διαρκώς κάνουν κάτι νέο και σε εκπλήσσουν. Γελάς, κάνεις eye roll, φυσάς και ξεφυσάς, αλλά ειλικρινά; Θα περάσεις καλά. Είναι καλτίλα επειδή δεν προσπαθεί να είναι καλτίλα.

Τι προσπαθεί λοιπόν να είναι;

ΠΩΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΤΟ WAR OF THE WORLDS ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ;

Ο σκηνοθέτης Ριτς Λι, που έχει γυρίσει βιντεοκλίπ από τον Έμινεμ και τους Black Eyes Peas μέχρι τη Μπίλι Άιλις και τη Λάνα Ντελ Ρέι, ανέλαβε εν μέσω πανδημίας να γυρίσει μια νέα διασκευή του κλασικού βιβλίου Ο Πόλεμος των Κόσμων του Χ. Τζ. Γουέλς. Σύμφωνα με τον παραγωγό Τιμούρ Μπεκμαμπέτοφ (βλέπε και Wanted με Αντζελίνα Τζολί και το καλτ ρώσικο βαμπιροθρίλερ Night Watch) η νέα αυτή εκδοχή της κλασικής ιστορίας θα ήταν προσαρμοσμένη στον δικό μας, σημερινό κόσμο – θυμίζουμε εξάλλου πως και η κατά Σπίλμπεργκ πολύ καλή μεταφορά με τον Τομ Κρουζ, αντλούσε πάρα πολλά στοιχεία από το πολιτικοκοινωνικό κλίμα της εποχής και παραμένει μια από τις πιο χαρακτηριστικές μετά-11ης Σεπτεμβρίου ταινίες.

«Αν οι εξωγήινοι εισέβαλαν σήμερα, πώς θα το βιώναμε;», αναρωτιέται ο Μπεκμαμπέτοφ «Πιθανότατα θα το βλέπαμε μέσα από τις οθόνες μας», λέει και συμπληρώνει πως βλέπει αυτό το πρότζεκτ ως μια μοντέρνα επαναπροσέγγιση της κατά Όρσον Γουέλς μεταφοράς. Ο Όρσον Γουέλς είχε όπως είναι γνωστό διαβάσει την ιστορία μέσα από το ραδιόφωνο κάνοντας μια χώρα να πιστέψει πως η εξωγήινη εισβολή είναι αληθινή. «Τότε, το ραδιόφωνο ήταν η πιο δημοφιλής τεχνολογίας. Σήμερα, αυτό το μέσο είναι η οθόνη των συσκευών μας», λέει ο Μπεκμαμπέτοφ.

Αρχικά να πω ότι αυτή είναι μια τέλεια ιδέα αν γίνει σωστά. Το σημερινό αντίστοιχο με αυτό που έκανε τότε ο Όρσον Γουέλς θα ήταν να έφτανε μέσα από τα σόσιαλ μας μια καλά οργανωμένη καμπάνια παραπληροφόρησης για ένα συγκεκριμένο θέμα, κάνοντας τους χρήστες να πιστέψουν πως ένα φίξιον που βλέπουν μπροστά τους, είναι αλήθεια. (Εχμμ…) Το War of the Worlds του Ριτς Λι έχει όμως πράγματι ένα εντελώς μοντέρνο spin: Ξετυλίγεται όλο μέσα από την οθόνη ενός λάπτοπ.

Ναι, η νέα διασκευή του Πολέμου των Κόσμων είναι ένα από αυτά τα desktop thrillers / ‘screen life’ films, όπως το φοβερό Unfriended 2: Dark Web για παράδειγμα. Ταινίες δηλαδή όπου τη δράση την παρακολουθούμε αποκλειστικά μέσα από τα όσα συμβαίνουν σε μια οθόνη. Οι διάλογοι είναι βιντεοκλήσεις, η αναζήτηση είναι ένα google search, το σασπένς μπορεί να είναι ας πούμε μια διακοπή εικόνας ή ένα glitch, και άλλα τέτοια.

Όπως ήταν λογικό, το συγκεκριμένο φορμάτ χρησιμοποιήθηκε περισσότερο την περίοδο της πανδημίας, όταν ήταν πολύ πιο εύκολο και πρακτικό να έχεις ανθρώπους στους χώρους τους και απλώς να κινηματογραφούνται καθένας ξεχωριστά. Από ταινίες σαν το πολύ καλό θρίλερ Host μέχρι φινάλε διαγωνιστικών ριάλιτι όπως το RuPaul’s Drag Race ή το Survivor, η αλληλεπίδραση μέσα zoom έγινε και φόρμα για πολλές από τις κινούμενες εικόνες της εποχής.

Θα μου πείτε – πού κολλάει το COVID τώρα, 2025 έχουμε. Κι όμως, αυτή είναι μια ταινία που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του ‘20 κι ενώ δεν έχουμε με βεβαιότητα στοιχεία για το πώς ακριβώς γυρίστηκε, οι ενδείξεις δείχνουν πως το γύρισμα ήταν σχετικά άμεσο, το αμέσως επόμενο διάστημα. Ενδεχομένως να έγιναν επιπλέον λήψεις ή κάποιου είδους δουλειά κάποια στιγμή το 2023, αλλά σε κάθε περίπτωση μιλάμε κατά πάσα πιθανότητα για ένα έργο που γυρίστηκε μες στην περίοδο COVID (και το δείχνει!) και κυκλοφορεί… μισή δεκαετία μετά.

Ήδη κακή ένδειξη αυτή, αλλά τι συμβαίνει τελοσπάντων σε αυτή την ταινία κι είναι τόσο άσχημα τα πράγματα;

ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΣΟ ΚΑΚΗ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΗ

Ακολουθούμε τον πράκτορα της Εθνικής Ασφαλείας, Γουίλ Ράντφορντ (Ice Cube) ο οποίος πηγαίνει ένα ακόμα πρωί στη δουλειά, ξεκινώντας ένα συνηθισμένο πρωινό του. Κάθεται στο γραφείο του, πίνει τον καφέ του, κατασκοπεύει την κάθε κίνηση της κόρης του, χακάρει το λάπτοπ του γιου του, διαβάζει τα μηνύματά τους… τα γνωστά(!).

Ύστερα από κάποιες προειδοποιήσεις από μια πράκτορα της NASA (Εύα Λονγκόρια) η οποία έχει παρατηρήσει ασυνήθιστα καιρικά φαινόμενα, ο Γουίλ θα γίνει μάρτυρας μιας κανονικής εξωγήινης εισβολής. Πανίσχυρα, τεράστια τρίποδα θα επιτεθούν ταυτόχρονα σε διαφορετικές γωνιές της γης, με άγνωστο αρχικά σκοπό. Κι ενώ ο Γουίλ θα πρέπει να ανταπεξέλθει στο ρόλο του ως σύμβουλος εθνικής ασφαλείας, προσπαθεί ταυτόχρονα να καθοδηγήσει την έγκυο κόρη του σε ασφαλή τοποθεσία, να ξεσκεπάσει ένα γκρουπ ανώνυμων χάκερ τρομοκρατών, και να βοηθήσει τον γιο του με τα ζητήματα που περνάει — κι όλα αυτά, από την καρέκλα του σε ένα πλήρως άδειο γραφείο.

Οι λόγοι που εφευρίσκει η ταινία για να μείνει στη θέση του ο Γουίλ είναι αστείοι, ξεκινώντας από ένα πλήρως άδειο γραφείο με άδειες καρέκλες πίσω του, και φτάνοντας σε μια στιγμή που σηκώνεται να τρέξει να βοηθήσει την κόρη του αλλά φωνάζει από το βάθος του κάδρου πως «είναι κλειδωμένη!».

Αισθητικά έχουμε μια κλασική screen life ταινία αλλά γυρισμένη με έναν φοβερά ερασιτεχνικό τρόπο. Η κάμερα μέσα από την οποία βλέπουμε τον Γουίλ έχει αισθητά καλύτερη ανάλυση (προφανώς επειδή θα βρισκόταν πάνω στον κεντρικό χαρακτήρα για το μεγαλύτερο διάστημα της ταινίας) με αποτέλεσμα οι μεταβάσεις από τον Γουίλ στις άλλες εικόνες του υπολογιστή του να μοιάζουν εντελώς ψεύτικες. Το μοντάζ είναι παροξυσμικό και δε σε αφήνει να πάρεις ανάσα (με την κακή έννοια!) ενώ η αφήγηση έχει κωμικά ανύπαρκτη αίσθηση ρυθμού.

Μέσα από τις διάφορες βιντεοκλήσεις και αποσπάσματα ειδήσεων παρακολουθούμε όχι απλά να ξετυλίγεται ολόκληρη η εξωγήινη εισβολή, αλλά να δημιουργείται ένα μέτωπο ανθρώπινης αντίστασης, εν συνεχεία να πέφτει το εν λόγω μέτωπο αντίστασης, και ξαφνικά συνειδητοποιείς πως όλα αυτά τα έχεις δει σε ‘πραγματικό χρόνο’, να έχουν συμβεί σε περίπου 10 λεπτά. Αργότερα συμβαίνουν και μια σειρά άλλων απίθανων εξελίξεων (που δε θέλουμε να κάνουμε spoil γιατί είναι αγνά απολαυστικά κακές!) που αντιστοίχως νιώθεις ότι καλύπτουν ένα μεγάλο διάστημα ημερών, απλά για να θυμηθείς μια σκηνή μετά πως συνέβησαν όσο σου πήρε για να διαβάσεις αυτή την παράγραφο.

Ένα update που έχει ενδιαφέρον είναι η ιδέα πως μέσα από μια τέτοια εισβολή, αυτό που θα ήθελαν οι εξωγήινοι σήμερα θα ήταν τα data μας. Όμως κι αυτό παρουσιάζεται με αστείο τρόπο: Το παγκόσμιο δίκτυο δεδομένων πρακτικά καταρρέει κάποια στιγμή μέσα σε δευτερόλεπτα, με τα πάντα να χάνονται μέσα από τα χέρια μας, από φωτογραφίες στο Facebook μέχρι το δίκτυο ηλεκτροδότησης… και μετά από αυτή την πληροφορία η δράση συνεχίζεται κανονικά… μέσα από ονλάιν επικοινωνία.

Η ταινία είναι βασικά μια απίστευτα άτσαλη συρραφή επιμέρους ιδεών που η κάθε μία αναπτύσσεται και ανατρέπεται για 5-10 λεπτά, μέσα από πανικόβλητα chats και βιντεοκλήσεις. Επί της ουσίας, η περισσότερη δράση της ταινίας παρουσιάζεται σα να ήταν κάποιο μακρόσυρτο reaction video με τον Ice Cube. Ό,τι συμβαίνει, το αντιλαμβανόμαστε κυρίως μέσα από κωμικά αχρείαστο exposition του Ice Cube, ή από μια ακολουθία αντιδράσεών του.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ICE CUBE ΣΤΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΤΟΥ AMAZON PRIME

Από «ιιιι τι εγινεεε» μέχρι «ΟΧΙ ΡΕ ΦΙΛΕ», τα απολαμβάνουμε όλα – κι αν είστε αρκετά αετομάτηδες θεατές, θα εντοπίσετε και κάποιες αντιδράσεις του να επαναλαμβάνονται αυτούσιες σε διαφορετικά σημεία της ταινίας, σα να μην είχαν στοκάρει αρκετά reaction shots κι έπρεπε να ανακυκλώσουν μερικά για να φτάσουν ως το φινάλε. Είναι άραγε αυτό, το screen life αντίστοιχο των ίδιων κομπάρσων που πέθαιναν σε 3-4 διαφορετικές σκηνές του Παπαφλέσσα;

Κι αν αναρωτηθείτε έστω για μια στιγμή, αν είχαν ιδέα πόσο κακή ήταν η ταινία που κάνουν, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε την ξεκαρδιστικά έντονη παρουσία product placement. Η ταινία είναι πρακτικά μια μεγάλου μήκους native τοποθέτηση του Amazon Prime: Μια amazon gift card που δωρίζεται σε έναν άστεγο αποδεικνύεται σωτήρια για την εξέλιξη της πλοκής, το θέμα της παραβίασης των προσωπικών δεδομένων αναφέρεται ξανά και ξανά ως «όλα αυτά για να κοιτάτε τα καλάθια μας στο amazon», και με αποκορύφωμα φυσικά τη σωτήρια χρήση ενός amazon drone που συνοδεύεται από την (χωρίς ειρωνεία γραμμένη) φράση, «είναι το μέλλον του delivery!».

(Κι αν αναρωτιέστε αν είναι το Amazon Prime που ευθύνεται τελικά αποκλειστικά για τη σωτηρία του κόσμου, όχι, μη φοβάστε. Βοήθησε πάρα πολύ κι ένα Tesla. Ευχαριστούμε για όλα, Τζεφ Μπέζος και Έλον Μασκ!)

Αλλά… παρόλαυτά… δε μπορώ να μην είμαι ειλικρινής. Είδα την ταινία σε μια καθισιά, χωρίς να βαρεθώ δευτερόλεπτο, χωρίς να με χάσει ούτε στιγμή. Διασκέδασα τα πάντα σε αυτήν: Τις κακές ερμηνείες, τον αδιανόητο αντι-ρυθμό, την άσχημη αισθητική, τα φτηνιάρικα εφέ, το μπαράζ από παράλογες σεναριακές συμβάσεις, το ξεδιάντροπα αστείο product placement… Πόσο μάλλον μια απρόσμενη αντι-συστημική έξαρση που έρχεται φαινομενικά από το πουθενά και μας οδηγεί στο «γρήγορα να τα μαζέψουμε, τελειώνει ο χρόνος του recording» φινάλε.

Είναι δύσκολο να υπερασπιστείς οτιδήποτε στην ταινία, και για την ακρίβεια καταλαβαίνεις εύκολα τόσο τη σύλληψή της ως ένα COVID πρότζεκτ εκτάκτου ανάγκης, όσο και το γεγονός ότι έμεινε στο συρτάρι για τόσα χρόνια. Όμως είναι κακή με έναν τρόπο μοναδικό, σπάνιο πια. Κάποιες φορές, είναι τελικά πολύ πιο ενδιαφέρον να δεις μια ταινία που παίρνει μισό αστεράκι στα 5, παρά εκείνη που παίρνει 2.